บุคลากรทางการแพทย์ และภาคีเครือข่าย เขา้ รว่ มดา� เนนิ งานโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม Show 51พินจิ ลาภธนานนท และพระครโู พธวิ รี คณุ การบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามเปน็ ความรว่ มมอื จากทุกภาคส่วน โดยประสานการท�างานร่วมกันผ่านไลน์กลุ่มและเฟสบุ้ค เพ่ือให้สามารถส่ือสารถึงกันได้ตลอดเวลา เม่ือเกิดปัญหาหรือข้อขัดข้อง ประการใด ภาคสว่ นทเ่ี กยี่ วขอ้ งกจ็ ะเขา้ มาชว่ ยกนั จดั การแกไ้ ขปญั หาใหเ้ สรจ็ ส้ิน ในภาพรวมจึงกล่าวได้ว่าไม่มีอะไรที่เป็นอุปสรรคที่สร้างปัญหาหรือ ส่งผลกระทบที่รุนแรงต่อการด�าเนินงานโรงพยาบาลสนาม โดยใช้พลังบวร ซ่ึงเป็นการรวมพลังเพื่อแก้ไขปัญหาโควิด-19 ในพื้นท่ีอ�าเภอปทุมรัตต์ ภายใต้การบูรณการของศูนย์ปฏิบัติการควบคุมโรคอ�าเภอปทุมรัตต์ โดยมี วัดโพธิการามและโรงพยาบาลอ�าเภอปทุมรัตต์เป็นเครือข่ายหลัก และมี ฝ่ายปกครองอ�าเภอ ผู้น�าชุมชน เทศบาลต�าบลโพนสูง และภาคเอกชน เป็นภาคีเครือข่ายสนับสนุน แม้จะมีชาวบ้านบางส่วนคัดค้านการจัดต้ัง โรงพยาบาลสนาม แตเ่ พระครโู พธวิ รี คณุ ตง้ั มนั่ วา่ การทา� งานครงั้ นม้ี เี ปา้ หมาย เพื่อการช่วยเหลือชาวอ�าเภอปทุมรัตต์ท่ีทุกข์ยากเดือดร้อนจากโรคระบาด คร้ังน้ี จึงได้พยายามบริหารจัดการโรงพยาบาลสนามจนกระทั่งส�าเร็จลุล่วง ไดด้ ้วยดี ตลอดชว่ งเวลาระหวา่ งวันท่ี 12 กรกฎาคม ถงึ 20 กันยายน 2564 รวมทัง้ ส้นิ 71 วัน 52 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม ใสนุขกภาารวพะขฒั อนงชาุมชน แพทย์ พยาบาล ทปี่ ฏิบตั หิ น้าท่ี ในโรงพยาบาลสนามวัดธกิ าราม 53พนิ จิ ลาภธนานนท และพระครูโพธวิ ีรคณุ ทงั้ นก้ี ารบรู ณาการหนว่ ยงานตา่ ง ๆ ในการบรหิ ารจดั การโรงพยาบาล สนามวัดโพธิการามเร่ิมเกิดขึ้นจากผู้อ�ำนวยการโรงพยาบาลปทุมรัตต์ได้มา ปรารภกับพระครูโพธิวีรคุณว่าอยากจะให้ทางวัดโพธิการามช่วยเหลือ ประชาชนท่ีเดือดร้อนในครั้งนี้ ด้วยการจัดตั้งเป็นศูนย์พักคอยแต่ด้วยเหตุท่ี ในโรงพยาบาลหลักและโรงพยาบาลสนามของจังหวัดร้อยเอ็ดเริ่มมีปัญหา เตยี งไม่พอรับคนไขโ้ ควิด-19 จึงขอเปลยี่ นจากการจัดตัง้ ศูนยพ์ กั คอยให้เปน็ โรงพยาบาลสนาม เพื่อรับผ้ปู ่วยมาดูแลรักษา จากน้ันโรงพยาบาลปทุมรัตต์ ฝา่ ยปกครองอำ� เภอ และองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ มารว่ มกบั วดั โพธกิ าราม ในการบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนามโดยมแี พทย์ พยาบาล และเจ้าหนา้ ท่ี ปฏบิ ตั งิ านตลอด 24 ชว่ั โมง ผา่ นระบบการวนิ จิ ฉยั โรคแบบทางไกลและระบบ วดิ ีโอคอลท่ีเหน็ ทงั้ ภาพและเสียงในการตดิ ต่อส่ือสารกับผูป้ ่วย นอกจากการ บรู ณาการเพอ่ื รกั ษาพยาบาลผปู้ ว่ ยแลว้ ยงั มคี วามรว่ มมอื ในการจดั รถบรกิ าร ขนส่งผู้ป่วยและการจัดการขยะ ซ่ึงมีระบบการคัดแยกขยะติดเช้ือและขยะ ทว่ั ไป การบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามจงึ นบั เปน็ แบบแผน การทำ� งานเชงิ พลงั บวร โดยความรว่ มมอื ระหวา่ งวดั โพธกิ ารามกบั หลายภาคี เครอื ข่าย โดยสงั เขปดงั นี้
