ลักษณะของสหกรณ์ร้านค้า ประวัติความเป็นมา
สหกรณ์ร้านค้า คือ สหกรณ์ที่ผู้บริโภครวมกันจัดตั้งขึ้นเพื่อจัดหาสินค้า เครื่องอุปโภคบริโภคมาจำหน่ายแก่สมาชิกและบุคคลทั่วไป ในต่างประเทศนิยมเรียกว่า "สหกรณ์ของแม่บ้าน" โดยจดทะเบียนตามกฎหมายสหกรณ์ในประเภทสหกรณ์ร้านค้าสหกรณ์ด้วยความสมัครใจ เพื่อแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนในการซื้อเครื่องอุปโภคบริโภค และเพื่อผดุงฐานะทางเศรษฐกิจของตนและหมู่คณะ ประวัติความเป็นมาสหกรณ์ร้านค้าแห่งแรกของประเทศไทย จัดตั้งขึ้นในหมู่ชาวชนบทในอำเภอเสนา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในปี พ.ศ.2480 แต่ร้านสหกรณ์แห่งนี้ต้องเลิกล้มไป ต่อมารัฐบาลมีนโยบายที่จะช่วยเหลือประชาชนเกี่ยวกับการครองชีพ จึงได้ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการจัดตั้งร้านสหกรณ์ ทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคขึ้นอีกเป็นจำนวนมาก จนในปัจจุบันมีสหกรณ์ร้านค้าเกิดขึ้นทุกจังหวัดในประเทศไทย
วัตถุประสงค์ในการจัดตั้งสหกรณ์ร้านค้า
ดังได้กล่าวมาแล้วว่าสหกรณ์ร้านค้า คือ สหกรณ์ที่ผู้บริโภครวมกันจัดตั้งขึ้น เพื่อจัดหาสินค้าเครื่องอุปโภคบริโภคมาจำหน่ายแก่สมาชิก และส่งเสริมความเป็นอยู่ของสมาชิกให้ดีขึ้น เพื่อให้บรรลุเป้าหมายดังกล่าว ร้านสหกรณ์โดยทั่วไปจึงมักกำหนดวัตถุประสงค์ของการดำเนินงานไว้ดังต่อไปนี้
1. จัดหาสิ่งของและบริการที่สมาชิกมีความต้องการมาจำหน่าย
2. ส่งเสริมและเผยแพร่ความรู้ทางสหกรณ์แก่สมาชิก
3. ส่งเสริมให้สมาชิกรู้จักการประหยัด การช่วยเหลือซึ่งกันและกัน และการช่วยตนเอง
4.ร่วมมือกับสหกรณ์และสถาบันอื่นทั้งภายในและภายนอกประเทศในอันที่จะเกื้อกูลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
5. ดำเนินธุรกิจอย่างอื่นเพื่อให้เป็นไปตามวัตถุประสงค์
ตัวอย่างสหกรณ์ร้านค้าที่ประสบความสำเร็จ ร้านสหกรณ์ไทยออยล์ จำกัด
1. ประวัติความเป็นมา
ร้านสหกรณ์ไทยออยล์ จำกัด ได้ดำเนินการจัดตั้งร้านสหกรณ์ขึ้น เพื่อส่งเสริมฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมของสมาชิก โดยมีผู้เข้าร่วมจดทะเบียนสหกรณ์เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2536 นายทะเบียนได้รับจดทะเบียนตั้งแต่วันที่ 3 มิถุนายน 2536 เลขทะเบียนที่ ร.009636 โดยในวันจดทะเบียน มีสมาชิก 200 คน
การก่อตั้งครั้งแรก เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2535 ได้มีการประชุมคณะกรรมการลูกจ้างและผู้แทนของบริษัท ไทยออยล์ จำกัด ซึ่งผู้เข้าร่วมประชุมทั้งหมดถือเป็นคณะผู้ริเริ่มจัดตั้ง ร้านสหกรณ์โดยมีนายพงษ์สุรีย์ บุนนาค เป็นประธานคณะผู้จัดตั้งสหกรณ์ เมื่อวันที่ 6 มกราคม พ.ศ.2536 ได้ออกหนังสือชี้ชวนให้พนักงาน บริษัทไทยออยล์ จำกัด สมัครเป็นสมาชิก ซึ่งมีผู้สนใจเป็นสมาชิก 200 คน โดยได้มีการเลือกคณะผู้จัดตั้งสหกรณ์ 17 คน เป็นคณะจัดตั้งร้านสหกรณ์ และได้มีการประชุมใหญ่สามัญครั้งแรก ณ สโมสรไทยออยล์ เมื่อวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ.2536 ซึ่งถือว่าเป็นคณะกรรมการบริหารชุดแรก
เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ.2536 บริษัทไทยออยล์ จำกัด ได้ส่งมอบร้านสหกรณ์ โดยมีนายณรงค์ฤทธิ์ ถาวรวิศิษฐพร ประธานกรรมการเป็นผู้รับมอบ ต่อมากิจการของร้านสหกรณ์ได้เจริญเติบโตขึ้นโดยลำดับ ซึ่งคณะกรรมการดำเนินการได้ดูแลการบริหารงานของร้านอย่างใกล้ชิด โดยให้นโยบายและแนวทางในการบริหารงานแก่ผู้จัดการร้านสหกรณ์ เป็นผู้ตัดสินใจแก้ปัญหาและบริหารงานของร้านสหกรณ์ ทั้งนี้เพื่อให้เกิดความคล่องตัวและประสิทธิผลในการดำเนินงานปี พ.ศ.2540 ร้านสหกรณ์ ได้ประสบปัญหา ต้องส่งคืนพื้นที่ให้กับบริษัทไทยออยล์ จำกัด เนื่องจากทางบริษัท ไทยออยล์ จำกัด มีความจำเป็นต้องนำพื้นที่ดังกล่าว ไปใช้ในโครงการผลิตกระแสไฟฟ้า จึงทำให้ร้านสหกรณ์ต้องหาพื้นที่ใหม่ และการดำเนินธุรกิจต่างๆ ได้หยุดให้บริการ แต่ยังคงให้บริการเฉพาะขายส่งน้ำมัน รวมทั้งการขายปลีกน้ำมันบางส่วน ซึ่งต่อมาร้านสหกรณ์ ได้พื้นที่แห่งใหม่ห่างจากที่เดิมประมาณ 500 เมตร เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม พ.ศ.2541 ร้านสหกรณ์ แห่งใหม่ ได้เปิดทดลองให้บริการจำหน่ายสินค้า และวันที่ 11 กันยายน พ.ศ.2541 ได้ทำพิธีเปิดอย่างเป็นทางการ เมื่อวันที่ 31 มกราคม พ.ศ.2545 มีจำนวนสมาชิก 1,207 คน มีจำนวนหุ้น 184,545 หุ้น เป็นเงิน 18,454,500 บาท ได้รับรางวัลสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติในปี พ.ศ.2545
2. การดำเนินธุรกิจของสหกรณ์
ร้านสหกรณ์ไทยออยล์ จำกัด มุ่งมั่นที่จะจัดหาสินค้าและบริการที่มีคุณภาพ และได้มาตรฐานมาให้บริการแก่สมาชิกและประชาชนทั่วไป
โดยสหกรณ์มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมของสมาชิก โดยวิธีร่วมดำเนินธุรกิจเพื่อประโยชน์ด้วยกัน โดยมีวัตถุประสงค์ดังต่อไปนี้
1) จัดหาสิ่งของที่สมาชิกต้องการมาจำหน่าย และอำนวยบริการแก่สมาชิกตามที่เห็นสมควร
2) ช่วยจำหน่ายผลิตผลหรือผลิตภัณฑ์ของสมาชิก
3) ส่งเสริมการศึกษา และความรู้ทางสหกรณ์
4) ส่งเสริมให้สมาชิกรู้จักการประหยัดทรัพย์ การช่วยตนเอง และการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
5) ร่วมมือกับสหกรณ์และสถาบันที่เกี่ยวกับสหกรณ์ทั้งภายในและต่างประเทศ ในอันที่จะเกื้อกูลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน
6) จัดให้มีหรือส่งเสริมกิจกรรมใด ๆ เพื่อการดำรงชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของสมาชิก และครอบครัว
7) จัดให้ได้มา ซื้อ ถือกรรมสิทธิ์หรือทรัพย์สินครอบครอง กู้ยืมหรือเช่า เช่าซื้อ รับโอนสิทธิการเช่าจำนอง หรือสิทธิการเช่าซื้อ จำนอง หรือจำนำ ขาย หรือจำหน่ายด้วยวิธีอื่นใดซึ่งทรัพย์สิน
