การบําเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อ ประเทศชาติ และโลก

การบำเพ็ญประโยชน์ คือ ช่วยเหลือรับใช้ทำงานสร้างสรรค์การที่เป็นประโยชน์ หมายความว่า บำเพ็ญตนให้เป็นคนมีประโยชน์ต่อผู้อื่น โดยที่ฝึกฝนตนเองให้มีความรู้ ความสามารถ ตั้งตัวได้ตามควรแก่วัยนั้นๆ แล้ว จ่ายกำลังความรู้ ความสามารถ กำลังกายและกำลังทรัพย์ ออกไปช่วยผู้อื่นตามสมควรแก่โอกาส เพื่อแสดงอัธยาศัยไมตรีอันน่ารัก น่านับถือ เช่นเมื่อมีภัยต่างๆ เกิดขึ้นแก่พี่น้องประชาชนชาวไทยหรือชาวโลก ก็ไม่นิ่งดูดาย ต้องขวนขวายช่วยเหลือตามควรแก่กรณี อย่างเลิศหมายถึง การช่วยเหลือส่งเสริมคนให้มีความเชื่อถือถูกต้อง (สัทธาสัมปทา) ให้ประพฤติดีงาม (สีลสัมปทา) ให้มีความเสียสละ (จาคสัมปทา) และให้มีปัญญา (ปัญญาสัมปทา)…..@

หลักธรรมในการบำเพ็ญประโยชน์ต่อสังคม
๑. การแบ่งปัน การแบ่งปัน เป็นการเสียสละสิ่งของหรือทรัพย์ของตนให้แก่ผู้ที่เดือดร้อนหรือต้องการความช่วยเหลือ การแบ่งปันเป็นคุณธรรมที่ช่วยให้เราขจัดความเห็นแก่ตัวออกจากตนเอง และทำให้คนเราอยู่ร่วมกันในสังคมได้อย่างมีความสุข เช่น เมื่อเพื่อนลืมเอาอุปกรณ์การเรียนมา เรามีหลายอันก็แบ่งให้เพื่อนใช้ หรือบริจาคเสื้อผ้าหรือของเล่นของเราที่อยู่ในสภาพดีแต่เราไม่ได้ใช้แล้วให้กับเด็กยากจน เป็นต้น

๒. การบำเพ็ญประโยชน์ การบำเพ็ญประโยชน์ เป็นการช่วยเหลือผู้อื่นหรือส่วนรวม เป็นการเสียสละความสุขส่วนตัว เพื่อให้ผู้อื่นหรือส่วนรวมมีความสุข แสดงถึงความรับผิดชอบในฐานะที่เราเป็นสมาชิกคนหนึ่งของสังคม การบำเพ็ญประโยชน์สามารถทำได้หลายวิธีตามโอกาสอันควร และควรปฏิบัติอยู่ตลอดเวลาจนเป็นนิสัย เช่น การช่วยเหลืองานโรงเรียน ช่วยทำความสะอาดสถานที่ที่เป็นของส่วนรวม

4.กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์

       กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์เป็นกิจกรรมอาสาสมัครนานาชาติสำหรับเด็กผู้หญิงและ
สตรีที่สนใจ โดยไม่จำกัดเชื้อชาติ วรรณะ และศาสนา มีเป้าหมายเพื่อฝึกเด็กผู้หญิงให้เป็นพลเมืองดี
มีประโยชน์ต่อสังคม ตามหลักการที่ Lord Baden Powell ผู้ก่อตั้งกิจกรรมลูกเสือและผู้บำเพ็ญ
ประโยชน์ได้กำหนดไว้ โดยการฝึกทักษะต่าง ๆ ให้มีความพร้อมทั้งด้านร่างกาย สติปัญญา อารมณ์
สังคม และคุณธรรม มีคำปฏิญาณและกฎ ๑๐ ข้อ เป็นเครื่องยึดเหนี่ยวให้ปฏิบัติตนเป็นพลเมืองดี
โดยมีการจัดองค์กร การบริหารตามข้อบังคับ และนโยบายขององค์การผู้บำเพ็ญประโยชน์แห่งโลก
(The World Association of Guides and Girl Scouts)

