ชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง ภาคใต้

สยามรัฐออนไลน์ 14 สิงหาคม 2562 05:06 น. ภูมิภาค

บ้านใหม่พัฒนา​ จ.น่าน ชุมชนต้นแบบตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพด้วยสมุนไพรรอบตัว บ้านใหม่พัฒนา หมู่4 ตำบลน้ำเกี๋ยน อ.ภูเพียง จ.น่าน เป็นชุมชนเล็กบนที่ราบสูง มีลำน้ำเกี๋ยนไหลผ่าน ชาวบ้านในท้องถิ่นมีวิถีการดำเนินชีวิตที่เรียบง่าย ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ด้วยจุดเด่นของชุมชนที่เน้นภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับพืชสุมนไพร แหล่งท่องเที่ยวของที่นี่จึงเป็นการท่องเที่ยวเชิงเกษตรและสุขภาพเป็นหลัก

นายปรีชา ดีสม ผู้ใหญ่บ้านใหม่พัฒนา เล่าว่า จากชุมชนที่เกือบล่มสลายจากปัญหาหลากหลายที่รุมเร้า แต่วันนี้ หมู่บ้านใหม่พัฒนา สามารถพลิกฟื้นคืนชีวิตให้กับคนในชุมชนโดยเริ่มจากสิ่งเล็กๆ คือการลดรายจ่าย ลด - เลิกใช้สารเคมีในชีวิตประจำวัน หันมาใช้สมุนไพรที่มีในชุมชนผสมผสานกับภูมิปัญญาชาวบ้านก่อเกิดเป็นผลิตภัณฑ์ OTOP คุณภาพต่างๆ มากมาย โดยใช้แนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 จุดประกาย จากการรวมกลุ่มทำแปลงเรียนรู้สมุนไพร แปรรูปและจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ต่างๆ จนกลายเป็นแหล่งเรียนรู้ในเรื่องของการทำธุรกิจชุมชน วิสาหกิจชุมชน มีคณะดูงานทั้งในและต่างประเทศมาเยี่ยมเยือน จึงกลายเป็นอีกหนึ่งแหล่งท่องเที่ยวของจังหวัดน่านไปโดยปริยาย หลังจากโรงแรมหลายแห่งนำผลิตภัณฑ์สมุนไพรจากชุมชนไปให้บริการกับแขกผู้มาเยือน จากแนวทางชีววิถี จึงขยายสู่การท่องเที่ยววิถีชุมชนแนวอนุรักษ์ให้นักท่องเที่ยวได้รู้จักวิถีท้องถิ่นของจังหวัดน่าน เรียนรู้เกี่ยวกับพืชสมุนไพร จากสวนสมุนไพร พื้นบ้านที่มีอยู่ มีบริการด้านสุขภาพด้วยการนวดประคบ นวดแผนไทย โดยมีรางวัลการันตีมากมายหนึ่งในนั้นคือ หมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว ของกรมพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย และหมู่บ้านอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ โดยกระทรวงอุตสาหกรรม รางวัลชนะเลิศวิสาหกิจชุมชนดีเด่นระดับประเทศ ปี 2559 ของคณะกรรมการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน กรมส่งเสริมการเกษตร นางสาวศิรินันท์ สารมณฐี ผู้จัดการวิสาหกิจชุมชนชีววิถี เล่าต่อว่า นักท่องเที่ยวมาที่นี่ สามารถชมการแปรรูปได้ ทั้งสมุนไพร ทั้งชา ฝึกทำยาหม่อง ลูกประคบ น้ำมันไพล เรียนทำสเปรย์ไล่ยุง สบู่ มีวิทยากร มัคคุเทศก์ชุมชน โดยมีจักรยานไว้บริการนักท่องเที่ยว 31 คัน ได้จากการบริจาค โดยนักท่องเที่ยวสามารถปั่นจักรยานท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ที่ตลอดเส้นทาง 2 ข้างทางก็จะเป็นรั้วต้นไม้สมุนไพรเป็นหลัก ได้ชมและร่วมเรียนรู้ลงมือทำการการทอผ้าลายโบราณ จักสานตะกร้าของกลุ่มผู้สูงอายุ แวะชิมข้าวแต๋นขันคำ อาหารทานเล่นพื้นบ้านที่ทำจากสมุนไพรอย่างน้ำแตงโม ดอกอัญชัน และน้ำฟักข้าว ศึกษาสวนสะเติน แหล่งเรียนรู้ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ภายในสวนจะมีพืชผักสวนครัวที่ปลอดสารพิษ เลี้ยงสัตว์แบบผสมผสาน และผ่อนคลาย สบายอารมณ์ ด้วยการแช่เท้า นวดฝ่าเท้า และนวดตัว ด้วยสมุนไพร ก่อนปิดท้ายด้วยอาหารสไตล์พื้นบ้าน และนอนพักผ่อนโฮมสเตย์ของหมู่บ้านที่มีมากถึงจำนวน 15 หลัง ไว้ให้บริการ นอกจากกิจกรรมในหมู่บ้านที่สามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับคนในหมู่บ้าน ที่นี่ยังเป็นหมู่บ้าน OTOP เพื่อการท่องเที่ยว ที่มีการท่องเที่ยวเชิงเกษตร มีกลุ่ม OTOP วิสาหกิจชุมชนชีววิถี ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านสมุนไพร ดำเนินงานสืบสานตามรอยเท้าพ่อ โดยใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาเป็นแนวทาง มีวิสัยทัศน์หมู่บ้านที่เป็นเป้าหมายมาขับเคลื่อน คือ เศรษฐกิจมั่นคง สังคมดี สุขภาพเด่น พึ่งพาตนเองได้ / ระพีพร เพ็ชรเจริญ จ.น่าน