8) ซื้อหุ้นของสหกรณ์อื่นหรือของสถาบัน ซึ่งประกอบธุรกิจอันทำให้เกิดความสะดวกหรือส่งเสริมความเจริญแก่กิจกรารของสหกรณ์ โดยได้รับความเห็นชอบจากทะเบียนสหกรณ์
9) ซื้อหุ้นของชุมนุมสหกรณ์
10) ดำเนินกิจการอย่างอื่นบรรดาที่เกี่ยวกับ หรือเนื่องในการจัดให้สำเร็จตามวัตถุประสงค์ของสหกรณ์ ทั้งนี้ภายในขอบเขตที่บัญญัติในกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์
3. ปัจจัยแห่งความสำเร็จของสหกรณ์
ปัจจัยแห่งความสำเร็จของการดำเนินธุรกิจของร้านสหกรณ์ไทยออยล์ จำกัด มีด้วยกันหลายปัจจัย ได้แก่
1) คณะกรรมการดำเนินการ ซึ่งเป็นผู้ที่มีความเสียสละ นอกเหนือจากภารกิจหลักที่เป็นงานประจำที่ต้องรับผิดชอบแล้ว ยังต้องเข้ามาดูแลรับผิดชอบบริหารงานสหกรณ์ให้เป็นไปด้วยดี ตลอดจนมีการวางยุทธศาสตร์ในการดำเนินการเพื่อที่จะให้ร้านสหกรณ์ สามารถที่จะแข่งขันกับคู้แข่งได้
2) ผู้จัดการและเจ้าหน้าที่ของร้านสหกรณ์ โดยร้านสหกรณ์จัดให้มีการพัฒนาตนเอง โดยการส่งเข้าอบรมในหลักสูรที่เกี่ยวข้องตามสถาบันต่างๆ รวมทั้งมีการอบรมถึงการให้บริการที่ดีกับลูกค้า การติดต่อสื่อสารส่งข้อมูลต่าง ๆ ให้กับสามาชิกอย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้แล้วร้านสหกรณ์ยังได้มีการจัดสวัสดิการให้เหมาะสมเพียงพอ ต่อความจำเป็นแก่เจ้าหน้าที่เพื่อเป็นขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติงาน
3) สมาชิกร้านสหกรณ์ ได้มีส่วนช่วยในการสนับสนุนกิจการของร้านสหกรณ์มาโดยตลอด จากการประชาสัมพันธ์สร้างความรู้ และทัศนคติที่ดีระหว่างคณะกรรมการ ผู้จัดการและเจ้าหน้าที่อย่างต่อเนื่อง ตลอดจนการทำสมาชิกสัมพันธ์เป็นผลทำให้สมาชิกมีความเข้าใจ และให้ความเชื่อมั่นกับร้านสหกรณ์ยิ่งขึ้น
4) สินค้าคุณภาพดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลิตภัณฑ์น้ำมันเชื้อเพลิงสำเร็จรูปส่งตรงจากโรงกลั่นไทยออยล์ ที่มีคุณภาพมาตรฐานเป็นที่ไว้วางใจ โดยจัดจำหน่ายให้สมาชิกและประชาชนทั่วไปในราคายุติธรรม
5) บริษัท ไทยออยล์ จำกัด ได้ให้ความช่วยเหลือ สนับสนุน ร้านสหกรณ์ด้วยดีมาโดยตลอดไปว่าจะเป็นการสนับสนุนทางด้านบุคลากร สถานที่ตั้งของร้านสหกรณ์ ห้องประชุม ฯลฯ
นอกจากนี้แล้วยังมีหน่วยงานราชการที่ให้การสนับสนุนที่ทำให้ร้านสหกรณ์ประสบความสำเร็จ อาทิ สหกรณ์จังหวัดชลบุรี ที่ได้จัดให้มีการประชุมเสริมสร้างเครือข่ายเชี่อมโยงธุรกิจและสินเชื่อของขบวนการสหกรณ์ในจังหวัดชลบุรี เป็นประจำทุกเดือน ทำให้ได้รับความรู้ คำปรึกษา เพื่อมาใช้ในการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามระเบียบ ข้อบังคับ กฎหมายของสหกรณ์ และยังมีสำนักงานตรวจบัญชีสหกรณ์ จังหวัดชลบุรี ได้ให้ความช่วยเหลือ แนะนำ ปรับปรุง ในเรื่องเกี่ยวกับการบัญชีและการเงิน จนทำให้ปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง และมีประสิทธิภาพ
//ab.cmcat.ac.th/main/sahakorn/t005.html