เรื่องชาดกนัน้ มีปรากฏอยู่ในพระสตุ ตันตปิฎก ขทุ ทกนิกาย อรรถกถาชาดกและฎกี าชาดก เรียกวา่ “นบิ าตชาดก”
ประเภทของชาดก
ชาดกมี ๒ ประเภท คือ
๑. นบิ าตชาดก เป็นชาดกในพระไตรปิฎกมี ๕๐๐ เร่ือง แบ่งออกเป็นหมวดๆ ตามจำนวนคาถา นับตั้งแต่
๑ คาถาถงึ ๙๐ คาถา ชาดกทมี่ ี ๑ คาถาเรียกวา่ เอกนิบาตชาดก ๒ คาถาเรียกว่า ทุกนิบาตชาดก ๓ คาถาเรยี กว่า
ตกั นบิ าตชาดก ๔ คาถาเรยี กว่า จตุคนิบาตชาดก ๕ คาถาเรียกวา่ ปญั จกนบิ าตชาดก ชาดกท่ีมเี กิน ๘๐ คาถาขน้ึ ไป
เรยี กว่า มหานิบาตชาดก ซึง้ มี ๑๐ เรือ่ ง เรียก ทศชาติ หรือ พระเจ้าสิบชาติ
ทศบารมีหรือทศชาติ คอื บารมที พ่ี ระโพธสิ ัตว์ไดท้ รงบำเพ็ญ ๑๐ ประการในชาติต่างๆ คือ
หวั ใจพระเจ้าสิบชาติ คือ เต ช สุ เน ม ภู จ นา วิ เว ( อักษรตวั แรก ของแตล่ ะชาติ )
๑. พระเตมยี ์ บำเพญ็ เมตตาบารมี
๒. พระมหาชนก บำเพ็ญ วิรยิ ะบารมี
๓. พระสวุ รรณสาม บำเพญ็ เมตตาบารมี
๔. พระเนมริ าช บำเพ็ญ อธิษฐานบารมี
๕. พระมโหสถ บำเพญ็ ปญั ญาบารมี
๖. พระภรู ิทตั บำเพญ็ ศลี บารมี
๗. พระจนั ทกุมาร บำเพญ็ ขันติบารมี
๘. พระนารทพรหม บำเพ็ญ อเุ บกขาบารมี
๙. พระวิธุรบณั ฑิต บำเพญ็ สัจจะบารมี
๑๐.พระเวสสันดร บำเพ็ญ ทานบารมี
๒. ปญั ญาสชาตชิ าดก เป็นชาดกท่ีแตง่ ขนึ้ จากนทิ านพื้นเมือง ไม่มีในพระไตรปฎิ ก หรือเรียกว่า ชาดก
นบิ าตมี ๕๐ เรือ่ ง พระภิกษุชาวเชยี งใหมแ่ ต่งขน้ึ เม่ือประมาณ พ.ศ. ๒๐๐๐-๒๒๐๐ เปน็ ภาษามคธ โดยเลยี นแบบ
Download
- Publications :0
- Followers :0
มหาเวสสันดร กัณฑ์มัทรี
มหาเวสสันดร กัณฑ์มัทรี
Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook
- Follow
- Upload
- 0
- Embed
- Share
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 4 วชิ าภาษาไทย
1 พระโพธสิ ัตว์
1. พระโพธสิ ัตว์
1.1 เรอ่ื งราวของพระโพธสิ ตั ว์ เรียกวา่ ชาดก
1.2 พระชาติสาคัญของพระโพธิสตั ว์มี 10 ชาติ เรียกวา่ ทศชาติ ไดแ้ ก่
พระเตมีย์ พระมหาชนก
พระสวุ รรณสาม พระเนมิราช
พระมโหสถ พระภรู ิทตั
พระจันทกุมาร พระนารท
พระวิทูร พระเวสสนั ดร
เต ชะ สุ เน มะ ภู จะ นา วิ เว
1.3 พระชาติสุดท้ายก่อนจะมาประสูติเป็นเจ้าชายสิทธัตถะ และ เสด็จออกทรงผนวช ตรัสรู้ เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทรงเกิดเป็น พระเวสสันดร
