7. ถา แรงทชี่ างลากซุงเทากบั แรงทีซ่ งุ ดึงชางชา งลากซุงใหเ คลอื่ นที่ไปดวยความเร็วคงตวั ขณะนั้นชางตองออก
แรงลากซงุ ดวยขนาดเทาใด
1. เทากบั แรงที่ซุงดงึ ชาง
2.เทากับสปส.ความเสยี ดทานจลนผ วิ สัมผัส
3. เทา กบั นำ้ หนักสทุ ธิของซุง
4. เทากบั ผลคณู ของสปส.ความเสียดทานจลนก บั นำ้ หนักซงุ
8. วตั ถชุ ้นิ หนง่ึ มมี วล 2 กิโลกรัมถูกดึงใหเ คล่ือนที่ขึน้ ไปตามพนื้ เอยี ง 30 องศา โดยใชเสน เชอื กตามรปู ถา
ความตึงเชือก ในเสน เชือกเปน 40 นวิ ตัน และแรงเสียดทานมีขนาด 2 นวิ ตัน ความเรงของวัตถุมคี าเทา ใด
300
1. 14 เมตร/วินาที2 2. 18 เมตร/วนิ าท2ี 3. 24 เมตร/วินาท2ี 4. 28 เมตร/วนิ าท2ี
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 14
9. รถยนตมวล 1,200 กโิ ลกรัม ขณะแลนบนทางลาดยางซ่ึงพน้ื มีสมั ประสทิ ธิ์ความเสียดทาน 0.4 จนกระทงั่ รถยนตแลนดว ยอัตราเรง คงที่ 2 เมตรตอวินาทยี กกำลังสอง แรงทกี่ ระทำอยางตอเนอ่ื งตอรถยนตขณะนน้ั มคี า เปน ไปตามขอ ใด (กำหนดใหความเรง โนม ถวงโลกเทากับ 10)
1. 2,400 นิวตนั 2. 4,800 นิวตนั 3. 7,200 นวิ ตัน 4. 8,400 นวิ ตนั 10.กลอ งใสมวล 2 กโิ ลกรมั ถูกดงึ จากหยดุ นง่ิ ดวยแรงคงท่ีขนาด 22 นวิ ตัน ในทิศ 60 องศา กับแนวราบให เคลอ่ื นที่ไปตามพื้นราบจนมีความเร็ว 2 เมตร/วนิ าที ในเวลา 0.8 วนิ าที ถาคิดวาแรงเสียดทานคงท่ี แรงเสียด ทานน้ีจะมีขนาดกี่นิวตนั
600
1. 5 นิวตนั 2. 6 นิวตัน 3. 11 นิวตนั 4. 14 นวิ ตนั
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 15
บัตรความรทู ี่ 6.1 เรื่อง แรงเสยี ดทาน
แรงเสยี ดทาน (Frictional Force) หมายถงึ แรงท่กี ระทำในทศิ ทางตา นการเคลอื่ นที่ของวตั ถุ เกดิ ทผ่ี วิ สมั ผสั ระหวางวตั ถุทง้ั สอง
1. ชนิดของแรงเสยี ดทาน แรงเสยี ดทานมี 2 ชนิด ดังน้ี
1. แรงเสยี ดทานสถิติ ( ) คอื แรงเสยี ดทานทีเ่ กิดข้ึนขณะวัตถุอยูน่ิง เชน เราผลกั กลอง แตกลองไม เคลือ่ นที่ เพราะแรงท่เี ราผลกั กลองน้ันนอ ยกวา แรงเสยี ดทานสถติ ิสูงสุดระหวา งกลองกบั พ้นื ดังรปู
F กล่องอยนู่ ิ่ง
\= <
รปู ที่ 6.1 กลองอยูนงิ่ จากรปู เราออกแรง F กระทำกับกลอง แตกลอ งไมขยับเพราะกลองมีแรงเสยี ดทาน ตานอยู
F กลอ่ งเรมิ่ ขยบั
\=
รปู ท่ี 6.2 กลองเริม่ เคลอ่ื นท่ี จากรูปเราออกแรง Fกระทำกับกลอง กลองเริ่มขยับ เพราะแรง Fเทากับแรงเสียดทานสถิติสูงสุด ระหวางกลองกับพื้น และแรงเสียดทานสถิติสูงสุด นั้นจะเปนชนิดของแรงเสียดทานที่มีคา มากท่สี ุด
สมการแรงเสยี ดทานสถติ ิ เขยี นไดด ังน้ี
\= N
เม่ือ คอื แรงเสยี ดทานสถติ ิ มหี นวยเปน นิวตัน คอื สมั ประสทิ ธ์ิความเสยี ดทานสถติ ิ ซ่ึงเปนคาเฉพาะตวั สำหรับวตั ถุคูหน่ึงๆ N คือ แรงตั้งฉากหรอื แรงท่พี น้ื กระทำตอวตั ถใุ นแนวต้ังฉาก มีหนว ยเปน นวิ ตนั
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 16
2. แรงเสียดทานจลน คือรงเสียดทานที่เกิดขึ้นกับวัตถุที่กำลังเคลื่อนที่ เชน เราผลักกลองให เคล่ือนท่ี ดวยแรง F ในขณะทกี่ ลอ งเคล่ือนท่กี ็จะเกดิ แรงเสียดทานระหวา งกลอ งกบั พ้ืน ดงั รปู
v
F กาํ ลงั เคล่อื นท่ี
รปู ที่ 6.3 กลองกำลังเคลือ่ นท่ี