 หลักการ
กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ เป็นกระบวนการในการทำงานเพื่อให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรี
มีโอกาสเท่าเทียมกันในการพัฒนาตนเองให้เต็มตามศักยภาพ โดยในการฝึกจะต้องให้สมาชิกได้รับ
การพัฒนาตนเองให้เต็มศักยภาพและครบถ้วนทั้ง ๖ ด้าน คือ ร่างกาย อารมณ์ สังคม สติปัญญา
จิตใจ และคุณธรรม

วัตถุประสงค์
๑. เพื่อให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีมีอุปนิสัยที่ดีตามแนวทางของคำปฏิญาณและกฎ
๒. เพื่อเตรียมเด็กผู้หญิงและเยาวสตรีให้มีทักษะชีวิตที่เหมาะสมกับสังคมปัจจุบัน
๓. เพื่อสร้างโอกาสให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้ฝึกทักษะการเป็นผู้นำและผู้ตามที่ดี
๔. เพื่อสร้างโอกาสให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้รู้จักช่วยเหลือผู้อื่นและบำเพ็ญตน
ให้เป็นประโยชน์ต่อสังคม

แนวการจัดกิจกรรม
การจัดกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์มีขอบข่ายที่ประกอบด้วย ข้อกำหนด จุดประสงค์
สาระกิจกรรม กระบวนการฝึก หลักสูตรพื้นฐาน พิธีการ และเครื่องแบบ โดยจำแนกตามประเภท
ของสมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์ ซึ่งประกอบด้วย สมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์ที่เรียกว่า เยาวสมาชิก
ผู้บำเพ็ญประโยชน์มีทั้งหมด ๔ รุ่น คือ
รุ่นที่ ๑ นกน้อย ได้แก่ เด็กหญิงอายุประมาณ ๔-๖ ปี เรียนอยู่ในชั้นอนุบาล ๑-๓
รุ่นที่ ๒ นกสีฟ้า ได้แก่ เด็กหญิงอายุประมาณ ๗-๑๑ ปี
เรียนอยู่ในระดับประถมศึกษา (ป.๑-ป.๖)
รุ่นที่ ๓ ผู้บำเพ็ญประโยชน์รุ่นกลาง ได้แก่ เยาวสตรีอายุประมาณ ๑๒-๑๕ ปี
เรียนอยู่ในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น (ม.๑-ม.๓)
รุ่นที่ ๔ ผู้บำเพ็ญประโยชน์รุ่นใหญ่ ได้แก่ เยาวสตรีอายุประมาณ ๑๖-๒๐ ปี
เรียนอยู่ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย (ม.๔-ม.๖) หรือสูงกว่านั้น

               กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ มีแนวการจัดกิจกรรมเฉพาะ ๙ ข้อ ดังนี้
๑. ให้ยึดมั่นและปฏิบัติตามคำปฏิญาณและกฎของกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์
(Promise and Laws) วิธีการนี้จะช่วยสร้างอุปนิสัยที่ดี มีคุณธรรมจริยธรรม ค่านิยมที่พึงประสงค์ และ
ตระหนักในหน้าที่ของตนที่มีต่อชุมชนและประเทศชาติ
๒. ระบบหมู่ (Patrol System) ฝึกการทำงานร่วมกันเป็นทีมที่เรียกว่า ระบบหมู่ โดยให้
ทำงานร่วมกันเป็นหมู่เล็ก ๆ ๖-๘ คน ฝึกความเป็นผู้นำและผู้ตามในการปกครองตนเอง วิธีการนี้
ช่วยพัฒนาทักษะความเป็นประชาธิปไตย
๓. เรียนรู้ด้วยการปฏิบัติจริง วิธีการนี้จะช่วยให้ผู้เรียนได้รู้ถึงความสนใจ ความสามารถ
และความต้องการของตน
๔. ฝึกพัฒนาตนเองให้ก้าวหน้า (Progressive Development) ให้มีการปรับปรุง
เปลี่ยนแปลงตัวเอง รู้จักสร้างโอกาสในการทำสิ่งใหม่ ๆ ที่ท้าทายความสามารถด้วยตนเอง วิธีการนี้
จะช่วยให้ผู้เรียนพัฒนาความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ พัฒนาความสนใจและความสามารถของตนยิ่งขึ้น
๕. ให้มีความร่วมมืออย่างจริงจังระหว่างเด็กและผู้ใหญ่ (Active Co-operation between
Youths and Adults) เป็นความร่วมมือด้านความคิด การวางแผน การตัดสินใจ การดำเนินกิจกรรม
และการประเมินผลร่วมกัน ความร่วมมือนี้ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการส่งเสริมให้คนรุ่นเยาว์ได้
พัฒนาตนเองและมีความรับผิดชอบ วิธีการนี้จะช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างเด็กและได้เห็น
แบบอย่างที่ดีของผู้ใหญ่ด้วย
๖. การใช้สัญลักษณ์ร่วมกัน (Symbolism) ฝึกให้มีความเป็นหนึ่งเดียวกันในการ
เป็นสมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์ด้วยการใช้สัญลักษณ์ร่วมกัน ได้แก่ เครื่องแบบ เครื่องหมาย
การทำความเคารพ รหัส คำปฏิญาณ กฎ คติพจน์ คำขวัญ ธง วิธีการนี้จะช่วยให้ผู้เรียนตระหนัก
และภาคภูมิใจในการที่เป็นสมาชิกขององค์การผู้บำเพ็ญประโยชน์แห่งโลก ซึ่งมีสมาชิกอยู่ทั่วโลก
และเป็นองค์กรสตรีที่มีจำนวนสมาชิกมากที่สุดในโลก
๗. กิจกรรมกลางแจ้ง (Outdoor Activities) ฝึกการใช้ชีวิตร่วมกับผู้อื่นและฝึก
การเตรียมพร้อมเสมอ ด้วยการใช้กิจกรรมกลางแจ้งและการอยู่ค่ายพักแรม วิธีการนี้ช่วยให้ผู้เรียน
มีความพร้อมในการดำเนินชีวิต
๘. ฝึกให้บำเพ็ญประโยชน์ต่อชุมชน (Community Service) วิธีการนี้จะทำให้ผู้เรียนได้ฝึก
นิสัยการบำเพ็ญประโยชน์ และมีความรับผิดชอบในการช่วยเหลือผู้อื่น ชุมชน ประเทศชาติ
และสังคมโลก

