การคิดเป็น
คิดเป็น หมายถึง การวิเคราะห์ปัญหา และการแสวงหาคำตอบหรือทางเลือกเพื่อแก้ปัญหาหรือดับทุกข์ การคิดอย่างรอบคอบเพื่อแก้ไขปัญหา โดยอาศัยข้อมูลตนเอง ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อมและด้านวิชาการ มาเป็นองค์ประกอบในการคิดตัดสินใจแก้ปัญหา
ความสำคัญของการ “คิดเป็น” คือ การสร้างสันติสุขให้เกิดกับโลก เพราะถ้าประชากรส่วนใหญ่ของโลกยึดหลักการคิดด้วยกระบวนการคิดเป็น การมองปัญหาจึงมองอย่างเป็นเหตุเป็นผลสมจริง ความขัดแย้งจะลดลงหรือไม่เกิดความขัดแย้งขึ้น เมื่อไม่มีความขัดแย้งเกิดขึ้น สังคมโลกก็จะมีแต่ความสุข
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อให้คนคิดเป็น
การมุ่งให้เกิดกระบวนการคิดเป็น และการจัดกิจกรรมต่าง ๆ ที่ผ่านกระบวนการเรียนการสอนจึงควรมีลักษณะในการสนับสนุนเพื่อให้ผู้เรียน ได้ยึดกระบวนการคิดเป็นให้กลายเป็นวิถีของการเรียน
1. กระตุ้นให้ผู้เรียนคิดวิเคราะห์จากปัญหาและความต้องการ
2. ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการเรียนรู้อย่างมีศักยภาพ
3. เรียนรู้จากการอภิปรายในประเด็นที่เป็นปัญหา
4. เรียนรู้จากกระบวนการกลุ่ม โดยใช้ข้อมูลหลายๆด้าน
5. เรียนรู้จากวิถีชีวิตจริง
6. เรียนรู้จากการทำโครงงาน
7. เรียนรู้จากการศึกษากรณีตัวอย่าง
8. ฝึกการตัดสินใจ ด้วยระบบข้อมูลที่เพียงพอและเชื่อถือได้
9. นำเวทีชาวบ้านมาเป็นเครื่องมือสำคัญในกระบวนการคิดแก้ปัญหา
10. ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ตัดสินใจแก้ปัญหาพื้นฐาน
สรุป การคิดเป็น เป็นลักษณะที่พึงประสงค์ของคนไทยทุกคนไม่เฉพาะแต่ผู้เรียน กศน.เท่านั้น เพราะ“คิดเป็น” จะช่วยให้คนไทยทุกคนยืนอย่างมั่นคง ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของสังคมโลกและสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างสันติสุข เพราะเข้าใจในสรรพสิ่งรอบตัว และข้อสำคัญคือ เข้าใจตนเอง เพื่อให้เกิดความเข้าใจและเห็นภาพของกระบวนการคิดเป็น
��кǹ��÷�����㹡����ѭ���� 4 ��鹵 �ѧ�����
1) ��÷Ӥ������㨻ѭ��
- �Ӥ������㨶��¤ӵ�ҧ � 㹻ѭ��
- �¡�������͡�����觷���ͧ����Ҥ������
- ������������䢡�˹���������ú�ҧ ��§�ͷ����Ҥӵͺ���������
2) ����ҧἹ㹡����ѭ�� ���� 2 �óդ��
2.1 �ջ��ʺ��ó�㹡����ѭ����ѡɳй�� � �ҡ�
- �Ԩ�ó���觷���ͧ�����
- ���͡�ѭ����ҷ�����ѡɳФ���¤�֧�Ѻ�ѭ�ҷ����� ��������Ƿҧ
- ��Ѻ��ا�Ƿҧ㹡����ѭ���������ʹ���ͧ��������Ѻ�ѭ������
- �ҧἹ��ѭ��
2.2 ����ջ��ʺ��ó�㹡����ѭ���ѡɳй���ҡ�
- �Ԩ�ó���觷���ͧ�����
- ���Ըա������������������ѹ�������ҧ��觷���ͧ����ҡѺ�����ŷ��������
- �Ԩ�óҴ���� ��������ѹ��������ö�Ҥӵͺ��������� ���������ͧ�Ң������������ �����Ҥ�������ѹ����ٻẺ���
- �ҧἹ��ѭ��
2.3 ���Թ�����ѭ�ҵ��Ἱ����ҧ��� ������ҧἹ�������ǡ���Թ�����ѭ�� ���Ἱ����ҧ��� �����ҧ��ô��Թ���
�������Ƿҧ��蹷��ա��� ������ö���һ�Ѻ����¹��
2.4 ��Ǩ�ͺ�����ѭ�� ��������Ըա����ѭ������ ���繵�ͧ��Ǩ�ͺ��� �Ըա�÷���������Ѿ����١��ͧ�������
(3) ���Թ�����ѭ�ҵ��Ἱ����ҧ���
��������ա���ҧἹ���ǡ���Թ�����ѭ�� �����ҧ��ô��Թ�����ѭ�� �Ҩ���������Ƿҧ���ա��ҷ��Դ��������ö ��Ѻ����¹��
(4) ��õ�Ǩ�ͺ �繢�鹵�ش���·����繵�ͧ�ա�õ�Ǩ�ͺ���Ѿ����� ����Թ��� ��ѭ�ҵ��Ἱ����ҧ���١��ͧ������� ��кǹ�����ѭ�� ����ö��ػ�͡����Ἱ�Ҿ�ѧ���
�ٻ��� 1 �ʴ���кǹ�����ѭ��