วันที่ 24 มิถุนายน 2564 เวลา 14.30 น. นายจรัญ อินทสระ พัฒนาการจังหวัดนครศรีธรรมราช ลงพื้นที่ติดตามสนับสนุนการดำเนินงานโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” ครัวเรือนของนายสวัสดิ์ ประมัยพิมพ์ เจ้าของแปลง พื้นที่ขนาด 1 ไร่ ที่เข้าร่วมโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” โดยมี นางกรณิศ เชาชี พัฒนาการอำเภอถ้ำพรรณรา พร้อมด้วย เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนอำเภอถ้ำพรรณรา ให้การตอนรับและนำลงพื้นที่ฯ ณ บ้านทุ่งหนองควาย หมู่ที่ 4 ตำบลดุสิต อำเภอถ้ำพรรณรา จังหวัดนครศรีธรรมราช

นายจรัญ อินทสระ พัฒนาการจังหวัดนครศรีธรรมราช เปิดเผยว่า จังหวัดนครศรีธรรมราช ได้รับการอนุมัติดำเนินโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 กิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” จำนวน 8,870,000 บาท โดยมีกลุ่มเป้าหมาย พื้นที่เรียนรู้ชุมชน 139 แห่ง แบ่งเป็น พื้นที่ขนาด 1 ไร่ จำนวน 95 แปลง และพื้นที่ขนาด 3 ไร่ จำนวน 44 แปลง นอกจากนี้ ในส่วนของอำเภอถ้ำพรรณรา มีพื้นที่เป้าหมายในการดำเนินโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง พื้นที่ 1 ไร่ จำนวน 7 แปลง เป็นเงินงบประมาณ จำนวน 316,400 บาท