 ๙. เรียนรู้เกี่ยวกับนานาชาติ (International Experience) ทั้งด้านวัฒนธรรมศาสนา และ
วิถีชีวิต วิธีการนี้ช่วยให้ผู้เรียนยอมรับความแตกต่างของบุคคลในชาติและสังคมโลก เพื่อลดข้อขัดแย้ง
และรู้จักพึ่งพาอาศัยกันเป็นการสร้างสันติสุขในโลก
โปรแกรมการจัดกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์

                   กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ มีสาระของกิจกรรม ๑๐ โปรแกรม ดังนี้
๑. การบำเพ็ญประโยชน์ (Giving Service)
โปรแกรมนี้จะช่วยส่งเสริมและสนับสนุนให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้เรียนรู้เกี่ยวกับ
กิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ ได้ฝึกฝนทักษะต่าง ๆ ให้เป็นผู้ที่ช่วยเหลือผู้อื่นเสมอ แสดงความเมตตา
กรุณา เพื่อให้ไปบำเพ็ญประโยชน์ต่อครอบครัว ชุมชน และสังคม
๒. การเป็นพลเมืองดี (Citizenship)
โปรแกรมนี้จะช่วยให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้ฝึกฝนตนเองให้เป็นพลเมืองที่ดี
มีความรับผิดชอบ โดยการปฏิบัติหน้าที่ต่อตนเอง ครอบครัว โรงเรียน ชุมชน ประเทศชาติด้วย
ความเต็มใจ ปฏิบัติตามคำปฏิญาณและกฎของผู้บำเพ็ญประโยชน์
๓. วัฒนธรรมและมรดกของชาติ (Culture and Heritage)
โปรแกรมนี้จะช่วยให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีมีความรู้ ความเข้าใจ ความภาคภูมิใจ
ในวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเชื่อ และมรดกของชาติ พร้อมที่จะอนุรักษ์และช่วย
เผยแพร่สิ่งที่ดีงามนี้แก่ผู้อื่น
๔. สิ่งแวดล้อม (Environment)
โปรแกรมนี้จะช่วยส่งเสริมและสนับสนุนให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้รู้ เข้าใจ
และตระหนักถึงคุณค่าของสิ่งแวดล้อม ได้ทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งการนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างเหมาะสม
๕. การอยู่ร่วมกับผู้อื่น (Relationships)
โปรแกรมนี้จะช่วยให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้รู้จักตนเองและรู้จักผู้อื่น ด้วยการ
เป็นมิตร และเรียนรู้การทำงานร่วมกับผู้อื่นโดยกระบวนการของระบบหมู่
๖. สุขภาพ (Health)
โปรแกรมนี้จะช่วยให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีมีสุขภาพดี มีสติปัญญา มีอารมณ์
มั่นคง และรู้จักปรับตัวเข้ากับผู้อื่นและสังคมได้เป็นอย่างดี

