รูปที่ 1 DOS Protocol ในระบบ UNIXแนวทางสอง คือการที่นำ UNIX Protocol ไปประยุกต์ใช้ในระบบ DOS เช่น PC-NFS ของ SUN Micro System, PC/TCP ของ FTP Software, หรือ CU/TCP ของ Clarkson University ฯลฯ
รูปที่ 2 UNIX Protocol ในระบบ DOSการประยุกต์ใช้ DOS Protocol ใน UNIX จะมีข้อได้เปรียบที่ว่าจะไม่สิ้นเปลือง Memory ใน DOS Workstation แต่ที่จำเป็นคือต้องประยุกต์ DOS Protocol ทุกชนิดลงในระบบ UNIX ในขณะที่การประยุกต์ใช้ UNIX Protocol ในระบบ DOS ก็สามารถที่จะใช้งานกับทุกระบบของ UNIX ได้ทันที แต่อาจจะมีผลกระทบกับการใช้ Memory ของตัว DOS Workstation เนื่องจากจะต้องใช้ Memory ส่วนหนึ่งในการแปลง UNIX Protocolลักษณะการทำงานของ Software ในระบบเครือข่ายต่างระบบSoftware ในระบบเครือข่ายดังที่ได้ยกตัวอย่างข้างต้นนั้น มีระบบการทำงานที่คล้ายคลึงกันคือ สามารถทำให้ผู้ใช้คอมพิวเตอร์ที่อยู่ใน Platform หนึ่ง access ไปยังอีก Platform หนึ่ง โดยที่ผู้ใช้นั้นมิต้องเสียเวลามานั่งเรียนรู้วิธีการใช้ของอีกระบบระบบ NFS (Network File System) เป็นระบบที่พัฒนามาจากบริษัท Sun Micro System และได้รับความนิยมแพร่หลายมากจนเป็นที่ยอมรับมากในระบบเครือข่ายของ UNIX ในเครือข่ายของ UNIX Network ที่ใช้ NFS จะทำให้ผู้ใช้สามารถที่จะ access ไปยัง disk ของเครื่อง UNIX ตัวอื่นเสมือนหนึ่งกับเป็น Disk หรือ Directory หนึ่งของเครื่องตนเองส่วน PC-NFS Software จะทำให้เครื่อง PC คอมพิวเตอร์สามารถทำหน้าที่เป็น Client ของ UNIX Server ได้โดยสามารถที่จะ access ไปยัง disk ของ UNIX Server เสมือนกับเป็น drive อีกตัวหนึ่งของเครื่อง PC เองสำหรับ HP-LAN Manager/X HP-UX Software จะอนุญาตให้ PC เป็น Client ของ UNIX Xerver เช่นเดียวกับ PC-NFS ผู้ใช้ PC สามารถที่จะ access UNIX file โดยใช้คำสั่งของ DOS ผู้ใช้ PC ยังสามารถร่วมใช้อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้อยู่กับ UNIX Server ได้
ระบบปฏิบัติการดอส :::: ระบบปฏิบัติการดอส (DOS : Disk Operating System) เป็นระบบปฏิบัติการ ที่ใช้กันแพร่หลาย ในเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ เริ่มมีใช้ครั้งแรกบนเครื่อง IBM PC ประมาณปี ค.ศ. 1981 เรียกว่าโปรแกรม PC-DOS ต่อมาบริษัทไมโครซอฟต์ได้สร้าง MS-DOS สำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์ทั่วไป และได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย มาจนถึงปัจจุบัน ตั้งแต่รุ่น (Versions) 1.0 2.0 3.0 3.30 4.0 5.0 6.0 และ 6.22 ปัจจุบันมีซอฟต์แวร์ ทำงานภายใต้ระบบปฏิบัติการ MS-DOS อยู่เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะไมโครคอมพิวเตอร์รุ่นเก่า ๆ ที่มีทรัพยากรของระบบน้อย เช่น มีฮาร์ดดิสก์ มีหน่วยความจำน้อย ซีพียูรุ่นเก่า ๆ เป็นต้น ตัวอย่างการใช้คำสั่งดอส โดยการพิมพ์คำสั่งที่เครื่องหมายพร้อมรับคำสั่ง ในลักษณะ Command Line ซึ่ง DOS ติดต่อกับผู้ใช้ด้วยการพิมพ์คำสั่ง ไม่มีภาพกราฟิกให้ใช้ เรียกว่าทำงานในโหมดตัวอักษร (TextMode)
รูปแสดงการขอดูรายชื่อไฟล์ที่มีส่วนขยาย ini ในไดรฟ์ C:\windows
