การหายใจไม ม ประส ทธ ภาพเน องจากพ นท ในการแลกเปล ยนก าซลดลง

หลักการและวุธิ ั่ปัฏิิบัติิในการควุบคุมมลพษิ จากโรงไฟฟา้ ชว่ ุมวุล

ควบคมุ ความชี้�นในเชี้อ� เพิลิงไมใ่ หเ้ กิน 50%
รกั ษาเส่ถูย่ รภาพิของอณุ ์หภูมิและเพิิม� ป็ระส่ทิ ธภิ าพิในการเผา โดย

2.1) ควบคุมความร้อนเบ�้องต่้น (preheat) ของอากาศท่�ป็้อนเข้าสู่่เต่าเผาและ การต่ดิ ไฟ

2.2) ขนาดของอนุภาคชีว่ มวลท�่ใชี้เป็น็ เชี�อ้ เพิลิงควรมข่ นาดส่ม�ำาเส่มอ ไม่ใหญ่หร้อ เล็กจนเกินไป็

2.3) ควรผส่มชี่วมวลกบั อากาศให้เขา้ กนั อย่างส่ม�ำาเส่มอ

รักษาอุณ์หภูมิของการเผาไหม้ให้เหมาะส่ม โดยควบคุมให้อยู่ท่�ระหว่าง 900-1,200 องศาเซึ่ลเซึ่ย่ ส่ เพิราะหากต่ำ�าเกนิ ไป็หร้อต่ำ�ากว่า 900 องศาเซึ่ลเซึ่่ยส่ ส่ารไดออกซึ่นิ และ ฟูแรนจะยังไม่ถููกทำาลาย ขณ์ะท�่หากสู่งเกินไป็หร้อสู่งกว่า 1,400 องศาเซึ่ลเซึ่่ยส่ ก๊าซึ่ ไนโต่รเจนจะเป็ล่�ยนเป็น็ ไนโต่รเจนออกไซึ่ด์ ซึ่�่งเป็น็ ก๊าซึ่มลพิษิ ทางอากาศอ่กชีนดิ หนง�่
ต่ิดต่�งั อปุ ็กรณ์์บาำ บดั อากาศ เชี่น อุป็กรณ์์กาำ จัดฝุ่�นุ เชี่น ESP และอปุ ็กรณ์ก์ ำาจดั ก๊าซึ่ ต่่างๆ เชีน่ ส่ครับเบอร์

รศ. ดร.ธิันวด ่ สูขุ สู�โรจัน์

รศ. ดร.ธันวดเ่ กริน� ถู่งการบรหิ ารจัดการทไ่� มว่ ่าจะในเรอ�้ งใดก็ต่ามจะต่้องมองบริบท เชี่น กขอารงทต่วัป่� ็เรอะงเทมศโ่ มไทเดยลจทะจ่�บะรเหิกาดิ รขจน่� ดั เกพิาอ�้ รบฝุ่อน�ุ กPวMา่ เ2ป.็5น็ กคเ็ วป็าน็ มเรเหอ�้ มงขาะอสง่ปม็รยะง�ั ยเทน้ ศอไยทา่ ยงทไทจ่� ยะตว่อ้ทิ งยมาข่ กอ้ รมทลูง�ั ส่องคนได้พิูดถู่งมิต่ิของเทคโนโลย่ไป็แล้วและม่คำาถูามและการแลกเป็ล่�ยนซึ่่�งส่ะท้อนว่า เราในท่�น�ม่ องเห็นทศิ ทางทจ�่ ะเดินไป็ร่วมกัน รศ. ดร.ธันวด่กล่าวเส่ริมว่าการบริหารจัดการชี่วมวลจะต่้องมองแบบองค์รวมและมอง หลากหลายมิต่ิ เป็ร่ยบเท่ยบการเป็ิดหนทางเป็็นเส่ม้อนกับการเป็ิดก๊อกซึ่�่งก๊อกไม่ได้ม่ เพิ่ยงก๊อกเด่ยว ฉะน�ัน การจะเล้อกทำาอะไรจะไม่ได้ม่ความหมายว่าจะต่้องเป็็นหนทางน�่ หนทางเดย่ ว อาจเป็็นหลายแบบผส่มผส่านก็ได้ เน้�อหาครั�งน่�จะเป็็นการแลกเป็ล่�ยนในฐานะท่�เคยม่ป็ระส่บการณ์์เป็็นท�่ป็ร่กษาในภาค อุต่ส่าหกรรมซึ่�่งเป็็นภาคแรกๆ ท�่ได้รับแรงกดดันให้ดาำ เนินการหลายอย่างเพิ้�อควบคุม

มลิพิษที่�งอ�ก�ศึ ซึ่ึ�งร้ศึ. ดร้.ธัันวด่เข้�ไป็ม่ส่วนร้่วมในก�ร้ชื้่วย ถึามตัอบ ป็ร้ะเมินเร้่อ� ง carbon footprint ว่�มส่ ่วนป็ลิอ่ ยก๊�ซึ่เร้่อนกร้ะจัก แลิะแลิกเปลิยี� น ที่่�เป็็นต้ัวก�ร้ของก�ร้เป็ลิ�่ยนแป็ลิงสภ�พภูมิอ�ก�ศึ (climate change) ม�กน้อยแคำ่ไห้นแลิะโมเดลิน�่ก็ม่โอก�สได้เอ�ไป็ใชื้้ ปริิมาณเชื้�้อเพลิิง ป็ร้ะเมิน carbon footprint ของสินคำ้�ก�ร้เกษต้ร้ ที่ำ�ให้้พบว่� สำำาหริับโริงไฟฟา้ ชื้ีว- ในสัดส่วนวัฏจัักร้ชื้่วิต้ที่ั�งห้มดของสินคำ้� กิจักร้ร้มที่�่ม่ส่วนที่่�ที่ำ�ให้้ มวลิควริเป็นเท่่าใด เกิดก�ร้เป็ลิ่�ยนแป็ลิงสภ�พภูมิอ�ก�ศึม่อยู่สองส่วนซึ่�ึงเชื้�่อมโยง กริณีของพ�้ นท่�ีแม่แจ่่ม ว่�ที่�ำ ไมจัึงต้้องบร้ิห้�ร้จััดก�ร้ชื้่วมวลิ คำ่อ ก�ร้ขนส่ง แลิะของเส่ย มีพ�้ นท่�ีเพาะปลิูก ยกต้ัวอย่�งพ�่นที่�่ภ�คำเห้น่อซึ่�ึงป็ลิูกข้�วโพด ห้ร้่อพ่ชื้เศึร้ษฐกิจั ข้าวโพดท่ี�ท่ำาให้มีเศษ ส่งออกอ�่นๆ โดยเฉพ�ะของเส่ยที่�่ที่�ิงไว้ในป็่�ที่ับถมกันไป็เร้่�อยๆ ชื้ีวมวลิถึึง 90,000 ที่ำ�ให้้เกิดก�ร้ป็ลิ่อยมลิพิษที่�งอ�ก�ศึสูง ยิ�งกว่�น�ันคำ่อเม่�อเก็บ ตััน จ่ะสำามาริถึท่ำาลิาย เกย�่ วแลิว้ เผ� ได้ท่�ังหมดหริ้อไม่ แม้คำร้ั�งน�่ป็ร้ะเด็นจัะอยู่ที่่�ก�ร้เผ� แต้่ในภ�คำก�ร้เกษต้ร้ ก�ร้ขนส่ง ผลิผลิิต้ก็ป็ลิ่อยมลิพิษที่�งอ�ก�ศึซึ่��ำ เต้ิม ที่�ำ ให้้ห้ลิ�ยๆ อ่ต้ส�ห้- ศ. ดร.ศิวััช: เป็น็ คำำ�ถ�มที่�่ต้้อง กร้ร้มอยู่ไม่ได้เพร้�ะถูกก่ดกันก�ร้ส่งออกด้วยเห้ต้่ผลิที่่�ว่�แม้ไที่ย คำ�ำ นวณ ศึกึ ษ�วจิ ัยั เน�อ่ งจั�กเชื้อ�่ จัะเป็็นคำร้ัวโลิกแต้่ก็สร้้�งภ�ร้ะที่�งส�ิงแวดลิ้อมให้้กับโลิกสูง ฉะนั�น เพลิงิ ชื้่วมวลิแต้่ลิะชื้นดิ จัะให้้คำ่� ก๊อกของก�ร้คำวบคำ่มก�ร้เผ�ชื้่วมวลิเป็็นก๊อกที่่�ยังอยู่ไกลิม�ก ก๊อก พลิงั ง�นคำว�มร้อ้ นต้อ่ 1 กิโลิกร้ัม ต้อ่ ม�ก็คำ่อข้อเสนอจั�กเวที่ท่ ี่�่ว�่ ห้�กเร้�ม่งจัะไป็ในที่ิศึที่�งน่จ� ัะเกิด แต้กต้่�งกัน ป็ร้ะกอบกบั คำว�มชื้่น� คำ�ำ ถ�มถึงที่ิศึที่�งอ่�นๆ ต้�มม�ให้้ชื้ั�งน�ำ�ห้นัก ซึ่�ึงแม้จัะเห้็นด้วยกับ ที่ต�่ ้กคำ�้ งในเชื้อ�่ เพลิงิ ก็ม่ผลิด้วย จังึ ก�ร้ร้วมศึูนย์ห้ร้่อให้้ภ�คำป็ร้ะชื้�ชื้นร้วมที่ั�งกร้มป็่�ไม้ชื้่วยกันร้วม ไมส่ �ม�ร้ถจัะต้อบเป็็นต้ัวเลิขแบบ เศึษชื้่วมวลิ ก็จั�ำ เป็็นจัะต้้องสร้้�งแร้งจัูงใจัให้้เข�ต้ัดสินใจัที่ำ�จั�ก เดย่ วกันได้ คำว�มเข้�ใจัว่�ห้�กไม่ที่�ำ แลิ้วจัะเกิดผลิกร้ะที่บห้นักห้น�แคำ่ไห้น เวที่ค่ ำร้ั�งน�จ่ ัึงเป็็นก�ร้นำ�เสนอ อย่�งไร้ ห้ร้่อห้�กที่ำ�แลิ้วเป็็นก�ร้ย้�ยภ�ร้ะที่�งส�ิงแวดลิ้อมไป็อยู่ แนวที่�งในเบ�่องต้้นว่�ห้�กเร้�ม่ง ที่่อ� น�่ ห้ร้่อไม่ ไป็ยงั ที่ิศึที่�งก�ร้บร้ิห้�ร้จััดก�ร้ ยกต้วั อย�่ ง ห้�กเลิอ่ กที่�ำ โร้งไฟฟ�้ ชื้ว่ มวลิ มผ่ ฟู้ งั ถ�มว�่ ขนสง่ ม�จั�ก ก�ร้เผ�ชื้่วมวลิแลิ้ว เร้�จัะต้อ้ งที่ำ� ทแี่ทไ่� ีก่นลิๆเชืจ้่นัะทคี่ำ่�ศม้่ ึ.ห้รด้อ่ร้ไ.ศมึิว่ สัชืด่้ต้ทีั�ง่�้ป็ยร้ไะมเเ่ดผ็น�แเกต้�่ยจ่ ัวะกไัดบฝ้ทุี่่น่ �่ต้ั�งPโMร้ง2ไ.5ฟจัฟ�้�กกแ�ลริ้้ขวรน้ัศสึมง่ ่ อย�่ งไร้ เชื้่น เร้ม�ิ ที่ำ�กร้ณศ่ ึึกษ�ใน ของร้ะยะที่�งร้บั วตั ้ถด่ บิ คำวร้จัะเป็น็ อย�่ งไร้ ห้ร้อ่ ห้�กร้บั ชื้ว่ มวลิจั�ก แต้่ลิะพ่�นที่่ใ� นก�ร้น�ำ ชื้่วมวลิม�ใชื้้ พ�น่ ที่่ภ� �คำเห้น่อที่ง�ั ห้มด ก็จัะต้อ้ งออกแบบคำลิัสเต้อร้์เป็็นห้น่วยย่อย มก่ �ร้ว�งแผนก�ร้บร้ิห้�ร้จััดก�ร้ ต้งั� ที่ไ�่ ห้น จั�ำ นวนกห�่ ้นว่ ย แลิว้ อ�จัจัะที่�ำ ไดแ้ คำบ่ �งฤดทู ี่ม่� ว่ ตั ้ถด่ บิ แลิว้ ด้�นก�ร้ขนสง่ เป็น็ ต้น้ แลิะ ต้อ้ งแป็ร้รู้ป็ก่อนห้ร้่อไม่ เห้ลิ่�น่�ต้้องก�ร้จัะชื้่�ให้้เห้็นว่�คำ�ำ ต้อบยังอยู่ เน่อ� งจั�กโร้งไฟฟ้�ชื้่วมวลินั�นคำว�ม ที่่�ป็ลิ�ยที่�งไกลิม�ก แต้่ร้ะห้ว่�งที่�งนั�นอยู่ที่�่ส่วนภูมิภ�คำต้้องชื้่วย คำ้่มที่่นไม่เที่�่ โร้งไฟฟ�้ ถ่�นห้ิน กันห้�คำำ�ต้อบซึ่ึ�งอ�จัจัะมม่ �กกว่�ห้น�ึงก็ได้ เชื้น่ จัังห้วัดอ�จัจัะเลิอ่ ก ที่�ำ ให้้คำ�่ ไฟที่�เ่ กดิ ขึน� จัะสงู กว�่ อย�่ ง ไมท่ ี่�ำ โร้งไฟฟ้�ชื้่วมวลิแต้่ที่�ำ สห้กร้ณ์ป็่�ยชื้ว่ มวลิแที่น แลิ้วเที่คำโนโลิย่ แน่นอนห้�กไมไ่ ด้ร้ับก�ร้สนับสนน่ จั�กภ�คำร้ัฐ ซึ่�ึงภ�คำร้ัฐคำวร้จัะต้้อง เลิง็ เห้็นคำว�มส�ำ คำญั ในก�ร้น�ำ ต้้นที่่นด้�นส่ขภ�พแลิะเศึร้ษฐกิจั ม�คำ�ำ นวณคำว�มคำม่้ ที่น่ ด้วยต้�มที่่� กลิ่�วไป็แลิ้ว

ที่สี� ุำาค่ัญไม่แพก้ นั ค่ือการมีสุ่ว่น ของการที่ำาป็ุ�ยชีว่มว่ลก็มีพร้อมอย้่แล้ว่ ตัว่อย่างจากป็ระสุบุการณ์ รว่ ่มและการแบุง่ ป็นั ผลป็ระโยชน์ ที่�ีที่าำ งานกับุโรงงานหลายแห่งก็พบุว่่าโรงงานไดั้กำาไรจากการที่ำาป็ุ�ย อย่างเป็็นธีรรมกับุค่นในพ�นื ที่�ี ยก หมักจนขาย carbon credit ไดั้จำานว่นมาก หรือโรงป็้นที่ี�สุระบุุรี ตวั ่อยา่ ง เรามบี ุา้ นหลงั หน�ง่ หาก ก่อนนี�เผาป็้นแต่ป็ัจจุบุันเป็ลี�ยนมาเผาขยะจนสุามารถึขายไฟฟ้าค่ืน ว่นั หนง�่ โรงไฟฟา้ ชีว่มว่ลมาตง�ั ใกล้ กลับุการไฟฟ้า ในบุร่บุที่ของสุระบุุรีนั�นทีุ่กเที่ศบุาลพร้อมใจกันขน บุ้านโดัยบุอกว่า่ ผ่านการที่าำ EIA ขยะมาให้โรงป็้นเองจ่งตอบุโจที่ย์ในเร�อื งตน้ ทีุ่นค่า่ ขนสุ่ง แล้ว่ก็ตาม ค่งไมม่ ีใค่รยน่ ดัี จง่ ป็ระเดั็นเหล่าน�ีใช้เว่ลาในการตอบุ แต่เช�ือว่่าเที่ค่โนโลยีในการช่ว่ย จาำ เป็น็ ที่จ�ี ะตอ้ งมีกลไกแบุง่ ป็ันผล มลดีอักย้่าแรปต็่ตล่้อองยจฝุ่รุ�น่งใจPใMน2ก.5ารไสมุร่ว่้า่างจเะสุล้นดทัี่ลางงจในากกเาดรั่มหหาคร่ือาำ ตลอดับทุี่�ังอหีกมอดัยน่าั�นง ป็ระโยชน์ เช่น แบุง่ ป็นั ห้นุ หรอื ราย ต้องยอมรับุกันว่่าไม่มีเที่ค่โนโลยีใดัที่�ีจะขจัดัป็ัญหาไดั้ 100% แม้ ไดั้ใหช้ มุ ชนที่ีอ� ย้่บุรเ่ ว่ณน�นั อยา่ ง กยงัรปะ็ทลี่อัง� คด่ั่าภยั PMกับ2ุ.5ป็รทีะ่ป�ี เ็ดลั็นอดทีั่ภีว� ่่ายั ชกีว็ไ่มมว่ใ่ชล่ ดั0ีกวแ่า่ ตห่เปร็ือน็ ไรมะ่ ดหับัลุทาี่ย�ีค่ทนี่่าเชนอ�ืไดมัแ้นั� ลว่กา่ เป็็นธีรรม หากมีการบุร่หารจัดัการ เป็ลี�ยนไป็แล้ว่ในม่ต่ของสุ�่งแว่ดัล้อม ม่ต่ที่�ีเหลือก็ค่ือสุังค่มศาสุตร์ ที่ี�ภาค่ป็ระชาชนมสี ุว่ ่นร่ว่มอย่าง เศรษ์ฐศาสุตร์ จะต้องเข้ามาหาจุดัร่ว่ม สุามขานี�ในแต่ละบุร่บุที่ก็ แที่จ้ รง่ ค่ว่ามเป็็นไป็ไดัแ้ ละค่ว่าม จะที่ำางานไม่เที่่ากัน บุางบุร่บุที่อาจจะให้นำา� หนักกับุม่ต่ที่างเศรษ์ฐ- ยง�ั ยืนของโค่รงการกจ็ ะมมี าก ศาสุตร์หรือสุังค่มศาสุตร์มากกว่่า แล้ว่ใค่รเป็็นค่นที่ี�บุอกว่่าสุามขา อกี ป็ระเดั็นที่ยี� งั ไม่ค่อ่ ยถึ้กพ้ดัถึ่ง แบุบุไหนที่�ีจะที่าำ ให้ฟ้าของพ�ืนที่�ีภาค่เหนือใสุข�่นเป็็นสุ�่งที่ี�ต้องมา ค่ือชวี ่มว่ลไม่ไดั้นำามาใช้ผลต่ ไฟฟ้า ช่ว่ยกนั ค่ด่ ั ไดัเ้ พยี งอย่างเดัียว่ มีแนว่ค่่ดัอกี แนว่ค่ด่ ัหนง�่ เช่น flash pyrolysis ผู้ศ. ดร.ร่จัิก�ญจัน์ น�สูนทิ ำ กล่าว่อย่างง่ายก็ค่อื การนำาชีว่มว่ล ใสุ่เตาเผาไหม้ที่�เี ป็น็ สุุญญากาศ ผศ. ดัร.รุจ่กาญจน์นำาเสุนอหัว่ข้อพลังงานที่ดัแที่นจากชีว่มว่ลเพ�ือ หรือไมม่ ีออกซึ่เ่ จนแล้ว่เพ�ม่ ลดัป็ัญหาฝุ่�ุนพ่ษ์ค่ว่บุค่้่กับุการสุร้างชุมชนที่�ียั�งยืน ซึ่่�งการพัฒนา อณุ หภม้ ่ใหส้ ุง้ ข่น� สุ่�งที่ี�เกด่ ัข�น่ ค่อื พลังงานที่ดัแที่นน�ีก็เป็็นแนว่ที่างที่�ีกระที่รว่งพลังงานเองก็ผลักดััน ชีว่มว่ลจะแตกออกเป็น็ ชั�นที่�ีนาำ ภายใต้แผนพัฒนาพลังงานที่ดัแที่นและพลังงานที่างเลือก พ.ศ. ไป็ที่าำ ป็ระโยชนไ์ ดัม้ ากมาย อยา่ ง 2561–2580 (AEDP 2018) ที่�ีผ่านมต่ค่.ร.ม.ไป็เมื�อเดัือนตุลาค่ม เช่น ในช�ันของน�ำามัน pyrolysis ป็ี 2563 ที่ั�งนี� หากพ่จารณาตารางชีว่มว่ลค่งเหลือที่�ีมีค่ว่ามเป็็น oil ที่ีส� ุกดั ัต่อไป็ไดั้เป็น็ นาำ� มันเชอ�ื ไป็ไดั้ในการนำาไป็ใช้เป็็นพลังงาน ป็ี 2560 (ตาราง 1) จะพบุว่่ามี เพลง่ ที่ีม� คี ุ่ณภาพสุ้ง ที่างออกใน ชีว่มว่ลป็รม่ าณมากมายไม่ว่า่ จะเป็น็ ฟางขา้ ว่ ออ้ ย ลาำ ต้น/ใบุพืช ที่ี� การนาำ ชวี ่มว่ลมาใชเ้ พือ� โจที่ยท์ ี่าง ถึ้กเผาที่ำาลายที่�่งให้กลายเป็็นป็ัญหามลพ่ษ์ที่างอากาศ แม้ว่่าจะมี ดั้านเศรษ์ฐศาสุตรก์ ารลงทีุ่นจ่งมี องค่์ค่ว่ามร้ที่างเที่ค่โนโลยีมากมายที่�ีสุามารถึเข้ามาช่ว่ยในการนาำ มากมายกว่า่ แค่เ่ พยี งการที่าำ โรง ชวี ่มว่ลไป็ใชป้ ็ระโยชน์ ไฟฟา้ แต่ก็เป็น็ โจที่ย์ที่ซี� ึ่บั ุซึ่อ้ นซึ่�่ง ต้องการนกั ว่ท่ ี่ยาศาสุตร์ ว่่ศว่กร นักเศรษ์ฐศาสุตร์ นกั สุังค่มศาสุตร์ ที่มี� ีค่ว่ามเข้าใจ รว่มที่ง�ั ค่นในพื�นที่ี� มาที่ำางานร่ว่มกนั หากเก่ดัข�น่ ไดั้ก็ ค่่ดัว่า่ อนาค่ตของเราจะสุดัใสุอยา่ ง แนน่ อน

ปัระเภทชว่ ุมวุล ช่วุมวุลท�เ่ กดิ ข่น� ชว่ ุมวุลท�่ถ้กนำาไปัใชแ� ล�วุ (ตินั /ปัี) ชว่ ุมวุลคงเหลือำ (ตินั /ปั)ี ภาคเกษติรกรรม ภาคอำุติสำาหกรรม (ตินั /ปัี) ktoe/ปัี

แกลบ 8,974,554 2,620,273 6,354,281 - -

ฟางขา้ ว 43,056,371 15,371,125 - 27,685,245 6,993 ชีานออ้ ย 65,526,016 - 65,526,016 - - ใบ/ยอดออ้ ย 45,194,485 - กากมันส่ำาป็ะหลัง 20,512,651 - - 45,194,485 11,802 เหงา้ มันส่ำาป็ะหลงั 5,964,933 - 20,512,651 - - ลำาต่้น (ยอดและใบ) 15,214,725 - ทะลายป็าล์ม - 5,964,933 2,363 ใยป็าลม์ 298,036 101,887 - 15,214,725 1,738 กะลาป็าล์ม 196,195 77,117 187,868 ทางป็าลม์ 83,870 29,766 112,810 8,281 1 ลำาต่น้ 357,741 51,684 6,268 2 ขเ�่ ล้�อย 30,155,059 - - 2,419 1 เศษไม้/ป็กี ไม้ 2,680,185 - - 357,741 141 ใบ 12,680,443 - 2,680,185 30,155,059 5,431 กงิ� 2,400,519 - 12,680,443 - ลำาต่้นทต่� ่ัดท�งิ 56,731 - - - - รากไม้ 5,086,331 - - - 924 กะลา 16,414,619 - 5,086,331 2,400,519 26 ใยมะพิร้าว 84,308 - - 56,731 - จัน� มะพิรา้ ว 20,972 - 84,308 - 7,100 ทางมะพิร้าว 480,477 - 20,972 16,414,619 - ซึ่ังขา้ วโพิด 780,489 - - - - เป็ลอ้ ก 2,165,534 - - - 185 ลำาต่้น/ใบ 2,280,773 - 2,165,534 480,476 318 เป็ล้อกไม้ 14,779,405 - 2,280,773 780,489 - ป็ลายยอดใบ 596,874 - - - - รวุม 298,177 - 596,874 - 5,581 296,340,473 - - 14,779,405 - 18,200,169 118,340,730 - 4 298,177 42,610 159,799,575

ติาราง 1 ช่วุมวุลคงเหลือำทม่� ่ควุามเปั็นไปัไดใ� นการนาำ ไปัใชเ� ปัน็ พลงั งาน ปัี 2560

ท่ม� าตื่าราง: รายงานประจำาำ ปี 2562 กัรมพัฒนาพลื่งั งานทดแทน แลื่ะอนรุ กั ัษ์พ์ ลื่ังงาน กัระทรวงพลื่ังงาน

โดยยกต่วั อยา่ งงานวจิ ยั ของเกย�่ วกบั เทคโนโลย่ Bioenergy Crop ชีว่ ภาพิในการนาำ ชีว่ มวลมาเป็น็ วตั ่ถูดุ บิ ส่ำาหรบั ผลิต่เชี�้อเพิลิงชี่วภาพิ (ภาพิ 7-8) เพิราะชี่ว- Plant Cells มวลเหล่าน่�เป็็นส่ารป็ระกอบลิกโนเซึ่ลลูโลส่ ซึ่�่งม่เซึ่ลลูโลส่เป็็นองค์ป็ระกอบส่ำาคัญ เป็็น Plant Cell Wall โพิลิเมอร์ท�่ม่หน่วยย่อยก็ค้อนำ�าต่าลโมเลกุล เด�่ยว ท่�เม�้อนำาไป็หมักกับย่ส่ต่์จะได้เอทานอล Celluiose Lignin ท�่นำาไป็ผส่มในเชี้�อเพิลิงได้ อ่กส่่วนหน่�งค้อ Microfibril Hemicellulose การนำาไป็หมักด้วยจุลินทร่ย์บางชีนิดเพิ�้อจะ Cellulose ได้เชี�้อเพิลิงชี่วภาพิทดแทนก๊าซึ่หุงต่้มและ ส่ามารถูนาำ ไป็ผลติ ่ไฟฟา้ ได้ ป็ระเดน็ คอ้ ป็จั จบุ นั Sugar Mole- ความรู้ดังกล่าวในป็ระเทศไทยยังอยู่ในห้อง cules ป็ฏิบัต่ิการเป็็นส่่วนใหญ่ งานศ่กษาวิจัยท่�ม่ จำานวนมากยังไป็ไม่ถู่งจุดท่�ถููกนำาไป็ใชี้ในพิ้�นท่� Glucose จริงร่วมกับชีุมชีน งานวิจัยท่�นาำ เซึ่ลลูโลส่มา ผลิต่เชี�้อเพิลิงชี่วภาพิน่�เท่ยบกับกากนำา� ต่าล ภาพ 7 ลิกโนเซึ่ลลโ้ ลสำจากวุสั ำดุเหลือำ แล้ว การผลติ ่เอทานอลจากกากนา�ำ ต่าลท�เ่ ป็็น ทงิ� ทางการเกษติร ของเหล้อใชี้และท่�ผ่านมาป็ระเทศไทยก็ม่การ ทม่� าภาพ: Sarip et al., 2016 ส่ง่ เส่ริมให้ใชี้ ส่ามารถูแป็รส่ภาพิเป็็นเชี�อ้ เพิลิง ชี่วภาพิได้ง่ายกว่า เพิราะส่ารป็ระกอบลิกโน- เซึ่ลลูโลส่จะต่้องม่การป็รับส่ภาพิเส่่ยก่อนเพิ�้อ กาำ จัดลิกนิน ในฐานะนักวิชีาการและนักวิจัย

ใชเ� ปน็ เช�อ่ ัเพิลิงทำดแทำนก�๊ ซื้หงุ ต้�ม Biogas น��ำ มันเต้� และไฟ้ฟ้�้ Monermer Sugar

Cellulose Hemicellulose Lignin

1. Pretreatment 2. Hydrolysis

3. Fermentaition

Ethanol

ภาพ 8 การผู้ลติ ิเชือ� ำเพลงิ ชว่ ุภาพ ท่�มาภาพ: ดดั แปลื่งจำากั Madadi et al., 2017

อยากเช่ญชว่นให้นักว่่จัยเข้ามามีสุ่ว่นเก�ียว่ข้องกับุภาค่ชุมชน นัก แลกเปล�่ยน ว่่จัยมีองค่์ค่ว่ามร้แต่ยังขาดัการนำางานว่่จัยมาป็ฏิ่บุัต่จร่งเน�ืองจาก ประสูบก�รณ์ทำ่�ม่โอัก�สู ขาดัค่ว่ามรว่ ่มมอื จากภาค่สุว่ ่นตา่ งๆ หากเรม่� จากชมุ ชนที่าำ โค่รงการ ได�ช้่วยถอัดบทำเร่ยน นำารอ่ งอย่างเป็น็ ร้ป็ธีรรมไดั้ ป็ระโยชน์ก็จะเกด่ ักบั ุชมุ ชน มีพลงั งาน ก�รดำ�เนินโครงก�ร มีรายไดั้ สุร้างค่ว่ามเข้มแข็งและย�ังยืน ที่้ายที่�ีสุุดัก็เพ�ือจะลดัเล่ก โรงไฟ้ฟ้�้ ช้่วมวลใน การเผา ลดัมลพษ่ ์ที่จ�ี ะป็ลดัป็ลอ่ ยสุ่้อากาศ พิื� นทำ�่ภั�คอั่สู�น ซึ่�้งโรง ข้อเสนอแนะแนวัที่างแก้ไขปิัญหา ไฟ้ฟ้�้ หล�ยโรงประสูบ

ค่ว่ามรว่ ่มมอื ระหว่า่ งชมุ ชน หนว่ ่ยงาน และนกั ว่ช่ าการ นกั ว่จ่ ยั ปัญห�ข�ดแคลนเศษ ช้่วมวลจันต้�อังเปล�่ยน ที่เ�ี กีย� ว่ข้อง และสุนับุสุนนุ โค่รงการนาำ รอ่ งอย่างจรง่ จัง สุาำ หรบั ุ วัต้ถ่ดิบและคิดห�วิธิ่ การใช้ป็ระโยชน์เศษ์ว่ัสุดัุเหลือที่�่งที่างการเกษ์ตรอย่างเป็็น ก�รใหม่ อั่กปัญห�หน้�ง ร้ป็ธีรรม คือัด��นก�รขนสู่งทำ่�
การแป็รรป้ ็ที่ีแ� หลง่ กำาเน่ดั ช้�วบ��นไม่ม่งบ 3 การแป็รรป้ ็แบุบุรว่มศน้ ย์ ประม�ณ จั้งเสูนอั ว่�จัำ�เป็นจัะต้�อัง ดร.ปิยศกั ดิ � ม�นะสูนั ต้์ มอังให�รอับด��นและ ครอับคล่มทำ่กมิต้ิ ดัร.ป็ิยศักดั่�กล่าว่ถึ่งผลกระที่บุดั้านเศรษ์ฐก่จและแนว่ที่างการแก้ไข เปมศ็ีทัญีร่�ีมษห์าฐาจศฝุา่าุ�นกสุรตPถรึยM์ นโ2ดต.ั5ย์แเใลกนะรพ�น่เคื�นถ่ึร่งทีื�อ่ท�ีีภง่ี�มยาานคข่ตเอห์ดงันีเฝุซ่ืึอ�นุ่ลตเPอป็Mน็นบห2ุ.5ลนักว่่าใใน(นภมพาุมพน�ื มทีอ9่ี�กง)รขุงขอเณทงี่พนะทัฯกี่ี� ศ. ดร.ศิวัชั : เรอื� งตน้ ที่นุ ของการ ในพื�นที่�ีภาค่เหนือมีการว่่จัยที่�ียืนยันว่่ามีที่ี�มาจากการเผาในที่�ีโล่ง ขนสุง่ เป็็นต้นทีุ่นที่ตี� อ้ งค่ำาน่งถึ่ง หลักๆ ค่ือเศษ์ว่ัสุดัุที่างการเกษ์ตร ชีว่มว่ลต่างๆ เพื�อเตรียมพ�ืนที่ี� แนน่ อนสุาำ หรับุการจดั ัตง�ั โรงงาน ที่างการเกษ์ตร รว่มถึ่งการเผาในพน�ื ที่�ปี ็า� สุงว่น นอกจากนี�การเกด่ ั ไฟฟ้าชีว่มว่ล เพราะเม�อื ผ้ป็ระกอบุ ไฟป็า� ในป็ระเที่ศไที่ยและเพอ�ื นบุา้ นก็เป็น็ อกี สุาเหตหุ น�ง่ การดัำาเนน่ โค่รงการไป็สุกั ระยะ จะพบุว่า่ ยง�่ ที่ำาย่�งไมค่ ุ่้มทีุ่น ซึ่่�งเป็็น เรือ� งป็กต่ของที่กุ โค่รงการที่ใ�ี น ตอนตน้ จะขาดัทีุ่น จง่ ไดั้เนน้ ยำ�า ว่่าภาค่รัฐจะตอ้ งเขา้ มาสุนับุสุนุน นักเศรษ์ฐศาสุตร์ต้องชี�ใหเ้ หน็ ว่า่ ระหว่่างการเผาอย่างป็ราศจากการ ค่ว่บุค่มุ กับุการเผาในระบุบุอย่าง stationary sources แบุบุใดัที่�ี ค่มุ้ ค่า่ กว่า่ กัน

บญั รส: ป็ระเดัน็ โรงไฟฟา้ เที่ค่โนโลยีขั�นต่อไป็จะต้องมี แบุตเตอรีข� นาดัใหญไ่ ว่ก้ กั เกบ็ ุไฟฟา้ ผล่ตที่ใ�ี ดักักเก็บุที่ีน� ั�น ไมใ่ ชก่ ารผล่ต แบุบุที่�ีไหลออกไป็ไม่สุามารถึกกั เก็บุไดั้เชน่ ในป็ัจจบุ ุนั ซึ่ง�่ ในอนาค่ต จะเกด่ ั disruption เพราะไม่ รองรับุการเป็ล�ียนแป็ลง เช่น

รถึยนตไ์ ฟฟา้ ที่ก�ี ำาลังจะมาแที่นที่�ี Diesel FINE PM AT DIN DEANG หากมองจากว่นั นี�ที่กุ ค่นจะค่่ดั 52% ว่่ายากที่ี�จะเป็ล�ยี น แต่เราจาำ เป็น็ จะ Steel ตอ้ งมองไป็ไกลๆ ข้างหน้า 3% ศ. ดร.ศวิ ัชั : อย่างที่ท�ี ี่ราบุกันดัวี ่่า มลพษ่ ์ที่างอากาศไรพ้ รมแดัน หาก Other ดั้ข้อมล้ GISTDA ยอ้ นหลังหา้ ป็ี 6% Soil ของไที่ย เมยี นมา ลาว่ กัมพช้ า เว่ียดันาม เป็รยี บุเที่ยี บุกนั จำานว่น 1% จดุ ัค่ว่ามรอ้ นของไที่ยไมไ่ ดั้สุง้ ที่ี�สุดุ ั ค่ว่ามหมายก็ค่ือเราแก้ป็ัญหา Amm. SO4 Amm.NO3 Zinc หมอกค่ว่ันในพ�นื ที่�ภี าค่เหนือโดัย 7% 1% 1% ไม่สุนใจป็ระเที่ศเพอ�ื นบุ้านไม่ไดั้ จง่ เห็นว่่าจำาเป็็นที่จ�ี ะตอ้ งแก้ไขป็ญั หา Biomass ดัว้ ่ยโจที่ย์ที่างดั้านเศรษ์ฐกจ่ ป็าก 35% ที่้อง หากป็ระชาชนเผาดั้ว่ยเร�อื ง ป็ากที่อ้ งเราจะตอ้ งที่าำ ใหเ้ ขาเลก่ ภาพ 9 แหล่่งที่่�มาของฝุุ่�น PM2.5 ในพ�้นที่�่ดินแดง เผาดัว้ ่ยเร�อื งป็ากที่้องเช่นกัน และ กรงุ เที่พฯ หากมกี รณศี ่กษ์าที่ที� ี่ำาสุาำ เรจ็ เก่ดัข่น� และหากเราสุามารถึเป็น็ เจา้ ของ ที่่ม� า: Kim Oanh, 2017) แบุตเตอร�ีที่ี�กกั เก็บุไฟฟา้ ไดั้อยา่ งที่ี� ผด้ ัาำ เน่นรายการกลา่ ว่ถึ่งเที่ค่โนโลยี ปเก็ญั ด่ ัหผาลฝกุ่น�ุระPทีM่บุ2ท.ี5่าไมงเว่ศ่า่ รจษะ์ฐในก่จป็ทรี่ะี�ที่เำาทีใ่ศหไ้ ทGี่ยDหPรหอื ตดัา่ตงวั ่ปล็รงะ0เท.ี7่ศ-ส4ุง่.6ผ%ลที่แาำ ลให้ว่้ แบุตเตอรท�ี ี่ี�กาำ ลังจะเป็ล�ยี นในไมช่ ้า แต่ป็ระเที่ศ (ตาราง 2) แต่สุ่�งที่คี� ่ว่รสุนใจดั้ว่ยค่อื อัตราการเสุยี ชวี ่่ต กอ็ าจจะเกด่ ัการแยง่ ช่งชวี ่มว่ล ของป็ระชาชนซึ่่�งถึือว่่าค่่อนข้างสุ้ง ในยุโรป็มีจำานว่นถึ่งห้าแสุนค่น กนั ซึ่�ง่ เป็น็ ไป็ไดั้ที่จี� ะที่ำาให้เก่ดั ผในลทตี่าองบกุแลทับีุ่นกทันี่ี�สุ้งหกาวก่่าสุตา้นมทาี่รุนถดึัค้ว่่วย่บซุึ่ค�ำาุ่มเฝุพุ่�นราPะMหา2.ก5 ปไ็ดรัะ้จชะาสุชานมมารีสุถุขึสภุรา้าพง ระบุบุการค่้าขายชวี ่มว่ลภายใน ดัี ค่่าใช้จ่ายในการรักษ์าพยาบุาลจะลดัลง มีแรงมีเว่ลาเหลือจะ ภม้ ่ภาค่ เมื�อถึ่งว่นั น�นั ชวี ่มว่ลก็จะ สุรา้ งสุรรค่์สุ่�งตา่ งๆ ใหก้ บั ุสุ่ว่นรว่ม ที่าำ ให้เศรษ์ฐกจ่ โดัยรว่มดัขี ่�นถึ่ง กลายเป็็นของมีค่า่ ที่ีไ� มม่ ีใค่รอยาก 3% โดัยป็ระมาณ เผาที่ำาลาย

Author Date Timeline Amount/THB %GDP

Greenpeace Thailand (9Apr) Apr 2020 Jan – Mar 2019 200bn 1.2% (Total direct and indirect cost)

K Research Feb 2020 Jan-Feb 2020 3.2-6.0 bn 0.02-0.04% (Opportunity cost)

Witsanu Attavanich 2018 2016 446.0bn 3.05% (Avoidance cost from PM10)

Witsanu Attavanich et al Oct 2020 2019/2020 17.4bn 1.07% (Avoidance cost from PM 2.0)

Piyasak Manason Oct 2020 Jan- Mar 2019 550bn 3.1% (Marginal benefit from controling PM 2.5)

ติาราง 2 ผู้ลกระทบทางเศรษฐกจิ ไทยจากปัญั หาฝุ่น�ุ PM2.5 ท่�มา: Various sources

ดร.ป็ิยศักด�ิยกต่ัวอย่างแนวทางการบริหารจัดการในต่่างป็ระเทศท่�ส่ามารถูควบคุมฝุ่�ุน Pส่Mงั� ก,าPรMโร2ง.5งาในนตก่่ารงณๆ์่ขรอวงมจถนู่่งซึม่ง�่ บ่ ดทำาเลนงนิโทมษาตผ่ร้ทู ก่�ฝุา่�ารฝุแ่้นบสบ่่วกนำายป็ุโน�ั รเปห็ทล�่มก็ ่ป็ครอ่ ะนเดข็นา้ ปง็คญั มุ หเขาม้จใานกครถวูบยนคมุต่์ ก็ม่การควบคุมการใชี้รถูยนต่์ในเขต่ชี�ันในของเม้องโดยการการเก็บค่าธรรมเน่ยมความ แออัดหร้อค่าธรรมเน่ยมรถูต่ิด (congestion charge) การเก็บค่าท�่จอดรถู เพิ�อ้ ลดแรง จงู ใจ ขณ์ะทป�่ ็ระเทศไทยแนวทางการบริหารจัดการยงั ไมช่ ีดั เจนนัก แต่ม่ ่แนวโน้มท่จ� ะให้ หนว่ ยงานต่า่ งๆ มก่ ระบวนการคอ่ ยๆ ป็รบั มาต่รการใหเ้ ขม้ ขน้ ขน่� เชีน่ การต่รวจส่อบส่ภาพิ รถูยนต่์ การต่รวจวัดค่าเขม่าควัน ท�่หากพิบว่าม่อันต่รายก็ให้อำานาจไป็ยังนายกรัฐมนต่ร่ ผู้วา่ ราชีการ ในการส่�งั การ

ข�อำเสำนอำแนวุทางแก�ไขปััญหาฝุ่�ุน PM2.5 ขอำงปัระเทศไทย ในมุมมอำงขอำงนัก เศรษฐศาสำติร์

ในดา้ นแรงจงู ใจ โดยการลดแรงจงู ใจทท่� าำ ใหเ้ กดิ ฝุ่น�ุ และการส่รา้ งแรงจงู ใจทจ�่ ะทำากจิ กรรม ให้เกิดการลดฝุุ่�น ซึ่่�งแรงจูงใจในท�่น�่จะเป็็นการทาำ งานร่วมกันกับด้านความคิดทางด้าน กฎหมายท�่ม่ต่�ังแต่่เบาไป็หาหนัก เชี่น การขอความร่วมม้อให้ม่การจัดการกับชี่วมวล

ถ�มต้อับ อย่างเป็็นร้ป็ธีรรม รว่มถึ่งการสุนับุสุนุนการจัดัต�ังโรงไฟฟ้าชีว่มว่ล และแลกเปล่�ยน ซึ่่�งให้ป็ระโยชน์สุองต่อ นั�นค่ือแที่นที่ี�จะเผาก็นาำ มาให้โรงไฟฟ้า ซึ่�่ง จะลดัการเผาและไดั้พลังงานไฟฟ้า ตอบุรับุแนว่โน้มการขนสุ่งใน ง�นวิจััยทำ�่ทำำ�ในห�อัง อนาค่ตสุาำ หรบั ุการใชร้ ถึยนตไ์ ฟฟา้ โดัยในสุว่ ่นของกระที่รว่งการค่ลงั ปฏิิบัต้ิก�รเคยได�ถ้กนำ� รฐั มนตรกี ไ็ ดัใ้ หน้ โยบุายกรมสุรรพสุามต่ ในการสุนบั ุสุนนุ ในเรอ�ื งภาษ์ี ไปทำดลอังในลักษณะ เพื�อสุร้างแรงจ้งใจให้ป็ระชาชนหันมาใชม้ ากข่น� เปร่ยบเทำ่ยบกันใน สุว่ ่นหลกั การการซึ่อ�ื ไฟฟา้ ซึ่ง่� ป็จั จบุ ุนั ยงั ไมค่ ่งที่ี� ภาค่รฐั จง่ ค่ว่รเขา้ มา แต้่ละพิ�ื นทำ�่หรือัไม่ สุนับุสุนนุ ซึ่ง่� มีงานว่่จัยหลายช่น� ที่�ีเสุนอว่า่ ในโรงไฟฟ้าชวี ่มว่ลขนาดั เพิร�ะเข��ใจัว่�ไม่ได�ม่ เล็ก ภาค่รัฐค่ว่รช่ว่ยรับุซึ่�ือในราค่าโดัยป็ระมาณหน่ว่ยละ 4 บุาที่ ก�รนำ�ไปทำำ�ประโยช้น์ เพ�ือที่�ีจะคุ่้มทีุ่น ขณะที่ี�ป็ัจจุบุันราค่าที่�ีค่ณะกรรมการกาำ กับุก่จการ เฉพิ�ะเช้�ือัเพิลิงอัย่�ง พลงั งานรบั ุซึ่อ�ื ยงั อยท้่ ี่โ�ี ดัยป็ระมาณหนว่ ่ยละ 2 บุาที่ สุำาหรบั ุโรงไฟฟา้ เด่ยว อั่กคำ�ถ�มคือั ขนาดัเล็กกาำ ลังการผล่ตไม่เก่น 1 เมกะว่ัตต์ หรือโรงไฟฟ้าชุมชน ง�นวิจััยสู�ม�รถ ซึ่�่งนับุว่่ายังค่่อนข้างห่างไกลกับุตัว่เลขที่�ีค่ว่รจะเป็็น แต่ภาค่รัฐโดัย รอังรับปริม�ณช้่วมวล กระที่รว่งพลังงานก็มีแนว่โน้มที่�ีจะผลักดัันสุร้างโรงไฟฟ้าขนาดัเล็ก ได�ม�กเทำ่�ใด เพิร�ะ มากข่�นและรบั ุซึ่ื�อมากข่�น เป็นสู่วนสูำ�คัญในก�ร งานว่่จยั อีกช�่นที่ี�ศ่กษ์าโรงไฟฟา้ นำารอ่ งที่ี�แมแ่ จ่ม แสุดังใหเ้ หน็ ว่า่ โรง ขย�ยผู้ลหรือัสู่งเสูริม ไฟฟา้ ชวี ่มว่ล 3 เมกะว่ตั ต์ ที่ภี� าค่รฐั จดั ัสุรา้ งใหด้ ัว้ ่ยงบุป็ระมาณ 300 ให�ประช้�ช้นนำ�ช้่วมวล ล้านบุาที่ โดัยใช้ว่สั ุดัเุ หลอื ใช้อยา่ งซึ่ังข้าว่โพดัจากเกษ์ตรกรเป็็นเชอ�ื ไปใช้�ประโยช้น์ เพล่งในการผล่ตไฟฟ้า ที่ำาให้รายไดั้ของเกษ์ตรกรเพ�่มข�่น 11.6% จากที่ี�โดัยป็กตเ่ กษ์ตรกรมรี ายไดั้ป็ระมาณ 163,000 บุาที่ตอ่ ป็ี แต่ ผศ. ดร.รจุ ุกิ าญจุน:์ ป็จั จบุ ุนั งานว่จ่ ยั เม�ือขายซึ่ังขา้ ว่โพดัเขา้ สุ้่โรงไฟฟา้ จะไดัร้ ายไดั้เพม�่ อีก 18,900 บุาที่ ตา่ งๆ ยงั ไมเ่ ค่ยถึก้ นาำ ไป็ป็ฏิบ่ ุตั จ่ รง่ สุ่ว่นเจ้าของโรงไฟฟ้าซึ่�่งก็ค่ือว่่สุาหก่จชุมชนเองก็ไดั้รายไดั้จากการ ว่นั นจ�ี ง่ ตอ้ งการชกั ชว่นใหน้ กั ว่จ่ ยั นาำ ไฟฟ้าในราค่า 25 สุตางค่์ต่อหน่ว่ย น�ีค่ือตัว่อย่างของ win-win องค่ค์ ่ว่ามรท้ ี่ต�ี นเองมมี าที่าำ งานรว่ ่ม situation ในการลดัฝุ่�ุน PM2.5 กบั ุชมุ ชน สุว่ ่นในเรอ�ื งของป็รม่ าณ หรอื สุเกล ป็จั จบุ ุนั ภาค่อตุ สุาหกรรม ไมไ่ ดัน้ าำ เซึ่ลลโ้ ลสุมาใชใ้ นการผลต่ เชอ�ื เพลง่ ชวี ่ภาพ เนอ�ื งจากมคี ่ว่ามซึ่บั ุซึ่อ้ น กว่า่ กากนา�ำ ตาลที่น�ี าำ มาใชไ้ ดัง้ า่ ยๆ แต่ หากโจที่ยข์ องเราค่อื การนาำ ชวี ่มว่ล ที่ม�ี อี ยใ่้ นชมุ ชนมาใชเ้ พอ�ื ลดัป็ญั หา ฝุ่น�ุ ที่เ�ี กด่ ัจากการเผา มนั สุามารถึเรม�่ ที่าำ ไดัต้ ง�ั แตส่ ุเกลเลก็ ๆ ฉะนน�ั องค่์ ค่ว่ามรจ้ ากนกั ว่จ่ ยั จง่ ค่ว่รจะตอ้ งลง มายงั ชมุ ชนซึ่ง�่ มคี ่ว่ามเป็น็ ไป็ไดัแ้ ต่ ตอ้ งที่าำ งานรว่ ่มกนั อยา่ งจรง่ จงั และ อยา่ งที่ก�ี ลา่ ว่ว่า่ ชวี ่มว่ลไมไ่ ดัน้ าำ ไป็ที่าำ ป็ระโยชนเ์ ฉพาะเชอ�ื เพลง่ แตส่ ุามารถึ จะนาำ ไป็ที่าำ ป็ระโยชนไ์ ดัม้ ากมายโดัย อาศยั เที่ค่โนโลยตี า่ งๆ เชน่ จลุ น่ ที่รยี ์ หลากหลายชนด่ ั แตจ่ ะที่าำ อะไรที่จ�ี ะ ค่มุ้ ค่า่ และเหมาะสุมกบั ุชมุ ชนกเ็ ป็น็ โจที่ยท์ ี่ต�ี อ้ งชว่ ่ยกนั ค่ด่ ั

ผู้ศ. ดร.นิอัร สูิรมิ งคลเลิศก่ล ในแง่ต้�นทำ่นยังไม่ได� พิ้ ดถ้งต้�นทำ่นก�รขนสู่ง ในฐานะผป้ ็ระสุบุภยั ที่ต�ี อ่ สุเ้ รอ�ื งการไมเ่ ผามาโดัยตลอดั ผศ. ดัร.นอ่ ร วัต้ถ่ดิบขอังเกษต้รกร กล่าว่ว่่าป็ัญหาหมอกค่ว่ันและค่่ามลพ่ษ์ที่างอากาศของพื�นที่�ีภาค่ ซึ่้�งอั�จัจัะทำำ�ให�ร�ยได�ทำ่� เหนือจะไมด่ ัีข�น่ ในเร็ว่ว่ัน ดัว้ ่ยป็ระสุบุการณ์ที่เ�ี ค่ยชว่ ่ยผลกั ดัันใหจ้ ดุ ั เพิิ� มข้�นไม่ใช้่ 11.6% ค่ว่ามรอ้ นในเขต 9 จงั หว่ัดัภาค่เหนือตอนบุนลดัลงจนเหลือ 19 จุดั อั่กประเด็นคือั 1 เมกะ ใสุน้งขสุณุดัทะี่�ีอที่าำ�ีจเังภหอว่แัดัมอ่ส�ืนุามยีถึ่งสุถ7ึ่ต0่ผ0้ป-็8�ว่0ย0ก็ยจังุดสัุ้งซึอ่่�งยที้่่าำ จใ่งหเ้คห่่า็นวP่่าMแน2.5ว่กที่ลาับงุทมี่ี�ดาัี วัต้ต้์ต้�มก�รคำ�นวณ ที่�ีสุุดัในการแก้ไขป็ัญหาค่ือการไม่เผาหรือที่ำาให้จุดัค่ว่ามร้อนเป็็น จัะต้�อังใช้�ช้่วมวล 40 0 อย่างไรก็ตาม เมื�อลงพ�ืนที่�ีกับุชุมชนก็พบุว่่าเป็็นไป็ไม่ไดั้เพราะ ต้ันต้่อัวัน คำ�ถ�มคือัจัะ ป็ญั หาไมไ่ ดัอ้ ยท่้ ี่ช�ี วี ่มว่ลแตอ่ ยท่้ ี่เ�ี ศรษ์ฐกจ่ ป็ากที่อ้ งและค่ว่ามเหลอื� ม ม่ช้่วมวลเพิ่ ยงพิอั ลา�ำ รว่มที่ั�งพบุว่่าจาำ เป็็นต้องที่ำาการศ่กษ์าเพ่�มเต่มอีกมากในสุ่ว่นที่ี� หรือัไม่ หรือัต้�อังปล้ก ยังเป็็นช่องว่่างอย่้ เช่น กรณีแหล่งกำาเน่ดัในกรุงเที่พฯ ที่ี�งานว่่จัย พิื ช้เพิิ� มเพิื� อัเพิ�ิ มกำ�ลัง ของอ.สุาว่่ตรีต�ังข้อสุงสุัยว่่าไม่ไดั้มีเพียงผลกระที่บุจากยานพาหนะ ก�รผู้ลิต้ แต่รว่มถึ่งมลพ่ษ์ที่างอากาศจากการเผาโดัยรอบุที่�ีมีการเดั่นที่าง (trajectory) ซึ่ง่� สุร้างผลกระที่บุอยา่ งมากเช่นกัน เพราะมลพ่ษ์ที่าง ดร.ปิยิ ศกั ด:�ิ เรอ�ื งของว่ตั ถึดุ ับ่ ุว่า่ จะ อากาศเดั่นที่างไดัท้ ีุ่กที่ศ่ ที่าง มเี พยี งพอหรอื ไมก่ พ็ บุว่า่ ในงานว่จ่ ยั เมอ�ื พ่จารณาต่อไป็ว่า่ เก่ดัอะไรข�น่ ในดั้านผลกระที่บุที่างสุขุ ภาพ กม็ ี มปี ็ระเดัน็ นอ�ี ยบ่้ ุา้ ง แตภ่ าค่รฐั มแี นว่ งานศ่กษ์าของดัร.ที่่พว่รรณซึ่�่งที่าำ งานกับุเดั็กโดัยการตรว่จป็ัสุสุาว่ะ โนม้ จะสุนบั ุสุนนุ โรงไฟฟา้ ขนาดัเลก็ พบุว่่าเดั็กที่ี�อาศัยอย้่ในพื�นที่ี�ใกล้แหล่งการเผาจะไดั้รับุผลกระที่บุ อาที่่ ไมเ่ กน่ 1 เมกะว่ตั ต์ สุาำ หรบั ุ มากกว่า่ เดั็กที่�อี ยไ้่ กลออกไป็ถึ่ง 7-13 เที่่า ซึ่ง่� เดั็กเองและผ้ป็กค่รอง ชมุ ชนขนาดัเลก็ ซึ่ง�่ ตอบุโจที่ยเ์ รอ�ื ง กไ็ มไ่ ดัร้ บั ุที่ราบุขอ้ มล้ ในฐานะนกั ว่ช่ าการ เราจะที่ำาอยา่ งไรใหส้ ุงั ค่ม ว่สั ุดัเุ หลอื ใชจ้ ากภาค่การเกษ์ตรโดัย เก่ดัการตระหนักร้ จากเร�่มเป็ิดัใจกับุการเผาในที่ี�โล่งว่่าเป็็นเร�ือง ไมจ่ าำ เป็น็ ตอ้ งหาว่ตั ถึดุ ับ่ ุเพม�่ เตม่ แบุบุ จาำ เป็็นแต่อาจมีค่ว่ามค่่ดัที่ี�แตกต่างจากเว่ที่ีที่�ีไม่เช�ือว่่าโรงไฟฟ้า โรงไฟฟา้ บุางแหง่ ที่ต�ี อ้ งนาำ เขา้ ว่ตั ถึดุ ับ่ ุ ชีว่มว่ลเป็น็ ที่างออก แตเ่ ช�อื ในการที่ำางานในหลายภาค่สุ่ว่น เพราะ ภาค่เอกชนบุางแหง่ เองกเ็ รม�่ ทีุ่กว่ันน�ีป็�ากลายเป็็นธีนาค่ารชีว่่ต ฉะน�ัน จ่งค่ว่รที่�ีทีุ่กฝุ่�ายจะเป็ิดั สุนบั ุสุนนุ การจดั ัตง�ั โรงไฟฟา้ ขนาดั ใจคุ่ยกันเร�ืองการบุร่หารจัดัการการเผา ตัว่อย่างเช่น การช่งเผาซึ่�่ง เลก็ โดัยมกี ารรบั ุซึ่อ�ื ว่ตั ถึดุ ับ่ ุมากเป็น็ ณ ตอนน�ีเป็็นนโยบุายแล้ว่ ที่างกรมป็�าไม้และเจ้าหน้าที่�ีอุที่ยานก็ พเ่ ศษ์ในชว่ ่งฤดัแ้ ลง้ อกี ดัว้ ่ยเพอ�ื จะ ดัำาเน่นการกันมานานแล้ว่ หากแต่ยังค่งถึ้กเข้าใจผ่ดัว่่าเป็็นการช่ง ชว่ ่ยกนั ลดัป็รม่ าณฝุ่น�ุ PM2.5 งบุ ซึ่่�งการช่งเผาเป็็นหลักการตามหลักว่นศาสุตร์ที่�ีสุังค่มอาจจะยัง ไม่เข้าใจ ต้องเป็ิดัใจ โดัยเฉพาะภาค่เหนือไดั้มีการจัดัเว่ที่ีข�่นหลาย ศ. ดร.ศวิ ัชั : เชอ�ื มโยงกบั ุการพด้ ั เว่ที่เี พือ� เป็ดิ ัขอ้ ม้ลรว่ ่มกนั ค่ยุ เรอ�ื งเที่ค่โนโลยกี ารผลต่ ไฟฟา้ ในอนาค่ตที่พ�ี ฒั นาไป็สุเ่้ ที่ค่โนโลยี แบุตเตอรท�ี ี่ก�ี กั เกบ็ ุไฟฟา้ ไดัแ้ ที่นที่จ�ี ะ ผลต่ แลว้ ่ไหลที่ง�่ ไป็ กม็ แี นว่โนม้ ว่า่ ตอ่ ไป็ 1 เมกะว่ตั ตอ์ าจไมจ่ าำ เป็น็ ตอ้ งใช้ ชวี ่มว่ล 40 ตนั อกี ป็ระเดัน็ ค่อื ตอ้ ง ค่ด่ ัว่า่ ไฟฟา้ ที่ผ�ี ลต่ ขน�่ มานน�ั เพอ�ื ใค่ร สุาำ หรบั ุชมุ ชนขนาดัเลก็ กไ็ มจ่ าำ เป็น็ ตอ้ งเป็น็ โรงไฟฟา้ ขนาดัใหญ่ ตา่ งจาก เพอ�ื นค่ ่มอตุ สุาหกรรมที่เ�ี ป็น็ econ- omies of scale ยง�่ สุรา้ งขนาดัใหญ่ ค่า่ ไฟฟา้ กจ็ ะยง�่ ถึก้ ลง

จั�กก�รด้ข�อัม้ลขอัง ภาพ 10 การ กรมพิั ฒน�พิลังง�น เปิร่ยบเที่่ยบจุดุ ควัาม ทำดแทำนและอัน่รักษ์ รอ้ นในเด้อนมน่ าคม พิลังง�น ปี 2556 ปิี 2560-2563 ช้่วมวลภั�คเหนือัม่อัย ่้ 200 เมกะวัต้ต้ ์ ซึ่้�งสู�ม�รถเร�ิมต้�นได� สูำ�หรับทำิศทำ�งก�รจััด ต้�ังโรงไฟ้ฟ้�้ และห�ก เร�สู�ม�รถรวบรวม ช้่วมวลได� แต้่ในทำ�ง ปฏิิบัต้ิมอังว่�ก�ร ให�ภั�ครัฐทำำ�หน��ทำ�่ รวบรวมจัะเป็นไปได� หรือัไม่เนื�อังจั�กข�ด บ่คล�กร แนวทำ�งเช้ิง เศรษฐศ�สูต้ร์ทำ�่เข��ม� เป็นแรงจั้งใจัในก�รให� ภั�ครัฐรับซึ่ื�อัทำ�่หน่วยละ 4 บ�ทำจั้งอั�จัจัะช้่วย แต้่ประเด็นต้่อัม�คือัเร� จัะแยกได�อัย่�งไรว่� ช้่วมวลดังกล่�วเป็น ช้่วมวลจั�กแหล่งใด ม�ันใจัได�อัย่�งไรว่� เป็นช้่วมวลทำ่�ไม่ได� เกิดจั�กก�รเพิ�ะปล้ก ใหม่ในพิื� นทำ่�ป�� หรือั จัะม่แนวทำ�งในก�ร ป้อังกันไม่ให�เกิดก�ร บ่กร่กพิื� นทำ�่ป��แห่งใหม่ อัย่�งไร

ศ. ดร.ศวิ ัชั : การสุนบั ุสุนนุ ใหน้ าำ ชวี ่- มว่ลมาใชเ้ ที่า่ กบั ุเป็น็ การสุนบั ุสุนนุ ใหม้ กี ารที่าำ การเกษ์ตรในพน�ื ที่ท�ี ี่ผ�ี ด่ ั กฎหมายหรอื ไม่ ว่ธ่ ีหี นง�่ ที่ท�ี ี่าำ ไดั้ อยา่ งงา่ ยๆ กค็ ่อื food traceability หรอื การค่น้ หาไดัว้ ่า่ พชื ถึก้ ป็ลก้ ที่ใ�ี ดั ตวั ่อยา่ งเชน่ การตรว่จสุอบุการป็น เป็อ�้ นขององค่ป์ ็ระกอบุที่างเค่มี โดัยเฉพาะสุาร PAHs ซึ่ง�่ ในพน�ื ดัน่

ภาพ 11 ดชั น่คณุ ภาพอากาศ แตล่ ะแหง่ มคี ่ว่ามแตกตา่ งกนั ที่าำ ให้ สุามารถึจะจาำ แนกแหลง่ เพาะป็ลก้ ไดั้ เม�อื เที่ยี บุกบั ุภาพ 10 พบุว่่าฝุ่น�ุ PM2.5 ยังค่ง ในกรณขี า้ ว่โพดั บุรษ่ ์ทั ี่จะตอ้ งบุอก เป็น็ ว่งจรตามฤดัก้ าล ว่า่ ไดัว้ ่า่ ป็ลก้ ที่ใ�ี ดัและเมอ�ื ใดั เพอ�ื ตรว่จสุอบุกบั ุแผนที่ข�ี อง GISTDA ผศ. ดัร.นอ่ รเพม�่ เตม่ ว่า่ ป็จั จบุ ุนั เรม�่ มกี ารเป็ดิ ัใจในการรว่ ่มกนั บุรห่ าร ซึ่ง�่ หากเป็น็ พน�ื ที่ท�ี ี่เ�ี กด่ ัจดุ ัค่ว่ามรอ้ น จัดัการการเผา ผ่านการออกแบุบุโมเดัลพยากรณ์แบุบุเดัียว่กับุนัก กห็ มายค่ว่ามว่า่ ขา้ ว่โพดัจากบุรษ่ ์ทั ี่ พยากรณ์อากาศข่�นมาดั้ว่ยค่ว่ามร่ว่มมือของหลายภาค่สุ่ว่น เช่น ดังั กลา่ ว่มสี ุว่ ่นที่ท�ี ี่าำ ใหเ้ กด่ ัจดุ ัค่ว่าม GISTDA, ศ้นย์เตรียมค่ว่ามพร้อมภัยพ่บุัต่แห่งเอเชีย หรือ ADPC รอ้ น เป็น็ ตน้ (Asian Disaster Preparedness Center), กรมค่ว่บุคุ่มมลพ่ษ์ อกี ป็ระเดัน็ ค่อื เราตอ้ งมองว่า่ มนั เป็น็ การพยากรณ์จะพยากรณ์ล่ว่งหน้าสุองว่ัน โดัยให้มีการลงที่ะเบุียน ป็ญั หาในการจดั ัการเชง่ พน�ื ที่ซ�ีึ่ง�่ เป็น็ การเผาเพื�อเป็็นสุ่ว่นหน�่งสุาำ หรับุการตัดัสุ่นใจของผ้บุร่หารว่่าเผา ค่นละเรอ�ื งกบั ุป็ญั หาเชง่ ว่ช่ าการและ แลว้ ่จะก่อมลพษ่ ์หรอื ไม่ เชง่ โค่รงสุรา้ ง หากที่างว่ช่ าการบุอก ชดั ัเจนว่า่ การบุรห่ ารจดั ัการชวี ่มว่ล ค่รั�งแรกเร่ม� ที่ี�อำาเภอแมท่ ี่า โดัยนายกอบุต. กนกศกั ดั�่ ดัว่งเรือนแกว้ ่ แที่นการเผาในที่โ�ี ลง่ เป็น็ สุง�่ ที่ถ�ี ึก้ ตอ้ ง ที่ดัลองการลงที่ะเบุียนร่ว่มกับุชาว่บุ้าน กำานันผ้ใหญ่บุ้าน เพ�ือ กไ็ มค่ ่ว่รใชป้ ็ญั หาการจดั ัการเชง่ พน�ื ที่�ี พ่จารณาว่า่ มีค่ว่ามยากง่ายอย่างไร แสุดังถึ่งการที่ำางานรว่ ่มกันของ มาเป็น็ อปุ ็สุรรค่ที่จ�ี ะหยดุ ัไมใ่ หเ้ รา ชุมชน (ภาพ 12) เดัน่ หนา้ ในที่ศ่ ที่างน�ี เชน่ ใช้ food traceability ที่ก�ี ลา่ ว่มาแลว้ ่ หรอื อาจใชร้ ะบุบุโค่ว่ตา้ รศ. ดร.ธันั วัด:่ ในแงข่ องการบุรห่ าร จดั ัการชวี ่มว่ลว่า่ ที่าำ อยา่ งไรที่ก�ี ารสุง่ เสุรม่ ใหน้ าำ ชวี ่มว่ลมาใชจ้ ะเกด่ ัผล กระที่บุในการป็ลก้ ชวี ่มว่ลอยา่ งผด่ ั กฎหมายเพราะมองว่า่ ชวี ่มว่ลเป็น็ ผลผลต่ ขอแลกเป็ลย�ี นป็ระสุบุการณ์ จากที่เ�ี ค่ยที่าำ งานเรอ�ื งสุว่นยางพารา ภาค่ใตท้ ี่ม�ี ปี ็ระเดัน็ ค่ลา้ ยกนั น�ี เพราะ สุว่นยางพารากบ็ ุกุ รกุ พน�ื ที่ป�ี ็า� สุงว่น ในยคุ ่ที่ย�ี างพาราราค่าดัี แนว่ที่าง หนง�่ ที่เ�ี ขาที่าำ ค่อื การจดั ัตง�ั สุหกรณ์ และการขน�่ ที่ะเบุยี นเกษ์ตรกร ใน ตอนแรกเกษ์ตรกรไมข่ น�่ ที่ะเบุยี น เพราะไมแ่ นใ่ จว่า่ สุว่นของตนอย่้ ในพน�ื ที่ป�ี ็า� สุงว่นหรอื ไม่ จนกระที่ง�ั รฐั บุาลตอ้ งใหค้ ่าำ มน�ั สุญั ญาว่า่ การขน�่ ที่ะเบุยี นไมใ่ ชเ่ พอ�ื ดัาำ เนน่ ค่ดัแี ตเ่ พอ�ื ชว่ ่ยเหลอื เพราะยางพาราราค่าตก การที่าำ เชน่ น�ี ที่าำ ใหภ้ าค่รฐั มขี อ้ มล้

ภาพรว่มของการผลต่ ยางพาราใน ป็ระเที่ศว่า่ มกี าำ ลงั การผลต่ เที่า่ ใดั และอยใ่้ นพน�ื ที่ก�ี ารเกษ์ตรเที่า่ ใดั พน�ื ที่ส�ี ุป็ก.เที่า่ ใดั พน�ื ที่ป�ี ็า� สุงว่นเที่า่ ใดัซึ่ง�่ สุามารถึจะนาำ มาป็ระยกุ ตใ์ ชก้ บั ุการ เกบ็ ุขอ้ มล้ พน�ื ที่เ�ี พาะป็ลก้ ชวี ่มว่ลใน ภาค่เหนอื ไดั้ ค่นที่จ�ี ะขายชวี ่มว่ลไดัก้ ็ ตอ้ งเป็น็ เกษ์ตรกรที่ข�ี น�่ ที่ะเบุยี นหรอื มกี ารรว่มกลมุ่ เป็น็ สุหกรณซ์ ึ่ง�่ เป็น็ ระบุบุสุมาชก่ ที่ท�ี ี่าำ ใหส้ ุบื ุค่น้ กลบั ุไป็ไดั้ ว่า่ ชวี ่มว่ลนน�ั ๆ มาจากพน�ื ที่ใ�ี ดั สุหกรณส์ ุว่นยางพารายงั มรี ะบุบุตง�ั กระจายตวั ่และไมร่ บั ุนา�ำ ยางที่อ�ี ยน่้ อก ระยะที่าง การจดั ัการว่ธ่ ีนี จ�ี ะชว่ ่ย ในเรอ�ื งตน้ ที่นุ ค่า่ ขนสุง่ กบั ุเกษ์ตรกร ดัว้ ่ย

ภาพ 12 การร่วัมกันที่ดล่อง ระบบการล่งที่ะเบย่ น โมเดล่พยากรณ์

หลังจากที่ี�เร�่มที่ดัสุอบุแล้ว่ นายกฯ ก็เร่�มขยับุต่อดั้ว่ยตนเองโดัย อาศัยกลไกของกาำ นันผ้ใหญ่บุ้าน ซึ่่�งค่าดัว่่าการลงที่ะเบุียนโมเดัล พยากรณ์น�ีจะจบุลงที่�ีองค่์กรป็กค่รองสุ่ว่นที่้องถึ�่น เพราะเกษ์ตรกร บุางค่นอาจจะไมม่ โี ที่รศัพที่์ การแสุดังผลจะมีสุามร้ป็แบุบุ ค่ือ อนุมัต่ ไม่อนุมัต่ และรออนุมัต่ เป็น็ ค่าำ ตอบุที่จี� ะชว่ ่ยจงั หว่ดั ัในการตดั ัสุน่ ใจว่า่ โมเดัลไดัพ้ ยากรณแ์ ลว้ ่ จงั หว่ดั ักส็ ุามารถึบุรห่ ารจดั ัการเชอื� เพลง่ ในพน�ื ที่เี� หลา่ นน�ั ไดั้ แตห่ าก ผว้ ่า่ ฯ หรือค่ณะกรรมการจงั หว่ัดัพ่จารณาแล้ว่ว่่าไม่ถึก้ ต้อง ก็มสี ุท่ ี่ธี่ ลงมต่จากค่ณะกรรมการฯ ที่ี�จะไม่อนุมัต่ไดั้ โดัย ณ ตอนน�ีไดั้เร�่ม ที่ดัลองแล้ว่กับุอำาเภอแม่แจม่ ดัว้ ่ยเช่นกนั

อนมุ ตั ิิ ไม่อนุมตั ิิ

รออนุมตั ิิ แลื่้วเสรจ็

ภาพ 13 หนา� ติาขอำงโมเดลพยากรณ์

ม่รายการให้เล้อกว่าจะเผาอะไร เน้�อท่�เป็็นอย่างไร เชี่น เป็็นพิ�้นท�่ การเกษต่รทร่� าบทเ�่ กบ็ เกย�่ วแลว้ หรอ้ เผาออ้ ย, มข่ นาดกไ�่ ร่ ส่งิ� เหลา่ นเ�่ รา ร้องขอเพิอ�้ เป็็นขอ้ มูล เกบ็ data ไวเ้ พิ�อ้ วเิ คราะห์ต่อ่ ไป็

▶ แสด้งขอ้ ม้ลจัุด้ทแ�่ จัง้ ทั�งหมด้ ▶ หมดุ ้หมายตามส่ของสถานะ ▶ กด้ท�ห่ มดุ ้เพิ�ือด้ข้ ้อม้ลคาํ ขอ

ใชส้ ัองน�ิวั ▶ บ่บ เพิื� อซู้มออก (ย่อ) ▶ ถา่ ง เพิ�ือซูม้ เข้า (ขยาย)

ภาพ 14 การปัระมวุลภาพรวุมทง�ั หมดขอำงโมเดลพยากรณ์

ภาพ 15 จุดควุามรอ� ำนในภ้มภิ าค

จุดความร้อนในภูมิภาคท�่ไม่ได้มเ่ ฉพิาะในพิน�้ ท�่ลุม่ แม่นา�ำ โขงเท่านั�น แต่่รวม ถู่งพิ�้นท�่ทางต่อนใต่้ของป็ระเทศไทยด้วย แส่ดงให้เห็นว่าการเผากลายเป็็น วฒั นธรรม อ่กทั�งเป็็นฤดกู าลดว้ ย

ผศ. ดร.นิอรเลา่ ถู่งอ่กโครงการท�่ทำาในฐานะท�่เป็็นหน�่งของคณ์ะอนุกรรมาธิการพิิจารณ์า ศ่กษาแนวทางการป็้องกัน และแก้ไขป็ัญหาฝุุ่�นละอองขนาดเล็ก PM ๒.๕ ของส่ภา ผู้แทนราษฎร ค้อการส่ร้างการต่ระหนักรู้เก�่ยวกับผลกระทบทางสุ่ขภาพิ โดยเฉพิาะท�่ ม่ต่่อเด็กและเยาวชีน จ่งเป็็นท่�มาของห้องเร่ยนสู่้ฝุุ่�นท่�กาำ ลังม่การจัดทำาหนังส่้อคู่ม้อเล่ม เล็กส่่งมอบสู่่โรงเร่ยนในพิ้�นท�่ท�่เกิดจุดความร้อนมากท่�สุ่ดในป็ระเทศ ป็ัจจุบันม่ท�ังหมด ส่ามส่บิ โรงเรย่ นในพิน้� ทจ่� งั หวดั แมฮ่ อ่ งส่อน เชีย่ งราย และแพิร่ โดยขอใหค้ รชู ีว่ ยใหค้ วามรู้ เร้�องการเผากบั นกั เร่ยนชีัน� ป็ระถูม 5-6 เก�่ยวกับแหลง่ กาำ เนดิ และผลกระทบจากฝุุ่�น โดย คาดหวงั วา่ พิวกเขาจะเป็น็ พิลเม้องต่น้� รทู้ จ�่ ะไมก่ อ่ มลพิษิ ทางอากาศเม้อ� ต่ระหนกั วา่ มนั กอ่ ผลกระทบกบั พิวกเขาอย่างไร

ถ�มต้อับ ห�กรัฐบ�ลม่นโยบ�ย ป็รญ่ ญาเอกเป็น็ เว่ลาร่ว่ม และแลกเปล่�ยน ด��นค่ณภั�พิอั�ก�ศจัะ สุ่บุห้าป็ี หรอื หากใค่รที่ำางานดั้าน ช้่วงสู่ดทำ��ย ช้่วยประช้�ช้นสูิบๆ นม�ี าเกน่ สุ่บุป็ีกจ็ ะที่ราบุว่่ามคี ่ว่าม ล��นคนในคร�วเด่ยว เป็ล�ยี นแป็ลงจากกระแสุค่ว่ามตนื� ต้นเอังเคยคิดไว�น�น เพิร�ะก�รทำำ�สู�มสูิบ ตวั ่ของสุังค่มที่เี� ห็นไดั้ชดั ั ป็ัจจบุ ุัน แล�วเก่�ยวกับก�รให�ต้�ัว โรงเร่ยนไม่รับประกัน ดััชนคี ่ณุ ภาพอากาศไดั้บุรรจคุ ่่า สูำ�หรับก�รเผู้�ซึ่้�งเป็น ว่�อั่กย�่สูิบปีจัะครบทำ่ก ตPMระ2ห.5นแักลรว้ ่แ้ หลละงั มจกีาากรทีจ่�ปี ัด็ัรว่ะงชเสาุวช่นนาเร่�ม ระบบขอังก�รจััดก�ร โรงเร่ยน จั้งต้�อังก�ร ตา่ งๆ หลายค่นถึามว่่าที่ำาไม แต้่ม่คำ�ถ�มถ้งก�ร เช้ิญช้วนคนในห�อังน่�ทำ่� 50 ไมโค่รกรมั ตอ่ ลก้ บุาศก์เมตร ต้ัดสูินใจัทำ�่จัะอัน่มัต้ิ เป็นฝุ่��ยวิช้�ก�รม�เป็น ไม่ใช่ 25 ไมโค่รกรมั ต่อลก้ บุาศก์ หรือัไม่อัน่มัต้ิจั�ก ฝุ่��ยปฏิิบัต้ิด�วย เมตร ที่�งั ที่�ีองค่์การอนามยั โลก ม่มมอังขอังนัก เพิร�ะเร�ทำำ�เร�ือัง หรือ WHO (World Health วิช้�ก�ร ว่�ทำำ�ก�ร แนวคิดต้่�งๆ ม�ม�ก Organization) กก็ ำาหนดัไว่้อยา่ ง สู�ือัสู�รกับประช้�ช้นให� พิอัสูมควรแล�วโดยทำ่� นน�ั ซึ่่�งที่างดัา้ นรฐั บุาลก็ไม่ไดัน้ ่�ง เข��ใจัและยอัมรับถ้ง ไม่ได�ถ้กนำ�ไปทำำ�จััดทำำ� นอนใจและพยายามอธี่บุายจนมา ก�รต้ัดสูินใจัอัย่�งไร กลย่ทำธิ์ ย่ทำธิศ�สูต้ร์ สุ่้จุดัที่ี�ว่่าตราบุใดัที่ป�ี ็ระเที่ศยังมี ต้�อังบังคับให�ผู้�้ม่ ป็ญั หาเชอ�ื เพล่ง ค่ือยังใชย้ ้โร 4 อย้่ ศ. ดร.ศวิ ััช: ตอบุในฐานะที่�ีเป็็น อัำ�น�จัหน��ทำ�่รับไปทำำ� ก็ไมม่ ที ี่างที่�ีจะไป็ถึง่ 25 ไมโค่รกรมั โฆษ์กของศน้ ยแ์ ก้ไขป็ญั หามลพษ่ ์ ต้่อั สูร��งข�อัต้่อัใหม่ให� ต่อล้กบุาศก์เมตรไดั้ แล้ว่ที่าำ ไม ที่างอากาศซึ่่ง� มีหนา้ ที่ี�ตอ้ งแจง้ เกิดก�รปฏิิบัต้ิจัริง ป็ระเที่ศไที่ยยงั ไม่ใชย้ โ้ ร 5 เสุียที่ี 4 เร�อื ง โดัยเรอื� งแรกค่ือค่าำ ตอบุ ค่าำ ตอบุค่ือจะใชย้ โ้ ร 5 ต้องลงที่นุ ของค่าำ ถึามขอ้ นี�ที่ว�ี ่่า เพอื� การจดั ั บัณรส: มาสุ้ค่ ่าำ ถึามที่�ีว่่าแล้ว่ภาค่ นับุหมน�ื กว่่าล้านบุาที่ คุ่้มค่่าที่าง ที่าำ ข้อม้ลการ Burn Check ซึ่�่งเป็็น รัฐเอาจรง่ แล้ว่หรือยงั เศรษ์ฐกจ่ หรอื ไม่ ชดุ ัข้อมล้ ที่าง แอป็พล่เค่ชัน� ที่ผี� ศ. ดัร.น่อรไดั้ ว่่ชาการของเราต้องถึกเถึยี งกนั ค่ด่ ัข่�นมานี� หนว่ ่ยงานราชการจะ ศ. ดร.ศวิ ััช: ตอบุในฐานะตัว่แที่น ตอ่ ไป็ ตอ้ งมกี ารค่าดัการณห์ รอื พยากรณ์ ภาค่ว่ช่ าการไมใ่ ช่ภาค่รฐั ว่่าหากค่ำา อย่างแม่นยาำ อยา่ งน้อยสุามว่นั โดัย ตอบุที่างว่ช่ าการมนั ชัดัเจนแลว้ ่ว่า่ นอกจากนี�รัฐบุาลไดัข้ บั ุเค่ล�ือนเรื�อง ใชโ้ มเดัลที่เี� รียกว่า่ WRF-Chem ต้องไป็ที่ศ่ ที่างนี� และไม่ว่า่ จะงาน สุท่ ี่ธี่ที่ีด� ัน่ ที่ำากน่ ซึ่ง�่ ยังเป็น็ โค่รงการ ในการที่�จี ะค่ำานว่ณและพยากรณ์ ว่่จยั ไดัร้ ับุการตพี ม่ พม์ ากมายเที่า่ ใดั นำาร่องอย้เ่ นือ� งจากกฎหมายยังไม่ โดัยค่ว่ามร่ว่มมือของสุามหนว่ ่ย แตห่ ากอากาศป็ระเที่ศนย�ี ังค่งไม่ อนมุ ตั ่ แต่จะเป็น็ ที่ศ่ ที่างในอนาค่ต งานหลกั ค่ือ กรมค่ว่บุค่มุ มลพ่ษ์ ดัีข่�นก็นบั ุว่่าเป็็นค่ว่ามลม้ เหลว่ จ่ง โดัยมเี ง�ือนไขว่่าไม่สุามารถึซึ่อื� ขาย กระที่รว่งที่รพั ยากรธีรรมชาตแ่ ละ เป็็นเหตุผลใหต้ ้องออกมาที่าำ หนา้ ที่�ี ไดัแ้ ละตามมาดั้ว่ยค่ว่ามรับุผ่ดัชอบุ สุง�่ แว่ดัล้อม และ ADPC ซึ่ง่� รับุ ของ Prime Mover ซึ่่�งก็ค่อื การ อยา่ งหน�่ง ค่อื เมอ�ื ไดัร้ ับุสุท่ ี่ธี่ที่ี�ดัน่ ขอ้ มล้ จตอ่ มาจากนาซึ่า่ และ พยายามใหแ้ สุงสุว่่างแกส่ ุงั ค่ม หาก ที่ำากน่ แล้ว่ตอ้ งรักษ์าผืนป็�าอนุรักษ์์ GISTDA สุามหนว่ ่ยงานน�รี ว่ ่มมือ ป็ระชาชนต�ืนร้ข่น� มาเม�ือใดัเม�อื นนั� นน�ั ไว่้ ตามแนว่ค่่ดัการใชป้ ็�าเหมือน กันพฒั นาซึ่อฟตแ์ ว่ร์ระบุบุการ จะเก่ดัการเป็ล�ยี นแป็ลง ตเ้ อที่ีเอ็ม เชน่ หากเราไม่เชื�อว่า่ โรง พยากรณค์ ุ่ณภาพอากาศล่ว่งหน้า ไฟฟ้าชวี ่มว่ลเป็็นค่าำ ตอบุจรง่ ๆ สุามว่ัน เพอ�ื ตัดัสุน่ ใจว่า่ สุามารถึจะ กลับุมาค่าำ ถึามว่า่ รฐั บุาลที่ำาอะไร แตส่ ุามารถึที่ำาใหค้ ่นอย้่รว่ ่มกบั ุป็า� เผาไดั้หรอื ไม่ไดั้ ไป็บุ้างแลว้ ่ ในฐานะที่ีท� ี่าำ งานดัา้ น ไดั้ หรือที่เี� รียกว่่า ว่นเกษ์ตร มลพษ่ ์ที่างอากาศมาตัง� แตจ่ บุ หมายค่ว่ามว่่าแที่นที่ีจ� ะป็ลก้ พชื

เศรษ์ฐก่จที่ีม� ล้ ค่า่ ไม่ไดั้สุ้ง ป็ลก้ ในฐ�นะทำ่�เป็นนักวิจััย ขยับุภาค่ีนี� เพราะไมม่ ีใค่รที่ีท� ี่าำ ไดั้ ข้าว่โพดัที่ไี� ม่ไดัป้ ็ลก้ ใหค้ ่นกน่ ดัว้ ่ย ทำ�่อัย้่ในหน่วยง�นขอัง ทีุ่กอยา่ ง สุดัร.ก็ที่ำาไดั้บุางป็ระเดั็น ซึ่า�ำ กใ็ ชป้ ็า� ป็ลก้ พชื ที่ม�ี มี ้ลค่่าสุ้งกว่่า ภั�ครัฐซึ่้�งอั�จัจัะต้่�ง รว่มที่งั� มหาว่่ที่ยาลัย กรมค่ว่บุค่มุ น�นั เชน่ กาแฟ กับนักวิจััยทำ่�อัย้่ใน มลพษ่ ์ ที่ำาอยา่ งไรที่�ีจะเอาจ�ก่ ซึ่อร์ ขอยาำ� ว่า่ อนาค่ตของป็ระเที่ศน�ี มห�วิทำย�ลัย มันม่ม่ม ตา่ งๆ มาต่อกนั เป็็นภาพใหญ่ไดั้จง่ อย่้ที่พี� ว่กเรา หากป็ระชาชนตน�ื ร้ มอังต้่�งกันในเรื�อัง เป็็นเร�อื งสุาำ ค่ัญ เมือ� ใดัที่ี�ที่ำาไดัก้ จ็ ะ และค่่ดัว่า่ นี�ค่ือที่างออกที่ถ�ี ึ้กต้อง ก�รเอั�วิจััยม�ใช้� เร� แก้ไขป็ญั หาไดั้ การที่ำางานใหญ่ตอ้ ง ที่�จี ะที่าำ ให้ป็ญั หาหมดัไป็ไดั้ เราก็ ทำำ�ง�นวิจััยกันม�กแต้่ นาำ สุาขาว่่ชาชพี ที่�หี ลากหลายมาอย่้ ตอ้ งสุนับุสุนนุ พรรค่การเมอื งนน�ั ไม่ได�หม�ยคว�มว่� รว่มกันภายใต้ว่ัฒนธีรรมไที่ยแบุบุ ไมว่ ่่าพรรค่การเมอื งใดัก็ตามและ นักวิจััยจัะนำ�ง�นวิจััย หน่ง� ซึ่่�งจะต้องก้าว่ข้ามให้ไดั้ ค่อยต่ดัตามให้พรรค่การเมอื งน�นั ไปแก�ไขปัญห�ได� เร� รกั ษ์าสุัจว่าจาที่�ีจะแก้ป็ัญหาจรง่ ๆ อั�จัจัะต้�อังคำ�น้งว่�เร� ผลักดัันนโยบุายอยา่ งจรง่ จัง และ ทำำ�ง�นให�กับหน่วยง�น รัฐบุาลที่�มี าจากการเลอื กต�งั โดัย ใดเพิร�ะแต้่ละหน่วย พรรค่การเมืองน�ันกม็ หี นา้ ที่ี�ที่ี�จะขบั ุ ง�นม่ธิรรมช้�ต้ิและม่ เค่ลอ�ื นนโยบุายนั�น น�คี ่ือกลไกแบุบุ ข�อัจัำ�กัดแต้กต้่�งกัน ป็ระชาธีป่ ็ไตยแบุบุไที่ยๆ ที่�ีเรามอี ย่้ ต้�อังเข��ใจัเง�ือันไขขอัง ณ ป็ัจจบุ ุนั หน่วยง�นนั�นๆ เพิ�ื อันำ� ผศ. ดร.นิอร: ในที่ี�แหง่ นเ�ี ตม็ ไป็ ง�นวิจััยเข��ไปพิั ฒน� ดัว้ ่ยค่นที่ีม� ีค่ว่ามรค้ ่ว่ามสุามารถึ กลไกทำ่�จัะนำ�ง�นวิจััย ที่ำาอยา่ งไรเราจะรว่มตัว่กันที่ำางาน ไปใช้� อั่กประเด็นคือัจัะ ร่ว่มค่อื สุ่�งที่�ีตนเองสุนใจ แที่นที่ี� เคล�ือันต้่อัอัย่�งไรต้�อัง จะมงุ่ เป็้าไป็ที่ง�ี บุว่จ่ ัยที่าำ อยา่ งไร คำ�น้งถ้งเรื�อังขอัง ที่�จี ะมุ่งเป็้าไป็ที่�ีการแก้ไขป็ัญหา เศรษฐศ�สูต้ร์ สูังคม นำาเอาดัาราศาสุตร์ ว่่ที่ยาศาสุตร์ และอั่กหล�ยเรื�อัง มาแก้ไขป็ญั หา นี�ค่ือพลังที่เี� รา ตอ้ งการ เพราะมนั ค่อื ข้อมล้ ที่าง ดร.ศรัญย์: ค่่ดัว่า่ ไม่มใี ค่รที่�ที ี่ำางาน ว่่ที่ยาศาสุตร์ที่ีใ� ค่รกเ็ ถึียงไมไ่ ดั้ ช�น่ เดัยี ว่แล้ว่ไดั้ค่รบุที่กุ อยา่ ง ค่น เราจะจดั ักลมุ่ อยา่ งไร เค่ล�อื น ค่ือจ่�กซึ่อร์ตัว่เลก็ ๆ ของภาพใหญ่ พลอยา่ งไรให้เร�อื งที่�ีไกลหา่ งอยา่ ง และค่นแต่ละค่นไมเ่ หมอื นกนั และ ดัาราศาสุตร์ ว่ท่ ี่ยาศาสุตร์ สุามารถึ ค่่ดัว่่า frontier research เป็น็ อกี ไป็สุ่้ภาค่ป็ฏิบ่ ุัต่ Prime Mover เอง ป็ระเดัน็ ในการที่ำางานไมม่ อี ะไรที่ี� กจ็ ะเป็็นแรงขบั ุที่จี� ะชว่ ่ยสุ่งเสุียง เสุียเป็ล่าไมว่ ่่าจะที่าำ งานเชง่ ลก่ เหลา่ นเ�ี พราะมันค่ือพลัง หรอื ไม่ แตล่ ะงานมหี น้าที่ีข� อง ตวั ่เอง ป็ัญหาเป็น็ เรือ� งการจดั ัการ 65 มากกว่่าที่ี�เรายงั ไมส่ ุามารถึจะนาำ จ�ก่ ซึ่อรต์ ่างๆ มาตอ่ เป็็นภาพใหญ่ ไดั้ซึ่่ง� ไมใ่ ชห่ นา้ ที่ข�ี องรฐั บุาลอย่าง เดัียว่แต่เป็็นหน้าที่ข�ี องพว่กเรา ทีุ่กค่นดัว้ ่ย เป็็นที่�ีมาว่า่ ที่ำาไมเรา

กัิจกัรรมคร�ังที่�่

บทำบ�ทำขอัง พิรรคก�รเมือังทำ�่ ม่ต้่อัก�รยกระดับ ค่ณภั�พิอั�ก�ศ สูำ�หรับ ประเทำศไทำย

จััดโดย ผู้�ร้ ่ว่ ัมเสวันา

สำานกั งานกองทุนุ — ศ. ดร.ศิวิัช สนับัสนุนการสรา้ ง พงษ์เ์ พียจันั ทุร์ เสรมิ สขุ ภาพ (สสส.) ร่วิมกบั ั สถาบันั — ผศ. ดร.รณบัรรจับั บัณั ฑิพิ ัฒน- อภิรติกลุ บัริห่ารศาสตร์ (นิดา้ ) — ดร.ปยิ ศักดิ� สถานที่�่ มานะสันต์

ห่อ้ งประชุม ดร.สมศักดิ� — ผศ. ดร.กฤษ์ฎากร และค์ณุ ห่ญงิ ปทั ุมา วิ่องวิฒุ ิกลุ ลสี วิัสด�ติ ระกูล ชนั� 2 อาค์ารสยามบัรมราช — ศุภชยั ใจัสมุทุร กุมารี สถาบันั บััณฑิติ — ดร.พิมพ์รพี พั ฒนบัริห่ารศาสตร์ (นิด้า) พันธัุ์วิชิ าตกิ ุล — ภาดาทุ์ วิรกานนทุ์ — จักั รพล

ตั�งสุทุธัธิ ัรรม — นิติพล ผวิ ิเห่มาะ

วัันที่่� ดำาเนนิ ร่ายการ่โดย

14 ธันั วิาค์ม 2563 รัตน์ตกิ ร เวิลา 09:00-12.00 น. จัารเุ กษ์ตรวิทิ ุย์

เสัวันา “PM2.5 กุับร่างกุฎหมายอากุาศสัะอาด ในบริบทของปิระเทศไทย”

Prime Mover เปัิดเวุท่พ้ดคุยแลกเปัล�่ยนร่วุมกับ 5 สำ.สำ. ติัวุแทนพรรคการเมือำง ปัระกอำบด�วุย ศุภชัย ใจสำมุทร พรรคภ้มิใจไทย ดร.พิมพ์รพ่ พันธัุ์วุิชาติิกุล พรรค ปัระชาธัิปััติย์ ภาดาท์ วุรกานนท์ พรรคพลังปัระชารัฐ จักรพล ติ�ังสำุทธัิธัรรม พรรค เพอื� ำไทย และ นติ ิพิ ล ผู้วิ ุเหมาะ พรรคกา� วุไกล เพอ�ื ำหาทางอำอำกขอำงปัระเทศในการแกไ� ข ปัญั หามลพิษทางอำากาศ ทน�่ ับวุันย�งิ จะเปั็นปััญหาเรื�อำรังและรนุ แรงมากขน�่ โดยสำาระ สำำาคัญอำย้่ท�่การผู้ลักดันนโยบายภาครัฐและกฎหมายท�่เก่�ยวุกับคุณภาพอำากาศ โดย เฉพาะ “พ.ร.บ.อำากาศสำะอำาด”

Mr. Evan W. Fox

ท�่ป็ร่กษาด้านเศรษฐกิจแห่งส่ถูานทูต่ส่หรัฐอเมริกาป็ระจาำ ป็ระเทศไทย ในฐานะผู้แทน ของเอกอัครราชีทูต่ฯ Mr. Michael George DeSombre กล่าวเป็ิดงานโดยแบ่งป็ัน ป็ระส่บการณ์์ของส่หรัฐอเมริกาท�่ป็ระส่บกับป็ัญหามลพิิษทางส่�ิงแวดล้อม ทาำ ให้เกิดการ เคล�้อนไหวทางส่งั คมท่�นาำ ไป็ส่กู่ ารกอ่ ต่�งั องคก์ ารพิทิ ักษส์ ่ง�ิ แวดลอ้ ม หรอ้ EPA (Environ- mental Protection Agency) ในป็ี ค.ศ. 1970 ท�่รวมผู้เชี่�ยวชีาญหลายส่าขาเข้ามา ม่บทบาทป็กป็้องส่ิทธิของป็ระชีาชีนในการเข้าถู่งอากาศ พิ้�นดิน นำา� ท่�ส่ะอาด, EPA ม่ อาำ นาจทางกฎหมายท�่ส่ามารถูออกกฎเกณ์ฑ์และการบังคับใชี้กฎหมายท่�เก�่ยวข้องได้ ทั�ง ยังส่นับส่นุนเงินชี่วยเหลอ้ ให้รัฐบาลท้องถูิ�นในการจัดทำาโครงการเพิ้�อส่ิ�งแวดล้อม ทาำ งาน วิจัย ม่เคร้อข่ายส่�้อส่ารให้ส่ังคมได้รับทราบ ป็ัจจุบันม่เจ้าหน้าท�่ทำางาน 14,000 คนทั�ว ป็ระเทศ หัวหน้าค้อผู้อาำ นวยการท�่แต่่งต่ั�งโดยป็ระธานาธิบด่ ม่ส่ำานักงานในภูมิภาค 10 แหง่ ม่ศูนย์วิจัย 12 แห่ง ในมติ ่ิของป็ัญหามลพิษิ ทางอากาศ ส่หรฐั ฯ ม่การออกกฎหมายใหม่ๆ ในชี่วงทเ่� กิดวกิ ฤต่ มลพิิษทางอากาศจากโรงงานอตุ ่ส่าหกรรม ในป็ี ค.ศ. 1950 เมอ�้ มก่ ารกอ่ ต่ง�ั EPA จ่งเป็็น ทม�่ าใหเ้ กดิ กฎหมายอากาศส่ะอาด (Clean Air Act) ขน่� ในป็ี ค.ศ. 1970 ป็จั จบุ นั กฎหมาย อากาศส่ะอาดใหอ้ าำ นาจ EPA ในการออกกฎเกณ์ฑม์ าต่รฐานส่าำ หรบั คณุ ์ภาพิอากาศส่ำาหรบั ส่ารมลพิิษส่าำ คัญ 6 ชีนิด ค้อ PM หร้อฝุ่�ุนพิิษจ�ิว, โอโซึ่น, ซึ่ัลเฟอร์ไดออกไซึ่ด์ (SO2),

กไนำาโเตน่รดิ เจไนมไ่วด่าอจอะกเปไ็ซน็ึ่ดย์ า(NนOยน2)ตแ่ห์ ลระอ้ต่ใะนกภว�ั ารควอมตุ ท่สง�ั่ากหากรอรรอมกกฎระเบย่ บจดั การมลพิษิ จากแหลง่ Mr. Fox ยังกล่าวว่าการดาำ เนินนโยบายด้านส่ิ�งแวดล้อมอย่างเข้มข้นต่่อเน้�องท่�ชี่วยให้ เศรษฐกจิ ของป็ระเทศเต่บิ โต่ขน่� อยา่ งยง�ั ยน้ ถูอ้ เป็น็ บทเรย่ นส่ำาคญั ของส่หรฐั ฯ โดยระหวา่ ง ป็ี ค.ศ. 1970-2018 ท�ป่ ็ริมาณ์การป็ลอ่ ยมลพิษิ ทางอากาศทงั� 6 ชีนิดลดลงถู่ง 74% ส่ง่ ผลให้ GDP สู่งข�่นถู่ง 275% เพิราะกฎหมายอากาศส่ะอาดชี่วยป็กป็้องสุ่ขภาพิของคน อเมรกิ ันใหเ้ จบ็ ป็�วยน้อยลง ลดภาระคา่ ใชี้จ่ายดา้ นส่ขุ ภาพิ ลดการเส่่ยชี่วติ ่ก่อนวัยอันควร ม่อายุท่�ย้นยาวข�่นและม่คุณ์ภาพิชี่วิต่ท�่ด่ข่�น ความส่ำาเร็จดังกล่าวไม่ได้มาจากการทาำ งาน ของ EPA เพิย่ งอย่างเดย่ วแต่เ่ ป็็นความรว่ มมอ้ ระหวา่ งรัฐบาลกลาง รัฐบาลระดับภมู ภิ าค รฐั บาลท้องถู�นิ ภาคเอกชีน กลุ่มอนรุ กั ษ์ส่�งิ แวดล้อม และทส�่ ่าำ คญั ทส่� ุ่ดค้อป็ระชีาชีนเอง Mr. Fox กลา่ วทง�ิ ทา้ ยวา่ ส่หรฐั ฯ พิรอ้ มทจ�่ ะส่นบั ส่นนุ ป็ระเทศไทยในทกุ ดา้ นเพิอ้� การต่อ่ สู่้ กบั มลพิิษทางอากาศ พิรอ้ มป็ดิ ทา้ ยวา่ การพิูดคุยกนั อยา่ งส่รา้ งส่รรค์ระหวา่ งภาครัฐ ภาค ป็ระชีาส่งั คม ภาควชิ ีาการ นกั การเมอ้ ง ภาคเอกชีน เชีน่ การจดั เส่วนาครง�ั น่� เป็น็ ส่ง�ิ ทส�่ ่ำาคญั ยง�ิ ในการทจ�่ ะทำาใหส้ ่ามารถูระบปุ ็ญั หาต่น้ ต่อเกย่� วกบั มลพิษิ ทางอากาศ แนวทางการแกไ้ ข ป็ัญหาทางกฎหมาย ทางเทคนิค ซึ่่�งเป็็นท�่ป็ระจักษ์แล้วในส่หรัฐฯ ว่าค้อกุญแจส่ำาคัญท�่ จะชีว่ ยให้ยกระดบั คุณ์ภาพิของอากาศในป็ระเทศ

ศ. ดร.ศวิ ชั พิงษ์เพิ่ ยจัันทำร์

ศ. ดร.ศิวัชีกล่าวถู่งความรุนแรงของผลกระทบจากป็ัญหามลพิิษทางอากาศท่�ทำาให้ม่ผู้ เส่่ยชีว่ ิต่ทัง� โลกถู่งป็ีละ 7 ล้านคน อก่ ทัง� ลักษณ์ะของป็ัญหาก็มค่ วามซึ่ับซึ่้อน เป็รย่ บเท่ยบ กบั โควดิ -19 ซึ่ง�่ ชีดั เจนวา่ เส่ย่ ชีว่ ติ ่จากไวรสั ่ แต่ก่ รณ์ข่ องฝุ่น�ุ โPรMคม2.5ะนเรนั� ็งสเ่ตง่่้าผนลมกรโะรทคบไตม่ าโรกคมตา่ับย ทง�ั กอ่ ใหเ้ กิดโรคทางระบบทางเดนิ หายใจ โรคมะเรง็ ป็อด โรคอัลไซึ่เมอร์ โรคส่มองเส่้�อมอ้�นๆ ล่าสุ่ดงานวิจัยท�่ป็ระเทศจ่นยังระบุถู่งอัต่ราเส่่�ยงต่่อ โรคเบาหวานอก่ ด้วย

จากต่าราง 1 แส่ดงถูง่ ผลกระทบของโควดิ -19 ทท�่ ำาใหเ้ ศรษฐกจิ ทั�งโลกพิังพิินาศ ซึ่�่งเท่ยบ ไม่ไดก้ ับหายนะของฝุ่�ุน POMrg2.a5nทiz่ค� aรtา่ioชีn่ว)ิต่ผป็ู้คระนเจมาำ ินนววา่ นมม่ป็ารกะชโีาดกยรอถงูง่ค์ก8า0ร%อนทาว�ัมโยั ลโกลทก�เ่ ผหชีรญิ อ้ WHO (World Health กับผลกระทบของฝุ่�ุน PM2.5 ในต่อนน�่

จัาํ นวน PM2.5 COVID-19 ผเ้ ส่ยช่วติ 1,613,868 7 คน (13/12/63) ลา้ นคนต์่อปิี

จัํานวน 80% จิาำ นวนผตู้ ์ิดเช�อื ผ้ท�่ได้้รบั ของปิรั้ะชากรั้ท�้งโลก 72,220,491 ผลกระทบ หรั้อื 6,240 ลา้ น คนสุูดอากาศท�ีปิน คน (13/12/63) เปิ� ้อนสุารั้พิิษเกนิ คา่ มาต์รั้ฐาน WHO

ผลกระทบ เชยี งใหม่ PM2.5 แต์ะเกือบ มาต์รั้การั้ Lockdown ต่อ 1,000 μg m-3 ทำาให้ทกุ อย่างหยดุ ชะง้ก

เศรษฐกจิ ั แต์ท่ ุกอยา่ งกย็ ้งเหมือนเดมิ และสังคม

ติาราง 1 เปัรย่ บเทย่ บผู้ลกระทบจาก PM2.5 กบั Covid-19

งานวิจัยของ Harvard University (Wu et.al, 2020) ยังได้ส่รปุ ็ว่าการเพิิม� ข�่นของฝุุ่�น PM2.5 ทกุ 1 ไมโครกรมั ต่อ่ ลกู บาศกเ์ มต่ร ส่ง่ ผลต่อ่ การเพิิม� ขน�่ ของอตั ่ราผู้เส่ย่ ชีว่ ติ ่ถูง่ 15% งานวจิ ยั ท�่ป็ระเทศจน่ (Su et.al, 2019) ทศ�่ ก่ ษาวา่ มลพิิษทางอากาศอ้�นๆ เชี่น ฝุุ่น� ละออง PอMยา่ 1ง0ไ,รกPับMโ2ร.5ค, อคน้� าๆร์บซึอ่ง�่ นพิมบอวนา่ มนลอพกิไษิ ซึท่ดา์ ง(CอOาก),าศซึ่เลั พิเฟ�มิ คอวรา์ไดมอเสอ่่�ยกงไใซึน่ดก์ า(SรOเป็2็น) ไมขค่้หววาัดมเชี้อ� มโยง

งานวิจัยท่�ป็ระเทศอิต่าล่ (ภาพิ 1) (Setti, 2020) ต่ั�งข้อส่ังเกต่ถู่งความเชี�้อมโยงกันของ ตอ่ัตอ่นราใกต่าอ้ รยเ่าส่งย่ มชีน่ ว่ ยัิต่สจ่าำาคกัญโควซึดิ่�่ง-เ1ป็9น็ ตท่วั ส่� ่อัมยพา่ิันงหธก์นับ่�งทค่�ชา่ ี�ใ่ หPM้เห2น็ .5วข่าอมงลอพิติ ิษ่าทลา่ต่งออนาเกหานศ้อยทังส่�ส่่มังู กพิวันา่ ธท์กาบั ง การแพิร่ระบาดของโควิด-19 ดว้ ย

PM2.5 annual mean in 2016 μg/m3

≤5

5-10 10-15 15-20 20-25 \>25 No data

Countries/regions not included in the data exchange process

Lombardia 32,346

Emilia Romagna 10,054

Veneto 6442

Piemonte 6024

Toscana 2972

Marche 2934

Liguria 2305

Lazio 1901

Trento 1222

Campania 1199

Friuli Venezia Giulia 1139

Puglia 1093

Sicilia 994

Bolzano 858

Abruzzo 813

Umbria 710

Sardegna 442

Valle d’Aosta 401

Calabria 351

Basilicata 113

Molise 73

ภกบัาพอำัติ1ราคกวุาารมเสสำำย่มั ชพว่ นัุติ ธิัจร์ าะกหโวคุา่ วุงิดค-า่19PMใน2.ป5ัระเทศอำิติาล่ ท่�มาภาพ: Gedi visuals situation on 26 March 2020

งานวจิ ยั ของผศ. ดร.รณ์บรรจบ (ภาพิ 2) เป็น็ การวดั ส่ภาพิอากาศ 24 ชีว�ั โมง เป็ร่ยบเทย่ บ กนั ในชีว่ งเดอ้ นมกราคม กมุ ภาพินั ธ์ และมน่ าคม และชีว่ งเมษายน ซึ่ง�่ เป็น็ ชีว่ งของการลอ็ ค อดยาว่านงเท์ ห่ป� ็น็รไะดช้ชีีาดั ชีนส่สะ่ทว่ น้อหนนใหง่� ท้เหำา็นงาวนา่ กทา่บ� รา้ลน็อค(wดาoวrนk์หfrรo้อmการhลoดmกeิจ)กรซึ่ร�่งมทขำาอใหงมค้ นา่ ุษPยM์ 2ค.5้อลชีดว่ งลทง่� ไม่ม่การคมนาคมขนส่่ง การใชี้รถูยนต่์ส่่วนต่ัวลดลง ทาำ ให้คุณ์ภาพิอากาศในกรุงเทพิด่ ข�น่ มาก ฉะนน�ั แหล่งกำาเนดิ ส่ำาคัญในกรงุ เทพิฯ ชีดั เจนว่าเป็็นเร�อ้ งของท่อไอเส่่ยจากยาน พิาหนะ

150 ติัง� เเติ่ 1 มค - 8 เมษ si.am/ssru ก.พ. 140 ม่.ค. 130 เม.ษ

120

110 ม.ค. 100

PM2.5(μg/m3) 90

01-01-20 0:00 06-01-20 0:00 11-01-20 0:00 16-01-20 0:00 21-01-20 0:00 26-01-20 0:00 31-01-20 0:00 05-02-20 0:00 10-02-20 0:00 15-02-20 0:00 20-02-20 0:00 25-02-20 0:00 01-03-20 0:00 06-03-20 0:00 11-03-20 0:00 16-03-20 0:00 21-03-20 0:00 26-03-20 0:00 31-03-20 0:00 05-04-20 0:00 10-04-20 0:00

ภาพ 2 กราฟเปัร่ยบเท่ยบคา่ PM2.5 ย�อำนหลัง ติ�ังแติต่ ิ�นปัี 2563

ท�ม่ าภาพ: คณะวิทยาศาสู้ตื่ร์แลื่ะเทคโนโลื่ย่ ม.ราชภฏั สู้วนสู้นุ ันทา, 2563

ส่อดคล้องกันกับภาพิท่�ได้จากการอนุเคราะห์จากนาซึ่่า (NASA) และศูนย์เต่ร่ยมความ พิรอ้ มภยั พิบิ ัต่แิ หง่ เอเชีย่ หร้อ ADPC (Asian Disaster Preparedness Center) (ภาพิ 3-5) ในชีว่ งเวลาเดย่ วกนั ซึ่ง�่ คา่ PM2.5 ดข่ น�่ ต่อ่ เนอ�้ ง เป็ลย�่ นจากส่ส่ ่ม้ เป็น็ เหลอ้ งและเขย่ ว

ความหมาย ดีีมากั ดีี ปีานกัลื่าง เร�มิ มผี ลื่กัระทีบ มผี ลื่กัระทีบ ขัองสี ติ่อสุขัภาพ ติ่อสุขัภาพ

ฝ้น�ุ ละอัอังขน�ดไม่เกิน 2.5 ไมครอัน (PM2.5) 24 กุมภ�พิั นธิ ์ 2563, 8:00 กรงุ เทำพิ

ฝ้น�ุ ละอัอังขน�ดไม่เกนิ 2.5 ไมครอัน (PM2.5) 23 ม่น�คม 2563, 8:00 กรุงเทำพิ

ฝ้น�ุ ละอัอังขน�ดไม่เกิน 2.5 ไมครอัน (PM2.5) 8 เมษ�ยน 2563, 8:00 กรุงเทำพิ

ภาพ 3-5 ภาพเปัร่ยบเท่ยบค่า PM2.5 ยอ� ำนหลังติง�ั แติ่ติ�นปัี 2563

งานวจิ ยั ต่อ่ มาเกย�่ วขอ้ งกับการวเิ คราะหส์ ่าร PAHs (Polycyclic Aromatic Hydrocar- bons) ท�่อาศัยการทาำ งานของเคร�้อง GC-MS โดยคุณ์จักรพิงษ์ คุ้มทรัพิย์ ผู้เชี�่ยวชีาญ จากบรษิ ัท พิาราไซึ่แอนต่ิฟิค จำากดั ได้อธิบายถูง่ GC-MS วา่ เป็น็ เครอ�้ งมอ้ วเิ คราะหช์ ี�ันสู่ง ทจ่� ะวเิ คราะหน์ า�ำ หนกั โมเลกลุ ของส่ารทงั� เชีงิ ป็รมิ าณ์และเชีงิ คณุ ์ภาพิ เชีน่ พิารท์ เิ คลิ , VOCs (Volatile Organic Compounds) รวมทัง� PAHs โดยการทำางานของเคร้อ� งมอ้ ดงั กลา่ วใชี้ EPA method เพิ�้อวิเคราะห์ส่าร PAHs ทั�งหมด 16 ต่ัว ท่�ม่ความร้ายแรงแต่กต่่างกัน ไมว่ า่ จะเป็น็ เบนโซึ่เอไพิร่นหรอ้ ไดไบโซึ่ไอร่นซึ่่�งม่ความเป็็นพิษิ สู่งมาก วิธ่การวิจยั คอ้ การเกบ็ ต่วั อย่างพิารท์ ิเคิลแลว้ กรองเอาส่าร PAHs ออกมาทาำ ความส่ะอาด จากนั�นทำาให้เข้มข้นข่�นแล้ววิเคราะห์ด้วยเคร้�อง GC-MS ซึ่่�งทาำ งานแบบอัต่โนมัต่ิและให้ ผลออกมาเป็็น 3 กรอบ compound ในลักษณ์ะของส่เป็กต่รัม ว่าป็ระกอบด้วยส่าร ก�่ชีนิด ป็ริมาณ์เท่าใด เส่ม้อนลายน�ิวม้อของส่ารเน้�องจากส่ารแต่่ละต่ัวจะให้ส่เป็กต่รัมท่� แต่กต่า่ งกันไป็ (ภาพิ 6) จEqากuนiv�ันalตe่ัวnเtครC�้อoงnจcะeรnาtยraงtาiนoกnา(รTวEิเQคร) าหะรหอ้ ์คค่าวาPมMแร2.ง5ขซอึ่่�งงใคหว้ผามลเอป็อน็ กพมิิษาเปโ็ด็นยคเฉ่าพิTาoะเxลicขit1y กับ 0.1 ซึ่ง�่ จะเป็็นส่ารก่อมะเร็ง

ทม�่ าภาพ: //www. researchgate.net/ figure/Mass- spectra-due-to-colli- sions-between-PAH- cations-of-different- sizes-and-a-He-tar- get_fig22_305806322

