เสียงดรตรีคือเสียงเพลงที่ให้ความไพเราะแก่ผู้ฟังไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่ก็เช่นกันเสียงเพลงหรือเสียงดนตรีไม่เคยทำให้ใครเป็นอันตราย ถ้าหากพูดถึงดนตรีแล้ว ทั้งไทยแล้วก็ต่างประเทศนั้นสิ่งที่เหมือนกันก็คือมีเพลงให้ฟังกันทั้งประเทศแต่ความแตกต่างในเสียงเพลงก็ยังมีความเป็นเอกลักษณ์ของตัวเองอยู่อย่างของประเทศไทยเองก็จะเป็นการคงไว้แบบไทยเดิมที่บางทีก็นำเอาความทันสมัยเข้ามาประยุคใช้ปรับเข้ากับดนตรีไทยอีกด้วยเช่นกันและในบางทีดนตรีสากลนั้นก็นำเอาเครื่องดนตรีไทยนั้นมาผสมผสานเข้ากับเครื่องดีดสีตีเป่าของไทยอีกด้วย
เพลงแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักๆ ก็คือ ดนตรีไทย และ ดนตรีสากล
ดนตรีไทย
ดนตรีไทยก็มีอยู่ด้วยกันหลายประเภทความแตกต่างก็อยู่ที่ว่าเราจะเลือก ดีด สี ตี เป่า เพราะว่าดนตรีไทยนั้นมีหลายชนิดแตกต่างกันออกไปแล้วแต่ว่าใครชอบแบบไหนเครื่องดนตรีที่คนส่วนมากนิยมเล่นกันก็เห็นจะเป็น ระนาดเอก ระนาดทุ้ม ฆ้องวงใหญ่ ฆ้องวงเล็ก กลองแขก ตะโพน อื่นๆ อีกมากมายที่มีให้เล่นกันให้ศึกษากัน
ดนตรีสากล
ดนตรีสากลถือได้ว่าเป็นเครื่องดนตรีที่ทั่วโลกนั้นนิยมเล่นกันมากไม่ว่าจะเป็นไทยเองก็ตามแต่ต้นกำเนิดหน้าจะมาจากต่างประเทศมากกว่าเพราะว่าเป็นของสากล โดยเครื่องดนตรีส่วนมากที่ใช้กันก็จะประกอบไปด้วย กีตาร์ คลาริเนต แซ็กโซโฟน ฟลุท เปียโน ออร์แกน ยังมีอีกมากมายหลายชนิดตามความถนัดและความชอบของคนที่จะเลือกเล่นเลือกที่จะศึกษา
ความแตกต่างของเสียงดนตรีไทยและสากล
เสียงดนตรีแต่ละชนิดให้ความไพเราะไม่เหมือนกันบางอย่างก็ให้เสียงแหลมเสียงทุ้มเสียงก้องกังวาลแล้วแต่ว่าเครื่องดนตรีนั้นจะเน้นเสียงอะไรอย่างเช่นเสียงของเครื่องดนตรีไทยระนาดเอกก็จะให้เสียงแหลมถ้าใช้ไม้แข็งแต่ถ้าใช้ไม้นวมก็จะให้เสียงที่นุ่มนวลแต่ถ้าเป็นดลตรีสากลเช่นกีตาร์ก็จะให้เสียงที่ก้องกังวาลแบบนุ่มๆ ถ้าหากเป็นเครื่องเป่าของดนตรีสากลแล้วก็จะให้เสียงที่แหลมไม่เหมือนกับขลุ่ยของดนตรีไทยที่จะให้เสียงนุ่มๆ
เครื่องดนตรีไทยและเครื่องดนตรีสากล มีวิธีการจัดแบ่งประเภทต่างกันและจัดแบ่งประเภทต่างกันดังนี้
ประเภทของเครื่องดนตรีไทย
แบ่งตามวิธีการที่ทำให้เกิดเสียงได้ 4 ประเภท คือ
1. เครื่องดีด เช่น กระจับปี่ จะเข้ พิณน้ำเต้า พิณเพียะ พิณอีสาน ซึง(ภาคเหนือ)
2. เครื่องสี เช่น ซอด้วง ซออู้ ซอสามสาย สะล้อ(เหนือ) ซอกันตรึม(อีสาน)