๗. ประสบการณ์นานาชาติ (International Understanding)
โปรแกรมนี้จัดขึ้นเพื่อให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้มีความรู้ ความเข้าใจอันดี
ระหว่างชาติ และยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคลซึ่งมีพื้นฐานวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน
โดยการส่งเสริมและสนับสนุนให้ทำงานร่วมกันได้อย่างสันติ
เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมนานาชาติ ภาษาต่างประเทศ
และกิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ของประเทศต่าง ๆ เรื่องเกี่ยวกับองค์การผู้บำเพ็ญประโยชน์แห่งโลก
ภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก และสายใยแห่งความสัมพันธ์ของสมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์ทั่วโลก
๘. เทคโนโลยี (Technology)
โปรแกรมนี้จะช่วยให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้เรียนรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยี มีทักษะ
และสามารถนำเทคโนโลยีมาใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสม
๙. ครอบครัว (Family Life)
โปรแกรมนี้จะทำให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีรู้และเข้าใจบทบาทความรับผิดชอบ
และหน้าที่ของตนเองที่มีต่อครอบครัว เกิดความภาคภูมิใจในการเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัว
และมีพื้นฐานในการสร้างครอบครัวในอนาคต
๑๐. วิสัยทัศน์ (My Vision)
โปรแกรมนี้จัดขึ้นเพื่อให้เด็กผู้หญิงและเยาวสตรีได้มีโอกาสค้นหาความต้องการ
ความสามารถ ความสนใจ และวิสัยทัศน์ของตนเอง ได้เรียนรู้ทักษะใหม่ ๆ เพื่อเตรียมตัวเอง
ให้สามารถตัดสินใจที่จะเลือกอาชีพที่ถนัดและสนใจในอนาคตได้
เมื่อผู้เรียนรวมกลุ่มปฏิบัติกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ตามโปรแกรม ๑๐ โปรแกรมแล้ว
ผู้เรียนแต่ละคนสามารถเลือกทำเครื่องหมายแสดงความสามารถ (Efficiency Badges)
ที่ตนสนใจและถนัดได้ เป็นการประเมินผลขั้นสุดท้ายของสมาชิกแต่ละระดับ

เงื่อนไข
๑. เวลาในการร่วมกิจกรรม
การจัดกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ตามหลักสูตรในแต่ละรุ่น สถานศึกษาอาจจัดเวลา
ได้ตามความเหมาะสม