เขียนเปนสมการจลน ดงั น้ี
\= N
เมอื่ คือ แรงเสียดทานจลน มีหนวยเปน นิวตัน คือ สมั ประสิทธ์คิ วามเสียดทานจลน N คือ แรงตงั้ ฉากหรือแรงทพี่ ้ืนกระทำตอ วัตถุในแนวตั้งฉาก มีหนวยเปน นิวตนั
2. กราฟแรงเสียดทาน
f
A
\= N
\= N
0 (บริเวณทีว่ ัตถุหยดุ นิง่ ) (บรเิ วณทีว่ ตั ถุเคล่อื นท)่ี
แปลความหมายจากกราฟ ดังน้ี เมื่อออกแรง (F) กระทำกับวัตถุ วัตถุยังคงอยูนิ่งไมขยับเพราะมีแรงเสียดทาน ตานอยู ซึ่ง F = แตเมื่อเราออกแรงกระทำกับวัตถุมากขึ้นเรื่อยๆจนกระทั้ง F มีคาเทากับ แลววัตถุกำลังจะอยูในสภาพ กำลังจะเคลื่อนที่(ที่ตำแหนง A) ซึ่งเปนจุดที่มีแรงเสียดทานสูงสุด และเมื่อเราออกแรงกระทำกับวัตถุมากข้ึน วัตถุจะเริ่มเคลื่อนที่ในขณะที่วัตถุกำลังจะเคลื่อนที่ ก็จะมีแรงเสียดทานจลนเกิดขึ้นดวย แตจะมีคานอยกวา เสมอ
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 17
3. สมบตั ิของแรงเสียดทานท่จี ำเปนตองรู
ในหวั ขอ น้จี ะกลาวถงึ สมบตั ิของแรงเสียดทานท่ีมักจะเขา ใจผิดกันบอย ดังนน้ั เราจงึ ปรับความเขาใจให
ถูกตอ ง ดงั นี้
1. สัมประสทิ ธค์ิ วามเสียดทานสถิติ มีคา เทา กับ
2. สัมประสทิ ธิ์ความเสยี ดทานจลน มคี าเทา กบั
ตรงนี้สังเกตใหด ีวา นั้นมาจากการใช แต น้นั ใช
3. ไมขน้ึ กับขนาดพน้ื ท่ผี วิ สัมผสั ดงั รปู
2 12
รปู ที่ 6.4วางกลอ งซอนกนั
เมอื่ กลอง 1 และ 2 มมี วลเทา กัน ถงึ แมจะวางกลอง 2 ไวต ามแนวนอน (เสน ประ) หรือวางไวบนกลอง
ที่ 1 ก็ตาม เม่ือออกแรงผลักกลอ งที่ 1 กจ็ ะเกิดแรงเสยี ดทานเทา กันเสมอ
4. ไมขนึ้ อยูก ับความเรว็ ของวัตถุ เปน คาคงท่ีสำหรับวตั ถุคหู น่ึงๆ เทานนั้ ดงั กราฟ แสดงแรงเสียด ทาน (ทกี่ ลาวมาแลว)
5. < เสมอ และคา จะอยูใ นชว ง 0.01 สำหรบั วัตถุผวิ เรียบ ถงึ 1.5 สำหรับวัตถุผิวขรุขระ ดังแสดงในตาราง
ตารางแสดงคา สัมประสิทธ์ิความเสียดทาน
ตัวอยางคูวัตถุชนดิ ตา งๆ
เหลก็ บนเหล็ก 0.74 0.57
อลูมิเนียมบนเหล็ก 0.61 0.47
ทองแดงบนเหลก็ 0.53 0.36
ยางบนคอนกรตี 1.0 0.8
ไมบนไม 0.25-0.5 0.2
แกว บนแกว 0.94 0.4
ไมลื่นบนหิมะ 0.14 0.1
โลหะบนโลหะ 0.15 0.06
นำ้ แข็งบนนำ้ แขง็ 0.1 0.03
ขอ ตอในรางกายมนุษย 0.01 0.003
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 18
จากตารางจะพบวา > เสมอและชนิดของวัตถุที่มีความลื่น เชน น้ำแข็งบนน้ำแข็ง หรือขอ ตอในรางกาย จะมีคา และ นอย แตถาชนิดคูวัตถุที่มีความฝด เชน ยางบนถนนคอนกรีต จะมีคา และ มาก ดังนั้นเราจึงใชประโยชนจากคา และ ของวัตถุในการพิจารณาเลือกวัสดุในการกอสราง เชน สรางถนน เรากค็ วรเลอื กควู ัตถทุ ี่กอใหเกิดแรงเสยี ดทานมาก เพื่อใหลอ รถไมลืน่ ไถลไดง า ย 4. ปจจัยทเี่ กี่ยวของกบั ขนาดของแรงเสยี ดทาน
4.1 ลักษณะของพ้ืนผวิ สัมผัสแตล ะคูทส่ี ัมผัสกัน เชน พน้ื ผิวขรุขระ ผวิ เรียบแตไมขนึ้ กับขนาดของพ้ืนที่
ผิวสัมผสั สำหรบั ผวิ สมั ผสั คหู นงึ่ คา สมั ประสิทธ์แิ รงเสียดทานสถติ สงู สดุ จะมีมากกวา แรงเสยี ดทานจลนเ สมอ
4.2 แรงกดระหวา งผิวสัมผัส เปนขนาดของแรงทว่ี ัตถุกดพ้นื ในแนวต้ังฉากมคี าเทากับแรงปฏิกิริยาที่พ้ืน
