หน่วยที่ 2-การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี (2) from Janchai Pokmoonphon
ในปัจจุบันเทคโนโลยีรอบตัวเรามีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา มีการพัฒนาสิ่งใหม่ขึ้นมาเรื่อยๆ เพื่อสนองต่อความต้องการของมนุษย์ ซึ่งมีปัจจัยต่างๆที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี เช่น ความก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยีวิทยาการต่างๆ สภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม วิถีชีวิต และสิ่งแวดล้อม การที่เรามีความรู้ความเข้าใจ และสามารถวิเคราะห์ปัจจัยต่างๆที่ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี จะทำให้เราสามารถที่จะปรับปรุงหรือสร้างเทคโนโลยีใหม่ๆ ตลอดจนคาดการณ์เทคโนโลยีที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้
เรื่อง
สาเหตุหรือปัจจัยการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
สาเหตุหรือปัจจัยการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
เทคโนโลยีมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเทคโนโลยีนั้นมีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์เกือบทุกด้าน สาเหตุของการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีอาจเกิดจากสาเหตุดังนี้
1. ปัญหาและความต้องการในสังคมที่เปลี่ยนไป
ความต้องการของคนในสังคมที่เปลี่ยนไปมีผลต่อการพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อให้ตอบสนองความต้องการพื้นฐานในการดำรงชีวิต เช่น ในสังคมที่มีผู้สูงอายุมากขึ้น ก็จะมีผู้คิดค้นประดิษฐ์Mobile Help เพื่อตอบสนองหรืออำนวยความสะดวกให้กับผู้สูงอายุ การสร้างเตาประกอบอาหารเพื่อตอบสนองความต้องการด้านอาหาร สร้างบ้านเพื่อตอบสนองด้านที่อยู่อาศัย การทอผ้าเพื่อตอบสนองความต้องการด้านเครื่องนุ่งห่ม การนำสมุนไพรมาปรุงเป็นยาและการเรียนรู้วิธีการรักษาเพื่อตอบสนองความต้องการด้านสุขภาพ
2. ความก้าวหน้าของวิทยาการ
ความก้าวหน้าของวิทยาการต่างๆ ทำให้เทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันของเรามากขึ้น เช่น การเชื่อมโยงทุกสิ่งเข้าสู่โลกอินเทอร์เน็ต ทำให้มนุษย์สามารถควบคุมการใช้ระบบเทคโนโลยีต่างๆ ผ่านทางเครือข่ายอินเทอร์เน็ต ทำให้ชีวิตสะดวงสบายมากขึ้น เช่น ระบบเมืองอัจฉริยะ (Smart City) ที่นำเทคโนโลยีสารสนเทศและข้อมูลเข้ามาช่วยในการบริหารจัดการทรัพยากรของเมืองเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด การใช้สัญญาณที่ได้จากดาวเทียมร่วมกับความรู้เกี่ยวกับการประมวลสัญญาณ ทำให้มีระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
3. สังคมและเศรษฐกิจที่เปลี่ยนไป
ความก้าวหน้าของเศรษฐกิจและบริบทของสังคมที่เปลี่ยนไป ส่งผลต่อรูปแบบของเทคโนโลยีที่ช่วยการทำงาน เช่น ในประเทศที่เศรษฐกิจเน้นงานบริการหรือธุรกิจที่ใช้ทรัพยากรมนุษย์มากกว่าอุตสาหกรรม การผลิตที่ใช้เครื่องจักรก็จะมีเทคโนโลยีที่ถูกออกแบบมาเพื่อการใช้งานที่ต่างกันไป เช่น ระบบเทคโนโลยีบริการตนเองในร้านค้าที่ให้บริการต่างๆในการทำธุรกรรมทางการเงินออนไลน์ (Mobile Banking) เป็นต้น
4. การปรับตัวให้เหมาะสมกับการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
สภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนไปมีผลต่อการพัฒนาของเทคโนโลยี เช่น ปัญหาภาวะโลกร้อน ทำให้เกิดการคิดค้นเทคโนโลยีใหม่ๆ เพื่อมาแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมทั้งในระยะสั้นและระยะยาว มนุษย์จึงสร้างระบบไฟฟ้าจากพลังงานลม พลังงานน้ำ พลังงานแสงอาทิตย์หรือวัสดุที่สามารถทดแทนการใช้พลาสติกที่เป็นขยะมลพิษ ประเทศที่มักเกิดแผ่นดินไหวจะมีการพัฒนาโครงสร้างอาคารที่สามารถต้านแผ่นดินไหว ประเทศที่อยู่ต่ำกว่าระดับน้ำทะเลมักประสบปัญหาน้ำท่วมจึงมีการพัฒนาระบบบริหารจัดการน้ำ เป็นต้น
5. วัฒนธรรมและวิถีชีวิต
วัฒนธรรมในสังคมเป็นบริบทสำคัญที่มีส่วนในการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี วัฒนธรรมที่แตกต่างกันจะทำให้เทคโนโลยีมีรูปแบบและการใช้งานต่างกันตามไปด้วย เช่น ประเทศอินเดียที่มีสัดส่วนของผู้นับถือศาสนาอิสลามน้อยกว่าศาสนาฮินดู แต่ได้มีการผลิตโทรศัพท์มือถือที่บรรจุบทสวดมนต์ของศาสนาอิสลามไว้ เพื่อให้สอดคล้องกับวิถีการดำเนินชีวิตของผู้นับถืออิสลามที่ต้องทำการละหมาดวันละ 5 เวลา เป็นต้น
สรุปความรู้
เมื่อมนุษย์ประสบปัญหาหรือต้องการเทคโนโลยีในการทำงานหรือการดำเนินชีวิต จึงสร้างหรือพัฒนาเทคโนโลยีขึ้นมาเพื่อช่วยอำนวยความสะดวก ปัญหาหรือความต้องการของมนุษย์นี้จึงเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้มีการพัฒนาเทคโนโลยี เทคโนโลยีแต่ละชนิดจึงมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาขึ้นกับสาเหตุหรือปัจจัยหลายอย่าง เช่น ความรู้และความก้าวหน้าจากศาสตร์ต่างๆ โดยเฉพาะวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ สภาพเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม โดยการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีนั้นอาจจะเป็นการปรับปรุง พัฒนาประสิทธิภาพ การใช้งานเทคโนโลยีให้ดียิ่งขึ้นหรือลดต้นทุนการผลิตเทคโนโลยีใหม่ ดังนั้น ความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีและสามารถวิเคราะห์ปัจจัยต่างๆที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวจึงมีความสำคัญที่ช่วยทำให้สามารถรู้เท่าทันเทคโนโลยี รวมทั้งตระหนักถึงผลกระทบของเทคโนโลยีที่อาจจะเกิดขึ้นได้
บรรณานุกรม
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). คู่มือครูรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี (การออกแบบและเทคโนโลยี) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. กรุงเทพฯ.
สิริวัฒน์ พงศ์แพทย์พินิจ. (2561). หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี การออกแบบและเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. กรุงเทพฯ: แม็คเอ็ดดูเคชั่น.
การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี (13.42 นาที)
การวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี (16.17 นาที)