ความรู้
เมื่อพูดถึงลักษณะของการนำเสนอที่ดี ไม่ว่าจะ พูดให้ตรงประเด็น หัวข้อชัดเจน ชัดทั้งถ้อยคำและน้ำเสียงในขณะนำเสนอ ล้วนแล้วแตาเป็นคุณสมบัติที่ต้องฝึกฝน แต่อีกส่วนประกอบที่สำคัญเพื่อให้งานนำเสนอของเราเป็นไปอย่างราบรื่นนั้นจะพลาดไม่ได้เลยก็คือเครื่องมือที่เรานำมาประกอบการนำเสนอเช่น การนำเสนอข้อมูลออกมาเป็นภาพ (Data Visualization)
คำว่า Data Visualization นั้นมาจาก Data (ข้อมูล) + Visualization (การทำให้เห็นภาพ) ซึ่งถ้าแปลตามศัพท์ของคำนี้เลยก็จะได้ว่า กระบวนการที่ทำให้ข้อมูลออกมาเป็นภาพ
การนำเสนอข้อมูลด้วยรูปภาพนั้นมีหลายอย่างที่เรามักจะผิดพลาดได้ง่าย เพราะข้อมูลมีปริมาณค่อนข้างมากและเราก็พะว้าพะวงกับข้อมูลที่ล้นมือจนไม่รู้จะเริ่มแก้ไขตรงไหน การนำเสนอของเราจะมีประสิทธิภาพมากขึ้นเมื่อข้อมูลในรูปภาพสามารถถ่ายทอดได้ง่าย ต่อไปนี้คือ 5 วิธีที่จะพาคุณมาตรวจสอบแก้ไขงานให้พร้อมก่อนไปออกรบจริง
1. ข้อมูลสามารถสื่อสารได้มีประสิทธิภาพ
ปัญหาที่เกิดขึ้นในการนำเสนอด้วยข้อมูลที่สำคัญเป็นอย่างแรกเลยคือ “ผู้ฟังไม่เข้าใจรูปภาพที่เรานำเสนอว่าสื่ออะไร” ซึ่งสาเหตุอาจมีได้หลากหลายได้แก่
-ข้อมูลไม่ละเอียดพอที่จะสะท้อนให้เห็นสิ่งที่ผู้นำเสนอต้องการสื่อ
-เลือกข้อมูลที่ไม่ได้สำคัญมานำเสนอในกราฟจนผู้ฟังโฟกัสไม่ถูกว่าจะนำเสนออะไร
-เลือกตัดข้อมูลและทำกราฟเพียงเฉพาะส่วน การทำกราฟที่ไม่ได้มีจุดเริ่มต้นมาจาก 0 ทำให้ผู้ฟังไม่ได้เห็นภาพของข้อมูลที่ชัดเจนทั้งกราฟ
-การคำนึงถึงอัตราส่วนของกราฟเมื่อเรานำมาขยายเพื่อให้เห็นความแตกต่างแต่ลืมคำนึงถึงความเป็นจริง ก็จะทำให้คนตีความข้อมูลของเราผิดไปได้
ดังนั้นการพยายามทำข้อมูลให้ละเอียด และยังคงตามอัตราส่วนเดิมเพื่อให้เห็น จะทำให้ข้อมูลมีความน่าเชื่อถือและทำให้ผู้ฟังสามารถเข้าใจสิ่งที่ต้องการสื่อได้
2. ข้อมูลสามารถชักจูงผู้ฟังได้
ข้อมูลที่ดีคือข้อมูลที่เรานำเสนอแล้วเห็นภาพ ผู้ฟังรับสารแล้วเข้าใจว่าเกิดอะไรขึ้นบ้าง แล้วข้อมูลนั้นจะนำไปสู่ข้อสรุปอะไรที่เป็นประโยชน์แก่ผู้ฟัง ทั้งหมดนี้เป็นเรื่องของตัวผู้นำเสนอที่จะพูดถึงประเด็นต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลให้หลากหลาย
ผู้ฟังอาจไม่เห็นด้วยในสิ่งที่เรานำเสนอร้อยเปอร์เซ็นต์แต่นั่นก็ไม่ได้แปลว่าเราจะชักจูงเขาไม่ได้นะคะ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสไตล์ของผู้นำเสนอและวิธีเฉพาะตัวล้วนๆ แต่ถ้าคุณสมบัติทั่วไปละก็แค่นำเสนอข้อสรุปให้เขาได้ประโยชน์กลับไปจากงานของเราได้ก็ถือว่ายังปังอยู่ค่ะ