3. เครื่องตี แบ่งเป็น 3 พวก คือ
3.1 พวกที่ทำด้วยไม้ เช่น ระนาดเอก ระนาดทุ้ม กรับ เกราะ โกร่ง กั๊บแก๊บ โปงลาง
3.2 พวกที่ทำด้วยโลหะ เช่น ระนาดเหล็ก ฆ้องวง ฉิ่ง ฉาบ โหม่ง ขิม มโหระทึก(กลองชนิดหนึ่งที่หน้ากลองขึงด้วยโลหะ)
3.3 พวกที่ขึงด้วยหนัง เช่น กลองประเภทต่าง ๆ
4. เครื่องเป่า ได้แก่พวกปี่และขลุ่ย
4.1 พวกปี่ เช่น ปีนอก ปี่ใน ปี่ชวา
4.2 พวกขลุ่ย เช่น ขลุ่ยอู้ ขลุ่ยเพียงออ ขลุ่ยหลีบ ขลุ่ยกรวด (เสียงสากล) ขลุ่ยนก
ประเภทเครื่องดนตรีสากล
แบ่งตามวิธีการทำให้เกิดเสียงและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการประดิษฐ์ได้ 5 ประเภทคือ
1. เครื่องสายแบ่งเป็น ประเภทสีและดีด เช่น กีตาร์ เบส ไวโอลิน วิโอล่า เชลโล ดับเบิ้ลเบส เบนโจ แมนโดลิน อะคูเลเล ฮาร์พ
2. เครื่องเป่าทองเหลือง ได้แก่พวกแตร เช่น ทรัมเป็ต คอร์เน็ต ทูบา ซูซาโฟน ทรอมโบน ยูโฟเนียม บาริโทน ฮอร์น
3. เครื่องเป่าลมไม้ เช่น แซกโซโฟน คลาริเน็ต ฟลุ้ต ปิคโคโล เรคคอร์เดอร์ โอโบ บาสซูน
4. เครื่องคีย์บอร์ด เช่น เปียโน ออร์แกน อิเลคโทน(เป็นเครื่องดนตรีที่สามารถเล่นได้ทั้งเสียงกลอง เสียงคอร์ด เสียงโซโล อยู่ในตัวเดียวเหมือนกับวงดนตรีทั้งวง) แอคคอร์เดี้ยน เมโลเดี้ยน
5. เครื่องกำกับจังหวะหรือเครื่องกระทบ เช่น กลองชนิดต่าง ๆ ฉาบ ไฮแฮท ไซโลโฟน เบลไลร่า
แบ่งปันสิ่งนี้:
Like this:
ถูกใจ กำลังโหลด...
กลม่ ุ สาระการเรยี นรศู้ ิลปะ
สาระดนตรี : ชน้ั ประถมศึกษาปี ท่ี ๕
ตวั ชี้วดั
• จำแนกลกั ษณะของเสียงขบั ร้องและเครื่องดนตรีทอ่ี ย่ใู นวงดนตรีประเภทต่ำง ๆ
(ศ ๒.๑ ป.๕/๒)
วงดนตรไี ทย
การนาเคร่ืองดนตรีท้งั ๔ ประเภท มาบรรเลงประสมกนั
เปน็ บทเพลง เรียกว่า การผสมวง
วงดนตรไี ทยสามารถจาแนกตามลกั ษณะของการนา
เคร่อื งดนตรมี าประสมกนั ไดเ้ ป็น ๓ ประเภท
วงดนตรไี ทยแบง่ เปน็ ๓ ประเภท ดังนี้
๑. วงเครอื่ งสาย
เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยเครื่องดนตรีประเภทเครื่องดีดและเครื่องสีเป็นหลัก ส่วนเคร่ือง-
ดนตรปี ระเภทเครอื่ งเป่าและเครอ่ื งตี จะบรรเลงเสริมอย่ใู นวง แบง่ เปน็
⚫ โอกาสในการบรรเลง นยิ มใชบ้ รรเลงในงานมงคลต่าง ๆ ที่มีบริเวณไม่กว้างขวางนักหรือบรรเลง
ในห้องโถง เพราะเป็นวงดนตรที ม่ี เี สยี งคอ่ นขา้ งเบา เช่น งานมงคลสมรส งานทาบญุ บา้ น
งานวันคล้ายวันเกิด งานเลย้ี งสังสรรค์ต่าง ๆ
⚫ ลักษณะเสียง เสียงของวงเครื่องสายมีความไพเราะนุ่มนวล อ่อนหวาน เน่ืองจากใช้เคร่ืองดนตรี
ประเภทสแี ละดดี
๒. วงป่ีพาทย์
เป็นวงดนตรีท่ีประกอบด้วยเครือ่ งดนตรปี ระเภทเครือ่ งตแี ละเครื่องเปา่ เป็นหลกั แบง่ เปน็
⚫ โอกาสในการบรรเลง วงปี่พาทย์เป็นวงที่มีเสียงค่อนข้างดัง เหมาะที่จะบรรเลงในที่กลางแจ้งหรือ
ห้องโถงขนาดใหญ่ นิยมบรรเลงประกอบพิธีกรรม และบรรเลงประกอบการแสดงต่าง ๆ เช่น
บรรเลงประกอบพระราชพิธีแรกนาขวญั บรรเลงประกอบการเทศน์มหาชาติ บรรเลงประกอบการ
แสดงโขน สว่ นในงานอวมงคลหรอื งานศพ นิยมบรรเลงวงปพ่ี าทยน์ างหงส์หรือ
วงปพี่ าทยม์ อญ
⚫ ลักษณะเสยี ง วงป่พี าทยม์ ีลักษณะเสียงแหลมสงู และคอ่ นขา้ งดัง เพราะใชเ้ ครอ่ื งดนตรี
ประเภทตแี ละเปา่ เป็นหลัก
๓. วงมโหรี
เป็นวงดนตรีที่ประกอบด้วยเครื่องดนตรีประเภทเครื่องดีด เคร่ืองสี เครื่องตีและเคร่ืองเป่า
แบ่งเป็น
⚫ โอกาสในการบรรเลง วงมโหรีเป็นวงดนตรีที่มีการผสมวงของเคร่ืองดนตรีทุกประเภท ได้แก่
เคร่ืองดีด เครื่องสี เคร่ืองตี และเคร่ืองเป่า ดังน้ัน เสียงของวงมโหรีจะมีความพอเหมาะพอดี
และนาไปบรรเลงไดท้ ้ังในที่กลางแจง้ และในอาคาร โดยนิยมบรรเลงในงานมงคลเช่นเดียวกบั
วงเคร่อื งสาย เชน่ พิธที าบุญเลยี้ งพระ พธิ ีมงคลสมรส งานเลยี้ งต่าง ๆ
⚫ ลกั ษณะเสยี ง วงมโหรีจะใช้เครือ่ งดนตรีท่มี ีลักษณะเสียงเบาที่ฟังแลว้ รสู้ กึ สบาย
วงดนตรีสากล
วงดนตรีสากล คือ วงดนตรที ่ีประกอบด้วยเคร่ือง-
ดนตรีสากลประเภทต่าง ๆ นามาบรรเลงร่วมกันเรียกว่า
การผสมวง ในแต่ละวง จะมีลักษณะการใช้เครื่องดนตรีท่ี
แตกต่างกนั หรืออาจคลา้ ยกัน
วงดนตรสี ากลท่ีควรรู้จัก มีดงั น้ี
๑. วงดรุ ยิ างคซ์ ิมโฟนหี รอื วงออร์เคสตรา
เป็นวงดนตรีขนาดใหญ่ ประกอบด้วยเคร่ืองดนตรี ๔ ประเภท ได้แก่ เครื่องสาย
เครื่องเป่าลมไม้ เคร่ืองเป่าลมทองเหลือง และเคร่ืองตี มีนักดนตรีประมาณ
๗๐-๑๐๐ คน แล้วแต่ขนาดของวง จะใช้เครื่องสายเป็นหลักสาคัญของวง และมี
ผอู้ านวยเพลงหรอื วาทยกร ทาหนา้ ทค่ี วบคมุ เพลง
• วงดนตรจี ะมี ๓ ขนาด คือ วงขนาดเลก็ วงขนาดกลาง และวงขนาดใหญ่
⚫ ลักษณะเสียงของวงดนตรี เสียงของวงออร์เคสตรา มีเสียงที่ไพเราะมาก ให้
อารมณท์ ห่ี ลากหลาย เพราะมีเครื่องดนตรหี ลายชนดิ สอดแทรกประสานเสยี งกนั
๒. วงแบนด์
เป็นวงดนตรีท่ีใช้เคร่ืองเป่าและเคร่ืองตีเป็นหลัก มีลักษณะแตกต่างกัน
ออกไปในแต่ละวง วงแบนด์ท่คี วรรู้จกั มดี งั นี้
๒.๑ วงโยธวาทิต เป็นวงดนตรีที่บรรเลงเพลงปลุกใจ ใช้ในการเดินสวนสนามของกองทัพทหาร
แต่ปัจจุบันนามาประยุกต์ใช้ในการเดินขบวนพาเหรด เครื่องดนตรีที่ใช้ประกอบด้วย เคร่ืองเป่าลมไม้
เคร่ืองเป่าลมทองเหลอื ง และเครอ่ื งตี
⚫ ลักษณะเสียงของวงโยธวาทิต เสียงของวงดนตรีน้ีจะเป็นเสียงท่ีหนักแน่น สง่างาม ฟังแล้ว
ใหค้ วามรสู้ ึกคึกคกั ฮกึ เหิม เร้าใจ ปลกุ ใจ
๒.๒ วงแจ๊ส
วงแจ๊ส เป็นวงดนตรีท่ีมีต้นกาเนิดจากชาวอเมริกันผิวดา เป็นการบรรเลงแบบสร้างสรรค์
เคร่ืองดนตรีที่ใช้บรรเลงสามารถใช้เครื่องดนตรีประเภทเคร่ืองสาย เคร่ืองเป่าลมไม้ เคร่ืองเป่าลม-
ทองเหลือง เคร่ืองตี และเครื่องประเภทลม่ิ นว้ิ (คียบ์ อร์ด) ผสมกนั ได้อยา่ งอสิ ระ
⚫ ลกั ษณะเสียงของวงแจ๊ส เสยี งของวงดนตรี จะให้ความครกึ ครื้น สนกุ สนาน เร้าอารมณ์
๒.๓ แตรวง
แตรวง จะใช้เคร่ืองดนตรี ๒ ประเภท คือ ประเภทเครื่องเป่าลมทองเหลืองและเครื่องตี
แตรวงจะใช้บรรเลงในการเดินสวนสนาม ขบวนแห่ หรือใช้ในการแสดงกลางแจ้งซึ่งเราจะเห็น
การบรรเลงแตรวงไดต้ ามงานอปุ สมบทหรอื งานประเพณีต่าง ๆ
⚫ ลักษณะเสียงของแตรวง เสียงของวงดนตรี จะให้ความรู้สึกสนุกสนาน เร้าใจ เพราะเครื่องดนตรี
ทใ่ี ช้เปน็ เครอ่ื งเป่า และเคร่ืองตี
๒.๔ วงคอมโบ
วงคอมโบ เป็นวงดนตรีขนาดเล็ก เครื่องดนตรีที่ใช้มีกลองชุด กีตาร์ เบส และเคร่ืองดนตรีอ่ืนผสม
จะมีเครื่องดนตรีประมาณ ๓–๑๐ ชิ้น มีการขับร้องประกอบวงดนตรี ใช้บรรเลงตามงานร่ืนเริง
ร้านอาหาร งานมงคล สถานท่บี นั เทงิ ต่าง ๆ จะบรรเลงและขับร้องบทเพลงตามสมยั นยิ ม
⚫ ลักษณะเสียงของวงคอมโบ เสียงของวงดนตรี มีความสนุกสนาน หลากหลาย เพราะเป็นวง
ดนตรีทบ่ี รรเลงในงานร่นื เรงิ
๒.๕ วงบิกแบนด์
วงบิกแบนด์ เป็นวงดนตรีแจ๊สประเภทหน่ึง เครื่องดนตรีท่ีใช้บรรเลง ได้แก่ เคร่ืองเป่าลมไม้
เครอ่ื งเปา่ ลมทองเหลอื ง กลองชดุ และดับเบลิ เบส
⚫ ลักษณะเสียงของวงบิกแบนด์ เสียงของวงดนตรีสามารถบรรเลงได้ท้ังสนุกสนาน ครึกครื้น
ช้า นุ่มนวล เศร้า ขึน้ อยู่กับบทเพลงทใ่ี ชบ้ รรเลง
๓. วงเชมเบอร์มิวสิก
เป็นวงดนตรีขนาดเล็ก มีผู้บรรเลง ๒ คน ถึง ๙ คน มีชื่อเรียกต่างกันไป
ตามลักษณะการบรรเลงของผู้เล่น เครื่องดนตรีเป็นการผสมวงของ
เคร่อื งดนตรชี นิดใดกไ็ ด้ ๒ ชน้ิ ข้ึนไป
⚫ ลักษณะเสียงของวงเชมเบอร์มิวสิก เสียงของวงดนตรี มีเสียง
สบาย ๆ บรรเลงแบบงา่ ย ๆ ฟังแลว้ ร้สู ึกผอ่ นคลายอารมณ์
ท่ี