ตานแรงกดเรียกวา แรงแนวฉาก (N )เมื่ออยูบนพื้นราบ แรงนี้จะมีขนาดเทากบั น้ำหนกั ของวัตถุ จึงเห็นนิยาม
ตามการหาขนาดของแรงแรงเสยี ดทานกบั แรงแนวฉากจะตองต้ังฉากกันเสมอลักษณะของพื้นผิวสัมผัสแตละคู
ท่ีสมั ผัสกัน เชน พน้ื ผวิ ขรุขระ ผิวเรียบแตไมข ้ึนกับขนาดของพ้ืนที่ผวิ สมั ผสั
4.3 ขนาดของแรงทวี่ ตั ถกุ ดพื้นในแนวตง้ั ฉาก มคี า เทากับแรงปฏกิ ิริยาทีพ่ ้ืนตา นแรงกด (N )หรือเรียกวา
แรงกดระหวางผิวสัมผัส เมื่ออยบู นพ้นื ราบ แรงน้ีจะมขี นาดเทากับน้ำหนักของวัตถุจงึ เห็นนยิ ามตามการหา ขนาดของแรง N = mg
หมายเหตุ : สำหรับผวิ สัมผสั คหู นง่ึ คาสัมประสทิ ธิ์แรงเสยี ดทานสถิตสูงสดุ จะมีมากกวา แรงเสียดทานจลนเสมอ
รปู ท่ี 6.5ปจ จยั ทเ่ี กีย่ วของกับขนาดของแรงเสียดทาน
5. ประโยชนข องแรงเสียดทาน 5.1 ทำใหม นษุ ยสามารถเดนิ ไดโดยไมลน่ื ลม ซงึ่ ขณะเทาดันไปดา นหลังแรงเสียดทางจะมีทิศไปดานหนา 5.2 ทำใหยานพาหนะเคลอ่ื นทไี่ ปในทศิ ที่ตองการได ลอรถยนตจึงตอ งมดี อกยางเพอ่ื เพิ่มแรงเสยี ดทาน
กบั พน้ื ใชเพิ่มประสทิ ธิภาพในการยึดเกาะตดิ ถนนและความปลอดภยั ขณะขับรถเร็ว 5.3 การยดึ สิ่งกอสรา งดว ยตะปู หรือวัสดุอ่นื ๆ เพ่ือใหโครงสรางบา นเรือนแข็งแรง
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 19
6. โทษของแรงเสยี ดทาน
6.1 ทำใหเ กิดการสญู เสียพลังงานจากการออกแรงเอาชนะแรงเสยี ดทาน เชน เคร่อื งบนิ ตองใชน ้ำมนั ลบ ลางความฝด ของอากาศโดยเฉพาะเมื่อบนิ อยใู นท่สี งู ๆ
6.2. ทำใหป ระสิทธ์ภิ าพการทำงานของเคร่ืองยนตลดลงและเกดิ ความรอน เชน รถยนต เครื่องจักรใน โรงงาน
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 20
บตั รงาน 6.1 เรอ่ื ง แรงเสยี ดทาน
คาํ ชีแ้ จง
ใหน้ กั เรียนพิจารณาสถานการณท์ ่กี าํ หนดใหต้ ่อไปนี้ แลว้ ทาํ เคร่ืองหมาย ( ⁄)ลงในช่องใหต้ รงกบั ความ
คิดเห็นของนกั เรียน
ขอ ท่ี ขอ ความ ความคดิ เหน็
ถกู ผดิ
1 แรงท่ีตา นการเคลอ่ื นที่ของวัตถซุ งึ่ เกิดข้ึนบริเวณที่ผิววัตถสุ ัมผัสกนั เรยี กวา
แรงเสียดทาน
2 แรงเสยี ดทาน เปนแรงคูก ิรยิ า-ปฏกิ ิรยิ ากับแรงกระทำ
3 แรงเสียดทานจะมีทศิ ตรงขามกับทศิ การเคล่ือนท่ขี องวัตถุเสมอ
4 แรงเสียดทานสถติ เกิดขึน้ เมื่อวัตถุอยูน งิ่ เทานั้น
5 แรงเสียดทานจลนเ กดิ ข้ึนขณะวตั ถเุ คล่ือนท่ี
6 แรงเสียดทานจลนไมขน้ึ อยูกับความเรว็ ของวตั ถุ
7 ปจ จัยทส่ี งผลตอขนาดของแรงเสยี ดทานคือ ชนิดของผวิ สัมผัส แตละคู และน้ำหนักของวัตถุ
8 แรงเสยี ดทานชว ยใหประสิทธ์ิภาพการทำงานของเครื่องยนตลดลง
9 แรงเสียดทานชวยใหเ ราสามารถควบคุมรถเล้ียวไปในทิศทางทตี่ อ งการได
10 การจุดไมขีดไฟอาศยั ประโยชนของแรงเสยี ดทาน
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 21
บตั รงาน6.2 เรอ่ื ง ความหมายของแรงเสียดทาน