อีกวิธีหนึ่งคือการทำให้ผู้ฟังประทับใจในงานนำเสนอของเรา การทำให้เกิดความรู้สึกเชื่อถือ และประทับใจ จะทำให้ผู้ฟังเราคล้อยตามได้
3. การออกแบบข้อมูล
เคยได้ยินประโยคนี้ไหมคะ
“รูปภาพรูปเดียวแทนคำได้หลายพันคำ” (a picture is worth a thousand words)
ซึ่งก็คือเรื่องของการออกแบบหรือดีไซน์ข้อมูลของเรานั่นเอง
การออกแบบข้อมูลให้ตรงตามผู้ฟังถือเป็นหัวใจสำคัญมาก เพราะบางครั้งถ้ารูปภาพและกราฟข้อมูลไม่น่าสนใจมากพอ ผู้ฟังก็อาจรู้สึกเบื่อตั้งแต่เริ่มแรกเลยก็ได้ เช่น ถ้าสมมติว่าเราต้องอธิบายข้อมูลเยอะ ๆ กราฟนำเสนอที่มีเส้นหลายเส้นให้กับเด็ก จะทำให้เขาต้องสับสนแน่นอน
ถ้าเราออกแบบให้มีลายการ์ตูนที่เป็นมิตรกับเด็กได้ ก็จะทำให้เด็กตั้งใจฟังงานของเรามากขึ้น เช่นเดียวกันกับกลุ่มเป้าหมายอื่น ๆ หากเรารู้ล่วงหน้าได้ว่าผู้ฟังของเรามีลักษณะแบบไหน ก็จะทำให้เราสามารถออกแบบงานให้เหมาะสมกับคนเฉพาะกลุ่มมากขึ้นค่ะ
4. หาตัวช่วยให้กับข้อมูลที่ล้นออกมา
ในปัจจุบันมีเครื่องมือที่ใช้สำหรับการทำข้อมูลมานำเสนอมากมาย เช่น Google Data studio และ Excel ซึ่งมีข้อดีตรงที่เครื่องมือไม่ซับซ้อน
มีวิดีโอสอนอธิบายให้ผู้ใช้งานตามลำดับทำให้สามารถใช้เป็นได้ไม่นาน ส่วน Excel ก็มีคลิปสอนใน YouTube มากกว่าโปรแกรมตัวอื่นเพราะมีมานานมากแล้ว และทั้งคู่ก็ใช้งานได้ฟรี
สำหรับผู้ที่สนใจลองใช้ Google Data Studio ลองศึกษาเพิ่มเติมได้ ที่นี้
5. ฝึกซ้อมกับข้อมูลที่เตรียมนำเสนอ
Practice make perfect ยังเป็นประโยคที่ใช้ได้เสมอไม่ว่าจะอยู่ในสถานการณ์ไหน ๆ
ไม่ว่าเราจะเตรียมพร้อมทุกอย่างดีแค่ไหน แต่อนาคตคือสิ่งที่ไม่แน่นอน ฉะนั้นอย่าประมาทไป ลองฝึกนำเสนอหน้ากระจกหรือต่อหน้าเพื่อน ๆ เพื่อให้เขาได้คอยแนะนำแก้ไขก่อนจะไปออกรบจริง ก็จะช่วยได้มากค่ะ
ถ้าใครเจอข้อผิดพลาดของตัวเองเยอะก็อย่าเพิ่งท้อใจไปนะคะ เพราะอุปสรรคจะทำให้เราเติบโตค่ะ Struggling will make us grow ♥️
แหล่งข้อมูล Data Visualization เพิ่มเติม
เข้าใจ ‘Data Visualization’ ใน 3 นาที 4 เครื่องมือที่จะช่วยให้คุณเริ่มต้นทำ Data Visualization อย่างง่าย
เครดิต
ขอขอบคุณรูปภาพจาก Canva และ unsplash
ภาพปก: Canva Library
รูปประกอบในบทความเรียงตามลำดับดังนี้:
1. Luke Chesser 2. William Iven 3. Daniel Öberg
ความคิดเห็น