๒. การจัดกิจกรรม
๒.๑ การจัดกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ตามหลักสูตร ควรจัดให้มีการเปิดชุมนุม
ทุกครั้งก่อนที่จะมีการปฏิบัติกิจกรรม เพื่อเป็นการฝึกความมีระเบียบวินัยในตนเอง โดยปฏิบัติ
ตามขั้นตอน ดังนี้
๒.๑.๑ เปิดชุมนุม (การเปิดชุมนุมของสมาชิกรุ่นนกน้อยและนกสีฟ้า ต้องทำ
ทุกครั้งที่มีการจัดกิจกรรม สำหรับสมาชิกรุ่นกลางและรุ่นใหญ่ไม่จำเป็นต้องทำทุกครั้ง แต่อย่างน้อย
ควรทำเดือนละ ๑ ครั้ง)
๒.๑.๒ จัดกิจกรรมตามโปรแกรมหรือตามเครื่องหมายแสดงความสามารถ
(Efficiency Badges)
๒.๑.๓ ใช้วิธีการ (Methods) ๙ ข้อ
๒.๑.๔ ใช้เพลงหรือเกมที่สอดคล้องกับเนื้อหาที่จัดกิจกรรม
๒.๑.๕ ปิดชุมนุม (การปิดชุมนุมของสมาชิกรุ่นนกน้อยและนกสีฟ้า ต้องทำ
ทุกครั้งที่มีการจัดกิจกรรม สำหรับรุ่นกลางและรุ่นใหญ่ใช้การปิดชุมนุมทุกครั้งด้วยการร้องเพลง
เสร็จหนึ่งวัน/Taps)
๒.๒ กิจกรรมการอยู่ค่ายพักแรม
การเดินทางไกลและการเข้าค่ายพักแรม มีวัตถุประสงค์เพื่อฝึกให้สมาชิก
ผู้บำเพ็ญประโยชน์มีความอดทน อยู่ในระเบียบวินัย รู้จักช่วยเหลือตนเอง รู้จักอยู่และทำงานร่วมกับ
ผู้อื่น ตลอดจนเรียนรู้และฝึกทักษะตามหัวข้อ (Theme) ของการเข้าค่ายพักแรม ซึ่งหัวหน้าหมวด
ผู้บำเพ็ญประโยชน์และเยาวสมาชิกได้วางแผนไว้ล่วงหน้าแล้ว การอยู่ค่ายพักแรมสามารถทำได้
ตามความเหมาะสมหรืออย่างน้อยปีละ ๑ ครั้ง
๒.๓ กิจกรรมพิธีการ สถานศึกษาควรจัดกิจกรรมพิธีการของผู้บำเพ็ญประโยชน์
เช่น การเปิดชุมนุม พิธีปฏิญาณตน พิธีมอบเครื่องหมายแสดงความสามารถพิเศษ (Efficiency
Badges) พิธีวันรำลึก (Thinking Day) เป็นต้น เพื่อให้สมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์มีความภาคภูมิใจและ
เห็นคุณค่าของการเป็นสมาชิกผู้บำเพ็ญประโยชน์
๒.๔ กิจกรรมบำเพ็ญประโยชน์ สถานศึกษาควรส่งเสริมการจัดกิจกรรมให้สมาชิก
ผู้บำเพ็ญประโยชน์ได้มีกิจกรรมเพื่อการบำเพ็ญประโยชน์ตามอุดมการณ์ของผู้บำเพ็ญประโยชน์
๓. หัวหน้าหมวดผู้บำเพ็ญประโยชน์ (Leaders) ซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบการจัดกิจกรรม
ผู้บำเพ็ญประโยชน์ ต้องผ่านการอบรมหลักสูตรหัวหน้าหมวดผู้บำเพ็ญประโยชน์ขั้นพื้นฐาน

๔. สถานศึกษาที่ประสงค์จะจัดกิจกรรมผู้บำเพ็ญประโยชน์ให้ขออนุญาตเปิดหมวด
ผู้บำเพ็ญประโยชน์ต่อสมาคมผู้บำเพ็ญประโยชน์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชินูปถัมภ์
เลขที่ ๕/๑-๒ ถนนพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพฯ ๑๐๔๐๐
E-mail : Website : //www.ggat.org
โทรศัพท์ ๐๒-๒๔๕-๐๒๔๒, ๒๔๕-๓๕๙๙, ๒๔๕-๐๖๔๑ โทรสาร ๐๒-๒๔๖-๔๖๙๙

การประเมินกิจกรรม
๑. ประเมินจากพฤติกรรมความสนใจในการเข้าร่วมกิจกรรม โดยประเมินจากจำนวน
ครั้งและเวลาในการจัดกิจกรรม
๒. ประเมินจากการปฏิบัติกิจกรรมได้ตรงตามจุดประสงค์ของแต่ละกิจกรรม โดย
ประเมินจากผลงานและการร่วมกิจกรรมกับผู้อื่น
๓. ประเมินพัฒนาการของเยาวสมาชิกด้านต่าง ๆ ได้แก่ ร่างกาย อารมณ์ สังคม จิตใจ
สติปัญญา และคุณธรรม โดยประเมินจากผลการปฏิบัติกิจกรรมเพื่อได้รับเครื่องหมายแสดงความ
สามารถ โดยกำหนดผลการประเมินเป็น “ผ่าน” และ “ไม่ผ่าน”
ผ่าน หมายถึง ผู้เรียนมีเวลาเข้าร่วมกิจกรรมครบตามเกณฑ์ ปฏิบัติกิจกรรม
และมีผลงาน/ชิ้นงาน/คุณลักษณะตามเกณฑ์ที่สถานศึกษา
กำหนด
ไม่ผ่าน หมายถึง ผู้เรียนมีเวลาเข้าร่วมกิจกรรมไม่ครบตามเกณฑ์ ไม่ผ่าน
การปฏิบัติกิจกรรม หรือมีผลงาน/ชิ้นงาน/คุณลักษณะ
ไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนด