พระยาอน มานราชธน ภ ม ป ญญา ว ฒนธรรมไทย

คน

ศาสตราจารย พระยาอนมานราชธน

เปนนักปราชญและนักการศกษาคนสคัญ ของไทย ผ มผลงานดเดนทางดานวัฒนธรรมระดับโลก โดยไดรับการยกยองจากองคการศกษา วทยาศาสตรและวัฒนธรรมแหงสหประชาชาต (ยเนสโก) เกดเม อวันศกรท  ๑๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๓๑ เปนผ สรางสรรคผลงานดานมรดกวัฒนธรรมอันล คาของชาตมากมาย อาท ภาษาไทย วรรณคด ประวัตศาสตร ศาสนา โบราณคด ขนบธรรมเนยมและประเพณไทย เปนตน ทานมความสคัญในการอนรักษ สงเสรม สนับสนน และเผยแพรศลปะและวัฒนธรรมไทย ตลอดจนไดทคณประโยชนตอวงการศลปะและการศกษาของไทยอยางย ง นอกจากน แลวทานยังเปนนักบรหารท สคัญของราชการ โดยทานรับราชการในตแหนง สคัญของราชการมาหลายตแหนง จนครั งสดทายคณะรั ฐมนตร โดยจอมพล ป. พบลสงคราม นายกรั ฐมนตร ไดกราบบังคมทลขอพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ แตงตั งใหดรงตแหนง อธบดกรมศลปากร ตลอดระยะเวลาทดรงตแหนงอธบดกรมศลปากร พระยาอนมานราชธนไดสราง คณปการอยางใหญหลวงตอวงการศกษาดานศลปะของประเทศไทย โดยไดรับมอบหมายใหเปน ผรางพระราชบัญญัตจัดตังโรงเรยนศลปากรแผนกชาง ซงเดมคอโรงเรยนประณตศลปกรรม ข นเปนมหาวทยาลัยศลปากร เม อวันท  ๑๒ ตลาคม พ.ศ. ๒๔๘๖ ตามคบัญชาของจอมพล ป. พบลสงคราม นายกรั ฐมนตร จงถอวาพระยาอนมานราชธนเปนผ มสวนสคัญในการใหกเนด มหาวยาลัยศลปากร และระหวาง พ.ศ. ๒๔๘๖ – ๒๔๙๒ ทานยังดรงตแนงผอนวยการมหาวทยาลัยศลปากรคนแรกในฐานะอธบดกรมศลปากรอกดวย ในระยะแรกมหาวทยาลัย ศลปากร มคณะวชา ๒ คณะวชา คอคณะจตรกรรมและคณะประตมากรรม ซ งตอมาไดรวมเปน คณะเดยวกัน คอ คณะจตรกรรมและประตมากรรม ท ข นตรงตอกรมศลปากร มศาสตราจารย ศลป พระศร ดรงตแหนงคณบดคนแรก ผลงานสคัญททานไดรเรมรวมกับศาสตราจารยศลป พระศร คอการจัดการแสดง ศลปกรรมแหงชาตขนเปนครังแรก เมอป พ.ศ. ๒๔๙๒ เพอใหเปนเวทของการประกวดงาน ศลปกรรมละยังมการจัดแสดงจนถงปจจบันน  นับเปนการจัดการแสดงงานศลปะท มระยะเวลา การจัดแสดงยาวนานท สดในประเทศไทย เพ อเปนการรลกถงพระคณและร สกภาคภมใจในศาสตราจารยพระยาอนมาน ราชธน ตลอดจนเพอเผยแพรเกยรตคณปราชญของแผนดน และผมสวนสคัญในการกอตังมหาวทยาลัยศลปากร ทไดเจรญเตบโตกาวหนาในศลปวทยาการแขนงตางๆ มาจนทกวันน  นับวาทานมสวนสคัญอยางย ง มหาวทยาลัยศลปากรเหนควรท จะพจารณากหนดวัน “พระยา อนมานราชธน” ข นเปนวาระประจปของมหาวทยาลัย และในปน มหาวทยาลัยม โครงการฉลอง วาระ วังทาพระศนยกลางชางสปปหม  ๒๐๐ ป เหนควรกหนดวันท  ๑๔ ธันวาคม ๒๕๕๓ (วันเกด) เปน

“วันพระยาอนมานราชธน” ฝายศลปวัฒนธรรม

“…ผ ท หวังความเจรญ เม อมองไปขางหนาแค ไหน กตองร จักเหลยวมองไปดขางหลังแคนั น ทานกลาววา เราทกคนมหนาท ตองรับผดชอบทั งในอดต ปจจบัน และอนาคต ตอเน องกันไป เปนอันหน งอันเดยวกัน ส งใดโดยเฉพาะเปนส งดงาม ซ งโบราณ คอ อดต เปนผ สรางสมใหเปนมรดกสมบัตตกทอดมาถงเรา คอ ปจจบัน เรามหนาท จะตองรักษาไว แลวเพ มพนมรดกน  ใหมความเจรญงอกงามย งข นไปกวาเดม จงจะไดช อวาเปนผ ร คณทาน แลวถายทอดใหเปนมรดกสมบัตแกอนาคต คออนชนร นหลังสบไป อยาใหอนาคตตปจจบันไดวา ไม ไดสรางและสะสมส งอะไรอันมคา คอคณงามความด ไว ใหเปนศรเปนสมบัตแกพวกเขา สภาพอันเปนปจจบัน มความเจรญรดหนาไปอยางรวดเรว เม อมความเจรญกาวหนากวางขวางออกไปมากเพยงใด เราอยาลมความจรงวา น เปนแตดานหนาดานเดยว สวนดานหลังกตองมมาดวย เปนเงาตามตัว ตามสวนสัมพันธแหงความเจรญดังท ปรากฏกันอย  เม อความเจรญมอย อยางน  กตองมส งดงามแหงอดตเปนเคร องคอยเสรมสรางปจจบัน เพ อถวงอนาคตไว ใหเกดสมดลยกันฉะนั น...”

พระยาอนมานราชธน

๓