คำชีแ้ จง ใหน ักเรยี นตอบคำถามตอไปน้ีใหถ กู ตองและสมบูรณ 1. แรงเสยี ดทานสถิต คือ .............................................................................................................................................................................. 2.ออกแรงผลกั กลองใหเคลอื่ นท่ี ในขณะที่กลองเคล่ือนที่จะเกดิ แรงเสียดทานประเภทใด .............................................................................................................................................................................. 3.สมั ประสิทธ์ิความเสียดทานสถติ มีคา .............................................สัมประสิทธิ์ความเสยี ดทานจลนเสมอ 4.ปจ จัยทเ่ี กยี่ วขอ งกบั ขนาดของแรงเสยี ดทาน มีอะไรบาง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. 5.จงบอกประโยชน และ โทษของแรงเสียดทาน .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 22
บัตรกิจกรรมการทดลอง 6.1 เรอื่ ง แรงเสยี ดทาน
สมาชิกในกลุม ชนั้ ........... เลขที่................ ประธานกลุม 1. ......................................................... ชนั้ ........... เลขท.่ี ............... สมาชิกกลมุ ชน้ั ........... เลขท่ี................ สมาชิกกลมุ 2. ......................................................... ชนั้ ........... เลขท.่ี ............... สมาชิกกลมุ ชนั้ ........... เลขที่................ สมาชิกกลมุ 3. ......................................................... 4. .........................................................
5. .........................................................
จุดประสงคข องกจิ กรรม ..............................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. วัสดุ – อุปกรณ
1. รางไม 1 อนั 2. แผน ไมส่เี หลยี่ มมขี อเกีย่ ว 1 อัน 3. เคร่อื งชงั สปริง 1 อนั 4. ถุงทราย 4 ถงุ 5. เสนดายยาว 30 เซนติเมตร 1 เสน
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 23
วิธกี ารทดลอง
ตอนท่ี 1 แรงเสียดทานสถิติและแรงเสียดทานจลน 1. ใชเครอื่ งชง่ั สปริงเกย่ี วกบั ขอเกี่ยวของแผนไม ซึง่ วางอยูบ นรางไม และใชถ ุงทราย 1 ถุง
วางทบั แผน ไมดงั รูป
2. ออกแรงๆแลวคอยๆเพมิ่ แรงดึง สังเกตแรงท่อี า นไดกอ นท่แี ผนไมจะเริ่มเคลื่อนที่
3. บนั ทึกแรงดงึ ท่ใี หแ ผน ไมเริม่ เคลอื่ นที่ และแรงทที่ ำใหแ ผน ไมเ คลอ่ื นท่ีดว ยความเรว็ คงตวั
อยางละประมาณ 5-7 คา แลวหาคา เฉลย่ี ในสองกรณี
ตารางที่ แสดงผลการทดลองแรงเสยี ดทานสถิตและแรงเสยี ดทานจลน
การเคลอื่ นทีข่ องแผนไมและถงุ ทรายจำนวน 1 ถุง คร้ังท่ี ขนาดของแรงที่ใชด ึงแผน ไม
(N)
1
2
เรม่ิ เคลอื่ นที่ 3
4
5
เฉลย่ี
1
2
เคล่อื นท่ดี ว ยความเร็วคงท่ี 3
4
5
เฉลยี่
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 24
การอภปิ รายผลการทดลอง 1.ขณะออกแรงดึงแผน ไม มีแรงกระทำตอแผนไมห รอื ไม
................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
2.เม่ือออกแรงดึงแผน ไมแ ตล ะกรณี แรงลพั ธทีก่ ระทำตอแผน ไมมีคา เทาใด
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3.เม่อื ออกแรงดงึ แผนไมแตล ะกรณี แรงเสียดทานมีขนาดเทาใด และมที ิศทางอยา งไร
................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................
4.แรงเสยี ดทานในกรณีใดมคี า มากกวา
................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ตอนท่ี 2 ความสมั พนั ธระหวางแรงเสียดทานสถติ แิ ละแรงกดในแนวตัง้ ฉาก
1. จัดรางไมใหพ้ืนรางอยูใ นแนวระดับ ใชเครื่องชัง่ สปรงิ เก่ียวขอเกี่ยวของแผนไมที่มถี ุงทราย
วางทับอยู 1 ถงุ
2. ออกแรงดึงเครื่องชั่งสปริงใหทิศทางของแรงดึงอยูในแนวระดับ เพิ่มแรงจนทำใหแผนไม
และถงุ ทรายเร่มิ จะเคล่อื นท่ี บนั ทึกแรงดึง ดังนี้
3. ทำการทดลองซำ้ โดยเพ่ิมถงุ ทรายวางทบั แผน ไมเปน 2,3 และ 4 ถุง
4. เขียนกราฟความสัมพันธระหวางขนาดของแรงดึงที่ทำใหแผนไมเริ่มเคลือ่ นท่ี (F)กับขนาด
ของน้ำหนกั ของถุงทรายรวมกับขนาดของนำ้ หนักแผนไม (W) หาความชันของเสนกราฟ ความชันนค้ี อื คา อะไร
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 25
ตอนท่ี 3 ความสัมพนั ธระหวา งแรงเสียดทานจลนแ ละนำ้ หนกั ของวตั ถุ 1. ทำการทดลองเชนเดี่ยวกบั ตอนที่ 2 แตออกแรงดึงเครื่องชั่งสริงเพื่อดึงแผนไมท ี่มีถุงทราย
วางทบั ใหเ คล่อื นท่ดี ว ยความเรว็ คงตวั 2. บนั ทึกขนาดของแรงดงึ (F) และขนาดของนำ้ หนักถุงทรายรวมกบั นำ้ หนกั แผนไม (W)
3. เขียนกราฟระหวา ง F กับ W หาความชนั ของเสน กราฟ ความชนั นีค้ อื คา อะไร
ตารางที่ 3 แสดงผลการทดลองตอนท่ี 2 และตอนที่ 3 ขนาดของแรงทใ่ี ชดึงแผนไม (N) จำนวนถงุ ทราย นำ้ หนกั แผน ไมแ ละถงุ (ถุง) ทราย (N) เริ่มจะเคล่ือนที่ เคลื่อนที่ดว ยความเรว็ คงตวั 1 2 3 4
ตอบคำถามหลงั การทดลอง 1.กราฟท่ีไดจ ากการทดลองท้ังสองมลี ักษณะอยางไร
.............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
2.จากกราฟ สรปุ ความสมั พันธระหวางแรงดึงกับน้ำหนักไดอยางไร
.............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
3.ความชันของเสน กราฟจากการทดลองท้ังสองตอนเทา กันหรอื ไม ถาไมเ ทากนั กราฟใดมคี วามชัน
มากกวา
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 26
สรปุ ผลการทดลอง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. อภปิ รายผลการทดลอง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 27
บตั รความรทู ี่ 6.2 เรื่อง ตัวอยางโจทยปญหาเก่ียวกบั แรงเสียดทาน
1. F เปน แรงซ่ึงใชในการดึงใหวัตถมุ วล 100 กโิ ลกรัมจนเกดิ ความเรง 2 เมตร/วินาที2 อยากทราบวา F มีคาก่ี
นิวตัน
วธิ ที ำ จากโจทยมวล 100 กิโลกรมั จะมนี ้ำหนกั ลดลง 1000 นวิ ตัน ดังรูป = . 100 kg F ขน้ั 1 หาแรงเสียดทานโดย μ= 0.1 และ N = W = 1000 นวิ ตนั
จาก f = μN a = 2 m/ f = (0.1)(1000)
f = 100 นิวตัน W=1000 N F นัน่ คอื แรงเสยี ดทานมคี าเทา กับ 100 นวิ ตนั f= ขน้ั 2 เนอ่ื งจากมีคา a = 2 m/ 2 จงึ คำนวณจาก N=1000 น. ลพั ธ = ma F-f = ma
F-100 = 300 นวิ ตัน
น้ันคือ ตองออกแรงดงึ วตั ถุ 300 นิวตนั
2. มวล 10 และ 15 กิโลกรัม วางบนพื้นฝดตอกันดวยเชือกเบา ออกแรง 300 นิวตัน ดึงในแนวราบทำให
ระบบมีความเรงคงที่ถาสัมประสิทธิ์ของความเสียดทานจลนมีคา 0.5 ทุกผิวสัมผัส จงคำนวณความเรงของ
ระบบ
วิธีทำ ข้ัน1 เน่ืองจากมีมวล 2 กอน จึงมีแรงเสียดทาน 2 แรง ดงั รปู เชือกเบา
จะได 1 = 1 = (0.5)(150) = 75 N
2 = 2 = (0.5)(100) = 50 N 10 kg 15 kg 300 N ข้ัน 2 วัตถุเคลอื่ นทด่ี ว ยความเรง a≠0จึงคำนวณจาก
ลัพธ = ma W = 100N W = 150 N F - 1 - 2 = ma
300 – 75 – 50 = (25) a 10 kg 15 kg F=300 N
175 = 25(a) = .