ภาพ 6 ติัวุอำย่าง MS Spectrum

ผู้ศ. ดร.รณบรรจับ อัภริ ต้ิกลุ

ผต่ศ่าง.ๆดรเ.ปร็รณ์่ยบบรเรส่จมบ้อกนลยา่ าวนถูพง่ิฝาุ่หนุ� นPะMท2่�บ.5รวรา่ ทอุกนั ผต่รู้ ร้าายยมไมาดไ่ ดว้ อ้ยยไทู่ มฝ่� ุว่ ่นุ�่าจแะต่เม่ ป็า็นกกPวAา่ Hนsน�ั ซคึ่�่งอ้ เสป่็า็นรสม่าลรพกิษิอ่ มะเร็งท่�มนุษย์สู่ดดมเข้าไป็โดยไม่รู้ต่ัว รวมท�ังส่ารมลพิิษต่กค้างยาวนานอย่างไดออกซึ่ิน (dioxin) และฟูแรน (furan) ซึ่ง�่ ก่อใหเ้ กิดมะเรง็ เชีน่ กนั ปเน็ัญอ้� หหาาหหมลอักกต่คอ่ วไปัน็กในลพ่าิวน้� ถทูง่ ่ภ�ส่าอคงเแหนนวอ้ทาคงอ้ แกกา้ไรขแป็กญั ้ไขหทาฝต�่ ุ่่�นุน้ เหPMต่แุ 2.ล5 ะซึ่ก่�งาไดรแจ้ กากไ้ ขบททป่� เ็รลย่ านยกเหาตร่แุ ก้ไข การแก้ไขป็ัญหาท�ป่ ็ลายเหตุ่ ได้แก่ การใส่่หน้ากากอนามัยท�ช่ ี่วยลดฝุ่�นุ ท�เ่ ข้าร่างกายได้ไม่ ต่า�ำ กวา่ 50-70% โดยเฉพิาะหนา้ กาก N95 นอกจากนค�่ อ้ การใชีเ้ ครอ�้ งกรองอากาศในอาคาร ส่ว่ นการแกไ้ ขป็ญั หาทต�่ ่น้ เหตุ่ ต่อ้ งอาศยั นโยบายจากภาครฐั เชีน่ ทน�่ กั วชิ ีาการและส่.ส่.จาก หลายพิรรคในทน่� ก่� ำาลงั รว่ มหารอ้ กนั เรม�ิ ต่น้ จากยานพิาหนะทต่� ่อ้ งจำากดั เครอ้� งยนต่ท์ ก่� อ่ ให้ เกดิ มลพิษิ ทางอากาศ เชีน่ จำากดั อายขุ องรถูยนต่์ ยกต่วั อยา่ งในส่งิ คโป็รท์ ม่� ก่ ารหา้ มรถูยนต่์ ทม่� อ่ ายเุ กนิ 10 ป็วี ง�ิ บนทอ้ งถูนน เพิราะรถูยนต่ท์ ม�่ อ่ ายกุ ารใชีง้ านยาวนานจะป็ลอ่ ยมลพิษิ ค่อนข้างสู่ง ส่ว่ นในเกาหล่ใต่้ก็มก่ ารจาำ กัดอายขุ องรถูยนต่์เชี่นกนั โดยอาจอนญุ าต่ให้วิง� ได้ เฉพิาะชีว่ งกลางค้นทม่� ่การจราจรเบาบาง หรอ้ ต่อ้ งต่ดิ ต่ั�งอุป็กรณ์์จำากัดฝุุ่�น อุป็กรณ์ก์ รอง เขม่าไอเส่่ย อย่าง Diesel Particulate Filters หรอ้ DPF ซึ่่ง� ม่ราคาค่อนขา้ งสู่ง ภาครัฐ จ่งควรต่้องเขา้ มาชี่วยเหลอ้ ในดา้ นการลดราคาด้วย นอกจากน�่ ยังมเ่ ร้อ� งของการลดภาษ่ รวมถู่งการส่อดส่่องรถูควนั ดำา การต่รวจส่อบใหท้ าำ การป็รบั ป็รุง การจ่ายค่าป็รับ การส่ง่ เส่รมิ การลงทนุ นำ�ามนั เชีอ้� เพิลงิ ทม�่ ก่ ำามะถูนั ต่าำ� กวา่ 10 ppm ซึ่ง�่ ป็ระเทศไทยมอ่ ยนู่ อ้ ยมาก อาจต่้องนำาเขา้ จากต่า่ งป็ระเทศ เชีน่ มาเลเซึ่ย่ รวมถูง่ การพิฒั นาการใชี้พิลงั งานทางเล้อก การส่นบั ส่นุนการใชีเ้ คร้อ� งยนต่์มาต่รฐานยูโร 5, ยูโร 6 และการส่นับส่นุนการใชีร้ ถูยนต่์ พิลังงานไฟฟ้า ในภาคการเกษต่รต่้องม่การบรหิ ารจดั การชี่วมวล โดยการเพิม�ิ มลู ค่าชี่วมวล เป็ล่ย� นขยะ ทางการเกษต่รเป็็นเชี�้อเพิลิงผลิต่ไฟฟ้า ซึ่่�งส่ำานักงานกองทุนส่นับส่นุนการส่ร้างเส่ริม สุ่ขภาพิ หรอ้ ส่ส่ส่. ก็ม่ท่มงานท่�ผลกั ดันเร้อ� งน�่โดยเฉพิาะ ส่่วนในภาคอตุ ่ส่าหกรรมซึ่่ง� เป็น็ อก่ แหลง่ กาำ เนดิ ของมลพิษิ ทางอากาศ ผศ. ดร.รณ์บรรจบ เล่าถู่งการดำาเนินโครงการบริหารจัดการโรงงานร่ไซึ่เคิลเศษโลหะ เชี่น เหล็ก ต่ะกั�ว ทองแดง ส่ังกะส่่ ท่�ทำาร่วมกับศ. ดร.ศิวัชี ภายใต่้ทุนส่นับส่นุนของยูนิโด โดยมุ่งเป็้าให้ ผปู้ ็ระกอบการลดการป็ลอ่ ยมลพิษิ ทางอากาศ อยา่ ง ฝุ่นุ� ละออง และไดออกซึ่นิ และฟแู รน

ท่�ถููกป็ล่อยออกมาโดยไม่จงใจ ซึ่�่งกาำ ลังอยู่ในข�ันต่อนการจัดทาำ มาต่รการว่าจะจัดการ อย่างไร เชี่น การกาำ หนดใหม้ ่การต่รวจวดั คา่ ไดออกซึ่นิ และฟแู รนในทุกโรงงาน โดยทา้ ย ท่�สุ่ดต่้องมุ่งให้ผู้ป็ระกอบการเกดิ การส่ร้างความต่ระหนักรูถ้ ูง่ ความป็ลอดภัย เชี่น การต่ิด ต่�ังเซึ่นเซึ่อร์และเคร้�องม้อต่รวจวัดให้ทว�ั ถู่งเพิ้�อการเต่ร่ยมต่ัวรบั ม้อให้ถููกต่้อง เชี่น การใส่่ หนา้ กากอนามยั การต่ดิ ต่งั� เครอ้� งกรองอากาศซึ่ง�่ เป็น็ ขอ้ เส่นอวา่ ควรจดั ทาำ เพิอ้� ใหเ้ ป็น็ พิน�้ ท่� ป็ลอดภยั ส่ำาหรบั รองรับกลมุ่ เป็ราะบาง เชี่น ผ้มู ่โรคระบบทางเดนิ หายใจ

ดร.ปิยศักด�ิ ม�นะสูันต้ ์

ดร.ป็ิยศักดิ�นำาเส่นอป็ระเด็นของร่างพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาด รวมถู่งแนวทางแก้ไขป็ัญหา มลพิิษทางอากาศอย่างเป็็นรูป็ธรรมในมุมมองนักเศรษฐศาส่ต่ร์ โดยเห็นว่าพิ.ร.บ.อากาศ ส่ะอาด เป็็นแนวคิดท�่ด่ในการกำาหนดส่ิทธิท�่จะม่อากาศส่ะอาด ซึ่�่งผศ. ดร.กฤษฎากรจะ กล่าวถูง่ ในลำาดับต่่อไป็ หากแต่ใ่ นมมุ มองของนกั เศรษฐศาส่ต่ร์ เหน็ วา่ พิ.ร.บ.อากาศส่ะอาด ยงั มล่ กั ษณ์ะเป็น็ แผน งาน เป็น็ ภาพิใหญ่ท�่ควรต่้องเพิิ�มเต่มิ รายละเอ่ยด ต่ัวอย่างเชีน่ ท�่นักเศรษฐศาส่ต่ร์ใหค้ วาม ส่นใจก็ค้อบทลงโทษและการส่นบั ส่นุน กรณ์่ของส่หรฐั ฯ ท�เ่ ป็็นส่หพินั ธรัฐ ก็ม่ทัง� EPA ท�่ เป็น็ องคก์ รทาำ หนา้ ทป�่ ็กป็อ้ งส่ง�ิ แวดลอ้ ม และมร่ ฐั มลรฐั ทท�่ ำาหนา้ ทบ่� งั คบั ใหท้ าำ ต่ามกฎหมาย ขณ์ะท่�รัฐส่่วนกลางใหก้ ารส่นบั ส่นุน เป็็นภาพิท�ช่ ีัดเจนในแง่ของการควบคุม ดร.ป็ยิ ศกั ดไิ� ดเ้ ส่นอแนะถู่งการใชีห้ ลกั เศรษฐศาส่ต่รเ์ พิอ้� การป็อ้ งกนั คอ้ การป็อ้ งกนั ป็ญั หา มลพิษิ ท�่มศ่ พั ิท์ทางเศรษฐศาส่ต่ร์เรย่ กว่า Negative Externality มแ่ นวคดิ ดังน�่

Command and control ค้อการบงั คบั เม้�อกระทาำ ผดิ
Polluter Pays Principle (PPP) ค้อหลักการท่�วา่ ป็ลอ่ ยมลพิิษมากย่อมต่อ้ งจ่ายมาก ต่วั อย่างเชี่น carbon tax ในการแลก carbon credit อย่างไรก็ต่าม ด้วยเหตุ่ท�่ทั�งส่องแนวคิดน่�ยังไม่ถููกส่ะท้อนออกมาในกฎหมายส่ิ�งแวดล้อม ของป็ระเทศไทยมากนกั ในป็ัจจุบนั จง่ มข่ ้อเส่นอ 3 เร้อ� งไดแ้ ก่
มาติรการทไ�่ ม่ใช่ภาษ่ (Non-tax measure)

คล้ายกับท�่ผศ. ดร. รณ์บรรจบนาำ เส่นอไว้แต่่เก่�ยวข้องกับ PPP เชี่น การใชี้ระบบ ค่าธรรมเน่ยมความแออัด (congestion charge) ส่าำ หรับการใชี้รถูในเขต่เม้องท�่

ม่การจราจรแออัด โดยอาจเป็็นความร่วมม้อกันของกทม., กระทรวงทรัพิยากร ธรรมชีาต่ิและส่ิ�งแวดล้อม, กรมควบคุมมลพิิษ เพิ้�อลดแรงจูงใจในการใชี้รถูยนต่์ ส่่วนต่ัวท�่จะชี่วยลดป็ัญหาฝุุ่�นควัน รวมถู่งการห้ามจอดรถูริมถูนนใหญ่และการ ป็รับเม้�อฝุ่�าฝุ่น้ ซึ่่�งเป็็นหนา้ ท่ข� องกรมจราจรทางบก ในส่่วนของการเผาซึ่�่งม่กฎหมายกาำ หนดไว้ในพิ.ร.บ.ส่าธารณ์สุ่ข แต่่การบังคับใชี้ อาจยังไม่ชีัดเจน จ่งเส่นอว่าควรเพิิ�มโทษให้สู่งข�่น รวมถู่งการใชี้ค่าป็รับเป็็นรางวัล ในการนำาจับให้กับเจ้าพินักงานเพิ้�อส่ร้างแรงจูงใจ นอกจากน่�เส่นอให้ม่การเก็บ ค่าธรรมเน่ยมของการป็ล่อยมลพิิษจากโรงงาน ซึ่่�งพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาดจะต่้องเข้า มามบ่ ทบาท เชี่น ในกรณ์ก่ ๊าซึ่มลพิิษหลักท�งั 6 ชีนิด

มาติรการภาษ่ (Tax measure) เป็็นเร�้องของกระทรวงการคลัง และหน่วยงานท�่ทำาหน้าท�่เก็บภาษ่ป็ระเภทต่่างๆ ต่ัวอย่างของมาต่รการภาษ่ท่�เส่นอ ค้อ การข�่นภาษ่รถูยนต่์ด่เซึ่ลให้เท่ากับเบนซึ่ิน การเก็บภาษ่อาคารท�่ม่ท�่จอดรถูเพิราะส่นับส่นุนการใชี้รถูยนต่์ การส่นับส่นุนให้ข่�น ภาษส่ ่รรพิส่ามิต่น�ำามันด่เซึ่ลจาก 5.85 บาทต่อ่ ลติ ่ร เป็็น 6.5 บาทต่อ่ ลิต่ร
มาติรการการเสำรมิ แรงจ้งใจในแงบ่ วุก (Tax incentive) ต่ัวอย่างเชี่น การลดภาษ่นาำ เข้าศุลกากร รวมถู่งการส่นับส่นุนผู้ป็ระกอบการท่� นาำ เข้าเคร�้องจักรท�่ป็ล่อยมลพิิษน้อย การทาำ โรงไฟฟ้าชี่วมวลในพิ�้นท�่ท่�ม่การเผา สู่งมาก ซึ่�ง่ รัฐบาลต่อ้ งเขา้ ไป็ชี่วยอดุ หนุนต่น้ ทุนในต่อนเร�ิมต่น้ สุ่ดท้าย ควรต่้องต่�ังคณ์ะทาำ งานขับเคล�้อนแนวนโยบายการบริหารจัดการเพิ�้ออากาศ ส่ะอาดอย่างเป็็นรูป็ธรรม ป็ระกอบด้วยต่ัวแทนจากพิรรคการเม้องต่่างๆ รวมถู่งต่ัวแทน ผบู้ รหิ ารระดบั ส่งู จากหนว่ ยงานภาครฐั เพิราะขอ้ เส่นอจากนกั วชิ ีาการในเชีงิ นโยบายทา้ ย ท�่สุ่ดมักจะส่ะดุดท่�ข�ันต่อนของการป็ฏิบัต่ิจริง เชี่น กฎหมายส่�ิงแวดล้อมบางฉบับท�่รอ การพิิจารณ์าท่�กฤษฎ่กา ซึ่่�งเป็็นป็ัญหาของป็ระเทศไทยท�่หน่วยงานแต่่ละหน่วยงานจะ ทำางานแยกกนั ไมร่ ว่ มกนั คดิ เป็น็ ภาพิรวม ต่า่ งจาก EPA ของส่หรฐั ฯ จง่ จำาเป็น็ ต่อ้ งรวมต่วั กันผลกั ดันในเชีิงป็ฏบิ ัต่ิ

ผู้ศ. ดร.กฤษฎ�กร ว่อังวฒุ ิกิ ลุ

ผศ. ดร.กฤษฎากรนาำ เส่นอหัวข้อกฎหมายว่าด้วยส่ิทธิในการหายใจอากาศบริสุ่ทธ์ (The ขRอ้igเhส่tนtอoหBลrักeอaยthทู่ eส�่ ่ิทCธlิใeนaกnาAรหir)ายในใจบอราิบกทาขศอบงรสิส่่ถุทูาธนน�ิ กั�นาเรป็ณน็์ฝ์สุุ่่�นทิ ธPิมMน2ุษ.5ยใชนีนป็ระเทศไทย ซึ่่ง� ม่

ส่ิทธิมนุษยชีนเก่�ยวข้องอะไร ส่ิทธิมนุษยชีนเก�่ยวข้องกับเน้�อต่ัวร่างกายของเรา หากไม่ม่ กฎหมายหร้อมาต่รการในการป็้องกันมลพิิษทางอากาศ สุ่ขภาพิร่างกายของเราก็จะสู่ญ เส่่ยไป็ อ่กมิต่ิหน่�งค้อการค้าระหว่างป็ระเทศ ซึ่�่งเป็็นไป็ได้ว่าในอนาคต่การผลิต่ส่ินค้าท�่ กท่อางใหภเ้ากษิด่คฝุ่อ่�นุ ยๆPMลด2.5ลซงึ่แ�ง่ กลร้วะแทต่บก่ ตำา่่อแสพ่ิทิ งขธมิอนงสุษ่ิทยธชีิมนนอษุ ายจชถีูนกู หกล้ามับนส่ำาูงเขข่น� า้ ฉะน�นั แมว้ า่ มาต่รการ ถูง่ ความส่ำาคญั ของส่ทิ ธิมนุษยชีนและรว่ มกันผลักดัน จ่งชีวนทกุ คนต่ระหนกั

ข�อำเสำนอำสำำาหรับร่างพ.ร.บ.อำากาศสำะอำาด

รา่ งพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาด ป็จั จบุ นั กำาลงั อยรู่ ะหวา่ งการพิจิ ารณ์าของรฐั ส่ภา ซึ่ง�่ กระบวนการ กรองกฎหมายอาจใชี้เวลาท�่ยาวนาน ขณ์ะท่�สุ่ขภาพิของป็ระชีาชีนเป็็นเร�้องท�่ไม่อาจรอ ได้ จ่งเส่นอว่าต่้องทาำ ให้กฎหมายป็ัจจุบันท�่ม่อยู่ม่ความเข้มแข็งและม่การบังคับใชี้อย่างม่ ป็ระส่ิทธิภาพิ (ภาพิ 6)

โดยแบ่งการบรหิ ารจดั การฝุุ่�น PM2.5 เป็น็ 3 ขน�ั ต่อน ไดแ้ ก่

ในชี่วงท�่ยังไมเ่ กดิ ฝุุ่�น PM2.5 ซึ่่ง� เป็น็ เร�อ้ งของการป็้องกัน
ในชี่วงท�เ่ กดิ ฝุ่�ุน PM2.5 ในระดับร้ายแรงจนมผ่ ลต่อ่ ส่ขุ ภาพิ
ในชีว่ งหลงั จากการเกิดภาวะมลพิิษจากฝุ่นุ� PM2.5 แลว้

มาติรการปัอ้ ำงกนั การบรกิ ารจดั การสำถานการณท์ เ่� กิด การบริการจัดการสำถานการณ์ ภาวุะมลพิษทางอำากาศ หลังการเกดิ ภาวุะมลพษิ ทางอำากาศ

ภาพ 7 การบริหารจัดการฝุ่�ุน PM2.5 3 ขัน� ติอำน

หลักั คิดิ ในการกาำ หนดมาตรการทางกฎหมายในการป้อ้ งกนั ตง�ั แตเ่ หตกุ ารณ์์ ยังไมเ่ กดิ

1.1) ขอ� ำม้ล

ไมว่ า่ ส่หรัฐฯ จหะรไอ้ ดส่้ขห้อภมาูลพินยั�นุโรมป็าไใดห้อ้คยวา่ามงไส่รำาคซึัญ่�่งกกฎับขหอ้มมาลูยเจป็ะน็ เปอ็็ยนา่ต่งัวมทา่�กกำาวห่านขดอ้ ใมหูล้เฝกุ่น�ุ ิดคPวMา2ม.5 มาจากท�่ใด ชีัดเจน เชี่น ส่ถูาน่วัด เคร�้องวัดต่่างๆ ต่้องม่มาต่รฐานเด่ยวกัน เม�้อได้ข้อมูลมาแล้วจะ ต่อ้ งป็ระเมนิ ข้อมูลดว้ ยเกณ์ฑอ์ ะไร กฎหมายกาำ หนดไว้ว่าให้ใชีเ้ กณ์ฑ์ต่ามมาต่รฐานส่ากล แต่่ต่้องคาำ น่งผลกระทบทางเศรษฐกิจ ส่ังคม ซึ่�่งหมายความว่ากฎหมายยังเป็ิดชี่องให้ ใชี้ดลุ ยพินิ ิจไป็ควบคกู่ นั

นอกจากน�ข่ ้อมูลท่ไ� ดม้ าจะต่้องม่การเผยแพิร่ให้ป็ระชีาชีนรบั ทราบ ซึ่่�งเป็น็ ส่ทิ ธมิ นุษยชีน เชี่นกัน น�ันค้อ ส่ิทธิในการเข้าถู่งข้อมูล โดยต่้องคาำ น่งถู่งชี่องทางท�่ม่ในป็ัจจุบัน การเข้า ถูง่ การส่�อ้ ส่ารดว้ ยเนอ้� หาท�เ่ ขา้ ใจงา่ ย เวลาและความถู่�ในการเผยแพิรค่ วรจะเป็น็ อยา่ งไร ท้ายท่�สุ่ดการจัดเก็บข้อมูล ท�่ต่้องม่การคาำ น่งถู่งฐานข้อมูลว่าควรจะเป็็นอย่างไร เชี่น ใน การป็ล่อยมลพิษิ จากโรงงานอุต่ส่าหกรรม ท�ังน�่ ป็จั จบุ นั กฎหมายเขย่ นไว้อย่างครอบคลมุ โดยเฉพิาะอย่างยิ�งพิ.ร.บ.ส่่งเส่ริมและรักษาคุณ์ภาพิส่ิ�งแวดล้อมแห่งชีาต่ิ ป็ี พิ.ศ. 2535 ซึ่ง�่ ได้มก่ ารแก้ไขเพิิม� เต่มิ เม�้อไมน่ านน่�

ข�อำควุรคาำ น่ง

การเป็ดิ เผยขอ้ มูลต่้องมค่ วามจริงใจกบั ป็ระชีาชีน

1.2) นโยบายและแผู้น

ระดับชาติิ

ป็ัจจุบันม่คณ์ะกรรมการส่�ิงแวดล้อมแห่งชีาต่ิทำาหน้าท่�ดูแลซึ่่�งออกนโยบายในภาพิรวม ตใ่นอ้ มงมลพค่ ินิษททท่�กุ าำแงหาลน่งเรกอ�้ำางเนนิดโ่� ดกยรเฉณ์พิข่ าอะงนฝุ่อุน� กPจMาก2.น5 ค่�หณา์กะตก่อ้รรงกมากราใรหต่้เา่ปง็็นๆวทาม�่ระอ่ แยหอู่ ่งก่ ชหีาลต่าิ ยกช็คีดุ วรเชจีน่ะ คณ์ะกรรมการป็อ้ งกนั และบรรเทาส่าธารณ์ภัยแห่งชีาต่ิ กรมป็อ้ งกนั บรรเทาส่าธารณ์ภยั ก็ควรจะต่้องเต่รย่ มแผนรบั ม้อ

ระดบั ทอ� ำงถิน�

คณ์ะกรรมการระดับจังหวัดท�่ม่อยู่ในป็ัจจุบันต่้องพิูดคุยถู่งป็ัญหาในบริบทของต่ัวเอง เพิราะแต่่ละท้องถู�ินม่ป็ัญหาแต่กต่่างกัน และนโยบายควรป็รับเป็ล�่ยนให้เหมาะส่มกับ ทอ้ งถูิน� น�นั ๆ

ข�อำควุรคำาน่งถง่ - การทบทวนแผนให้ทันส่มัยเพิราะเทคโนโลย่ก้าวไป็ข้างหน้าทุกวัน เชี่น หาก ทบทวนส่ามป็ีครงั� อาจส่ายเกินไป็ - การด่งการม่ส่ว่ นรว่ มจากนักวิชีาการทุกส่าขา - การนำาเทคโนโลยด่ จิ ิต่อลเขา้ มามบ่ ทบาท และการกาำ หนดในกฎหมายวา่ ควรจะใชี้ เทคโนโลย่ป็ระเภทไหน มากน้อยเพิย่ งใด ในการจัดการ - การใชีห้ ลกั การระวงั ไว้กอ่ น (precautionary principle) กรณ์่ท�่ไม่มห่ ลกั ฐานทาง วิทยาศาส่ต่ร์ว่าเกิดมลพิิษทางอากาศ ภาครัฐต่้องไม่อาจป็ฏิเส่ธความรับผิดชีอบใน การแกไ้ ขป็ัญหา 1.3) มาติรการทางกฎหมาย - การควบคุมต่ามแหล่งกำาเนิด ซึ่�่งป็ัจจุบันม่กฎหมายควบคุมโรงงานอุต่ส่าหกรรม การขนส่่งการกอ่ ส่รา้ ง หากยังขาดการบังคับใชี้ท่�เป็็นรปู ็ธรรม - การทบทวนหลกั เกณ์ฑใ์ หท้ ันส่มยั อยเู่ ส่มอ โดยเชีอ้� มโยงกับข้อมลู ทางวทิ ยาศาส่ต่ร์ ขอ� ำควุรคาำ น่ง การป็ระส่านความร่วมม้อระหว่างอาเซึ่่ยน เพิราะมลพิิษทางอากาศไร้พิรมแดนซึ่่�ง ท�่ผ่านมาใชี้กลไกความร่วมม้อมากกว่าการทาำ ความต่กลงกันท�่เป็็นข้อผูกพิันใน ทางกฎหมาย 1.4) มาติรการสำง่ เสำรมิ มาติรการทางเศรษฐศาสำติร์ - มาต่รการทางภาษ/่ อากรนาำ เขา้ ส่ำาหรับเคร�้องมอ้ เคร้�องจกั ร ท่ล� ดฝุ่�นุ PM2.5 - มาต่รการทางกฎหมาย 5 พิ.ร.บ.ส่ง่ เส่รมิ ฯ มาติรการสำง่ เสำรมิ การม่สำ่วุนรว่ ุมขอำงปัระชาชน การคมุ้ ครองนักส่ิทธิมนุษยชีน

หลัักคิิดในการบริหารจััดการสถานการณ์ท์ ่�เกิดภาวะมลัพิิ ษ

2.1) การปัระกาศเหติุสำาธัารณะภัย นิยามของคาำ ว่า ส่าธารณ์ภัย ม่บัญญัต่ิไว้อย่างชีัดเจนในพิ.ร.บ.ป็้องกันและบรรเทา ส่าธารณ์ภยั พิ.ศ. 2550 แต่ป่ ็จั จบุ นั ยงั ไมค่ รอบคลมุ การป็ระกาศในทกุ ส่ถูานการณ์ท์ เ�่ ป็น็ ภยั ซึ่่�งม่ผลกระทบต่่อส่าธารณ์ชีน เชี่น ภัยธรรมชีาต่ิ ซึ่่�งแน่นอนว่าทาำ ให้เกิดความเส่่ยหาย ต่่อร่างกายหร้อทรัพิย์ส่ินของชีุมชีน จ่งต่้องทบทวนกันเส่่ยใหม่ และต่้องออกกฎเกณ์ฑ์ การวนิ ิจฉัยให้ชีัดเจนว่าส่ถูานการณ์ร์ ะดับไหนทเ่� ร่ยกวา่ เป็็นส่าธารณ์ภัย 2.2) หนว่ ุยงานท�ม่ ่อำำานาจ ป็ัจจุบันหน่วยงานท่�ม่อาำ นาจกระจัดกระจายเป็็นหลายหน่วยงาน เพิราะกฎหมายถููก วางให้แกไ้ ขป็ัญหาต่ามแหลง่ กาำ เนิดมลพิษิ ฉะนน�ั จ่งต่้องคาำ น่งวา่ ควรจะม่ระบบ single command โดยป็ระชีาชีนมส่ ่่วนรว่ ม กรณ์ต่ ่า่ งจงั หวดั อบต่., ผ้วู ่าราชีการจังหวดั ควรจะ ม่บทบาทอย่างไร ได้ม่การระบุไว้อยู่แล้วหากแต่่ยังไม่เห็นเป็็นรูป็ธรรม 2.3) วุิธัก่ ารรับมือำ หัวใจอยู่ท�่การบังคับใชี้กฎหมายทุกฉบับทุกมาต่ราท่�ม่อยู่แล้ว ทาำ อย่างไรท่�ต่ำารวจหร้อ เจ้าพินักงานควบคุมมลพิิษจะเข้มงวดและเอาจริงเอาจัง เชี่น กับป็ัญหารถูยนต่์ควันดาำ หรอ้ การกอ่ ส่รา้ งท่�ยังคงก่อใหเ้ กดิ ฝุุ่�นเกินค่าท่�กาำ หนด

หลัักคิิดในการบริหารจััดการสถานการณ์์หลังั เกดิ ภาวะมลัพิิ ษ

3.1) ช่อำงทางเย่ยวุยาควุามเสำย่ หาย ต่ัวอย่างเชี่น การดาำ เนินคด่แบบกลุ่ม การลดค่าใชี้จ่าย การร้องเร่ยนต่่อคณ์ะกรรมการ ส่ิทธมิ นุษยชีนแหง่ ชีาต่ิ 3.2) การปัระเมินผู้ลการปัฏิบิ ตั ิงิ านและรายงาน ป็ระเมินต่ามแผนท�่วางไว้และรายงานต่่อส่าธารณ์ะ วิเคราะห์แนวโน้ม ต่รวจส่อบความ มเพ่ปิ็รราะะสห่ิทาธกิภฟาอ้ พงิหในนกว่ ายรงใาชีน้งรบฐั ป็หระนมว่ ยาณง์าตน่่ารงฐั ๆอาวจ่าอเหา้ งตวุ่ใา่ ดไมด่มด้ าาำ ตเ่นรนิกกาารรแแลล้วว้แตท่่ฝาำุ่�ุนใหศ้PาMล2ป.็5กไคมร่ลอดง อาจยกคาำ ร้องได้ โดยอาจใชี้กลไกของส่ต่ง.แทน ในการร้องเร่ยนให้ต่รวจส่อบความม่ ป็ระส่ิทธิภาพิของการใชี้งบป็ระมาณ์วา่ มป่ ็ระส่ทิ ธิภาพิมากน้อยเพิย่ งใด

3.3) สำรา� งระบบติรวุจสำอำบย�อำนกลับขอำงสำินคา�

กลมุ่ ส่นิ ค้าและบริการท�ท่ าำ ให้เกดิ ฝุุ่�น PM2.5 ควรจะต่้องมร่ ะบบท�ต่ ่รวจส่อบย้อนกลับไป็ได้ วา่ ผลิต่โดยบรษิ ทั ใด

3.4) Naming and Shaming

หากต่รวจส่อบและมก่ ารเต่้อนแลว้ หากแต่่ยงั ไม่เป็็นผล ผูป้ ็ระกอบการยังคงไม่ป็รับต่ัวเขา้ กบั ส่ิง� แวดลอ้ ม วธิ ก่ ารส่ดุ ท้ายคอ้ การป็ระจาน ส่รา้ งความอับอายในเวทส่ ่าธารณ์ะ เพิราะ บริษัทโดยทั�วไป็ไม่ต่้องการท่�จะเส่่ยชี�้อเส่่ยงและภาพิลักษณ์์ด้วยเหตุ่ผลการละเมิดส่ิทธิ มนษุ ยชีน อยา่ งไรกต็ ่าม จำาเป็น็ ต่อ้ งพิจิ ารณ์ากันต่่อไป็ถูง่ ระดบั ความเหมาะส่ม

ศภุ ชยั ใจัสูมทุ ำร

ศภุ ชียั กลา่ วถูง่ ส่.ส่.ทม่� าอยรู่ วมกนั ในเวทน่ ว่� า่ เป็น็ ต่วั จรงิ เส่ย่ งจรงิ ดา้ นส่งิ� แวดลอ้ มโดยเฉพิาะ เรรว่ อ้� มงกฝุ่นั ุ�นในPฐMา2น.5ะโทดเ่�ยป็ไน็มญ่แบตั ่่งต่แดิ ยว่ กนวข่าอเปง็สน็่ภฝุ่า�าผยู้แรทัฐบนารลาษหฎรอ้รฝทุ่�าไ�่ มยคค่ ้าวนรนเงิ�พิเฉรายะรทวกุ มคทนงั� เเขป็า้ น็ มสา่ว่ ทนำาหงานนง�่ ของคณ์ะกรรมาธกิ ารวสิ ่ามญั พิจิ ารณ์าศก่ ษาแนวทางการป็อ้ งกนั และแกไ้ ขป็ญั หาฝุ่น�ุ ละออง ขนาดเล็ก (PM ๒.๕) อย่างเป็็นระบบ ทถ�่ ููกต่ง�ั ขน�่ มาเพิ้�อศก่ ษาเรอ�้ งฝุ่�นุ PM2.5 โดยเฉพิาะ คาำ ถูามของวันน�่ค้อเราม่อากาศท�่ด่ในการหายใจเท่าเท่ยมกันหร้อไม่ การแก้ไขป็ัญหาฝุุ่�น กPMฎห2.5มาเปย็ข็นอเรง้�อรงัฐทส่่�นภักาวทิช่�แีาขก็งากรรทะั�งดห้าลงายไมจ่ไะดต่้น้อาำ งเรอ่วามหคลิดักรเ่วศมรกษันฐศปา็รส่ะต่เรด์เ็นข้สา่มำาคาเัญชีอ้�อยมู่ทโย�่กงา,รอPอPกP เป็็นเร�้องท่�ต่นเองส่อนในวิชีากฎหมายส่ิ�งแวดล้อมเม�้อส่ามส่ิบป็ีก่อนโดยไม่ได้คิดว่าจะนาำ ไป็ต่่อยอดอย่างไร แต่่ดร.ป็ิยศักดิ�ได้หยิบยกมานาำ เส่นอร่วมกับผศ. ดร.กฤษฎากรในมิต่ิ ของกฎหมายซึ่ง�่ นบั เป็น็ ต่วั อยา่ งของการรวมกนั ทส�่ ่มบรู ณ์์ จง่ เหน็ วา่ แนวคดิ การแกไ้ ขป็ญั หา ฝเุข่นุ� ้ามPาMร่ว2.ม5 หรอ้ ส่�งิ แวดล้อมนัน� จะต่้องคดิ อยา่ งเป็น็ ระบบใหมข่ �น่ มา ใชีห้ ลกั เศรษฐศาส่ต่ร์ ศุภชีัยกล่าวถู่งกลไกของการออกกฎหมายนิต่ิบัญญัต่ิโดยส่ภาผู้แทนราษฎรว่าเป็็นกลไก ท่เ� ป็น็ ภาพิลวงต่า เพิราะแม้ว่ารัฐธรรมนญู กำาหนดไว้วา่ ผ้มู ่ส่ิทธทิ ่�จะเส่นอกฎหมายม่อยู่ 3 ฝุ่�าย ไดแ้ ก่ รฐั บาล ส่.ส่. และป็ระชีาชีนทส�่ ่ามารถูเขา้ ชี�อ้ ยน�้ กฎหมายไดโ้ ดยต่รง แต่ส่ ุ่ดทา้ ย กฎหมายส่่วนใหญจ่ ะไมผ่ ่าน กรณ์ข่ องรา่ งพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาด ท่�พิรรคภูมใิ จไทยย้�นเร�้อง เข้าไป็เป็็นเวลาหลายเด้อนแล้วซึ่่�งป็ัจจุบันอยู่ในเว็บไซึ่ต่์ของรัฐส่ภาในขั�นต่อนของการรับ

ฟังความคิดเห็นและทำาป็ระชีาพิิจารณ์์ท่�ป็ระชีาชีนเข้าไป็แส่ดงความคิดเห็นได้ หลังจาก นป�่ ็ระธานส่ภาจะพิจิ ารณ์าวา่ รา่ งพิ.ร.บ.ฉบบั นว�่ า่ เกย่� วกบั การเงนิ หรอ้ ไม่ หากเกย่� วกบั การ เงนิ จะส่่งต่่อใหน้ ายกรัฐมนต่รแ่ ละจะถููกส่่งกลบั มาใหส้ ่ภาฯ พิิจารณ์าอ่กครัง� ซึ่�ง่ เป็น็ ไป็ได้ ว่าจะถููกป็ดั ต่กหากส่ภาฯ พิจิ ารณ์าวา่ เก�่ยวขอ้ งกับเงนิ จาำ นวนมาก นค�่ อ้ ป็ญั หาของการท่� กฎหมายเกิน 90% ในป็ระเทศน่�มาจากรัฐบาล นอกจากนก�่ ารบังคบั ใชีก้ ฎหมายกม็ ป่ ็ัญหา เพิราะกฎหมายถูกู ส่ร้างข่�นมาเพิอ�้ ส่นองความ ต่้องการของราชีการ ไม่ใชี่กฎหมายท�่ป็ระชีาชีนอยากได้ แต่่ร่างพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาด เป็็นฝุ่ันท�่ต่้องไป็ให้ถู่งหลักการส่ำาคัญค้อกฎหมายจะต่้องกาำ หนดให้ม่องค์กรโดยเฉพิาะ เข้ามาบริหารจัดการเร�้องอากาศส่ะอาด ในฐานะพิรรคการเมอ้ ง พิรรคภูมิใจไทยได้เร�ิม แล้ว แต่จ่ ะเดินหนา้ ต่่อไป็หร้อไมอ่ ยู่ท�่รฐั บาลจะเหน็ ด่เหน็ งามด้วยหรอ้ ไม่ ศุภชีัยส่รุป็ว่ากฎหมายท่�ด่ไม่ใชี่เร้�องของการร่างกฎหมายมาหน่�งฉบับแล้วอาำ นาจการ วินิจฉัย ดุลยพิินิจ ข�่นอยู่ท�่พิรรคการเม้องใดก็ต่าม พิรรคภูมิใจไทยเคยใชี้ส่โลแกน “ลด อำานาจรัฐเพิิม� อำานาจป็ระชีาชีน” และวันน�เ่ ราก็ยงั คงย้นยันความคดิ น�่ และทุกคนจะต่อ้ ง รว่ มกันเป็น็ กรรมาธิการด้านกฎหมายให้กับป็ระเทศไทย

ดร.พิิ มพิ์ รพิ่ พิั นธิว์ุ ิช�ต้กิ ุล

ดร.พิมิ พิร์ พิก่ ลา่ วเส่รมิ ศภุ ชียั ถูง่ กระบวนการออกกฎหมายทม�่ ค่ วามยงุ่ ยาก และเป็น็ ความ กดดนั ของส่.ส่. ท�ังในเร้อ� งของกฤษฎ่กา ระบบป็ระธานส่ภา รัฐบาล กฎระเบ่ยบราชีการ แต่่จะต่้องไม่หมดหวังเพิราะร่างพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาดเป็็นส่ิทธิพิ้�นฐานในการท่�เด็กทุกคน ควรจะเข้าถู่งอากาศส่ะอาด เป็็นส่ิทธิพิ้�นฐานของป็ระชีาชีน ป็ระเด็นอยู่ท่�เหตุ่ใดส่�ิงท่�พิูด คยุ กนั มานานแล้วจง่ ยงั ไมเ่ กิดผล ซึ่่ง� อาจมบ่ างอยา่ งทผ่� ิดหร้อมก่ ลไกท่�ถูกู มองขา้ ม ดร.พิมิ พิร์ พิอ่ ้างถู่งคาำ กล่าวทว�่ า่ เกษต่รกรทเ�่ ผาป็า� เผาอ้อย เพิราะเขาไม่รู้ คาำ ถูามค้อหาก เขาทำาโดยทร่� วู้ า่ จะเกดิ ผลต่อ่ ลกู หลานของเขาโดยต่รง เขาจะยงั ทำาหรอ้ ไม่ หรอ้ ยงั ทาำ เพิราะ กลไกบางอยา่ งทท�่ าำ ใหเ้ ขาเลอ้ กจะไมท่ าำ ไมไ่ ด้ เชีน่ ป็ญั หาความยากจน ทร่� ะบบการเกษต่ร ในป็ระเทศไทยกวา่ 40% ของพิน�้ ทใ่� นวนั นถ�่ ูกู กำาหนดโดยกลมุ่ ทนุ รวมทง�ั เทคโนโลยต่ ่า่ งๆ ท่�ถููกทาำ ข่�นมาก็เพิ้�อต่อบส่นองกลุ่มทุนโดยท่�ไม่มองข้างล่าง เชี่น ชี่วมวลท่�ทุกคนมองว่า เป็็นทางออกท�่ด่ เพิราะเกษต่รกรเองม่เศษชี่วมวลเหล้อใชี้โดยไม่เคยได้นำามูลค่าน่�มา

ค่าำ นว่ณเป็็นรายไดั้อย่้แล้ว่ แต่ค่ว่ามเป็็นจร่งกลไกราค่าที่�ีเป็็นอย่้ ถ�มต้อับ บุ่ดัเบุ�ียว่ ยกตัว่อย่างเกษ์ตรกรขายหม้หน�่งตัว่จะไดั้เพียงค่่าเน�ือหม้ และแลกเปลย�่ น ไม่ไดั้ค่่ากระดั้กและเลือดั ฉะน�ัน การผลักดัันให้ใช้ชีว่มว่ลต้องมา ค่ว่บุค่้่กับุการที่ี�รัฐบุาลเข้ามาอุดัหนุน นอกจากนี�หากยง�่ ที่ำาแล้ว่การ กลไกขอังสูภั�ฯ ในก�ร บุร่หารจัดัการย�่งรว่มศ้นย์ก็อาจไม่ใช่ค่ำาตอบุ จาำ เป็็นต้องออกแบุบุ ผู้ลักดันพิ.ร.บ.อั�ก�ศ การกระจายสุท่ ี่ธีไ่ ป็สุ่เ้ กษ์ตรกร สูะอั�ด ม่คว�มคืบหน�� อีกป็ระเดั็นค่ือว่่ที่ยาศาสุตร์ที่ี�ไม่ไดั้รับุใช้เกษ์ตรกรแต่รับุใช้ค่นที่ี�มี ล่�สู่ดเป็นอัย่�งไรและ เงน่ ซึ่อื� ว่ท่ ี่ยาศาสุตร์ เชน่ โรงสุี โรงนา�ำ ตาล ที่ไี� มเ่ ค่ยพฒั นาใหเ้ กษ์ตรกร กำ�ลังจัะทำำ�อัะไรต้่อัไป มีรายไดั้และผลผล่ตมากข่น� เพราะตวั ่เองยังไดัก้ ำาไรอย้่ ที่าำ อย่างไรที่�ี จะพลก่ เอาว่ท่ ี่ยาศาสุตรเ์ ที่ค่โนโลยขี น�่ มารบั ุใชเ้ กษ์ตรกร ยกตวั ่อยา่ ง ศุภชัย: ว่นั นีม� ีรา่ งพ.ร.บุ.อากาศ เช่นข้าว่ ที่�ีป็ัจจุบุันช่ว่ยพัฒนาผลผล่ตจาก 300 ก่โลกรัมต่อไร่ให้ สุะอาดัเพื�อป็ระชาชน 1 ร่าง เป็็น 600 ก่โลกรัมต่อไร่แล้ว่ แต่นักว่่ชาการยังไม่ไดั้ค่่ดัว่่าจะนำา ของพรรค่ภ้ม่ใจไที่ยที่ี�ยืน� เข้าสุ่้ ไป็ป็ฏิ่บุัต่จร่งอย่างไร เกษ์ตรกรก็ยังค่งใช้พ�ืนที่�ีเพ่�มข�่นเพ�ือจะเพ่�ม กระบุว่นการพจ่ ารณากฎหมายใน ผลผล่ต ข�นั ตอนการรับุฟงั ค่ว่ามค่่ดัเห็นของ ดัร.พม่ พร์ พมี องว่า่ ชวี ่มว่ลอาจไมต่ อบุโจที่ยห์ ากตง�ั ตน้ ผด่ ัซึ่ง่� จะที่าำ ให้ ป็ระชาชน เมอ�ื ค่รบุกำาหนดัเว่ลา ผไ้ ดัร้ ับุป็ระโยชน์กลายเป็น็ กลุ่มทีุ่นไมใ่ ชเ่ กษ์ตรกร เราตอ้ งไม่ป็ลอ่ ย และจาำ นว่นของป็ระชาชนที่�ีแสุดัง ให้ทีุ่นน่ยมศ้นย์กลางสุร้างระบุบุเพื�อเอาผลผล่ตของเกษ์ตรกรไป็ ค่ว่ามค่่ดัเห็น เจ้าหน้าที่�ีของสุภาฯ เป็็นมล้ ค่า่ สุว่ ่นเกน่ ของกลมุ่ ที่นุ เพราะเกษ์ตรกรจะยากจนลงเร�อื ยๆ จะนำาเสุนอต่อป็ระธีานสุภาผ้แที่น ทซึี่่ำ�าุกยค่ังนตท้อี่งี�เกแี�บยุวก่ขรับ้อุปง็ทัญี่าำ หงาาฝนุ่�ุนอยP่าMงเ2ข.5้มพขร้น้อแมตก่ยลัง่าไวม่ที่ส่่�ุงาทีม่้าายรว่ถ่าึทกี่้า�ีผว่า่ขน้ามมา ราษ์ฎรว่า่ ร่างนี�เป็น็ ร่างที่ี�เกยี� ว่กับุ ป็ัญหานี�ไป็ไดั้ จ่งขอค่ว่ามร่ว่มมือจากนักว่่ที่ยาศาสุตร์ นักว่่ชาการ การเงน่ หรือไม่ หาก ช่ว่ยกันถึกป็ัญหาและแนว่ที่างแก้ไขในการบุร่หารจัดัการพืช เกี�ยว่กับุการเงน่ จะสุง่ ต่อไป็ยัง เศรษ์ฐก่จไที่ยอย่างข้าว่ ข้าว่โพดั มันสุำาป็ะหลัง อ้อย ยางพารา นายกรัฐมนตรีเพ�อื ใหพ้ ่จารณา แยกเป็็นแต่ละชน่ดั ที่�ีอาจเป็็นค่าำ ตอบุก็ไดั้ ในฐานะนักการเมือง รบั ุรองป็ัจจุบุันหากเขา้ ไป็ใน ก็จะผลกั ดัันต่อไป็ใหด้ ัที ี่�สี ุุดั เว่บ็ ุไซึ่ตจ์ ะเจอร่างพ.ร.บุ.อากาศ สุะอาดัเพือ� ป็ระชาชน สุว่ ่นร่างของ ป็ระชาชนไดั้มขี �ันตอนที่ม�ี ีการร่เร่�ม และเป็ดิ ัใหป้ ็ระชาชนไดั้เขา้ ชือ� ให้ ค่รบุตามจาำ นว่นเพอ�ื เขา้ สุข่้ ัน� ตอน การยื�นเข้าสุส่้ ุภาฯ อกี ค่รัง� ซึ่่�งหลงั จากน�นั จะมกี ระบุว่นการเดัยี ว่กัน กับุรา่ งของสุ.สุ. ที่ราบุว่า่ ตอนนม�ี ี ป็ระชาชนร่ว่มลงชือ� เกือบุจะค่รบุ แล้ว่

ประช้�ช้นม่สู่วนร่วม ภั�ด�ทำ์ วรก�นนทำ์ ในคณะกรรม�ธิิก�ร มลพิิ ษทำ�งอั�ก�ศ ภาดัาที่์กล่าว่ว่่ามีโอกาสุไดั้แลกเป็ล�ียนมุมมองกับุศ. ดัร.ศ่ว่ัชหลาย อัย่�งไรได�บ��ง ค่รง�ั รว่มที่ง�ั การขบั ุเค่ลอ�ื นกฎหมายอากาศสุะอาดัซึ่ง่� ภาค่ป็ระชาชน เดั่นหน้าผลักดัันกันแล้ว่ นักการเมืองทีุ่กพรรค่เองจ่งต้องมีบุที่บุาที่ ศุภชัย: ป็ระชาชนที่ไี� ม่ไดั้เป็น็ เหมือนกันและเราถึกเถึียงกันอย้่ตลอดัเว่ลาในเรื�องสุ�่งแว่ดัล้อม สุ.สุ.สุามารถึรว่ ่มเป็น็ กรรมาธีก่ าร เพราะทีุ่กค่นกาำ ลังชว่ ่ยกันที่าำ ใหโ้ ลกดัีข�่น ว่่สุามัญ อนุกรรมาธีก่ าร ที่ปี� ็รก่ ษ์า ฝเุค่น�ุ่ชPั�นMจะ2.พ5 เบปุ็วน็่า่ เวร่ันอ�ื งนท�ีกี่เ�ีรยุงาเวท่ีช่พนฯในบทุีา่นี� งรี�จจุ้ดักั เรดั่�มี หเปา็กน็ ใสคุีแ่รดดัังข้ อ้สุมสี ุล้ม้ ในซึ่แ่�งอเปป็็็นพผลล-่ จากที่กุ ภาค่สุ่ว่นที่ที� ี่ำางานเกี�ยว่กบั ุ จากการเผาในภาค่การเกษ์ตรโดัยเฉพาะอย่างย�่งในฤดั้กาลนี� ผสุม สุ�ง่ แว่ดัล้อม ฉะน�นั รายงานที่ี�จดั ั กับุลมมรสุุมตะว่ันออกเฉียงเหนือหรือว่่าลมมรสุุมฤดั้หนาว่จากจีน ที่าำ ใหร้ ฐั บุาลพ่จารณามาจากการมี ระหว่า่ งเดัอื นพฤศจก่ ายนถึง่ กมุ ภาพนั ธี์ บุว่กกบั ุค่ว่ามหนาแนน่ ของ สุ่ว่นรว่ ่มของภาค่ป็ระชาชนดัว้ ่ย ต่กสุ้งที่�ีป็ดิ ักนั� ที่างลม ไอเสุียจากรถึยนต์ดัเี ซึ่ลในสุภาพการจราจรที่ี� ยา�ำ แย่ โรงงานอตุ สุาหกรรมที่ป�ี ็ลอ่ ยค่ว่นั พษ่ ์ และป็รากฏิการณฝ์ ุ่าชี แนวทำ�งก�รบรรเทำ� ค่รอบุของค่ว่ามกดัอากาศที่�ีที่าำ ให้ลมไมส่ ุามารถึพดั ัไป็ไหนไดั้ ปัญห�ฝุ่�่น PM2.5 อป็าจั จจกัยลที่่าีค� ว่่วไ่บดุั้วค่่า่มุ มไมีป็่ไจั ดจั้ ัยอหยล่ากังสๆุภสาุพองดัอน่ ยฟ่า้างอเกาีย�กวา่กศับุแเรล�อื ะงทีฝุ่ี�คุ่�น่ว่บPุคM่มุ 2ไ.5ดัคค้ ่่ืออื เฉพิ�ะหน��ม่อัะไรบ��ง ฝุุ่�นที่ี�มาจากรถึยนต์ดัีเซึ่ลต่างๆ ทีุ่กว่ันนี�มีไซึ่ต์ก่อสุร้างเก่ดัข่�นไป็ที่ั�ว่ ก�รฉ่ดพิ่ นละอัอังน�ำ� รว่มที่ั�งไซึ่ต์ก่อสุร้างรถึไฟฟ้าขนาดัใหญ่ อย่างไรก็ตาม รัฐบุาลก็มี ช้่วยหรือัไม่ ค่ว่ามตั�งใจจร่งในการแก้ไขป็ัญหา โดัยมีการกาำ ชับุทีุ่กไซึ่ต์ก่อสุร้าง ในการค่ว่บุค่มุ ฝุ่นุ� เหล่าน�ซี ึ่�่งก็ยงั มเี ลด็ ัลอดัอยบ้่ ุา้ ง ศ. ดร.ศวิ ัชั : ขนาดัของละอองนา�ำ ที่�ี อีกป็ระเดั็นค่ือมลพ่ษ์ที่างอากาศมาจากต่างป็ระเที่ศที่ี�เราห้ามไม่ให้ ฉดี ัพ่นไป็ใหญ่เกน่ กว่่าที่ีจ� ะจดั ัการ ลมพดั ัมาจากเมยี นมา กมั พช้ า จนี ไมไ่ ดั้ แตส่ ุง�่ ที่ท�ี ี่ำาไดัค้ ่อื ค่ว่ามตกลง ทกี่บัีต� ุฝาุ่มนุ� มPาMใน2ก.5รไณดั้ีทีแ่�ฉี ตีด่มัพผี น่ลลที่ะาองออ้องม ขา้ มแดัน ในฐานะสุ.สุ.จะเขา้ ไป็ค่ว่บุค่มุ อยา่ งไร ป็ฏิเ่ สุธีค่ว่ามรว่ ่มมอื นาำ� จากตัว่อาค่าร ซึ่ง่� จะที่ำาให้ ในเรอ�ื งตา่ งๆ กบั ุเขาไดัห้ รอื ไม่ ซึ่ง่� ตนเองมองว่า่ อาจจะรนุ แรงเกน่ ไป็ ค่ว่ามชืน� สุมั พัที่ธี์รอบุตวั ่อาค่ารสุ้ง ค่ว่รเลือกการหันมาพ้ดัคุ่ยร่ว่มกันโดัยอาศัยกระบุว่นการขับุเค่ล�ือน ขห�น่นง่� ใทนี่�เี ฝปุ่็ุ�นน็ ปP็รMะ2จ.5ุซึจ่่�งะจมะสี ดุัาด้ รันเคำา� ่มเขีตา้ ัวม่ า ซึ่ง่� ค่ณะกรรมาธีก่ ารฯ กม็ คี ่ว่ามมุง่ มัน� ที่จ�ี ะที่าำ ที่ำาใหม้ มี ว่ลข่�นและตกลงงา่ ยขน่� ป็ระเดั็นของการพ้ดัคุ่ยในเว่ที่ีค่รั�งนี�ทีุ่กค่นย่อมเห็นดั้ว่ยและย่นดัีที่ี� ฉะนั�น การฉีดัพน่ ละอองนา�ำ ไม่ไดั้ จะร่ว่มกันที่าำ แต่ในการบุร่หารจัดัการการแก้ไขป็ัญหา เช่น การ ที่าำ ให้กรุงเที่พฯ ดัีขน�่ แต่เป็น็ การ จราจรในกรงุ เที่พฯ ก็ไม่ใชเ่ รื�องง่ายแมว้ ่า่ จะมีกฎหมายอย้ค่ ่รบุ และ เปค็่กรปือ� ็อ้งปง็ไรมบั ุ่ใอหาฝ้ ุก่�ุนาศPใMน2อ.5าเคข่า้ารไปส็ุยว่ ่งัน กฎหมายจราจรก็เป็็นกฎหมายที่ี�ง่ายที่�ีสุุดัในการบุังค่ับุเพียงแค่่ การลา้ งถึนน เป็น็ การป็้องกันฝุ่น�ุ ไม่ที่าำ ผด่ ักฎ ไมก่ ดี ัขว่าง เร่งระบุายรถึ ซึ่ง�่ จะชว่ ่ยใหก้ ารจราจรดัขี �น่ ฟุ้งกระจายอีกรอบุที่จ�ี ะกลับุเขา้ มา สุ่ต้ ัว่มนษุ ์ย์

หากแต่ป็ัญหาก็ยังค่งอย้่ ต่อมาป็ัญหาเร�ืองฝุ่�ุนจากการก่อสุร้าง แนวทำ�งอัื�นๆ รถึบุรรทีุ่กก็มีกฎที่�ีกำาหนดัว่่าจะต้องล้างล้อให้สุะอาดัก่อนออกจาก ไซึ่ต์ก่อสุร้าง หรือไซึ่ต์ก่อสุร้างจะต้องมีตาข่ายค่ลุมฝุ่�ุน สุรุป็ว่่า ดร.ปิยิ ศกั ด�:ิ เสุรม่ แนว่ที่างการ ป็ระเที่ศไที่ยมีกฎหมายมากมายแต่บุังค่ับุใช้ไม่ไดั้ ซึ่�่งต้องหารือกัน แกไ้ ขป็ัญหาในสุามป็ระเดัน็ ว่่าที่าำ อย่างไรให้การบุังค่ับุใช้มีค่ว่ามเข้มงว่ดัและจร่งจัง มากกว่่า - การลดัแรงจง้ ใจในการใช้รถึยนต์ ค่ด่ ัถึ่งการเพ�่มกฎหมาย โดัยเฉพาะเค่ร�อื งยนตส์ ุันดัาป็ โดัย ภาดัาที่์กล่าว่ป็ิดัที่้ายว่่าถึ่งแม้ว่่าเห็นดั้ว่ยที่�ีจะมีการผลักดัันพ.ร.บุ. ผลักดันั การใชข้ นสุง่ มว่ลชน อากาศสุะอาดั แต่ย�าำ เตือนว่่าเมื�อใดัก็ตามที่ี�มีพ.ร.บุ.อากาศสุะอาดั - การออกกฎหมาย ซึ่่ง� เราพ้ดัค่ยุ เก่ดัข่�นแล้ว่ สุ�่งที่�ีจะตามมาก็ค่ือการบุังค่ับุใช้ที่ี�ค่ว่ามเข้มงว่ดัและ กันไป็แล้ว่ว่า่ มคี ่ว่ามย่งุ ยาก จง่ จรง่ จงั ค่ด่ ัว่า่ นักว่่ชาการ, law maker, หนว่ ่ยงานราชการ ค่ว่รชว่นผ้อย่้ใน จัักรพิล ต้ัง� สู่ทำธิธิ ิรรม กฤษ์ฎีกาหารอื ร่ว่มกนั หรอื ค่ว่รนำา เรือ� งนี�มาถึกเถึยี งกนั ดัว้ ่ย บจุกัที่รบพุาลทีก่ใลนา่สุวว่่่วน่า่ ขสุอง�่ งที่ยี�PงัPเPป็,น็ กจาดุ รัอที่อ่าำ นงาขนอรงะกหาวร่แา่ งกฝุไ้ ่ขา� ยป็บญั ุรหห่ าาฝุร่น�ุ นPต่ Mบ่ ุ2ญั .5ญค่ตัอื ่ - การจัดัตง�ั โรงไฟฟา้ ชวี ่มว่ลโดัย และภาค่เอกชน ที่ี�ยังไม่มีการที่ำางานร่ว่มมือกันแบุบุภาค่ีและขับุ ใหภ้ าค่รฐั เป็น็ เจ้าภาพ เพื�อให้ เค่ลอ�ื นไป็ไดัอ้ ยา่ งเรง่ ดัว่ ่น ค่ำาถึามค่อื แลว้ ่แนว่ที่างในการหาที่างออก เกษ์ตรกรไดัผ้ ลป็ระโยชน์เร�ืองเศษ์ ระยะสุน�ั กลาง และยาว่ จะมกี ารที่ำางานและผลลพั ธี์เป็็นอยา่ งไร ว่ัสุดัเุ หลอื ใช้จากภาค่การเกษ์ตร จกั รพลกลา่ ว่ถึง่ จงั หว่ดั ัเชยี งใหมท่ ี่ตี� นเองเป็น็ สุ.สุ.ว่า่ การที่ภ�ี ม้ ป่ ็ระเที่ศ จากการศ่กษ์าในกรณแี มแ่ จ่ม กเปา็น็รเแสอุียง่ ชกวี ร่่ตะจที่าะกทหี่ำามใอหกฝ้ ุ่คนุ�่วท่ีัน่งั� ขPอMงป1็0ร,ะPชMาก2.5รวโ่ลนกเวก่ยี ็สุนง้ ใมนาฝกุ่าถึค่ง่รอ4บ.5ุ อลตั า้ รนา ที่ำาให้รายไดั้ของเกษ์ตรกรเพม่� ข่�น ค่นตอ่ ป็ี ที่�งั ยงั สุามารถึขยายผลกระที่บุไป็ไดั้อกี มากมาย จง่ จำาเป็็น 10% ป็ีหน่�ง 10,000-20,000 บุาที่ ตอ้ งสุรา้ งการตระหนกั รเ้ พอ�ื สุง่ เสุรม่ ใหเ้ ยาว่ชนเป็น็ พลเมอื งตน�ื ร้ โดัย ซึ่�่งเป็็นป็ระโยชน์ในระยะยาว่ หย่บุยกการตง�ั แฮ่ชแที่ก็ #หายใจเข้าค่ือป็ระเที่ศชาต่หายใจออกค่อื นิติพล่: เสุรม่ เรอ�ื งการที่าำ เซึ่ฟโซึ่น ป็ระชาชน เพ�ือเป็็นตัว่อย่างของการรณรงค่์นโยบุายที่�ีมีการใสุ่ค่ำา (พืน� ที่�ีป็ลอดัภัย) ซึ่�่งเว่ลานีจ� ำาเป็น็ เกย�ี ว่กบั ุลมหายใจ ซึ่ง่� สุอ�ื ถึง่ สุท่ ี่ธีข่ น�ั พนื� ฐานขอ้ แรกของค่นไที่ยตงั� แต่ มาก ยกตวั ่อย่างในไตห้ ว่นั จะมี เกด่ ัมาที่จ�ี ะตอ้ งไดั้รบั ุอากาศบุร่สุทุ ี่ธี่� และตอ้ งป็กป็อ้ งไว่้ ในสุว่ ่นของ เซึ่นเซึ่อร์ตัว่เล็กๆ กระจายอย่ท้ ี่ว�ั ่ พรรค่เพ�ือไที่ยก็มีนโยบุายขับุเค่ล�ือนนว่ัตกรรมในอนาค่ต ตัว่อย่าง ป็ระเที่ศที่ีจ� ะรายงานผลแบุบุเรียล ไที่ม์ว่า่ ฝุ่�ุนเค่ลอ�ื นที่�ีไป็อยา่ งไร ซึ่่ง� สุามารถึนำามาใชใ้ ห้เป็็นป็ระโยชน์ กับุเซึ่ฟโซึ่นไดั้ เช่น ในเขตโรงเรยี น ก็แจง้ เตอื นไดั้งา่ ยเพียงแค่ช่ ธ้ ีงให้ เดัก็ ๆ เขา้ มาอย่้ในห้องที่มี� ีเค่ร�อื ง กรองอากาศ ทีุ่กว่นั นีไ� ม่นับุโค่ว่่ดั -19 เราตอ้ งใสุ่หน้ากากเพ�ือป็อ้ งกนั ฝุ่น�ุ ซึ่�่งป็ญั หาของมันค่อื ที่าำ ใหห้ ายใจ ลำาบุาก

ปัญห�ฝุ่�่น PM2.5 จัะ เช่น การเป็ลี�ยนป็ระเภที่ของการเพาะป็ล้กที่�ีที่ำาให้ไม่จำาเป็็นต้อง หมดไปหรือัไม่หรือัจัะ ป็ล้กพืชเพียงบุางชน่ดั ซึ่�่งจะช่ว่ยให้ข้อจำากัดัที่างดั้านภ้ม่ป็ระเที่ศ กลับม�ทำ่กปีอัย่�งทำ�่ และป็ญั หาของการเผาค่อ่ ยๆ หมดัไป็ เป็นอัย้่ อีกเร�ืองค่ือหมอกค่ว่ันข้ามแดันซึ่�่งต้องยกระดัับุภาค่ีการพ้ดัคุ่ยใน กรอบุของอาเซึ่ียน แบุบุเดัียว่กับุที่ี�ยุโรป็มีการป็ระกาศภาค่ีค่ว่าม ศ. ดร.ศวิ ััช: ตราบุใดัที่�ีเรายงั ไม่ ร่ว่มมือในการไม่เผา ป็ระเที่ศไที่ยต้องดัำาเน่นการขับุเค่ล�ือนภาค่ีที่�ี สุามารถึใช้ย้โร 5 ไดั้ ค่งค่าดัหว่งั เตขัง� ้มใจขไ้นว่ม้ หากรือกแว่่ามน้แ�ีเตพ่ใ�ือนใกหร้ปอ็ัญบุขหอางฝุสุ่�นุหปP็รMะ2ช.5าชเปา็ต็น่ว่อายร่าะงแหS่งCชGาต1่ต7ามขทอ้ ี่ี� ให้ฝุ่�นุ ในกรงุ เที่พฯ ลดัลงไดั้ยาก ซึ่�่งป็ระเที่ศไที่ยมีจุดัอ่อนที่�ีสุุดัในข้อ 13 Climate action plan นักว่ช่ าการพยายามเรยี กรอ้ งมา หากเรามีแผนงานยุที่ธีศาสุตร์ แผนแม่บุที่ อยแ้่ ล้ว่ ค่ว่รนำามาพ้ดัค่ยุ โดัยตลอดัว่า่ ที่ำาไมเราไมก่ ำาหนดั ในที่ี�นอี� ย่างจรง่ จัง ลค่ก้า่ บPุาMศ2ก.5์เมที่ตี� 2ร5ที่ไาำ มไมโคย่รงั กเปร็มั็นต5่อ0 จักรพลฝุ่ากถึ่งป็ระชาชนโดัยเฉพาะชาว่เชียงใหม่และภาค่เหนือ ไมโค่รกรมั ต่อลก้ บุาศก์เมตร ก็ ตอนบุนว่่าจะต�ังกระที่้และเสุนอยำา� อีกค่ร�ังในเรื�องการเผาเพราะมี เพราะป็ระเที่ศไที่ยยงั ใชเ้ ชือ� เพลง่ รายละเอียดัในเช่งล่ก ไม่ว่่าจะเป็็นเหตุผลของการเผาการเผาล้าง ยโ้ ร 4 ค่ำาถึามค่ือใค่รจะแบุกรับุค่่า แค่้น การเผาเอาสุัตว่์ป็�า เผาเพ�ือเอาตัว่รอดั ป็ัญหาของจังหว่ัดั ใช้จา่ ยที่เ�ี พ่ม� ขน�่ ตรงนีแ� ละจะ เชียงใหม่เองเป็็นป็ัญหาที่�ีใหญ่กว่่าการเผาและการที่าำ เกษ์ตรและ ค่มุ้ ค่า่ ที่างเศรษ์ฐก่จหรือไม่ ที่ำาให้เก่ดัหมอกค่ว่ันที่�ีลอยข้ามมาจากอุป็สุงค่์อุป็ที่านที่�ีป็ระชาชน ในฐานะ Prime Mover ดัร. ไดั้รับุผลกระที่บุที่�ีไม่ไดั้ก่อ โดัยเป็รียบุสุ.สุ.เป็็นป็อดัของป็ระเที่ศที่ี� ป็ยิ ศกั ดั�ไ่ ดัร้ บั ุหน้าที่ีค� ่ำานว่ณตน้ ทีุ่น พด้ ัไดั้และที่าำ ให้ลมหายใจของค่นไที่ยกลับุมาบุรส่ ุุที่ธี่อ� กี ค่รัง� สุ่�งแว่ดัลอ้ ม ซึ่่�งที่ี�ผ่านมาต้นทีุ่น สุขุ ภาพของป็ระชาชนเป็็นเสุมือน นิต้พิ ิล ผู้วิ เหม�ะ ของฟรี หากว่ันหน�ง่ เราป็ว� ่ยถึาม ว่่าใค่รค่อื ผ้ที่�แี บุกรับุภาระตรงน�ี น่ต่พลเร่�มต้นดั้ว่ยข้อม้ลป็ระว่ัต่ศาสุตร์ว่่าหากมองถึ่งกฎหมายดั้าน สุดุ ัที่า้ ยป็ระชาชนแบุกรบั ุภาระ สุ�่งแว่ดัล้อมของป็ระเที่ศพัฒนาแล้ว่อย่างสุหรัฐฯ หรืออังกฤษ์ จะ เองที่ง�ั สุ�น่ ฉะน�ัน ที่กุ อยา่ งมตี น้ ที่นุ เห็นว่่าเขาป็ระสุบุป็ัญหาเรื�องสุ�่งแว่ดัล้อม มลพ่ษ์ที่างนำ�าที่างอากาศ เสุมอ ไม่มขี องฟรีในโลกน�ี หากเรา มาก่อนป็ระเที่ศไที่ยยาว่นาน ในสุหรัฐฯ ค่ือตั�งแต่ป็ี ค่.ศ. 1493 ไม่เรยี กรอ้ งให้ค่ณุ ภาพนำา� มันดัีข่�น ในช่ว่งเว่ลาก่อนที่�ีจะรับุร้ว่่าค่ว่ันในอากาศค่ืออะไร อังกฤษ์ก็เช่น กว่า่ นี�กย็ ากที่ีจ� ะเหน็ อากาศสุะอาดั เดัยี ว่กนั จนกระที่ง�ั เมอ�ื มกี ารเรยี นรเ้ กย�ี ว่กบั ุมลพษ่ ์ที่างอากาศ จง่ เป็น็ ตสุง�่อทนี่ี�เนย�เีารวา่ชยนังตค่อ้ว่รงอตย้อ้ก่งทับีุ่ำาฝุค่�ุน่อื PเรMยี น2.5ร้ที่ี� ที่ี�มาของกฎหมายที่างอากาศ จะอยก้่ ับุมัน ดัาว่นโ์ หลดัแอป็ฯ ที่�ี สุามารถึพยากรณต์ ามเง�อื นไขที่าง อุตนุ ย่ มน่ยมว่่ที่ยาไดัล้ ว่ ่งหนา้ สุาม ว่ัน ใสุห่ นา้ กากอนามัยเพอ�ื กันฝุ่�นุ ที่�ี เหลา่ นักว่ช่ าการรณรงค่ม์ ารว่ ่ม สุบ่ ุป็แี ตท่ ีุ่กค่นเพง�่ ใสุ่เพอื� ป็้องกนั โค่ว่ด่ ั-19 แม้ว่า่ ตัว่เลขผ้เสุียชีว่ต่ ไจวา่รกัสฝุุน่น�ุ �ีก็ตPาMม2.5 จะสุง้ กว่า่ จากเช�อื

เมอื� พจ่ ารณากฎหมายในป็ระเที่ศไที่ย ป็จั จบุ ุนั มกี ฎหมายการจดั ัการ เก่�ยวกับมลพิิ ษทำ�ง สุง�่ แว่ดัลอ้ มอยแ่้ ลว้ ่ เชน่ พ.ร.บุ.สุง่ เสุรม่ และรกั ษ์าค่ณุ ภาพสุง่� แว่ดัลอ้ ม อั�ก�ศภั�ยในอั�ค�รทำ่� แหง่ ชาต่ ป็ี 2535 หากแตไ่ มไ่ ดั้เฉพาะเจาะจงอย่างของต่างป็ระเที่ศ พิบว่�อัย้่ในผู้ลิต้ภััณฑ์์ เป็็นป็ระเดั็นที่ี�ต้องค่่ดัว่่ามีค่ว่ามจำาเป็็นหรือไม่ที่ี�จะต้องมีกฎหมาย ทำำ�คว�มสูะอั�ด หรือั เฉพาะเร�ือง รว่มที่งั� ชว่นตั�งค่าำ ถึามว่่าอะไรที่เ�ี ป็็นป็ัญหาและอปุ ็สุรรค่ แม�แต้่น�ำ�หอัมปรับ ของการแก้ไขป็ัญหาที่ั�งที่ี�ป็ระเที่ศไที่ยมีเค่รื�องมือที่างกฎหมายอย่้ อั�ก�ศ จัะทำร�บได� แลว้ ่ อย่างไรก็ตาม ในบุที่บุาที่ของสุ.สุ. ที่ีเ� ป็็น law maker และใน อัย่�งไรว่�ควรใช้� ฐานะบุที่บุาที่ของค่ณะกรรมาธี่การฯ ร่ว่มกับุศุภชัย ภาดัาที่์ และ ผู้ลิต้ภััณฑ์์ย�่ห�อัไหน จักรพล ทีุ่กค่นมุ่งม�ันที่�ีจะที่าำ ให้สุาำ เร็จแม้ว่่าจะมีกรอบุใดัก็ตามที่�ี ขว่างอย้่ เชน่ เดัยี ว่กับุทีุ่กค่นที่�ีมารว่ ่มเว่ที่ใี นว่ันน�ี ศ. ดร.ศิวััช: WHO รายงานว่า่ น่ต่พลกล่าว่ถึ่งบุที่บุาที่ของพรรค่การเมืองที่�ีเป็็นหัว่ข้อในค่ร�ังน�ี มลพ่ษ์ที่างอากาศในอาค่ารสุาำ ค่ญั ว่่าพรรค่ก้าว่ไกลไดั้มีการพ้ดัคุ่ยและต�ังค่าำ ถึามถึ่งค่ว่ามจำาเป็็นของ มาก โดัยมีงานว่่จัยออกมามากมาย พ.ร.บุ.อากาศสุะอาดั เพราะพรรค่ที่าำ งานในป็ระเดั็นของกฎหมาย ว่่าบุ้านเรอื นที่ี�ไม่มีเค่ร�อื งป็รบั ุ ที่ี�มีอย่้แล้ว่เป็็นอันดัับุแรก สุ่ว่นกฎหมายที่�ียังไม่มีและมีค่ว่าม ออาากค่าาศรสจุ้งะกมวคี่่า่ ่าขา้PงMน2อ.5กภาเพยรในาะตเวั ก่ ด่ ั จาำ เป็็นก็จะจัดัที่าำ ร่างข่�นเพื�อย�ืนเสุนอ กลับุมาที่�ีเร�ืองของกฎหมาย การสุะสุมแลว้ ่ฟุ้งกระจายกลบั ุอกี สุ�่งแว่ดัล้อมที่ี�ป็ระเที่ศไที่ยมีอย้่ในมือแล้ว่อย่างพ.ร.บุ.สุ่งเสุร่มฯ รอบุ สุ่ว่นผล่ตภณั ฑ์์ที่ี�ค่ว่รเลอื ก ซึ่ง�่ พบุว่า่ สุง�่ สุำาค่ญั ที่ขี� าดัหายไป็จากกฎหมายฉบุบั ุนค�ี ่อื การขาดัอาว่ธุ ี ใชเ้ พื�อป็้องกนั มลพษ่ ์ที่างอากาศ หรือการกาำ หนดัผ้มีอำานาจในการใช้กฎหมาย กรณีกรมค่ว่บุคุ่ม นน�ั ตอบุยากเพราะมีสุารมลพ่ษ์ มลพ่ษ์ที่ี�ค่ว่บุคุ่มดั้แลสุ่�งแว่ดัล้อมในป็ระเที่ศไที่ยกลับุขาดัอาำ นาจ อย้ห่ ลายชน่ดั แต่สุารมลพ่ษ์ที่ีน� า่ ในพ.ร.บุ.สุง่ เสุรม่ ฯ ที่ง�ั น�ี หากกระบุว่นการออกกฎหมายใหมใ่ ชเ้ ว่ลา กลวั ่ที่ี�สุุดัค่ือสุารอ่นที่รียร์ ะเหยงา่ ย นานมาก หนที่างการแก้กฎหมายต่ดัดัาบุให้กรมค่ว่บุคุ่มมลพ่ษ์ให้ หรอื VOCs (Volatile Organic สุามารถึบุรห่ ารจดั ัการเรอ�ื งสุง่� แว่ดัลอ้ มไดัอ้ ยา่ งเบุด็ ัเสุรจ็ และรว่ดัเรว็ ่ Compounds) เช่น ในหมก่ พ่มพ์ อาจเป็น็ ค่ำาตอบุที่ี�ดัีกว่า่ สุาำ หรบั ุที่างออกในระยะสุั�น มโี ลหะหนักที่พ�ี บุในสุาำ นกั งานทีุ่ก น่ต่พลกล่าว่ป็ิดัที่้ายว่่าค่ว่ามฝุ่ันของตนเองค่ือแก้ไขป็ัญหาเร�ือง สุาำ นกั งานที่ี�มีเค่รอ�ื งถึา่ ยเอกสุาร สุ่�งแว่ดัล้อมซึ่่�งเป็็นเร�ืองที่ี�สุนใจมาโดัยตลอดั และชักชว่นทีุ่กค่นมา หรือในอาค่ารที่ีเ� พ�ง่ ที่าสุซี ึ่ง�่ จะมี ร่ว่มมือกันเพราะลำาพังบุที่บุาที่การที่ำางานในสุภาฯ ของสุ.สุ. อาจ ไซึ่ลนี ระเหยออกมาจากผนัง ไม่พอ ต้องอาศัยค่ว่ามร่ว่มมือจากนักว่่ชาการจากต่างป็ระเที่ศ กล่�นรถึใหม่ก็ไมใ่ ชส่ ุง�่ ที่�ดี ัเี พราะมนั และในขณะเดัยี ว่กนั ค่อื เยาว่ชนที่�จี ะสุร้างอนาค่ตใหม่ไป็ดัว้ ่ยกัน มีสุารมลพษ่ ์เจือป็นอย่้ ค่าำ ตอบุ ค่ือพยายามเลอื กผล่ตภัณฑ์์ที่�ีมี อัตราสุว่ ่นของสุารอ่นที่รยี ์ระเหย ง่ายอย้่นอ้ ย

โรงง�นม่ระบบ ตด่ ัตัง� เค่รือ� งกาำ จดั ัฝุุ่�น มีการตรว่จ ว่ัดัค่่ามาตรฐาน เป็็นต้น Continuous นติ พิ ล่: พรรค่ก้าว่ไกลให้ค่ว่าม สุำาค่ญั เกย�ี ว่กบั ุมลพษ่ ์ที่างป็าก Emission ป็ล่อง และอกี สุ�่งค่อื ที่เ�ี ราสุนใจค่ือ ในพืน� ที่�นี าำ เขา้ สุารมลพษ่ ์ใดับุ้าง Monitoring หรือั SEM เค่ล�ือนย้ายไป็ที่ใี� ดั ป็ลดัป็ล่อยออก มาเที่่าใดั สุง�่ ที่น�ี ำาเข้ามาสุัมพันธี์กบั ุ ในปล่อังขอังโรงง�น สุ�ง่ ที่ีป� ็ลดัป็ลอ่ ยออกมาหรือไม่ เรา ม่เซึ่นเซึ่อัร์ทำ�่ป�กปล่อัง กำาลงั ที่ำางานอยา่ งหนักเพื�อผลกั ดััน เพิ�ื อัวัดค่� PM10, ให้ออกมาเป็น็ กฎหมาย รว่มที่ั�งการ PM2.5, โอัโซึ่น, สุร้างค่ว่ามตระหนกั รข้ องสุงั ค่มถึง่ ค�ร์บอันมอันนอัก ป็ัญหา ป็ระชาชนตอ้ งพ้ดั สุอ�ื สุาร ออกมา อย่าดัถ้ ึก้ เสุยี งของตัว่เอง ไซึ่ด์ (CO) ฯลฯ แล�วร�ยง�นผู้ลไปทำ�่

ศ้นย์กล�ง แต้่สูิ�งทำ�่เร�ไม่ร�้และ นักวิช้�ก�รกำ�ลังให�

คว�มสูำ�คัญ คือั

ฝุ่�่นทำ่ต้ิยภั้มิ หรือั ฝุ่�่น ทำ่�ไม่ใช้่ฝุ่�่น ซึ่�้งในพิื� นทำ�่

กร่งเทำพิฯ ก็พิบฝุ่�่น

ทำ่ต้ิยภั้มิปริม�ณสู้ง

โดยแหล่งกำ�เนิด

หลักคือัไอัเสู่ยขอัง

ย�นพิ�หนะ ก�รเผู้�ในทำ่�โล่ง

และภั�คอั่ต้สู�หกรรม

โจัทำย์ต้่อัไปขอังเร�

ต้่อัจั�กฝุ่�่น PM2.5 ก็คือัก�รห�ว่�ฝุ่�่น

ทำ่ต้ิยภั้มิม่อัย้่เทำ่�ใด

ผศ. ดร.รณบรรจุบ: เสุรม่ เร�อื ง ภาค่อตุ สุาหกรรมซึ่่�งมสี ุารมลพษ่ ์ บุางตวั ่ไมถ่ ึ้กระบุอุ ย่้ในกฎหมาย เชน่ ไดัออกซึ่่นและฟแ้ รน (dioxin and furan) ซึ่ง�่ มีอนั ตรายมาก เพราะเป็็นสุารกอ่ มะเร็งที่เ�ี ราไมเ่ ค่ย ตระหนักเลย พอป็ลดัป็ลอ่ ยออกมา เกขต็ า้ ด่ไัปไ็ป็ทกี่าบั ุงฝุภุ่�นาคP่รMัฐจ2.5ะตที่้อ�ีเรงาสหุง่ าเสยุรใจม่ แนว่ที่างดั้านเที่ค่นค่ ่ในการจดั ัการ ดั้านมลพ่ษ์ในโรงงานให้ดัี เชน่ การ

กัิจกัรรมคร�ังที่�่

PM2.5 กับ ร่�งกฎหม�ย อั�ก�ศสูะอั�ด ในบริบทำขอัง ประเทำศไทำย

จั�กโศกนำ�ฏกร้ร้ม โร้งง�นำเมด็ พื่ลี่�สตกิ สก้่ �ร้ปฏริ ้้ปก�ร้จัดั ก�ร้ กฎหม�ยสิง� แวดลี่�อม อย�่ งเปน็ ำร้ป้ ธัร้ร้ม

จัดั โดย ผู้�ร้ ่ว่ ัมเสวันา

สำ�ำ นักั ง�นักองทุนุ ั — ศ. ด้ร.ศวิ ชั สำนับั สำนัุนัก�ร พงษ์เพี ย์จันัทุร์ สำร้�งเสำริมสำุขภ�พ (สำสำสำ.) ร่วมกบั — ผศ. ด้ร.กฤษฎ�กร สำถ�บันับณั ฑิติ ว่องวุฒิกลุ พั ฒนับริห�รศ�สำตร์ (นัดิ ้�้ ), กรมควบคุม — วทิ ุย์� ครองทุรัพย์์ มลพิษ, ศนู ัย์พ์ ัฒนั�ก�ร — ศริ กิ ัญญ� ตันัสำกุล สำอ�่ สำ�รด้�้ นัภยั ์พิบัติ — บัญรสำ บัวคล�ี และเครอ่ ข่�ย์นัักสำ�่อสำ�ร — เถลิงศักด้ิ� ศนู ัย์พ์ ัฒนั�ก�รสำอ�่ สำ�ร ด้้�นัภัย์พิ บัติ เพ็ ชรสำุวรรณ

ช่่องทาง ดาำ เนินร่ายการ่โดย

เพจเฟซบ�กุ สำโิ มนั� มีสำ�ย์ญ�ติ ศูนัย์์พัฒนั�ก�รสำอ่� สำ�ร ด้้�นัภัย์พิ บัติ

วัันท�่

9 กรกฎ�คม 2564 เวล� 14:00-16:00 นั.

เสัวันา “PM2.5 กุับร่างกุฎหมายอากุาศสัะอาด ในบริบทของปิระเทศไทย” จัากุโศกุนาฏกุรรม โรงงานเม็ดพลาสัติิกุสั้่กุารปิฏิร้ปิกุารจััดกุาร กุฎหมายสั�ิงแวัดล้อมอย่างเปิ็นร้ปิธัรรม

Prime Mover โดยศ. ดร.ศวิ ุชั พงษเ์ พย่ จนั ทร์ และผู้ศ. ดร.กฤษฎากร วุอ่ ำงวุฒุ ิกิ ลุ ชวุน ผู้้�เก�่ยวุข�อำงปัระกอำบด�วุย วุิทยา ครอำงทรัพย์ ผู้�้ปัระสำานงานสำภาลมหายใจภาคเหนือำ ศิรกิ ัญญา ติันสำกุล สำ.สำ. พรรคกา� วุไกล บัญรสำ บัวุคล่� คอำลมั นสิ ำติแ์ ละนักเข่ยนอำิสำระ สำมาชิกสำภาลมหายใจเช่ยงใหม่ และ เถลิงศักด�ิ เพ็ชรสำุวุรรณ รอำงอำธัิบด่กรมควุบคุม มลพิษ รว่ ุมเสำวุนาแลกเปัล�่ยนควุามคิดเหน็ ถ่งสำาเหติุ ปััญหา อำุปัสำรรค และทางอำอำก เพื�อำนาำ ไปัสำ่้การการรา่ งกฎหมายอำากาศสำะอำาด และนโยบายและแผู้นการแกไ� ขปัญั หา มอำ�ืนลพๆิษอทำันาเงปอัำ็นากผู้าลศจาโกดคยวเุฉาพมกาะังอวำุยล่าขงอยำงง�ิ สฝำุังุ่�นคมPตMิ่อำ2เ.5หใตินุกพาร�นื ณทต�่์กิา่างรๆระแเบลิดะทม�่ลโรพงิษงาทนาผงู้ลอำาิติกเมา็ดศ โฟมพลาสำติกิ ในซึ่อำยกงิ� แกว� ุ อำำาเภอำบางพล่ จงั หวุดั สำมทุ รปัราการ เมอื� ำวุนั ท�่ 5 กรกฎาคม ปัี 2564 ซึ่่�งก่อำให�เกิดควุามเสำ่ยหายติ่อำช่วุิติและสำุขภาพและทรัพย์สำินขอำงปัระชาชน ในชุมชนโดยรอำบ ทั�งจากผู้ลกระทบขอำงแรงระเบิดและมลพิษทางอำากาศจากโรงงาน ทแ�่ พร่กระจายอำอำกมาเปัน็ วุงกวุา� ง

สำิโมนา: กรณ่ไฟไหม�คร�ังใหญ่ท�่โรงงานซึ่อำยก�ิงแก�วุทำาให�คนไทยหันมาให�ควุามสำนใจ เร�ือำงการจัดการในการลดการปัล่อำยมลพิษทางอำากาศ ผู้ลกระทบติ่อำสำุขภาพ การ เปัล่�ยนแปัลงกฎหมายเพื�อำแก�ไขปััญหา มอำงปัระโยชน์ขอำงการร่างกฎหมายเก�่ยวุกับ อำากาศโดยติรงอำย่างไร ผู้ศ. ดร.กฤษฎากร: เราต่้องมองป็ัญหาภาวะมลพิิษทางอากาศเป็ร่ยบเท่ยบกับป็ัญหา มลพิษิ อน�้ ๆ เพิอ้� ใหเ้ หน็ ภาพิมากยง�ิ ขน�่ ภาวะมลพิษิ ทางอากาศไมไ่ ดซ้ ึ่บั ซึ่อ้ นเพิราะเราทราบ แหล่งกาำ เนิด ส่ามารถูระบุได้ เชี่น รถูคันน่�ใชี้น�ำามันด่เซึ่ล ใชี้เคร้�องยนต่์เก่า หร้อในภาค เหน้อเราก็ระบุได้ว่าการเกิดฝุ่�ุนละอองมาจากแหล่งใด เป็ร่ยบเท่ยบกับภาวะมลพิิษจาก ขยะท�่ถููกทิ�งลงไป็ในทะเลท่�ส่่งผลกระทบต่่อส่ัต่ว์ทะเล เราไม่ส่ามารถูระบุแหล่งกาำ เนิดได้ แน่ชีดั วา่ มาจากไหน ป็ญั หาอยทู่ �่ความซึ่บั ซึ่้อนของการบริหารจัดการมากกว่า

บทบาทของกฎหมายในป็ัจจุบันอาจต่้องแยกเป็น็ กรณ์่ ไดแ้ ก่

ปัญั หาเก่�ยวุกับโรงงาน

- ป็ญั หาทเ�่ รง่ ดว่ นและส่าำ คญั มากคอ้ เรอ�้ งการเยย่ วยาความเส่ย่ หายเฉพิาะหนา้ โดย ภาครฐั และเจา้ ของโรงงาน ทัง� ป็ระชีาชีนท่�อยใู่ นบรเิ วณ์ใกลเ้ ค่ยง หร้อป็ระชีาชีนท่� อยใู่ นวงกว้างออกไป็

- ป็ัญหาผลกระทบต่่อส่ง�ิ แวดลอ้ ม

- ป็ัญหาผลกระทบต่่อสุ่ขภาพิของป็ระชีาชีน

ปัญั หาฝุุ่น� PM2.5 วันนพ่� ิ้น� ทก่� รงุ เทพิมหานครยงั เป็็นส่เ่ ข่ยวอยู่ แต่จ่ ะเป็็นส่แ่ ดงเป็็นชี่วงๆ ในแต่ล่ ะป็ี โดยอาจแบ่งไดเ้ ป็น็ 3 ชี่วง

- ระยะเริ�มต่้น กฎหมายอาจเข้าไป็มบ่ ทบาทในการป็้องกันฝุ่�ุน PM2.5 ก่อนความ เส่่ยหายจะเกิด

- ระยะกลาง หากยังต่้องใชี้ยานพิาหนะกันอยู่หร้อดาำ เนินธุรกิจในขณ์ะท่�เกิด ฝุ่นุ� PM2.5 รฐั ควรจะม่มาต่รการอย่างไร

- ระยะหลัง เม�้อฝุ่�ุน PM2.5 เข้าสู่่ชี่วงท่�หมดไป็ รัฐบาลต่้องทาำ อย่างไร เชี่น เย่ยวยาความเส่่ยหาย

ทง�ั น�่ การเย่ยวยาเก่�ยวขอ้ งกบั กฎหมายหลายฉบบั ยกต่วั อย่างไดเ้ ป็็น 2 กรณ์่

- กรณ์่ท�่ 1 ผู้ท่�อยู่อาศัยในบริเวณ์โรงงานท่�เกิดการระเบิด ส่ามารถูฟ้องร้องใน ทางแพิง่ กับเจ้าของบริษทั

- กรณ์่ท่� 2 ป็ฏิเส่ธไม่ได้ว่าภาครัฐม่ฐานะกาำ กับดูแล หากพิิสู่จน์ได้ว่าเป็็นความ ป็ระมาทเลินเล่อในการบริหารจัดการของภาครัฐท่�ม่หน้าท่�ดูแลรักษาความ ป็ลอดภัยต่่อชี่วิต่และทรัพิย์ส่ินของป็ระชีาชีนอยู่ด่ม่สุ่ข ป็ระชีาชีนส่ามารถูฟ้อง ภาครฐั ได้

สำโิ มนา: มก่ ฎหมายใดทเ�่ ปัน็ ชอ่ ำงทางใหป� ัระชาชนเรย่ กรอ� ำงบา� งสำำาหรบั กรณก่ ารเยย่ วุยา ผู้ลกระทบทเ�่ กิดติ่อำสำุขภาพท�ไ่ มส่ ำามารถระบุแหลง่ กำาเนิดไดท� นั ท่ ผู้ศ. ดร.กฤษฎากร: การพิิสู่จน์เป็็นภาระความยุ่งยากโดยเฉพิาะอย่างยิ�งหากไม่ได้อยู่ใน ส่ถูานะท่�มอ่ งค์ความรเู้ หน้อกว่าภาครฐั โฝโPุยด่Mุ�นงยก2เP.ฉ5ับMพปฝ็ิุ2่ราุ�น.5ะะวกกPนัารMรณน์2แ�จ่.่ฝ5รุะ่�ุนกปย็รเังรPะไาMมกจเ่า2ะห.ร5พ็นทิทสิผ�่ส่่จู่�สลอ่น่งพงิผไ์ รดคลงุ่ อ้วในหยา่� มแ้ปา่ ็งตเอ่สไผ่่ดรย่ ลวทหา่อำาากางยาจาอรนไทปาไ็จปด�่เ็กไ้ไอมดิมด่ปอ่เ็เตรร่ก่็มาาส่กเปบิส็ฏ่รย่ถูะชห่งีสดัย่าิทเ�ส่ยจ่ธิบวนิภา่ปใ็มานีขพค่ เา้ิรวง็วเาหพวมินนัรสา้่ามั เะชพีสิ่น่นัูดธดส่เ์ มดูชีฝดอ�้ ุุ่�นมม ฉะนน�ั ทางหลกั กฎหมายส่งิ� แวดลอ้ มจง่ มห่ ลกั การระวงั ไวก้ อ่ น (precautionary principle) ค้อหากหลักฐานทางวิทยาศาส่ต่ร์ยังไม่ยุต่ิว่าความเส่่ยหายทางส่ิ�งแวดล้อมท่�เกิดข่�นจะ ส่่งผลกระทบถู่งสุ่ขภาพิหร้อไม่ ก็ต่้องม่มาต่รการเย่ยวยาความเส่่ยหายให้กับป็ระชีาชีน ไเรวา้กไ่อดนร้ ซับึ่่�งส่เาป็ร็นในหปล็ักริมกาาณร์ทมส�่ า่ำากคกัญ็อาแจตจ่เ่ะรเอ�้ กงิดฝุอุ่น� ันPต่Mรา2ย.5ต่มอ่ ห่ ส่ลุขกัภฐาาพินรงา่ างนกวาจิยยัไดม้ากมายระบุวา่ หาก ยกต่วั อยา่ งคาำ วนิ ิจฉยั ของศาลป็กครองเชีย่ งใหมท่ �่นา่ ชีน�้ ชีม ท�น่ ักกฎหมายและป็ระชีาชีน ต่ระหนักว่าส่ิทธิของต่ัวเองควรได้รับการป็กป็้อง กรณ์่ท่�ม่การเร่ยกร้องให้คณ์ะกรรมการ ส่�ิงแวดล้อมแห่งชีาต่ิม่ป็ระกาศในราชีกิจจานุเบกษาให้พิ้�นท่�เชี่ยงใหม่ เชี่ยงราย ลาำ พิูน แม่ฮ่องส่อน เป็็นเขต่ควบคุมมลพิิษ โดยจาำ เลยในคด่น่�เป็็นภาครัฐ บางชี่วงบางต่อนศาล ป็กครองเชี่ยงใหม่ได้กล่าวอย่างชีัดเจนว่า “หลักฐานทางวิทยาศาส่ต่ร์ท่�ม่อยู่ในป็ัจจุบัน เรปร็ุนัญอ้� แงหรPางทMข่ร�อ2า้.ง5ยปพ็แิัญบรงวหตา่ ่าอ่มมสส่ ลุ่่ขถพูภิาิษนาทพกิ่�าสแ่ร่งนณผน่์ล์ทอต่ม�น่่อแ่ กไนมาว่วรโา่ดนจำาม้ ะรทใงน�่รชีนุเ่พชิีแ่ย”รงงใซึหแ่�่งลมชีะ่ห่�ใผหรถู้้อ้เูหกูก็นฟรงุว้อเ่างทปคพ็ิดัญฯ่ไหดเา้รอฝบั ุงุ่�นทแรตPา่่ปบM็รถ2ูะง่.5ชคีาเวปชา็ี็นนม ก็ม่ข้อมูลผลกระทบต่่อสุ่ขภาพิอยู่แล้ว ข้อจำากัดม่เพิ่ยงเร�้องเด่ยวค้อภาระในการฟ้องร้อง ท�่ต่้องพิสิ ่จู นว์ ่าความเส่ย่ หายของรา่ งกายของเราเกดิ จากฝุุ่�น PM2.5

สำิโมนา: ปััจจุบันควุามร่วุมมือำในกลุ่มจังหวุัดภาคเหนือำติอำนบนในเรื�อำงขอำงปััญหาฝุุ่�น PM2.5 เปั็นอำย่างไรบา� ง วุิทยา: ท�ัง 8 จังหวัดได้ร่วมกันกำาหนดข้อเร่ยกร้องต่่อรัฐบาลในการรับม้อฝุุ่�นควันในป็ี 2565 ซึ่�่งจำาเป็็นจะต่้องย้�นเร้�องภายในกลางป็ี 2564 เพิ�้อให้รัฐบาลม่เวลารับข้อเส่นอไป็ พิจิ ารณ์า หากรัฐบาลต่กลงวา่ จะทาำ จะมเ่ วลาลงมอ้ ทาำ อยา่ งน้อยหกเด้อน ซึ่่ง� เราเองจะได้

ต่ดิ ต่ามว่าในป็ี 2565 รัฐบาลทาำ อะไรบ้าง เพิอ�้ พิสิ ู่จนค์ วามจริงใจวา่ รฐั บาลต่อ้ งการแก้ไข ป็ญั หาน�่ ขอ้ เรย่ กร้องม่ 8 ข้อ ดงั น�่

รัฐบาลต่้องจริงจังกับดัชีน่การชี่�วัดคุณ์ภาพิอากาศ ป็ัจจุบันเคร้�องวัดคุณ์ภาพิ อากาศของพิ�้นท�่ภาคเหน้อเองม่อยู่เพิ่ยงบางจังหวัด และแต่่ละจังหวัดม่เพิ่ยง 2-3 เคร้�องเทา่ นัน�
จัดการความล้มเหลวในการจัดการไฟในเขต่พิ�้นท่�ป็�าส่งวนหร้ออุทยานและ พิ�้นท่�ของกรมป็�าไม้ซึ่่�งพิบว่าม่จุดความร้อนสู่งท�่สุ่ด ทั�งท่�เป็็นพิ้�นท�่ท�่ม่เจ้าของ และองค์กรป็กครองส่่วนท้องถูิ�น (อป็ท.) ท�่เป็็นเจ้าของไม่ม่ส่ิทธิเข้าไป็บริหาร จัดการพิน้� ท่�
การบรหิ ารจัดการพิ้�นทก�่ ารเกษต่รต่้องมงุ่ เป็้าหมายส่คู่ วามยั�งย้น
เรง่ การกระจายอำานาจรว่ มในการจดั การไฟให้กับชีมุ ชีนและทอ้ งถู�นิ
เร่งรัดนวัต่กรรมและเทคโนโลย่มาใชีก้ ับทุกจังหวัดอย่างเท่าเท่ยม ซึ่�่งท�่ผ่านมา การจัดการป็ญั หาเฉพิาะทจ�่ งั หวดั เชีย่ งใหม่
เร่งแก้ไขป็ญั หาฝุุ่�นควันข้ามแดนเชีิงรกุ
ส่่งเส่ริมส่ิทธิทางกฎหมายส่�ิงแวดล้อมท่�ส่่งผลกระทบต่่อป็ระชีาชีนและ ชีุมชีน ท�ังน�่ ภาคเหน้อได้เคยย้�นร่างพิ.ร.บ.การบริหารจัดการอากาศท�่ร่างข่�น โดยอาจารยม์ หาวทิ ยาลยั เชีย่ งใหมไ่ ป็แลว้ หากแต่ไ่ มผ่ า่ นรฐั ส่ภาเนอ้� งจากพิจิ ารณ์า วา่ เป็็นพิ.ร.บ.ท�เ่ กย�่ วกับการเงิน
สุ่ขภาพิของป็ระชีาชีนต่้องมาก่อน ท�่ผ่านมายังไม่เคยม่มาต่รการป็กป็้อง ป็ระชีาชีนอย่างแทจ้ รงิ

สำโิ มนา: อำปุ ัสำรรค ขอ� ำจาำ กดั และเปัา้ หมายในการเรย่ กรอ� ำงขอำงสำภาลมหายใจภาคเหนอื ำ มอ่ ำะไรบา� ง วุิทยา: หากแบ่งส่่วนกลไกของรัฐต่ั�งแต่่กระทรวงลงมาอาจม่กฎหมายมากมาย แต่่ กฎหมายท�่ใชี้กับภาคเหน้อค้อพิ.ร.บ.ป็้องกันและบรรเทาส่าธารณ์ภัย พิ.ศ. 2550 ซึ่่�งจะ ให้ส่ิทธิกับจังหวัดท�่เป็็นพิ้�นท่�ป็ระส่บภัยได้ใชี้งบพิิเศษและม่การจัดการแบบพิิเศษแต่่ หากบอกว่าเหตุ่การณ์์วันน�่เป็็นส่ถูานการณ์์ป็กต่ิกฎหมายน�่ก็ไม่ส่ามารถูใชี้อะไรได้

และไม่ม่กฎหมายใดท�่จะนำาไป็ใชี้จัดกาป็ัญหาได้ หน่วยงานท่�เก่�ยวข้องจ่งไม่ม่อาำ นาจใน การเคล�้อนไหว ฉะนั�น ต่�ังแต่่ระดับกระทรวงลงมานั�นป็ฏิบัต่ิต่ามกฎหมาย เราจ่งต่้อง พิยายามให้ม่กฎหมายท่�ออกมาแก้ไขป็ัญหาโดยเฉพิาะ ป็ระโยคหน�่งในร่างพิ.ร.บ.ท�่ถููก ป็ดั ต่กไป็กล่าววา่ “ส่ิทธขิ องป็ระชีาชีนทจ�่ ะม่อากาศท่�เหมาะส่มกบั การดำาเนนิ ชี่วติ ่” หาก ส่ถูาป็นากฎหมายนข�่ น�่ มาได้ ป็ระชีาชีนก็จะมอ่ ากาศส่ะอาดทเ่� หมาะส่มในการดาำ รงชี่วติ ่ สำโิ มนา: กฎหมายทร่� า่ งใหมก่ บั กฎหมายทม�่ อ่ ำยแ่้ ติกติา่ งกนั อำยา่ งไร และจะใหผ� ู้ลขอำงการ แกไ� ขปัญั หาแติกติา่ งกันหรอื ำไม่ ผู้ศ. ดร.กฤษฎากร: ป็ัจจุบันป็ระเทศไทยม่กฎหมายท่�เก่�ยวข้องกับมลพิิษทางอากาศอยู่ หลายฉบับ โดยมากจะเป็็นการกาำ กับดูแลมลพิิษทางอากาศท�่เกิดจากแหล่งกาำ เนิดต่่างๆ เชี่น โรงงานกม็ พ่ ิ.ร.บ.เกย่� วกบั โรงงาน ของเส่ย่ จากยานพิาหนะกม็ ่พิ.ร.บ.รถูยนต่์ การเผา ป็�าก็ม่พิ.ร.บ.ป็�าส่งวน ป็ัญหาค้อแต่่ละกฎหมายอยอู่ ย่างกระจัดกระจาย ทำาให้เกิดความ เคล้�อนไหวท�่จะเส่นอร่างพิ.ร.บ.อากาศส่ะอาดซึ่�่งจะเป็็นเร้�องด่กับทุกภาคส่่วน แต่่ในเร้�อง ของการจัดทำากฎหมาย โดยเฉพิาะร่างพิ.ร.บ.นั�น ยุ่งยากซึ่ับซึ่้อน และจะต่้องเข้าส่ภาฯ หลายคร�ัง ต่้องม่กระบวนการรับฟังความคิดเห็นจากป็ระชีาชีนซึ่�่งใชี้เวลานานพิอส่มควร ป็ัญหาเร�้องการใชี้เวลาเป็็นป็ัญหาใหญ่ แต่่เร�้องของป็ัญหามลพิิษทางอากาศเป็็นส่�ิงท�่รอ ไมไ่ ด้ หากรอกฎหมายผา่ นป็ญั หาอาจส่ายเกินแก้ ฉะน�ัน ส่�ิงท�่เราทำาได้ค้อการป็รับป็รุงกฎหมายเดิมโดยใชี้ผู้เชี�่ยวชีาญท่�ม่องค์ความรู้ เริ�ม จากพิิจารณ์าแก้ไขจุดอ่อนของกฎหมายท�่ม่อยู่ในป็ัจจุบันในกฎหมายลำาดับรอง เชี่น กฎ กระทรวง ป็ระกาศกระทรวงเร�อ้ งการควบคมุ ท�ท่ ำาได้รวดเรว็ กว่าการออกพิ.ร.บ. รวมถู่งการป็รับป็รุงเน�้อหากฎหมาย เชี่น พิ.ร.บ.ส่่งเส่ริมและรักษาคุณ์ภาพิส่ิ�งแวดล้อม แหง่ ชีาต่ิ ป็ี พิ.ศ. 2535 กม็ ก่ ารเส่นอแนะในการแก้ไขโดยการเพิิ�มรายชี�อ้ ของส่ารมลพิษิ ท�่ ต่อ้ งถูกู ควบคมุ อยา่ งเขม้ งวด หรอ้ การดง่ มาต่รการดา้ นเศรษฐศาส่ต่รเ์ ขา้ มาใชี้ เชีน่ การเกบ็ ภาษแ่ ต่ป่ ็ญั หาคอ้ จะต่อ้ งเกย่� วขอ้ งกบั กฎหมายหลายฉบบั และการบรู ณ์าการความรว่ มมอ้ ระหว่างหน่วยงานต่่างๆ ในป็ระเทศไทยเป็็นไป็ได้ยาก เป็็นความท้าทายท�่ต่้องทาำ อย่าง เร่งด่วนเพิอ�้ จะทาำ ใหก้ ฎหมายท่ม� ่อยู่ส่อดคลอ้ งกบั ป็ัญหาของป็ระเทศมากยิง� ข�่น

สำโิ มนา: กรณไ่ ฟไหมโ� รงงานซึ่อำยกง�ิ แกว� ุทำาใหป� ัระชาชนหนั มาสำนใจเรอ�ื ำงพ.ร.บ.โรงงาน มากข่�น คาำ ถามคือำปัระชาชนจะม่สำ่วุนร่วุมในการผู้ลักดันให�เกิดการเปัล่�ยนแปัลงใน ติัวุกฎหมายอำยา่ งไรไดบ� �าง

ผู้ศ. ดร.กฤษฎากร: เราป็ฏิเส่ธพิลังของป็ระชีาชีนไม่ได้เลย และหากป็ระชีาชีนไม่ได้ ต่ระหนกั รหู้ รอ้ ออกมาเคลอ้� นไหวรฐั บาลกไ็ มส่ ่ามารถูขบั เคลอ้� นวาระได้ เส่ย่ งของป็ระชีาชีน นักส่ิทธิมนุษยชีน นักส่ิ�งแวดล้อม ต่้องชี่วยกันกระตุ่้นให้รัฐบาลหร้อหน่วยงานต่่างๆ ท�่ เก่ย� วขอ้ งบังคับใชีก้ ฎหมายอยา่ งเครง่ ครัด จะเป็น็ อก่ แรงกดดันหน�ง่ ป็ญั หาของกฎหมายทม่� อ่ ยใู่ นป็จั จบุ นั โดยหลกั อยทู่ ก�่ ารบงั คบั ใชีท้ ย่� อ่ หยอ่ น ฉะนน�ั ผบู้ งั คบั ใชี้กฎหมายในท่�น่� เชี่น กรมโรงงาน กรมควบคุมมลพิิษ จะต่้องม่ความเข้มงวดกวดขัน ในเร�้องการบงั คับใชี้ และควรเป็น็ เร้�องระดับนโยบาย สำิโมนา: อำยากให�แบ่งปัันการขับเคลื�อำนสำภาลมหายใจเพ�ือำสำร�างแรงบันดาลใจในการ แกป� ััญหามลพิษทางอำากาศในกรุงเทพฯ หรอื ำภาคใติ� วุทิ ยา: ภาคเหนอ้ ของป็ระเทศไทยเคยอยใู่ นส่ภาพิบรรยากาศ อากาศ ส่ง�ิ แวดลอ้ มทด�่ ท่ ส่� ่ดุ ในโลก และเราม่ความภูมิใจกับธรรมชีาต่ิท่�งดงาม แต่่ส่ิบกว่าป็ีท�่ผ่านมาท�่เจอกับป็ัญหา หมอกควันซึ่�ำาซึ่าก ได้เห็นความละเลยขาดเจต่จาำ นงอย่างแท้จริงในการแก้ไขป็ัญหาของ ภาครฐั ทำาให้ภาคป็ระชีาชีนรวมต่ัวมาคยุ กนั วา่ ควรแก้ไขป็ญั หาอยา่ งไร ในการส่่งเส่่ยงของป็ระชีาชีนน่� เราต่้องการให้เป็็นการเร่ยกร้องแบบท่�ม่ข้อเส่นอในเชีิง ส่ร้างส่รรค์ ในขณ์ะเด่ยวกันก็ป็ระกอบด้วยข้อเท็จจริง เราเชี�้อว่าส่ิ�งท่�ทาำ ในวันน่�จะทำา ให้ลูกหลานไม่ต่้องนับหน่�งในการดิ�นรนแก้ไขป็ัญหา เราได้ทาำ ขั�นบันได 1, 2, 3 ให้ เขาแล้ว เขากล็ ัดไป็เป็็น 4, 5 ต่อ่ ไป็ นอกจากนต�่ ่้องต่ดิ ต่ามดกู ารทำางานของภาครัฐต่่อไป็ ให้ม่ความจริงจังจริงใจในการแก้ไขป็ัญหา แม้ว่าจะใชี้เวลาเราก็ยินด่เพิราะทราบว่าจะ จบเม้�อใด

สำิโมนา: ม่คาำ แนะนาำ ในเร�ือำงการเติร่ยมพร�อำมติ่อำการรับร้�ข�อำกฎหมายอำย่างไรบ�างเพื�อำ ปัอ้ ำงกนั ปัญั หาเรอ�ื ำงมลพษิ ทางอำากาศทเ�่ ปัน็ ภยั พบิ ตั ิริ า� ยแรงแบบโรงงานในซึ่อำยกิง� แกว� ุ ผู้ศ. ดร.กฤษฎากร: ป็ระเด็นของป็ญั หาต่า่ งๆ ย่ดโยงไป็ยังการรบั รถู้ ูง่ ส่ิทธิของต่นเองของ ป็ระชีาชีน เพิราะเป็็นจุดเริ�มต่้นของการเร่ยกร้องหากมองว่าป็ัญหาเร�้องอากาศเป็็นเร้�อง ของส่ิทธิมนุษยชีน เป็็นเร�้องความเป็็นความต่าย ความร้ายแรงท่�จะเกิดข�่นกับร่างกายท�่ เราไม่ต่้องการให้มันเกิดข�่น ฉะน�ัน กฎหมายส่ิทธิมนุษยชีนในเร�้องของอากาศส่ะอาดจง่ เขา้ มามบ่ ทบาทอยา่ งมาก

กล่าวในแง่ของกฎหมาย แม้ว่าในป็ัจจุบันจะไม่ม่กฎหมายฉบับใดท�่เข่ยนรับรองส่ิทธิของ ป็ระชีาชีนท่�จะหายใจเอาอากาศบริสุ่ทธ�ิเข้าสู่่ร่างกาย แต่่ก็ม่กฎหมายและคาำ พิิพิากษา ท�่รองรับไว้อยู่ ต่ัวอย่างเชี่น ป็ระโยคท�่อยู่ในพิ.ร.บ.สุ่ขภาพิแห่งชีาต่ิ พิ.ศ. 2550 เข่ยน ไว้อย่างชีัดเจนว่า “บุคคลม่ส่ิทธ�ิในการดำารงชี่วิต่ในส่ิ�งแวดล้อมและส่ภาพิแวดล้อมท�่เอ้�อ ต่่อสุ่ขภาพิ” ในมาต่รา 5 ย่อมต่่ความเป็็นอย่างอ�้นไม่ได้ ฉะน�ัน ป็ระชีาชีนจ่งส่ามารถู เร่ยกร้องให้ภาครัฐป็รับป็รุงคุณ์ภาพิส่ิ�งแวดล้อมให้ส่ามารถูดาำ รงชี่วิต่ท่�ด่ต่่อสุ่ขภาพิ แนว ความคิดนใ่� นยุโรป็แพิร่หลายมาก ป็ระชีาชีนต่้องรบั ร้ถู ู่งส่ทิ ธิน�่เพิ�อ้ จะส่ามารถูอา้ งได้ อก่ ต่วั อยา่ งหนง่� จากศาลป็กครองเชีย่ งใหมท่ ป�่ ็ระชีาชีนฟอ้ งคณ์ะกรรมการส่งิ� แวดลอ้ มแหง่ ชีาต่ิ “เป็น็ หนา้ ท่ข� องผ้ถู ููกฟ้อง ในฐานะเจ้าหนา้ ท่�ของรัฐต่ามกฎหมาย วา่ ด้วยการส่ง่ เส่ริม และรักษาคุณ์ภาพิส่ิง� แวดลอ้ ม ทจ�่ ะต่้องคมุ้ ครองส่ทิ ธขิ องป็ระชีาชีน ทจ่� ะไดร้ บั ผลกระทบ ต่ามทร่� ฐั ธรรมนญู แหง่ ราชีอาณ์าจกั รไทย พิ.ศ. 2560 และพิระราชีบญั ญตั ่สิ ่ขุ ภาพิแหง่ ชีาต่ิ ป็ี 50 บัญญัต่ิรับรองและคุ้มครองไว้” ด้วยอาศัยคำาพิิพิากษาของศาลป็กครองเชี่ยงใหม่ ฉบับน่� กับรัฐธรรมนูญ กับพิ.ร.บ. เราจ่งเชี�้อม�ันได้อย่างเต่็มท�่ว่าต่อนน่�ป็ระชีาชีนม่ฐาน ค่อนข้างม�ันคงในการเร่ยกร้องส่ิทธิของต่นเองต่่อรัฐ คำาพิิพิากษาของศาลป็กครอง เชี่ยงใหม่ไม่ได้ส่่งผลกระทบหร้อม่อิทธิพิลกับการดาำ เนินการของเจ้าหน้าท่�ในเฉพิาะพิ้�นท่� ภาคเหน้อเท่าน�ัน แต่่ยังส่่งผลไป็ยังเจ้าหน้าท�่ท่�ดาำ เนินการในทุกระดับ รวมท�ังในพิ้�นท�่ กรุงเทพิฯ และภาคใต่้ ทเ่� กดิ ป็ญั หาหมอกควนั ขา้ มแดนเชี่นกนั ส่ว่ นเรอ้� งการแกไ้ ขกฎหมายอาจต่อ้ งแบง่ การคมุ้ ครองส่ทิ ธขิ องป็ระชีาชีนวา่ เป็น็ กช�่ ีว่ ง ความ ยุ่งยากหร้อการดำาเนินการท่�ไม่เป็็นป็ระส่ิทธิภาพิเกิดจากข้อมูลท่�ไม่เป็็นอันหน่�งอันเด่ยว และเป็็นระบบ กรณ์่โรงงานในซึ่อยกิ�งแก้ว การม่ข้อมูลจะชี่วยให้ป็ระชีาชีนระวังต่ัวได้ด่ ได้รับรู้ว่าบริเวณ์ท่�อยู่อาศัยม่ความเส่�่ยงภัยอะไรบ้าง รวมถู่งการอัพิเดต่ข้อมูล การเข้าถู่ง ข้อมลู การจดั เกบ็ ข้อมูล หากส่ังเกต่หนา้ เฟซึ่บุ๊กของหน่วยงานต่า่ งๆ จะป็ระกอบไป็ดว้ ย ส่ิ�งท�่หน่วยงานรัฐทาำ ในแต่่ละวัน แต่่ขาดการส่้�อส่ารกับป็ระชีาชีนในทุกระดับ ต่้องเข้าใจ ว่าการส่้�อส่ารเร้�องส่ิทธิ เร�้องข้อมูล อาจต่้องแบ่งแยกชี่องทางเพิ้�อรองรับป็ระชีาชีนอย่าง ครอบคลมุ ควรป็รับป็รุงกฎหมายเก่�ยวกับการแจ้งเต่้อนภัยพิิบัต่ิผ่านชี่องทางต่่างๆ โดยส่ารท�่จะส่�้อ ไป็ยังผ้รู บั ส่ารต่อ้ งแบ่งต่ามกลมุ่ คนต่่างๆ ท�งั เด็ก คนทาำ งาน ผสู้ ่งู อายุ กรณ์โ่ รงงานในซึ่อย ก�งิ แก้ว ม่ป็ระเด็นของ PRTR (Pollutant Release and Transfer Register) ทพ�่ ิดู ถู่ง กนั มาก ซึ่�่งเป็็นฐานข้อมูลทส�่ ่าธารณ์ชีนส่ามารถูเขา้ ถูง่ ได้ การท�ม่ ่ขอ้ มลู กลางจากภาครัฐท่� ป็ระชีาชีนส่ามารถูเข้าถูง่ ไดเ้ ป็น็ ส่ทิ ธขิ นั� พิน้� ฐานของป็ระชีาชีน เขามส่ ่ทิ ธจิ ะรับรวู้ า่ ในพิ�น้ ท�่ ท่อ� ยูอ่ าศยั มส่ ่ารเคม่อะไรบา้ ง ขนส่ง่ อยา่ งไร ป็ลดป็ล่อยโดยใคร เกบ็ โดยใคร ในป็ริมาณ์

กระทู้ที่เกี่ยวข้อง

Toplist

โพสต์ล่าสุด

แท็ก

แปลภาษาไทย ไทยแปลอังกฤษ โปรแกรม-แปล-ภาษา-อังกฤษ พร้อม-คำ-อ่าน ห่อหมกฮวกไปฝากป้าmv แปลภาษาอาหรับ-ไทย lmyour แปลภาษา ข้อสอบคณิตศาสตร์ พร้อมเฉลย แปลภาษาอังกฤษเป็นไทย pantip ระเบียบกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 แอพแปลภาษาอาหรับเป็นไทย ห่อหมกฮวกไปฝากป้า หนังเต็มเรื่อง แปลภาษาเวียดนามเป็นไทยทั้งประโยค Google Translate การ์ดแคปเตอร์ซากุระ ภาค 4 หยน อาจารย์ ตจต เมอร์ซี่ อาร์สยาม ล่าสุด ศัพท์ทหาร ภาษาอังกฤษ pdf ห่อหมกฮวกไปฝากป้า คาราโอเกะ app แปลภาษาไทยเป็นเวียดนาม การ์ดแคปเตอร์ซากุระ ภาค 3 บบบย ศัพท์ทหารบก แปลภาษาจีน การประปาส่วนภูมิภาค การ์ดแคปเตอร์ซากุระ ภาค 1 ขุนแผนหลวงปู่ทิม มีกี่รุ่น ชขภใ ตม.เชียงใหม่ เซ็นทรัลเฟสติวัล พจนานุกรมศัพท์ทหาร รหัสจังหวัด อําเภอ ตําบล รหัสประจำจังหวัด 77 จังหวัด สอบโอเน็ต ม.3 จําเป็นไหม หนังสือราชการ ตัวอย่าง ห่อหมกฮวกไปฝากป้า คอร์ด อเวนเจอร์ส ทั้งหมด แปลภาษา มาเลเซีย ไทย ไทยแปลอังกฤษ ประโยค ่้แปลภาษา Egp G no Reconguista Google map ขุนแผนหลวงปู่ทิมรุ่นแรก ข้อสอบภาษาไทยพร้อมเฉลย ข้อสอบโอเน็ต ม.3 ออกเรื่องอะไรบ้าง ค้นหา ประวัติ นามสกุล จองคิว ตม เชียงใหม่ ชื่อเต็ม ร.9 คําอ่าน ดีแม็กมือสองราคาไม่เกิน350000 ตัวอย่างรายงานการประชุมสั้นๆ