ชาตทิ ี่เป็นพระเวสสันดร เป็นพระชาตทิ ี่ทรง
- บาเพ็ญทศบารมีครบทั้ง 10 ประการ คอื
เนกขัมมะ วริ ยิ ะ
เมตตา อฐษิ ฐาน
ปญั ญา ศลี
ขันติ อุเบกขา
สจั จะ ทาน
- บาเพ็ญ “บุตรทารทานบารมี”
คือ บรจิ าค ชาลี กณั หา และพระนางมัทรี
ถือเป็นการเสยี สละท่ียงิ่ ใหญ่ จนไดร้ บั ช่อื วา่ เปน็ “มหาชาติ”
2 มหาชาติ
2. มหาชาติ 2.1 มหาชาติ หมายถงึ เรื่องราวของพระเวสสันดร 2.2 ทีม่ าของมหาชาติในไทย - สมัยสโุ ขทัย มกี ารสวดมหาชาตแิ ล้ว (หลักฐานคือ จารกึ นครชมุ ) - สมัยอยุธยา มีการแปล แต่ง สวด และเทศน์มหาชาติ
สนั นษิ ฐานว่าเดิมน่าจะเทศนเ์ ป็นคาถา ภาษาบาลี ซึ่งเรื่องมหาชาติใช้คาถาบาลีแต่งทั้งหมด 1,000 คาถา
จึงมชี ื่อเรียกอีกชือ่ ว่า
“คาถาพนั ”
3 องคป์ ระกอบของชาดก
อบุ ัติเหตุ อดีตนทิ าน ประมวลชาดก (ท่ีมา) (เรื่องราว) (การกลับชาตมิ าเกดิ )
4 องคป์ ระกอบของชาดก
4.1 ครั้งพระพุทธเจ้าเสด็จโปรดพุทธบิดาและพระประยูรญาติท่ี กรุงกบิลพัสดุ์ บรรดาพระประยูรญาติไม่ปรารถนาจะทาความเคารพ พระพทุ ธเจ้า ด้วยทรงคดิ วา่ พระพุทธองค์มีพระชนมายนุ อ้ ยกว่า
4.2 พระพทุ ธองคท์ รงทราบความคิดของเหล่าพระประยูรญาติ จึง ทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์ เสด็จขึ้นสู่นภากาศปล่อยให้ฝุ่นละออง ธุลีพระบาทตกลงสู่เศยี รของพระญาตทิ ้ังหลาย
4 องค์ประกอบของชาดก
4.3 พระประยูรญาติจึงได้ละทิฐิแล้ว ถวายบังคมพระพุทธเจ้า ขณะนั้นได้เกิด ฝนโบกขรพรรษ
4.4 พระภิกษุทั้งหลายเห็นเป็นอัศจรรย์ จึงกราบทูลถามพระพุทธเจ้า พระพุทธ องค์ตรัสว่า ฝนชนิดนี้เคยตกมาครั้งหนึ่ง แล้วในอดีต เมื่อเสวยพระชาติเป็น พระเวสสันดร แล้วทรงแสดงธรรมเรื่อง มหาเวสสันดรชาดกแก่พระสงฆ์เหล่าน้นั
5 เน้อื เร่ืองมหาเวสสันดรชาดก
แบง่ เปน็ 13 กณั ฑ์ ไดแ้ ก่
กัณฑท์ ศพร กัณฑห์ มิ พานต์ ทานกณั ฑ์ กัณฑว์ นประเวศน์ กณั ฑ์ชูชก กณั ฑ์จลุ พน กณั ฑ์มหาพน กณั ฑก์ มุ าร
กัณฑ์มัทรี กัณฑส์ กั รบรรพ กัณฑ์มหาราช กณั ฑ์ฉกษตั รยิ ์ และนครกณั ฑ์
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑท์ ี่ 1 ทศพร
- พระอนิ ทร์ทรงทราบว่าพระนางผุสดเี ทพกญั ญาผู้เป็นชายาจะต้องจุติจาก ดาวดงึ ส์สวรรค์ไปเกดิ ในโลกมนษุ ย์ จึงใหพ้ ระนางขอพรได้ 10 ประการ คอื
- ใหม้ พี ระเนตรดางามประดจุ ตากวางท่ีมีอายุได้ 1 ปี - ใหม้ ขี นค้วิ ดางาม - ใหผ้ มดกดาอยู่เสมอ - ใหม้ ีผวิ ผดุ ผอ่ ง - ให้มถี ันตง้ั โดยไม่คลอ้ ยตก - ให้มีพระนามดังเดิมวา่ ผุสดี - พระนางขอให้เปน็ พระอคั รมเหสีของพระราชาแหง่ กรุงสีพี - พระครรภ์แบนรายและไม่นนู ออกมาเวลาทรงครรภ์ - ใหม้ โี อรสท่ีมชี ่ือเสียงลือเล่อื งไปท่ัว - ขอให้มโี อกาสชว่ ยคนใหร้ อดจากโทษประหารชวี ติ - เมื่อลงมาเกิดในโลกมนุษย์ พระนางได้เป็นมเหสีของพระเจ้ากรุงสัญชัย และเปน็ พระมารดาของพระเวสสันดร
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑท์ ี่ 2 หิมพานต์
- พราหมณ์จากเมืองกลิงคราษฎร์ทูลขอช้างปัจจัยจากพระเวสสันดรเพื่อให้ ฝนตกในบา้ นเมืองท่กี นั ดารและแห้งแล้ง
- พระเวสสนั ดรประทานใหต้ ามคาขอ - ชาวเมืองโกรธแค้นที่พระเวสสันดร
ประทานช้างคู่บ้านคู่เมืองให้แก่ชาวเมืองอื่น
พากันไปกลา่ วโทษ
พระเวสสนั ดรตอ่ พระเจา้ กรุงสัญชัย โดยขอใหเ้ นรเทศพระเวสสนั ดรออกจากเมือง
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑ์ที่ 3 ทานกณั ฐ์
- พระเวสสนั ดรทรงบาเพ็ญสตั ตสดกมหาทาน (การทาทานครงั้ ใหญ่ โดยใหส้ ิ่งของ 7 อย่าง อย่างละ 700 ได้แก่ ช้าง ม้า รถ สตรี แม่โคนม ทาสชาย และทาส หญงิ ) แล้วทรงราชรถ
ออกจากพระนครพรอ้ มพระนางมัทรแี ละโอรสธิดาคอื ชาลกี บั กัณหา
- ระหว่างทางมพี ราหมณม์ าขอพระราชทานม้าและรถทรง ก็ทรงบริจาคให้
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กัณฑ์ที่ 4 วนประเวศน์
- พระเวสสนั ดร พระนางมัทรี และสองกมุ ารเสดจ็ ถึงเมืองของกษัตริยเ์ จตราช - กษตั ริย์เจตราชพากนั มาเฝ้าและกราบทูลอัญเชิญให้พระเวสสันดรครองเมืองของ พวกตนพระเวสสนั ดรมิทรงรับ - กษัตริย์เจตราชจึงทรงส่งพระเวสสันดร พระนางมัทรีและสองกุมารไปยัง เขาวงกตให้พรานเจตบุตรเป็นนายด่านรักษาประตูป่า ไม่ให้ใครไปรบกวน พระเวสสนั ดร
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑท์ ี่ 5 ชูชก
- พราหมณ์ชูชกนาเงนิ ทีไ่ ด้จากการขอทานไปฝากเพือ่ นไว้แลว้ ออกเดนิ ทางขอทาน ตอ่ ไป เพอ่ื นเหน็ ว่าชชู กหายไปนานกน็ าเงินไปใชจ้ า่ ยจนหมด เมือ่ ไมม่ เี งินคืนให้จึงยก นางอมติ ตดาบตุ รสาวให้เป็นภรรยาชูชก
- นางอมิตตดาตง้ั ใจปรนนิบตั ชิ ูชกอยา่ งดี
- พราหมณ์ในหมู่บ้านเห็นว่าภรรยาของตนไม่ดีเหมือนนางอมิตตดา จึงตาหนิและ ทารา้ ยภรรยาพวกนางแคน้ ใจจึงไปด่าวา่ นางอมติ ตดา
- นางมิตตดาเสียใจ ขอให้ชูกชกเดินทางไปทูลขอชาลีและ กัณหาจาก พระเวสสันดรมาเป็นข้าทาสให้นางใชส้ อย
- ชูชกเดินทางไปถึงเขตแดนทพ่ี รานเจตบุตรเฝา้ อยู่ จึงแกล้งอ้าวว่าตนเป็นทูตถือ พระราชสารของพระเจ้ากรุงสัญชัยมาทูลเชิญพระเวสสันดรกลับคืนนคร พรานเจตบุตร หลงเชื่อ
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กัณฑ์ท่ี 6 จุลพน
- พรานเจตบุตรจัดเตรียมเสบียงใหช้ ูชก พรรณนาพรรณไมใ้ นปา่ หิมพานต์ให้ ชชู กฟงั บอกเส้นทางแก่ชูชก
- ชกู ชกออกเดินทางไปยงั เขาวงกต ระหวา่ งทางไดพ้ บพระอจั จตุ ฤๅษี
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กัณฑท์ ่ี 7 มหาพน
- ชูชกลวงพระอัจจุตฤๅษี พระฤๅษีบอกทางไปเขาวงกตแกช่ ชู ก และพรรณนาหมู่ สัตวแ์ ละพรรณไม้ตามเสน้ ทางใหช้ ชู กฟงั
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑ์ที่ 8 กมุ าร
- ชูชกเดินทางมาถึงสระใกล้อาศรมของ พระเวสสนั ดรในตอนพลบคา่
- ชูกชกรอจนรุ่งเช้า เมื่อพระนางมัทรีเข้า ป่าเพื่อหาผลไม้แล้ว จึงเข้าไปทูลขอสองกุมาร จากพระเวสสนั ดร
- พระเวสสันดรพระราชทานสองกุมากแก่ชูชก พร้อมทั้งกาหนดค่าตัวสองกมุ ารไวใ้ หช้ ูชกร้ดู ว้ ย
- ชูชกเฆี่ยนตีสองกุมาร พระเวสสันดรกริ้ว ต่อมาก็ทรงตัดอาลัยได้ และทรงปล่อยให้ชูชกพา สองกมุ ารจากไป
มหาชาติ
(มหาเวสสนั ดรชาดก)
กณั ฑ์ที่ 9 มทั รี
- เมอื่ กลับจากปา่ มาถึงอาศรม พระนางมัทรีไม่เห็นสองกุมารจึงออกตามหาแต่ก็ ไมพ่ บ
- พระนางคร่าครวญด้วยความทุกข์โศกจนสลบไป เมื่อฟื้นขึ้นมา พระ เวสสนั ดรกต็ รสั เล่าวา่ ได้พระราชทานสองกมุ ารแก่ชูชก
- พระนางมัทรรี ว่ มอนุโมทนาในปยิ บุตรทานน้ัน
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กัณฑ์ที่ 10 สักรบรรพ
- พระอินทรเ์ กรงว่าพระเวสสนั ดรจะพระราชทานพระนางมัทรแี กผ่ ทู้ ีม่ าขอ - พระอินทร์แปลงกายเป็นพราหมณ์มาขอพระราชทานพระนางมั ทรีจาก พระเวสสันดรแล้วถวายคืนให้ทาหน้าท่ีปรนนบิ ตั พิ ระเวสสันดรต่อไป
มหาชาติ
(มหาเวสสันดรชาดก)
กณั ฑ์ท่ี 11 มหาราช
- ชชู กตง้ั ใจพาสองกุมารเดินทางกลบั เมอื งของตน แต่หลงเขา้ ไปในนครเชตุดร
- พระเจ้ากรุงสัญชัยทอดพระเนตรเห็น มีรับสั่งให้นาตัวชูชกเข้าเฝ้า ทรงไถ่ตัว สองกุมารจากชูชก
- ชูชกกินอาหารโดยไม่ยั้งจนถงึ แกค่ วามตาย
- พระเจ้ากรุงสัญชัยให้พระชาลีนาทางพระองค์พร้อมทั้งไพร่พลไปยังเขาวงกต เพอ่ื อญั เชญิ พระเวสสนั ดรกลับนคร
มหาชาติ
(มหาเวสสนั ดรชาดก)
กัณฑท์ ี่ 12 ฉกษตั ริย์
- หกกษัตริย์คือพระเจ้ากรุงสญชัย พระนางผุสสดี พระเวสสันดร พระนางมัทรี พระชาลีและพระกัณหา ได้ทรงพบกนั ก็เกิดความเศร้าโศกจนหมดสติ
- พระอินทร์จีงดลบันดาลให้ ฝนโบกขรพรรษตกลงมา ทาให้ กษตั ริย์ทงั้ 6 พระองคฟ์ นื้
มหาชาติ
(มหาเวสสนั ดรชาดก)
กณั ฑ์ที่ 13 นครกณั ฑ์
- พระเวสสันดรทรงลาผนวช - พระเ จ ้ากรุง สัญ ชัย โปรด ใ ห้ อภิเษกพระเวสสันดรและพระนาง มัทรเี ป็นกษัตริย์และมเหสคี รองแคว้น สีพี แล้วกษัตริย์ทั้งหกเสด็จกลับ นครเชตุดรพร้อมไพร่พล
6 การกลับชาติมาเกดิ ในสมยั พุทธกาล
พระชาตพิ ระเวสสนั ดร พทุ ธกาล
พระเจ้ากรงุ สญชยั พระเจ้าสทุ โธทนะ พระนางผสุ ดี พระนางสริ ิมหามายา พระเวสสนั ดร เจ้าชายสิทธตั ถะ พระนางมัทรี พระนางยโสธราพิมพา พระชาลี พระราหุล พระกณั หา นางอบุ ลวรรณาเตรี
6 มหาชาตภิ าคกลาง
- กัณฑ์ทศพร หิมพานต์ มหาราช ฉกษัตริย์ และนครกัณฑ์ เป็นพระนิพนธ์ สมเด็จพระมหาสมณเจา้ กรมพระปรมานุชิตชโิ นรส
- กัณฑ์วนประเวศน์ จุลพน และสักรบรรพ เป็นพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ ัว
- ทานกณั ฑ์ ผลงานขอกวสี านกั วัดถนน
- กัณฑ์ชชู ก ผลงานของกวีวดั สงั ขจาย
- กณั ฑ์มหาพน ผลงานของพระเทพโมลี (กลิ่น)
- กัณฑก์ มุ าร และกัณฑม์ ัทรี ผลงานของเจ้าพระยาพระคลัง (หน)
- เชอ่ื ว่าใครฟังจบทั้ง 13 กัณฑ์ภายใน 1 วัน จะมอี านิสงส์แรงและไดบ้ ุญมาก
มหาชาตภิ าคกลาง
บทดเี ด่นดา้ นการพรรณนาและการเลน่ สัมผัส
: ตอนพระอัจจตุ ฤาษบี อกเสน้ ทางไปยงั เขาวงกตแกช่ ชู ก
“... เอส เสโล แลถนัดในเบื้องหน้าโน้นก็เขาใหญ่ ยอดเยี่ยมโพยมอย่าง พยับเมฆมีพรรณเขียวขาวดาแดงดูดิเรก ดั่งรายรัตนนพมณีแนมน่าใคร่ชม ครั้นแสง พระสุริยะส่องระดมก็ดูเด่นดั่งดวงวาวแวววะวาบ ๆ ที่เวิ้งวุ้ง วิจิตรจารัสจารูญรุ่งเป็นสี รุ้งพ่งุ พน้ เพยี งคคั นมั พรฟ้ืนนภากาศ”
7 มหาชาติภาคเหนือและภาคอสี าน
- พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (ฟู อตฺตสิโส) - เช่ือกันว่ากวีโบราณชาวอีสานได้เรียบเรียง เมือ่ คร้งั ดารงตาแหน่งเปน็ พระธรรมราชานุวัตร มาจากต้นฉบับเดิมอันเป็นฉบับหลวงสมัย ดีเด่นต่าง ๆ จากหลายสานวนของภาคเหนือ อาณาจกั รล้านชา้ ง มาชาระและรวมกันไว้ ส่วนใหญ่มิได้บอก ท่ีมาของแต่ละกัณฑ์ - มหาชาติสานวนนี้คล้ายคลึงกับมหาชาติ ภาคเหนือมาก เนื่องจากล้านช้างได้รับ - มีเนื้อความและสานวนภาษาคล้ายกับ พระพุทธศาสนามาจากลา้ นนา มหาชาติสานวนไม้ไผ่แจ้เรียวแดงซึ่งเชื่อว่า แตง่ ในสมัยอยธุ ยา
- บทดีเด่นด้านการซ้าคา นางเท่ามาละกูพี่ไวอ้ ยตู่ นเดยี ว ผู้ใดพ้อยจักมาผ่าไมไ้ ว้ห้อื เปน็ หลวั นางนางคราญอนั มาตายกลางปา่ ไม้ ผใู้ ดพอ้ ยจกั มาตักนา้ ชว่ ยหนา้ แม่อดุ ม ผใู้ ดจกั มากลางไพรเขียวปา่ ไม้ ผู้ใดจกั มาชว่ ยกู้พีต่ ุ้มหัวนางหนนุ หมอนและหม่ ผ้า
ผใู้ ดจกั พ้อยจักมาสางผมแมห่ มวดไวเ้ ป็นเกล้า ผู้ใดพอ้ ยจักมาอุ้มเจา้ ใส่เหนือตัก ผูใ้ ดพอ้ ยจักมาวักน้าลบู ลา้ ง ผู้ใดจักมาฝ้านตา้ งใสส่ องหู ผู้ใดพอ้ ยตักมาอนิ ดนู างนอ้ งไห้ ผใู้ ดจกั มาสอ้ มดอกไม้เหน็บเกศเกล้าเกศา
8 มหาชาติภาคใต้
- ไม่ปรากฏชื่อผู้แต่ง ผู้คัดลอกคือพระภิกษุญีมเซ่าได้คัดลอกต้นฉบับลงสมุดข่อย พ.ศ. 2395 ในรชั กาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกลา้ เจา้ อย่หู ัว
- บทพรรณนาตอนพระอจั จุตฤาษพี ดู ถงึ เขาวงกต อย มฺโค อะกถุ ชีโน ไปถงึ บรรพตา คีรีบรรพต ปรากฏเห็นมา สนามน้าถ้าลา เหวดว้ ยตรอกธาร พระสรุ ียแ์ สงสอ่ ง แสงสายกระจายต้อง ศลิ าหน้าผาร ระยบั จบั สี มณีประพาฬ ดังแสงสุรยี ์การ ประทมุ รกุ โข เปลวปลาบปะลิงดัง ระยงั จับทง้ั บูรบรรพโต ประพรบิ พร้อยพราย จบั สายเสโล ชอา่ รุกโข ชอืนติณณา
8 มหาชาตภิ าคใต้
- ไม่ปรากฏชื่อผู้แต่ง ผู้คัดลอกคือพระภิกษุญีมเซ่าได้คัดลอกต้นฉบับลงสมุดข่อย พ.ศ. 2395 ในรัชกาลพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจ้าอยู่หัว
- บทพรรณนาพันธุไ์ ม้ทอ้ งถน่ิ
งอกเรยี งเปน็ แถว ภาคเพินเนนิ แนว ระแวกศลิ า เกศแก้วกระกุม ปุม่ ลายทอตา กาจัดขัทรี า ษาล้าแตงรงั
ไผ่ผากรากตรวก สเี ภาเถา้ มวก พาดพันกระสงั มะยมุ ชมุ แสง แพงพวยต้นตงั้ หลหาดเหียรหงั ภังคีสมแี สม
ประโดกโคกลา้ น ทุเรียนตระการ มะกอ่ สะแร สะท้อนสเตียร อาเกียรราแข สงู สดุ ตาแล ยูงยางแกมกนั
จบ
มหาชาติ
(มหาเวสสนั ดรชาดก)
ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 4 วิชาภาษาไทย