a = 7 เมตร/วนิ าท2ี N2= 100 N N1= 150 N
น้นั คอื ความเรงของระบบมีคา เทา กบั 7 เมตร/วินาที2
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 28
3. เมื่อวางวัตถุอยูบนพื้นเอียงที่ปรับระดับได เมื่อยกพื้นเอียงขึ้นจนกระทั่งวัตถุเลื่อนลงตามพื้นเอี้ยง จากนั้น
ปรับระดับพื้นเอียงลดลงจนทำมุม 30°กับแนวระดับ วัตถุจะเคลื่อนที่ลงดวยความเร็วคงตัว จงหาคา สมั ประสิทธ์ิของความเสียดทานจลน แนวทางการแกโ จทย
1. วาดรปู วตั ถบุ นพ้ืนเอียง และเขยี นแนวแรง
° mg cos 30°
mg
2. พิจารณาแนวแรง
mg sin 30° = ………(1) mg cos 30° = N ..…….(2)
(1) ÷ (2) จะได tan 30° = =
tan 30°= 0.57 =
\= 0.57
ดังนน้ั คาสมั ประสทิ ธ์คิ วามเสยี ดทานจลน = 0.57
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 29
บตั รงาน6.3 เรือ่ ง โจทยปญหาแรงเสียดทาน
คำชีแ้ จง ใหนักเรยี นแสดงวิธที ำเพ่ือใหถกู ตอง (กำหนดคา g=10m/s2)
1.วัตถมุ วล 5 กโิ ลกรมั วางอยูบ นพนื้ ท่ีมีสัมประสิทธ์คิ วามเสยี ดทาน 0.4แรงนอยทีส่ ุดที่ทำใหว ัตถุเคล่ือนท่ี
ดว ยความเรง 3 เมตร/วินาที2มคี าเทาไร N
F
f
วธิ ีทำ mg .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 30
2.มวล m วางบนพื้นเอียงทำมมุ 30 องศากบั แนวระดบั ถามวล m ไถลลงพน้ื เอยี งดวยความเรง 2 เมตรตอ วนิ าท2ี สัมประสิทธิ์แรงเสยี ดทานจลนร ะหวา งมวลกับพ้นื จะเปน เทา ไหร
° mg cos 30°
วธิ ที ำ mg .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
3. แรง F เทา กบั 250 นวิ ตัน ดึงมวล ดงั รูป กำหนดให สัมประสทิ ธิค์ วามเสียดทานทุกผวิ สัมผสั เทา กับ 0.2
1=2kg 2=4kg 3=6kg
3.1 ความเรงของมวลทุกกอนมคี า เทา ไร วิธีทำ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 31
3.2 ความตึงเชือกระหวา ง 1กับ 3คาเทาไร วธิ ที ำ .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ..............................................................................................................................................................................
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 32
แบบทดสอบหลังเรียน ชดุ ที่ 6 เร่ือง
คำช้แี จง
1.แบบทดสอบฉบับนเ้ี ปน แบบปรนัยชนดิ เลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน10 ขอ เวลา 20 นาที 2.นักเรียนเลอื กคำตอบที่ถกู ทสี่ ดุ เพยี งคำตอบเดยี วแลวทำเครือ่ งหมายกากบาท ลงในกระดาษคำตอบ
1. ขอ ความตามขอใดอธิบายถงึ แรงเสียดทานไดถูกตอง
1. แรงเสยี ดทานเกิดท่บี รเิ วณผิวสมั ผัสของวตั ถุเทา นัน้
2. แรงเสียดทานจลนมีไดหลายคา ขนึ้ กับความเรว็ ในการเคลือ่ นท่ี
3. แรงเสยี ดทานสถิตมเี พียงคาเดยี วและเปน คาสูงสดุ
4. แรงเสยี ดทานสถติ และแรงเสียดทานจลนม คี า เทา กนั และสตู รเหมือนกัน
2. ขอ ใดอธบิ ายความหมายของแรงเสียดทานไดถ กู ตอง
(ก) เปน แรงทีเ่ กดิ ท่บี ริเวณผิวสัมผัสของวัตถุสองชนิดเมือ่ ถูกแรงกระทำ
(ข) เปนแรงทีเ่ กิดขึน้ ขณะวตั ถเุ คลอื่ นท่ีและมีทิศตรงขา มทิศทางการเคล่ือนที่
(ค) เปนแรงท่ีเกิดขนึ้ ขณะวตั ถเุ ริ่มเคล่ือนท่ี
(ง) เปนแรงทีเ่ กดิ ขึน้ ขณะวัตถนุ ่งิ ถกู แรงกระทำแตยังไมเคลื่อนท่ี
1. ขอ ก และ ข 3.ขอ ก, ข และ ค
2.ขอ ก และ ค 4. ถูกทุกขอ
3. ตามทฤษีแลวขอใดตอ ไปน้ีที่ ไมส งผลตอ ขนาดแรงเสยี ดทาน
1. นำ้ หนกั ของวัตถุ
2. ขนาดของแรงท่ีวตั ถุกดพ้นื แนวตงั้ ฉาก
3. ชนิดของพนื้ ผวิ แตล ะคูท ีส่ ัมผสั กนั
4. แรงปฏิกริ ยิ าทีพ่ ื้นตานแรงกดจากวตั ถุแนวตั้งฉาก
4. ขอ ใดตอไปนี้ไมเปนการใชประโยชนจ ากแรงเสยี ดทาน
(ก) การเลน สเกต บอรด (ค) การวาดภาพสนี ้ำ
(ข) การจดุ ไมขีดไฟ (ง) ระบบเบรกรถยนตทปี่ ลอดภัย
1. ขอ ก และ ข 3.ขอ ก, ข และ ค
2.ขอ ก และ ค 4. คำตอบเปน อยา งอืน่
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 33
5. จากรปู ดานลาง พจิ ารณาเวกเตอรแ รงองคประกอบทก่ี ระทำตอวตั ถตุ อไปนี้ เวกเตอรในขอ ใดทห่ี มายถึงแรง เสียดทาน
1. เวกเตอร A 3.เวกเตอร C
2.เวกเตอร B 4. เวกเตอร D
6. ถาแรงที่ชา งลากซงุ เทากับแรงท่ซี ุงดงึ ชา งชางลากซงุ ใหเ คล่ือนท่ีไปดวยความเร็วคงตวั ขณะนนั้ ชางตองออก
แรงลากซุงดว ยขนาดเทา ใด
1. เทา กับแรงท่ีซงุ ดงึ ชา ง
2.เทา กับสปส.ความเสียดทานจลนผ ิวสัมผสั
3. เทา กับนำ้ หนกั สทุ ธิของซงุ
4. เทากับผลคณู ของสปส.ความเสยี ดทานจลนก บั นำ้ หนักซุง
7. วตั ถชุ น้ิ หนงึ่ มมี วล 2 กิโลกรมั ถูกดงึ ใหเ คลื่อนทีข่ นึ้ ไปตามพ้นื เอยี ง 30 องศา โดยใชเสนเชอื กตามรูป ถา
ความตงึ เชือก ในเสนเชือกเปน 40 นวิ ตนั และแรงเสยี ดทานมขี นาด 2 นิวตัน ความเรงของวตั ถุมีคาเทา ใด
300
1. 14เมตร/วินาที2 2. 18 เมตร/วนิ าที2 3. 24 เมตร/วนิ าท2ี 4. 28 เมตร/วินาท2ี 8. ปรมิ าณตามขอ ใดตอไปน้ี ท่ที ำใหคาของแรงมากทส่ี ดุ ท่ีกระทำใหว ัตถเุ ริม่ เคลอ่ื นที่ 1. แรงเสียดทานสถิต 2. แรงเสยี ดทานจลน 3.สมั ประสิทธิ์ความแรงเสียดทาน 4. เปนคำตอบท่ีถกู ทกุ ขอ
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสยี ดทาน 34
9. กลอ งใสมวล 2 กิโลกรัม ถูกดงึ จากหยดุ น่ิงดวยแรงคงทข่ี นาด 22 นวิ ตัน ในทิศ 60 องศา กบั แนวราบให เคลอ่ื นที่ไปตามพน้ื ราบจนมีความเรว็ 2 เมตร/วนิ าที ในเวลา 0.8 วินาที ถา คิดวาแรงเสียดทานคงที่ แรงเสียด ทานนจี้ ะมีขนาดก่ีนิวตัน
600
1. 5 นิวตัน 2. 6 นวิ ตนั 3. 11 นวิ ตนั 4. 14 นิวตนั 10. รถยนตม วล 1,200 กิโลกรมั ขณะแลนบนทางลาดยางซึ่งพ้ืนมีสมั ประสิทธคิ์ วามเสียดทาน 0.4 จนกระทัง่ รถยนตแ ลน ดว ยอตั ราเรงคงที่ 2 เมตรตอวินาทยี กกำลังสอง แรงท่กี ระทำอยา งตอเนอื่ งตอรถยนตขณะนน้ั มีคา เปนไปตามขอใด (กำหนดใหความเรงโนม ถว งโลกเทากับ 10) 1. 2,400 นวิ ตัน 2. 4,800 นิวตัน 3.7,200 นิวตัน 4. 8,400 นวิ ตนั
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 35
บรรณานุกรม
ชวง ทมทติ ชงคแ ละคณะ.(มปป). คมู ือเตรียมสอบฟสกิ ส ม.4-6 สาระการเรียนรูพนื้ ฐานและเพิ่มเตมิ กลุมสาระ การเรยี นรวู ทิ ยาศาสตร.กรุงเทพฯ : บริษัทไฮเอด็ พลับลิชชงิ่ จ ากดั .
นริ นั ทร สวุ รัตน. (มปป). คมู ือสาระการเรยี นรูพื้นฐานและเพมิ่ เตมิ กลมุ สาระการเรยี นรวู ิทยาศาสตร ฟสกิ ส ม. 4 กลศาสตร 1. กรุงเทพฯ : สำนักพมิ พพ ฒั นาศกึ ษา.
ไมปรากฏนามผูแตง.รูปประกอบปก.(ออนไลน).แหลงท่ีมา: www.bendix.co.th/upload/profile/content htmlfile/ultimate-c. (สืบคน เมอ่ื วันที่ 16 สงิ หาคม 2556)
สถาบันสงเสรมิ การสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลย.ี (2553). คมู ือครรู ายวชิ าเพ่ิมเติมฟส ิกส เลม 1 กลุมสาระ การเรียนรวู ิทยาศาสตร ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที่ 4 ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พื้นฐาน
พุทธศักราช 2551.กรุงเทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพราว. ___________ (2553).หนงั สือเรียนรายวชิ าเพิ่มเติม ฟส ิกส เลม 1 กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร ช้นั มัธยมศกึ ษาปที่ 4 ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ สกสค. ลาดพรา ว.