ระบบปฏิบัติการ DOS มีข้อเสียคือ ติดต่อกับผู้ใช้ไม่สะดวก เพราะผู้ใช้ต้องจำ และพิมพ์คำสั่งให้ถูกต้อง โปรแกรมจึงจะทำงาน ดังนั้นประมาณปี ค.ศ. 1985 บริษัทไมโครซอฟต์ ได้พัฒนาซอฟต์แวร์ Microsoft Windows Version 1.0 และได้พัฒนาเรื่อยมาจนถึง Version Microsoft Windows 3.11 ในปีค.ศ. 1990 ซอฟต์แวร์ดังกล่าว ทำงานในสภาพแวดล้อม ที่เป็นกราฟิกเรียกว่า Graphic User Interface(GUI) ทำหน้าที่แทนดอส ทำให้เกิดความสะดวกแก่ผู้ใช้อย่างมาก ทำให้ Microsoft Windows 3.11 ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว ในเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ คุณสมบัติเด่นของ Windows 3.11 คือทำงานในกราฟิกโหมด เป็น Multi-Tasking และ Generic OS แต่ยังคงทำงานในลักษณะ Single-User OS แต่ก็ยังคงต้องอาศัยระบบปฏิบัติการดอส ทำการบูตเครื่องเพื่อเริ่มต้นระบบก่อน
1. ระบบปฏิบัติการ DOS (Disk Operating System)
Dos ย่อมาจาก Disk Operating System เป็นระบบปฎิบัติการรุ่นแรก ๆ ซึ่งการทำงานของเครื่องคอมพิวเตอร์จะมีการทำงานบนระบบปฎิบัติการดอสเป็นหลัก โดยการทำงานส่วนใหญ่จะเป็นการทำงานโดยการใช้คำสั่งผ่านบรรทัดคำสั่ง (Command Line) ที่นิยมใช้กันคือ MS-Dos ซึ่งต่อมาระบบปฎิบัติการดอสจะถูกซ่อนอยู่ใน Windows
1.จัดการเกี่ยวกับเรื่องแฟ้มข้อมูล เช่น ขอดูรายละเอียด คัดลอก ลบ ตั้งหมวดหมู่ สำหรับจัดเก็บแฟ้มข้อมูล ( Directory )
2.มีคำสั่งสำรหับสร้างแฟ้มข้อมูลออกบางประเภท เช่น แบตไฟล์ เท็กไฟล์ เป็นต้น
3.สั่งพิมพ์แฟ้มข้อมูลออกทางเครื่องพิมพ์ เช่น จอภาพ ได้ทันที
4.จัดการเรื่องพื้นฐานของเครื่อง เช่น ตั้งแต่เวลาและวันที่ สั่งการและประสานการทำงานระหว่างอุปกรณ์ที่ต้องพ่วงกับเครื่องคอมพิวเตอร์ เครื่องคอมพิวเตอร์ เป็นต้น
5.เรียกโปรแกรมประยุกต์ต่าง ๆ ให้เริ่มต้นการทำ
2.ระบบปฏิบัติการ Microsoft Windows
Windows คือ ระบบปฏิบัติการคอมพิวเตอร์ระบบหนึ่ง (operating system) สร้างขึ้นโดยบริษัทไมโครซอฟต์ เนื่องจากความยากในการใช้งานดอสทำให้บริษัทไมโครซอฟต์ได้มีการพัฒนาซอฟต์แวร์ที่เรียกว่า Windows ที่มีลักษณะเป็น GUI (Graphic-User Interface) ที่นำรูปแบบของสัญลักษณ์ภาพกราฟิกเข้ามาแทนการป้อนคำสั่งทีละบรรทัด ซึ่งใกล้เคียงกับแมคอินทอชโอเอส เพื่อให้การใช้งานดอสทำได้ง่ายขึ้น แต่วินโดวส์จะยังไม่ใช่ระบบปฏิบัติการจริง ๆ เนื่องจากมันจะทำงานอยู่ภายใต้การควบคุมของดอสอีกที กล่าวคือจะต้องมีการติดตั้งดอสก่อนที่จะติดตั้งระบบปฏิบัติการ Windows และผู้ใช้จะสามารถเรียกใช้คำสั่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในดอสได้โดยผ่านทางWindows ซึ่ง Windows จะง่ายต่อการใช้งานมากกว่าดอส ระบบปฏิบัติการ windows ใช้หลักการแบ่งงานเป็นส่วน เรียกว่า หน้าต่างงาน (windows) ที่แสดงผลลัพธ์แต่ละโปรแกรม ปัจจุบันมีการผลิตและจำหน่ายหลายรุ่น เช่น Windows XP , Windows Vista, Windows 7 เป็นต้น
เป็นระบบปฏิบัติการที่เคยพัฒนาในห้องแล็บ Bellสร้างขึ้นเพื่อใช้กับเครื่องมินิคอมพิวเตอร์ และเมนเฟรม ใช้ในการควบคุมการทำงานของศูนย์คอมพิวเตอร์ที่มีการเชื่อมลูกข่ายคอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์ต่อพ่วงเป็นจำนวนมาก ดังนั้นยูนิกซ์ จึงมักใช้ในระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่มีขนาดใหญ่ และมีการเชื่อมต่อเครือข่ายระยะไกลต่อมาได้มีการพัฒนาให้สามารถนำยูนิกซ์มาใช้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ได้ คาดว่ายูนิกซ์จะเป็นที่นิยมต่อไป
ติดต่อกับผู้ใช้ได้โดยการพิมพ์คำสั่งลงบนเครื่องหมาย Prompt Sign แต่ในปัจจุบัน สามารถจำลองจอภาพการทำงานของยูนิกซ์ ให้อยู่ในสภาพแวดล้อมของวินโดวส์ได้แล้ว ทำให้สามารถทำงานติดต่อกับผู้ใช้ได้สะดวกมากยิ่งขึ้น