การลงพื้นที่ติดตาม โครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 กิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” พบว่า อำเภอถ้ำพรรณรา มีการดำเนินการในกิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” เรียบร้อยแล้ว คิดเป็นร้อยละ 100 ผลการตอบรับจากเจ้าของแปลง พบว่า ทุกครัวเรือนมีความพึงพอใจ เกิดแรงบันดาลใจในการเป็นต้นแบบให้ครัวเรือนใกล้เคียงได้นำไปขยายผล และจากการที่ผู้นำชุมชนได้ร่วมอบรมตามโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 กิจกรรมย่อยที่ 1.1 สร้างแกนนำขับเคลื่อนหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ก่อให้เกิดแรงบันดาลใจและเห็นถึงประโยชน์ในการดำเนินกิจกรรมตามแนวทางฯ จึงมีการทำประชาคมเพื่อขอรับการสนับสนุนงบประมาณจากกองทุนหมู่บ้าน ในการออกแบบและปรับพื้นที่ตามลักษณะภูมิสังคม ให้เป็นศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” จนสามารถเป็นศูนย์เรียนรู้โดยไม่ใช้งบประมาณจากทางราชการ และนี่คืออีกพื้นที่หนึ่งซึ่งสามารถแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของชุมชนที่มีความเข้มแข็ง และมีความพร้อมต่อการรับมือการเปลี่ยนแปลง ตามหลักการทรงงาน “ระเบิดจากข้างใน” ของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร

นายสวัสดิ์ ประมัยพิมพ์ เจ้าของแปลง กล่าวว่า ต้องขอขอบคุณกรมการพัฒนาชุมชนที่ได้ให้โอกาส และให้ความรู้จากการเข้าร่วมโครงการฯ ตนเองรู้สึกภาคภูมิใจเป็นอย่างมาก ซึ่งก่อนหน้านี้ตนเองได้น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันโดยการทำกิจกรรมลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ และการออม หลังจากได้รับทราบว่ากรมการพัฒนาชุมชนได้ดำเนินงานโครงการฯ ดังกล่าว

ซึ่งเป็นการน้อมนำแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มาประยุกต์ในรูปแบบ “โคก หนอง นา” นั้น มีความตั้งใจว่าจะต้องเข้าร่วมโครงการฯ เพื่อมีส่วนในการสืบสานสิ่งที่ ในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้มอบไว้ให้พี่น้องประชาชนชาวไทยให้จงได้ นอกจากจะแสดงให้เห็นเป็นที่ประจักษ์แก่สายตาครัวเรือนอื่น ๆ ในชุมชนเรื่องของการลดรายจ่ายแล้ว ยังมีโอกาสแบ่งปันอาหารไปยังครัวเรือนข้างเคียง มีเหลือก็สามารถนำไปจำหน่ายสร้างรายได้เพิ่มขึ้น แม้จะตกอยู่ภายใต้วิกฤตการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ครัวเรือนใกล้เคียงก็จะสามารถดำรงชีวิตได้อย่างปกติสุข เนื่องด้วยความมั่นคงทางอาหารที่มีอยู่ในพื้นที่โครงการฯ ทั้งนี้ ตนเองมีความตั้งใจเป็นอย่างสูงที่จะขับเคลื่อนการดำเนินงานให้ประสบความสำเร็จ และเป็นต้นแบบพร้อมทั้งขยายผลไปยังครัวเรือนในหมู่บ้าน ตลอดจนตำบลข้างเคียง

ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่าในการขับเคลื่อนโครงการพัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 ในกิจกรรมพัฒนาศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่รูปแบบ “โคก หนอง นา” จะช่วยให้พี่น้องประชาชนสามารถฟื้นตัว และสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชน เมื่อเทียบกับการลงทุนในด้านอื่นๆ ถือว่ามีความเสี่ยงที่น้อย แต่กลับได้ผลประโยชน์อย่างคุ้มค่าและทั่วถึงตามหลักทฤษฎีใหม่ ซึ่งเป็นหลักประกันในการสร้างเศรษฐกิจฐานรากให้มั่นคง พัฒนาคุณภาพชีวิตของพี่น้องประชาชน ยกระดับขีดความสามารถของชุมชนให้พึ่งตัวเองได้อย่างยั่งยืน