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสียดทาน 36
ภาคผนวก
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 37
บัตรเฉลย
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 38
เฉลยบตั รงาน 6.1 เร่อื ง แรงเสยี ดทาน
คำชแ้ี จง
ใหนกั เรียนพจิ ารณาสถานการณท่ีกำหนดใหตอ ไปนี้ แลว ทำเคร่ืองหมาย ( ⁄) ลงในชองใหตรงกับความคดิ เห็น
ของนักเรยี น
ขอ ท่ี ขอ ความ ความคิดเห็น
ถกู ผิด
1 แรงท่ีตานการเคล่อื นท่ีของวัตถซุ ึ่งเกิดขนึ้ บริเวณทีผ่ ิววตั ถสุ ัมผัสกนั เรียกวา √
แรงเสยี ดทาน
2 แรงเสยี ดทาน เปนแรงคูกริ ิยา-ปฏิกิรยิ ากับแรงกระทำ √
3 แรงเสียดทานจะมีทิศตรงขา มกบั ทิศการเคลื่อนทขี่ องวตั ถุเสมอ √
4 แรงเสียดทานสถิตเกิดขึ้นเมื่อวัตถุอยนู ิง่ เทานัน้ √
5 แรงเสยี ดทานจลนเ กิดขน้ึ ขณะวตั ถุเคล่ือนท่ี √
6 แรงเสียดทานจลนไ มข้ึนอยูกับความเร็วของวตั ถุ √
7 ปจ จยั ทีส่ ง ผลตอ ขนาดของแรงเสียดทานคือ ชนดิ ของผิวสัมผสั แตล ะคู √ และนำ้ หนักของวัตถุ
8 แรงเสียดทานชวยใหป ระสิทธิ์ภาพการทำงานของเคร่ืองยนตล ดลง √
9 แรงเสียดทานชว ยใหเ ราสามารถควบคมุ รถเลี้ยวไปในทิศทางทตี่ อ งการได √
10 การจุดไมขดี ไฟอาศัยประโยชนข องแรงเสียดทาน √
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผอื ก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ รายวิชาฟิ สิกส1์ เลม่ ท่ี 6 เร่ือง แรงเสียดทาน 39
เฉลยบตั รงาน 6.2 เรื่อง ความหมายของแรงเสียดทาน
คำชีแ้ จง ใหน ักเรียนตอบคำถามตอไปน้ีใหถ ูกตองและสมบูรณ 1. แรงเสียดทานสถิต คือแรงเสยี ดทานทีเ่ กิดขึน้ ขณะวตั ถุอยูนงิ่ 2.ออกแรงผลกั กลองใหเคลือ่ นที่ ในขณะทก่ี ลองเคลอ่ื นท่ีจะเกิดแรงเสียดทานประเภทใดแรงเสยี ดทานจลน 3.สัมประสทิ ธิ์ความเสียดทานสถติ มีคา มากกวา สัมประสทิ ธค์ิ วามเสยี ดทานจลนเสมอ 4.ปจจัยทเ่ี ก่ยี วขอ งกับขนาดของแรงเสยี ดทาน มอี ะไรบาง
1.ลักษณะของพืน้ ผวิ สัมผัสแตละคทู ีส่ มั ผัสกัน 2.แรงกดระหวา งผวิ สัมผัส 3.ขนาดของแรงที่วตั ถกุ ดพืน้ ในแนวตง้ั ฉาก 5.จงบอกประโยชน และ โทษของแรงเสียดทาน ประโยชนข องแรงเสียดทาน
1.ทำใหมนษุ ยส ามารถเดนิ ไดโ ดยไมล่ืนลม ซงึ่ ขณะเทา ดันไปดา นหลังแรงเสยี ดทางจะมีทิศไป ดานหนา
2.ทำใหย านพาหนะเคล่ือนท่ีไปในทิศท่ีตองการได ลอรถยนตจงึ ตอ งมดี อกยางเพอื่ เพ่ิมแรงเสยี ด ทานกับพ้ืน ใชเ พิ่มประสทิ ธิภาพในการยดึ เกาะตดิ ถนนและความปลอดภัยขณะขบั รถเร็ว
3. การยดึ ส่งิ กอสรางดวยตะปู หรือวัสดุอ่นื ๆ เพ่ือใหโ ครงสรางบา นเรือนแข็งแรง
โทษของแรงเสียดทาน 1.ทำใหเกิดการสูญเสยี พลงั งานจากการออกแรงเอาชนะแรงเสยี ดทาน เชน เครอื่ งบนิ ตองใช
นำ้ มนั ลบลางความฝด ของอากาศโดยเฉพาะเม่อื บินอยูในที่สงู ๆ 2.ทำใหป ระสทิ ธ์ิภาพการทำงานของเครอื่ งยนตล ดลงและเกดิ ความรอน เชน รถยนต เครื่องจกั ร
ในโรงงาน
จดั ทาํ โดย นางอรวรรณ สอนเผือก สาํ หรบั นกั เรียนชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 4
ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ รายวชิ าฟิสกิ ส1์ เลม่ ท่ี 6 เรื่อง แรงเสยี ดทาน 40
เฉลยบัตรงาน6.3 เรอ่ื ง โจทยป ญหาแรงเสียดทาน
คำช้ีแจง
ใหน ักเรียนแสดงวิธที ำเพ่ือใหถกู ตอง (กำหนดคา g=10m/s2)
1.วตั ถมุ วล 5 กิโลกรมั วางอยูบ นพนื้ ทมี่ สี มั ประสิทธิค์ วามเสียดทาน 0.4แรงนอยทส่ี ดุ ที่ทำใหว ัตถเุ คลื่อนท่ี