54 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธิการาม สในุขกภาารวพะขัฒอนงชามุ ชน นอกจากนี้ยังมีเจ้าหน้าท่ีสาธารณสุข 2 คน ร่วมกับเจ้าหน้าที่ของเทศบาล ต�ำบลโพนสูงอีก 2 คน มาช่วยรับบริจาคเงินและสิ่งของจ�ำเป็นจากผู้มี จติ ศรทั ธาในชว่ งเวลาราชการ การบรจิ าคเงนิ จะนำ� เขา้ บญั ชขี องโรงพยาบาล ปทมุ รตั ต์ แลว้ จะเบกิ เงนิ ออกมาใชใ้ นกจิ กรรมของโรงพยาบาลสนาม เฉพาะ กจิ กรรมทไ่ี มม่ งี บประมาณสนบั สนนุ ทง้ั จากโรงพยาบาลปทมุ รตั ต์ หนว่ ยงาน สาธารณสุข เทศบาลต�ำบลโพนสูง หรือภาคีเครือข่ายท่ีร่วมขับเคล่ือน โรงพยาบาลสนาม การสนบั สนนุ กจิ กรรมของโรงพยาบาลสนามยงั ครอบคลมุ ถึงการจัดรถรับส่งผู้ป่วยโควิด-19 ระหว่างโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม กับโรงพยาบาลปทุมรัตต์หรือบ้านของผู้ป่วย และรถขนขยะติดเชื้อจาก โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามน�ำไปรวบรวมไว้ท่ีโรงพยาบาลปุมรัตต์ เพ่ือ รอการนำ� ไปกำ� จดั ตอ่ ไป
55พินจิ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ รี คุณ ใตก้ ารดแู ลของ รพ.สต.บา้ นจานใต้ หรอื รพ.สต.บา้ นสามขา รวมถงึ ภายหลงั จากผา่ นการรกั ษาทโ่ี รงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามแลว้ ผปู้ ว่ ยจะถกู สง่ กลบั ไปพกั ฟน้ื ทบี่ า้ นหรอื ทศี่ นู ยพ์ กั คอยหรอื ศนู ยก์ กั ตวั ภายใตก้ ารกำ� กบั ดแู ลของ รพ.สต. เชน่ เดยี วกัน
56 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธิการาม สในุขกภาารวพะขัฒอนงชามุ ชน รามดว้ ย ในระหวา่ งการดำ� เนนิ งานโรงพยาบาลสนามนายกเทศมนตรไี ดม้ อบ หมายให้เจ้าหน้าท่ีเทศบาลต�ำบลโพนสูงหมุนเวียนกันมาช่วยดูแลและช่วย งานในจดุ รบั บรจิ าคของโรงพยาบาลสนาม โดยในแตล่ ะวนั ชว่ งเวลาทำ� การมี เจา้ หน้าทเ่ี ทศบาลจำ� นวน 2 คน มารับผิดชอบอยู่จนกระทง่ั ปดิ โรงพยาบาล สนาม นอกจากนีย้ งั สนบั สนนุ การจดั บรกิ ารรถรับสง่ ผู้ป่วยระหว่างบ้านหรอื โรงพยาบาลปทุมรัตต์กับโรงพยาบาลสนาม การจัดเก็บขยะไม่ติดเช้ือเพื่อ ก�ำจัดท�ำลาย รวมถึงยังเป็นสื่อกลางในการรับบริจาคและให้การสนับสนุน เงินจ้างรถเอกชนในการขนย้ายขยะติดเชื้อจากโรงพยาบาลสนามไปยัง โรงพยาบาลปทุมรัตต์ เพ่ือรอการกำ� จัดตอ่ ไป
57พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครโู พธวิ ีรคณุ สนามจนกระท่ังปิดรับผู้ป่วยรายใหม่เข้ามารับการรักษา การสนับสนุนของ เหล่าชาวบ้านจิตอาสาในชุมชนโพธ์ิน้อยและโพธ์ิศรีสวัสดิ์ได้ช่วยขับเคลื่อน กิจกรรมโรงพยาบาลสนามร่วมกับทีมแพทย์และพยาบาลของโรงพยาบาล ปทุมรัตตใ์ ห้สามารถด�ำเนนิ งานไปไดอ้ ยา่ งสมั ฤทธผิ ล
58 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม สในขุ กภาารวพะขัฒอนงชาุมชน แคลวะาอมปุ สส�ำรเรรจ็ ค ในการด�ำเนนิ งาน โรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ าราม การด�ำเนินกิจกรรมสาธารณสงเคราะห์หรือกิจกรรมพัฒนาสังคม ยอ่ มมที ง้ั ทป่ี ระสบความสำ� เรจ็ หรอื ลม้ เหลว ยอ่ มมที งั้ ผทู้ เ่ี หน็ ดว้ ยหรอื ไมเ่ หน็ ด้วย และย่อมมีท้ังผู้ที่ให้ความร่วมมือและไม่ให้ความร่วมมือ การจัดท�ำ โรงพยาบาลสนามก็เช่นเดียวกัน มีทั้งประเด็นที่ถือว่าเป็นความส�ำเร็จและ ประเดน็ ทเ่ี ปน็ ขอ้ จ�ำกัดหรอื อุปสรรคในการขบั เคล่ือนกิจกรรม ดังน้ี 59พนิ จิ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธิวรี คุณ ความสำ� เรจ็ ของการจัดตง้ั โรงพยาบาลสนาม ความสำ� เรจ็ ในการจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนามทว่ี ดั โพธกิ าราม สามารถ 1)จ�ำแนกได้เปน็ 5 ประเดน็ คอื การดูแลรักษาผู้ป่วย โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามได้รับ การยอมรบั วา่ สามารถชว่ ยชวี ติ ของผปู้ ว่ ยชาวปทมุ รตั ตแ์ ละในอำ� เภอใกลเ้ คยี ง ไดอ้ ยา่ งเปน็ รปู ธรรม ผปู้ ว่ ยทถี่ กู สง่ ตวั เขา้ มารบั การรกั ษาทโี่ รงพยาบาลสนาม วัดโพธิการามมีจ�ำนวนรวม 516 คน เกือบทุกคนได้รับการรักษาจนหายดี กลบั สชู่ มุ ชน มเี พยี งผปู้ ว่ ยรายหนง่ึ ทม่ี อี าการรนุ แรงถกู สง่ ตวั เขา้ รบั การรกั ษา ทีโ่ รงพยาบาลอ�ำเภอปทมุ รตั ต์ แตอ่ าการหนักขน้ึ ถูกส่งตวั ตอ่ และไปเสยี ชีวติ ทโ่ี รงพยาบาลรอ้ ยเอด็ ผลสมั ฤทธท์ิ ชี่ ดั เจนคอื ชาวบา้ นในอำ� เภอปทมุ รตั ตเ์ กดิ ความม่ันใจได้ว่าเม่ือผ่านการตรวจคัดกรองและพบว่าติดเช้ือไวรัสโควิด-19 ทกุ คนมโี อกาสจะไดเ้ ขา้ รบั การรกั ษาพยาบาลอยา่ งแนน่ อน โดยไมต่ อ้ งไปอยู่ ที่ศูนย์พักคอยเพ่ือรอการส่งตัวไปรักษาที่อ่ืน การรักษาพยาบาลอยู่ในพื้นที่ ช่วยให้ผู้ป่วยเกิดความรู้สึกอบอุ่น เพราะอยู่ใกล้บ้านและใกล้ญาติ คนใน ครอบครวั สามารถนำ� ของมาเยยี่ มหรอื สง่ ของกนิ ของใชม้ าใหไ้ ดส้ ะดวก กอ่ ให้ เกิดก�ำลังใจในการดูแลรักษาตนเองให้สามารถผ่านพ้นปัญหาความเจ็บป่วย ไปได้ด้วยดี รวมถึงชาวบ้านมีความม่ันใจได้ว่าการดูแลรักษาในโรงพยาบาล สนามมแี พทยแ์ ละพยาบาลจากโรงพยาบาลปทมุ รตั ตม์ าใหก้ ารดรู กั ษาตลอด 24 ชั่วโมง จนกระท่ังมีผู้ป่วยท่ีรับการรักษาหายแล้วได้ท�ำวิดีทัศน์ชื่นชม เจ้าหน้าท่ีในการดูแลรักษาพยาบาล จึงกล่าวได้ว่าความส�ำเร็จในการดูแล รกั ษาผปู้ ว่ ยโควดิ -19 ทโี่ รงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามไดร้ บั การยอมรบั จาก ชาวบา้ น ผนู้ ำ� ชมุ ชน และภาคเี ครอื ขา่ ย วา่ สามารถดำ� เนนิ การรกั ษาพยาบาล ได้ตามมาตรฐานทางการแพทย์และสาธารณสขุ 60 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม สในุขกภาารวพะขฒั อนงชามุ ชน
สนามมากข้ึน ทั้งในการรักษาพยาบาลและการควบคุมไม่ให้เกิดการแพร่ ระบาดของเช้ือไวรัสโควิดวิด-19 เมื่อด�ำเนินกิจกรรมโรงพยาบาลสนามวัด โพธกิ ารามไปชว่ งหนงึ่ ชาวบา้ นในชุมชนเร่มิ มีความมั่นใจวา่ จะไม่เกิดปัญหา การแพร่ระบาดโรคจากผู้ป่วยในโรงพยาบาลสนามเข้าไปสู่ชุมชน รวมถึง แพทย์และพยาบาลท่ีอยู่เวรจะคอยให้ความรู้และค�ำแนะน�ำแก่ชาวบ้าน โดยเฉพาะในประเด็นความรู้ในเร่ืองการปฏิบัติตัวเพื่อการป้องกันและดูแล รักษาสุขภาพอย่างเหมาะสม ไม่เส่ียงต่อการสัมผัสเช้ือ ทั้งน้ีก่อนการเปิด โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม ชาวบ้านและผู้น�ำชุมชนบ้านโพธิ์น้อย- โพธ์ิศรีสวสั ด์ยิ งั ขาดความเขา้ ใจในประเด็นโรงพยาบาลสนาม เกิดความกลัว และวิตกจริตว่าคนในชุมชนจะได้รับเช้ือโควิด-19 ไปด้วย บางคนพูดว่า เชอื้ ไวรัสจะลอยตามลมเข้ามาในชมุ ชน ชาวบา้ นกม็ โี อกาสจะติดเช้อื ไวรัสได้ หรือบางคนพูดว่าเพียงแค่เดินผ่านไปใกล้โรงพยาบาลสนามก็มีโอกาสจะได้ รับเช้ือไวรัสแล้ว ในช่วงแรกชาวบ้านจึงเกิดความกลัวกันอย่างมาก และ คัดค้านการจัดตั้งโรงพยาบาลสนามที่วัดโพธิการาม แต่เม่ือผู้อ�ำนวยการ โรงพยาบาลปทุมรัตต์และทีมงานลงไปพูดคุยกับชาวบ้านที่อาศัยอยู่รอบ วัดโพธิการามเพ่ือท�ำความเข้าใจ ประกอบกับเมื่อโรงพยาบาลสนาม วัดโพธิการามยุติการรักษาพยาบาลผู้ป่วยโดยไม่มีชาวบ้านคนใดติดเช้ือ และยังสามารถชว่ ยดแู ลรักษาญาตพิ น่ี อ้ งของคนในชมุ ชนดว้ ย ความรคู้ วาม เข้าใจและการยอมรับของชาวบ้านจึงเปลี่ยนไปในเชิงบวก ขณะที่มีเพียง ชาวบ้าส่วนน้อยที่ยังคงไม่เข้าใจและไม่ยอมรับการจัดต้ังโรงพยาบาลสนาม ในชมุ ชน 61พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ รี คุณ
รบู้ ทบาทหนา้ ทข่ี องตนดี และยนิ ดใี หค้ วามรว่ มมอื กบั ภาคเี ครอื ขายอยา่ งเตม็ ท่ี โดยไมไ่ ดส้ นใจหรอื กงั วลเรอ่ื งงบปประมาณ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ โรงพยาบาล ปทุมรัตต์ ฝา่ ยปกครองอ�ำเภอปทมุ รัตต์ และเทศบาลต�ำบลโพนสงู การท่วี ัด โพธิการามเป็นส่ือกลางส�ำคัญในการประสานความร่วมมือกับทุกภาคส่วน ทกุ ฝา่ ยมีความสบายใจในการประสานและทำ� งานร่วมกัน อาจจะเปน็ เพราะ เงื่อนไขท่ีพระครูโพธิวีรคุณมีอีกสถานะหนึ่งคือเป็นเจ้าคณะอ�ำเภอ และมี ความยนิ ดใี หค้ วามรว่ มมอื อยง่ เตม็ ท่ี หากเปน็ เพยี งเจา้ อาวาสธรรมดากค็ งจะ ประสานการท�ำงานร่วมกับหน่วยงานต่าง ๆ ได้ยากกว่า เพราะได้รับความ ศรัทธาและการยอมรบั จากหนว่ ยงานราชการและภาคเี ครือข่าย จึงสามารถ โน้มน้าวและชักชวนให้มาร่วมกันท�ำกิจกรรมได้ แม้ว่าในช่วงแรกการจัดต้ัง โรงพยาบาลสนามไดร้ บั การคดั คา้ นจากผนู้ ำ� ชมุ ชนและชาวบา้ นบางสว่ นกต็ าม แตก่ ารมสี ถานะเปน็ เจา้ คณะอำ� เภอสง่ ผลใหก้ ระแสการตอ่ ตา้ นไมร่ นุ แรงจนถงึ ขน้ั ทไี่ มส่ ามารถดำ� เนนิ การได้ เหมอื นกบั วดั ในหลายพนื้ ทท่ี พ่ี ยายามจะจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนามหรือศูนย์พักคอย แต่ถูกผู้น�ำชุมชนและชาวบ้านปฏิเสธ เพราะกลวั การแพรร่ ะบาดทอี่ าจเกดิ ขนึ้ การบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนาม วดั โพธกิ ารามถอื เปน็ แบบอยา่ งของการทำ� งานในเชงิ บรู ณาการพลงั บวรไดด้ ี ว่าสามารถประสานการท�ำงานระหว่างบ้าน วัด และหน่วยงานราชการ ได้ อยา่ งประสบผลสำ� เรจ็ โดยไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งรอคอยความพรอ้ มดา้ นงบประมาณ แต่ด้วยความร่วมมือกันของทุกภาคส่วนการขาดแคลนงบประมาณ ได้ถูก ชดเชยดว้ ยการสนบั สนนุ จากภาคเอกชนและชาวบา้ นผมู้ จี ติ อาสา มารว่ มกนั บริจาคทั้งเงิน สิ่งของจ�ำเป็น และก�ำลังแรงงาน การด�ำเนินกิจกรรมของ โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามจงึ ผา่ นพ้นและประสบความส�ำเรจ็ ดว้ ยดี 62 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธิการาม ใสนุขกภาารวพะขฒั อนงชาุมชน
ไมม่ คี วามแตกตา่ งในเชงิ ความสมั พนั ธท์ างสงั คมระหวา่ งวดั และชมุ ชนในชว่ ง ก่อนและหลังการจัดตั้งโรงพยาบาลสนาม ประการหนึ่งอาจเป็นเพราะกลุ่ม ชาวบา้ นที่คดั คา้ นต่อตา้ นส่วนมากเปน็ ชาวบ้านที่ไม่ได้เขา้ วัดอยูแ่ ลว้ ผู้ท่เี ข้า วัดเป็นประจ�ำส่วนมากให้การยอมรับในกิจกรรมน้ีและยังคงเข้าวัดเช่นเดิม โดยไมไ่ ดเ้ กรงกลวั หรอื กงั วลวา่ จะตดิ เชอ้ื โควดิ -19 ไปดว้ ย เพราะโรงพยาบาล สนามมกี ารบรหิ ารจัดการทีแ่ ยกส่วนออกไปต่างหากชัดเจน ไมไ่ ด้อยใู่ กลก้ ับ ศาลาท่ชี าวบา้ นมารว่ มท�ำบญุ อยู่เป็นประจำ� ไม่ไดม้ กี จิ กรรมหรอื โอกาสทจี่ ะ ตอ้ งเขา้ ไปเกย่ี วขอ้ งกนั เมอื่ โรงพยาบาลสนามดำ� เนนิ การไปไดร้ ะยะเวลาหนงึ่ แลว้ ชาวบา้ นยงิ่ เรมิ่ มคี วามเขา้ ใจมากขน้ึ ถงึ ระบบการทำ� งานของโรงพยาบาล สนาม และมีความมั่นใจมากขึ้นว่าจะไม่มีผลกระทบทางลบใด ๆ แก่ชุมชน แต่จะเป็นผลดีส�ำหรับชาวบ้านที่มีโอกาสได้ร่วมกันท�ำบุญใหญ่ เพราะเป็น กิจกรรมท่ีเป็นประโยชน์ในการช่วยเหลือชีวิตคนปทุมรัตต์ด้วยกัน และยัง เปน็ การชว่ ยเหลอื สงั คมไทยโดยสว่ นรวมอกี ดว้ ย ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งวดั กบั ชุมชนจึงไม่ได้รับผลกระทบ และภายหลังยังได้รับค�ำชื่นชมจากชาวบ้านใน ชุมชนและชาวบ้านนอกชุมชนว่าเป็นการด�ำเนินกิจกรรมท่ีดีสามารถช่วย เหลือให้ลูกหลานชาวปทุมรัตต์ที่ป่วยด้วยโรคโควิด-19 ไม่ต้องนอนรอเตียง หรอื ตอ้ งไปรกั ษาอยทู่ อี่ น่ื ไกลจากครอบครวั และญาตพิ น่ี อ้ ง เปน็ การชว่ ยเหลอื ชาวปทมุ รตั ตไ์ ม่ตอ้ งถูกทอดทิง้ หรอื ละเลยในการรักษาพยาบาล 63พนิ จิ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธิวีรคุณ
ขอ้ เทจ็ จรงิ ประการหนง่ึ วา่ ในการจัดตั้งโรงพยาบาลสนามไม่ว่าจะด�าเนิน การโดยหน่วยงานหรือองค์กรใด ส่วนมากจะประสบความส�าเร็จได้ต้อง ใช้ทุนทางสังคมและศักยภาพของตนเองเป็นพ้ืนฐานส�าคัญ งบประมาณ จากรัฐบาลมักจะไม่เพียงพอ ให้การสนับสนุนได้ช้า และมักจะไม่ ครอบคลุมทุกการใช้จ่ายท่ีจ�าเป็นต่อการดูแลรักษาผู้ป่วย ดังนั้นหากรอ การสนับสนุนเพียงงบประมาณจากหน่วยงานราชการ ก็จะอยู่ในวังวน ท่ีไม่สามารถจะขับเคล่ือนโรงพยาบาลสนามได้ หากไม่มีภาคเอกชนและ ชาวบ้านผู้มีจิตอาสาเข้ามาสนับสนุน ก็อาจจะไม่สามารถประสบผล ส�าเร็จดังท่ีพบเห็นได้ในกรณีของโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม โดย เฉพาะอย่างย่ิงการเสียสละของบรรดาแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ ของโรงพยาบาลปทุมรัตต์ ที่ทุ่มเทการท�างานอย่างเหน็ดเหนื่อยด้วยจิต อาสาท่ีจะช่วยเหลือคนปทุมรัตต์ด้วยกัน ซ่ึงผู้อ�านวยการโรงพยาบาล ปทุมรัตต์อธิบายถึงการทุ่มเทจัดตั้งโรงพยาบาลสนามว่า แม้จะไม่ใช่ หน้าท่ีโดยตรงของโรงพยาบาลปทุมรัตต์ แต่เป็นความรับผิดชอบและ ความห่วงใยในการดูแลสุขภาพของชาวปทุมรัตต์ ทีมงานแพทย์พยาบาล ร่วมกันด�าเนินงานอย่างเคร่งครัดและไม่กังวลต่อความเส่ียงหรือความ ปลอดภัยของตนเอง 64 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม ใสนุขกภาารวพะขัฒอนงชาุมชน ...ถ้าโรงพยาบาลปทุมรัตต์ไม่ร่วมด�าเนินการจัดต้ัง โรงพยาบาลสนาม แพทย์พยาบาลและเจ้าหน้าท่ีก็ไม่เหน่ือย โรงพยาบาลก็ไม่ต้องว่ิงหางบประมาณมาช่วยด�าเนินการ เราจะอยู่นิ่งเฉยก็ได้ จะไม่มีใครมาลงโทษด้วย แต่ท่ีมาท�า มาเหน่ือย เพราะต้องการช่วยเหลือชาวปทุมรัตต์ท่ีก�าลังทุกข์ ยากกับความเป็นความตายจากโรคระบาดน้ี ถ้าเราไม่ท�าแล้ว จะให้คนไข้อยู่ตรงไหน จะรอรับการรักษาที่ไหน หรือเรา จะปล่อยให้ชาวบ้านต้องรอ จนอาการหนักและเสียชีวิต เรา ไม่สามารถจะนิ่งดูดายและเพิกเฉยให้คนปทุมรัตต์ต้องรอคอย ความตายได้ (พงษ์เฉลย พลอยวิเลิศ, สัมภาษณ์, 19 กนั ยายน 2564) 65พนิ ิจ ลาภธนานนท และพระครโู พธิวรี คณุ หนว่ ยงานราชการ ภาครัฐ เอกชน ผูม้ จี ิตศรทั ธา ร่วมบริจาคสมทบโรงพยาบาลสนาม 66 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม สในขุ กภาารวพะขัฒอนงชามุ ชน ในภาพรวมจงึ กลา่ วไดว้ า่ ความสำ� เรจ็ ในการจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนาม ท่ีวัดโพธิการามน้ัน ปัจจัยพ้ืนฐานที่ส�ำคัญมากคือพระครูโพธิวีรคุณ ทั้งใน ฐานะทเ่ี ปน็ เจา้ อาวาสวดั โพธกิ ารามและเจา้ คณะอำ� เภอปทมุ รตั ต์ มบี ารมแี ละ ไดร้ ับความศรัทธาจากชาวบ้านในต�ำบลโพนสูงอย่างมาก จงึ สามารถบรหิ าร จดั การและสง่ั การในการเตรยี มจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนามไดอ้ ยา่ งรวดเรว็ รวม ถึงวัดโพธิการามมีความพร้อมในด้านสถานที่และอุปกรณ์พ้ืนฐานด้านไฟฟ้า และเทคโนโลยีการสื่อสาร และมีทีมงานพระสงฆ์ท่ีมีจิตอาสาช่วยเหลือ อย่างเต็มท่ี จึงท�ำให้สามารถเตรียมสถานที่เพียง 2 วันก็สามารถรับผู้ป่วย เขา้ สโู่ รงพยาบาลสนามได้ นอกจากนีใ้ นระหว่างการดำ� เนินงานโรงพยาบาล สนามเมื่อเกิดปัญหาเฉพาะหน้าขึ้น พระครูโพธิวีรคุณก็สามารถสั่งการและ ขอความชว่ ยเหลอื จากพระสงฆใ์ นวดั ชาวบา้ น และทกุ ภาคสว่ น ใหเ้ ขา้ มาระ ดมสรรพกำ� ลงั ในการแกไ้ ขปญั หาเฉพาะหนา้ เหลา่ นนั้ ใหผ้ า่ นพน้ ไปได้ รวมถงึ ยงั มผี มู้ จี ติ ศรทั ธาทงั้ ทเ่ี ปน็ ปจั เจกบคุ คลและบรษิ ทั หา้ งรา้ นทพี่ รอ้ มจะใหก้ าร ช่วยเหลือสนับสนุน ท้ังบริจาคเงิน สิ่งของจ�ำเป็น และก�ำลังแรงงานตามที่ พระครโู พธวิ รี คณุ แจง้ ความประสงคใ์ หท้ ราบ โรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ าราม จึงสามารถด�ำเนินการได้อย่างสัมฤทธิผลเพราะเมตตาของพระครูโพธิวีรคุณ ที่ให้การสนับสนุนและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าร่วมกับโรงพยาบาลปทุมรัตต์ และภาคีเครือข่าย ถ้าการท�ำงานทุกอย่างต้องรองบประมาณจากรัฐบาล โรงพยาบาลสนามในทกุ ลกั ษณะคงจะดำ� เนนิ การใหล้ ุล่วงสำ� เร็จไดย้ าก 67พินจิ ลาภธนานนท์ และพระครโู พธวิ ีรคณุ ภาคเี ครอื ขา่ ยจิตอาสา รว่ มบริจาคสมทบช่วยสนบั สนนุ โรงพยาบาลสนาม ข้อจ�ำกัดขอ้แลจะ�ำอกุปดั สแรลระอคุปในสกรำรรคจใัดนตกงั้ำรโรจงดั พตยง้ั ำโบรงำลพสยนำำบมำลสนำม การด�าเนินกิจกรรมพัฒนาสังคมทุกประการล้วนมีข้อจ�ากัดหรือ ย่อมเกิดอุปสรรคในการขับเคล่ือนกิจกรรมได้เสมอ ในกรณีของการจัดตั้ง โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามก็เช่นเดียวกัน มีข้อจ�ากัดและอุปสรรค 1)หลายประการ ดังนี้ ปัญหาการคัดคา้ นจากชาวบ้าน จากการที่พระครโู พธิวรี คุณ ได้อนุญาตให้ใช้พื้นท่ีวัดโพธิการามในการจัดต้ังโรงพยาบาลสนาม โดยหลัก การแลว้ ควรจะจดั ทา� ประชาคมหมบู่ า้ นหรอื ขอความเหน็ ชอบจากผนู้ า� ชมุ ชน และชาวบ้านก่อน เพราะเป็นการใช้สถานท่ีจัดตั้งโรงพยาบาลสนามข้ึน 68 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม ใสนุขกภาารวพะขฒั อนงชาุมชน ในพื้นท่ีใจกลางชุมชน และอาคารปฏิบัติธรรมที่ใช้ในการดูแลรักษาผู้ป่วย โควิด-19 อยหู่ า่ งจากบ้านเรือนของชาวบ้านข้างวดั เพียงแค่ 3 เมตรเทา่ น้นั ชาวบา้ นและผนู้ า� ชมุ ชนบางคนรสู้ กึ กงั วลเมอ่ื คดิ วา่ จะตอ้ งดา� เนนิ ชวี ติ อยใู่ กล้ ชิดกับกลุ่มผู้ป่วยจากการติดเช้ือโควิด-19 ในเร่ืองนี้พระครูโพธิวีรคุณ เลา่ ใหฟ้ งั ถงึ สถานการณป์ ญั หาวา่ ในตอนแรกชาวบา้ นบางสว่ นกม็ ตี อ่ ตา้ นบา้ ง ซ่ึงถือเป็นเร่ืองธรรมดาที่ชาวบ้านย่อมเกิดความวิตกกังวลในความปลอดภัย ของตนเองและครอบครวั แตห่ ลงั จากทม่ี ที มี แพทยจ์ ากโรงพยาบาลปทมุ รตั ต์ ไปทา� ความเขา้ ใจใหก้ บั ชาวบา้ นทอี่ ยใู่ กลว้ ดั และใหค้ า� แนะนา� แนวทางปอ้ งกนั ตนเองจากการติดเช้ือโควิด-19 พร้อมท้ังจัดฉีดวัคซีนให้ชาวบ้านกลุ่ม เป้าหมายจ�านวน 54 คน ประกอบกบั พระครโู พธวิ รี คุณไดข้ อการสนับสนุน จาก พลตรี ธวัชชัย แจ้งประจักษ์ ผู้บัญชาการมณฑลทหารบกท่ี 27 จัด ชดุ ทหารชา่ งจา� นวนหนงึ่ เขา้ มาดา� เนนิ การปรบั ปรงุ และสรา้ งรวั้ ยาว 100 เมตร กั้นอาณาเขตของโรงพยาบาลสนามให้มั่นคง ชาวบ้านจึงเกิดความมั่นใจ และสบายใจมากขึ้นกับการที่มีโรงพยาบาลสนามมาต้ังอยู่ในกลางชุมชน ในระหวา่ งการดา� เนนิ งานโรงพยาบาลสนามนน้ั กลา่ วไดว้ า่ ชาวบา้ นสว่ นใหญ่ เร่ิมเข้าใจและให้การยอมรับการจัดต้ังโรงพยาบาลสนามมากขึ้น แต่ก็ยังมี ผู้น�าชุมชนและชาวบ้านบางคนที่ยังไม่ยอมรับ แต่ก็ไม่สามารถสร้างกระแส การคัดคา้ นขึน้ มาได้อกี
เกิดข้ึนในช่วงวันที่ 2 สิงหาคม มีผู้ป่วยรายหนึ่งที่เป็นเด็กออธิสติกอายุราว 3 ขวบ เลด็ ลอดออกไปจากโรงพยาบาลสนามในชว่ งประมาณตสี ามครง่ึ ออกไป เดินอยู่ในชมุ ชนเป็นเวลานานกว่า 1 ชั่วโมง ประมาณตีห้ามีชาวบ้านพบเหน็ 69พนิ จิ ลาภธนานนท และพระครูโพธิวีรคุณ และได้แจ้งให้เจ้าหน้าที่ออกตามหาและน�ำเด็กกลับเข้าสู่โรงพยาบาลสนาม ก่อนท่ีจะไปสัมผ้สโดยตรงกับชาวบ้านในชุมชน ซึ่งเป็นเร่ืองที่เกิดขึ้นแบบ เหนอื ความคาดหมาย จากการตรวจสอบพบวา่ ผปู้ ว่ ยเดก็ คนนนั้ ไมไ่ ดไ้ ปสมั ผส้ โดยตรงกบั ชาวบา้ นคนใดเลย เนอ่ื งจากยงั เปน็ ชว่ งเชา้ มดื มาก เมอ่ื นำ� เดก็ กลบั เขา้ สโู่ รงพยาบาลสนามแลว้ เจา้ หนา้ ทไี่ ดอ้ อกไปฉดี นำ้� ยาฆา่ เชอ้ื ในพน้ื ทท่ี พ่ี บ เดก็ รวมถงึ พระครโู พธวิ รี คณุ ไดข้ อความรว่ มมอื จากมณฑลทหารบกท่ี 27 ให้ ช่วยซ่อมแซมร้ัวเพื่อเป็นแนวกั้นอาณาเขตให้แข็งแรง ในส่วนท่ีติดกับบ้าน เรือนของชาวบ้าน เพ่ือความรู้สึกปลอดภัยระหว่างผู้ป่วยโควิด-19 และชาว บ้านในชุมชน โดยเฉพาะเพื่อสร้างความม่ันใจของชาวบ้านว่าจะไม่เกิด เหตกุ ารณเ์ ชน่ นขี้ น้ึ มาอกี นบั แตน่ นั้ เปน็ ตน้ มาคณะทำ� งานโรงพยาบาลสนาม กส็ ามารถบรหิ ารจดั การไดด้ ี ไมเ่ กดิ ปญั หาใดขนึ้ มาอกี ยงิ่ ชว่ ยสรา้ งการยอมรบั จากชาวบา้ นมากขึน้ ด้วยปัญหาท่ีเกิดขึ้นนเ้ี ป็นประเดน็ ที่โรงพยาบาลสนาม ทุกแห่งควรจะต้องให้ความส�ำคัญและดูแลอย่างเคร่งครัด เพราะนอกจาก จะเป็นความเส่ียงในการแพร่ระบาดเชื้อไวรัสเข้าสู่ชุมชนแล้ว ยังกระทบ ต่อความม่ันใจของชาบ้านทีมีต่อการจัดตั้งโรงพยาบาลสนามในพื้นที่อื่น อีกด้วย
จดั เตรยี มสง่ิ อำ� นวยความสะดวกและการบรกิ ารสำ� หรบั การกำ� จดั ของเสยี และ สงิ่ ปฏกิ ลู 4 รายการ คอื ระบบการจดั การของเสยี (ปสั สาวะและอจุ จาระของ ผู้ป่วย) ระบบการจัดการขยะติดเช้ือ ระบบการจัดการน้�ำเสีย และระบบ ระบายน้�ำ หากไม่สามารถจัดเตรียมระบบสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมอย่าง เหมาะสมไดแ้ ลว้ ของเสยี จากโรงพยาบาลสนามอาจจะกลายเปน็ สง่ิ ปนเปอ้ื น 70 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม สในขุ กภาารวพะขฒั อนงชามุ ชน ทหารจากมณฑลทหารบกท่ี 27 มาช่วยทำ� รั้วก้ันรอบบริเวณโรงพยาบาลสนาม 71พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ ีรคณุ ที่ออกไปสู่ชุมชน และกลายเป็นความเส่ียงของการแพร่ระบาดเชื้อไวรัส โควิด-19 ได้ ในกรณีโรงพยาบาลสนามวดั โพธิการามน้ันเปน็ การด�ำเนนิ การ จดั ตง้ั อยา่ งเรง่ ดว่ น การจดั เตรยี มระบบหอ้ งนำ้� หอ้ งสว้ มของศาลาปฏบิ ตั ธิ รรม แม้จะมีความพร้อมในเชิงจ�ำนวนห้อง แต่ระบบการจัดการของเสียไม่ได้ จัดเตรียมไว้เพ่ือรองรับการใช้งานของคนจ�ำนวนมากในระยะเวลานานแบบ ต่อเน่ือง ในภายหลังเมื่อเปิดรับผู้ป่วยเข้ามารักษาในโรงพยาบาลสนามแล้ว จงึ เกดิ ปญั หาการจดั การของเสีย ที่ต้องดำ� เนนิ การแก้ไขปญั หาเฉพาะหน้าที่ เกิดข้ึนอยู่เป็นระยะ ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาส้วมเต็ม เพราะมีผู้ป่วย จ�ำนวนมากใช้ห้องน้�ำห้องส้วมตลอดท้ังกลางวันและกลางคืน ระบบจัดการ ของเสยี จึงไม่สามารถรองรบั ได้ ประกอบกบั จดุ ท่ตี งั้ ของหอ้ งน้ำ� ห้องส้วมนัน้ อยลู่ กึ เขา้ ไปรถสบู สว้ มตอ่ สายเขา้ ไปถงึ ไดย้ าก จงึ ไมส่ ะดวกในการจดั การของ เสีย แตก่ ็สามารถแก้ไขปญั หาให้ผ่านพ้นไปได้ด้วยดี อีกประเดน็ ปัญหาหนึ่ง คือเรื่องการขจัดการขยะติดเช้ือ ซึ่งโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามต้อง รวบรวมและน�ำส่งไปไว้ที่โรงพยาบาลปทุมรัตต์ เพ่ือให้บริษัทเอกชนที่รับ กำ� จัดขยะตดิ เชอ้ื มารับไปด�ำเนนิ การ แตเ่ น่ืองจากในชว่ งเวลาน้นั ขยะตดิ เช้อื ในโรงพยาบาลทกุ แหง่ มปี รมิ าณเพม่ิ มากขน้ึ เชน่ เดยี วกนั หมด ในขณะทบี่ รษิ ทั น้ีอยู่ท่ีจังหวัดสระบุรี การเก็บรวบรวมขยะติดเช้ือจากโรงพยาบาลในพื้นที่ จงั หวัดสระบรุ แี ละจงั หวดั ใกล้เคียงกไ็ ม่สามารถเก็บรวบรวมไดท้ นั หลายวนั จงึ จะสามารถจดั รถมารบั ขยะตดิ เชอ้ื ทโ่ี รงพยาบาลปทมุ รตั ตไ์ ดค้ รง้ั หนง่ึ จนเกดิ ปญั หาขยะตดิ เชอ้ื สะสมลน้ ทเี่ กบ็ ดงั นนั้ หากในอนาคตจะเปดิ ใชโ้ รงพยาบาล สนามทว่ี ดั โพธกิ ารามขน้ึ อกี หรอื จะมกี ารจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนามขน้ึ ในทแี่ หง่ ใหม่ โรงพยาบาลหลกั ควรจะพจิ ารณาประเดน็ การจดั เตรยี มเรอื่ งระบบสขุ าภบิ าล สง่ิ แวดลอ้ มใหส้ ามารถจดั การของเสยี ทง้ั หลายไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เพอื่ การดแู ล สุขอนามัยทดี่ ขี องผู้ปว่ ยและเพอ่ื การป้องกันการแพรร่ ะบาดของโรคดว้ ย 72 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ าราม สในุขกภาารวพะขฒั อนงชามุ ชน ขอ้ เสนอแนะแนวทาง การใช้พื้นทวี่ ดั จัดตง้ั เป็นโรงพยาบาลสนาม การศึกษาคร้ังนี้คาดหวังว่าจะเป็นบทเรียนส�ำหรับการด�ำเนิน กจิ กรรมดา้ นสาธารณสขุ ในอนาคต หากเกดิ วกิ ฤตโรคระบาดหรอื วกิ ฤตอน่ื ท่ี มีความตอ้ งการจะเลือกใช้พืน้ ทีว่ ัดใหเ้ ป็นโรงพยาบาลสนาม หรือเพ่อื ให้การ ดูแลรักษา ฟื้นฟู และช่วยเหลือผู้เจ็บป่วยหรือทุกข์ยากเดือดร้อนจาก ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากภาวะวิกฤตน้ัน สามารถใช้บทเรียนการจัดตั้ง โรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามไปเป็นแนวทางในการพิจารณา เพ่ือการ จัดตั้งโรงพยาบาลสนามให้สามารถด�ำเนินการได้อย่างบรรลุวัตถุประสงค์ ในการดูแลรักษาผปู้ ่วย โดยมีประเด็นท่ีควรจะพจิ ารณาดังนี้ 73พินจิ ลาภธนานนท์ และพระครโู พธิวีรคณุ
การจัดต้ังโรงพยาบาลสนามภายในวัดควรจะต้องประเมินศักยภาพของวัด ให้ชัดเจน ประกอบดว้ ย ประเด็นขนาดพื้นทีอ่ าคารท่ีจะใช้ประโยชน,์ ระบบ สาธารณูปโภคและสุขาภิบาลในอาคาร, ท�ำเลท่ีต้ังน้ันควรจะมีความสะดวก ในด้านการขนส่งด้วย เพราะจะต้องมีการรับ-ส่งผู้ป่วยระหว่างชุมชนกับ โรงพยาบาลสนาม, และท�ำเลทตี่ ัง้ ทไี่ มค่ วรจะอยู่ในบริเวณใจกลางชมุ ชน แต่ ควรจะอยหู่ า่ งจากชมุ ชนในระยะหนง่ึ เพอ่ื ไมใ่ หส้ ง่ ผลกระทบตอ่ ความสมั พนั ธ์ อันดีระหว่างวัดกับชุมชน รวมถึงวัดควรจะด�ำเนินเร่ืองขออนุญาตใช้พื้นที่ วัดเพ่ือสนับสนุนการจัดต้ังโรงพยาบาลสนามจากองค์กรปกครองคณะสงฆ์ อย่างถูกต้อง อย่างไรก็ตามหากวัดและพระสงฆ์คิดว่าไม่มีความพร้อมหรือ ไมม่ ศี กั ยภาพทจี่ ะจดั ตง้ั เปน็ โรงพยาบาลสนาม และกงั วลตอ่ ศรทั ธาหรอื ความ สัมพันธ์ทางสังคมดังกล่าวน้ัน แล้วตัดสินใจไม่มีส่วนร่วมผลักดันหรือ ขับเคลื่อนการจัดต้ังโรงพยาบาลสนาม ผลกระทบที่อาจเกิดข้ึนอย่างรุนแรง คือสุขภาวะของชาวบ้านและผู้ป่วยจะไม่ได้รับการดูแลอย่างเหมาะสม จริง อยวู่ า่ หากมขี อ้ จำ� กดั หรอื มคี วามไมพ่ รอ้ มในบางประการแลว้ วดั และพระสงฆ์ ยังคงยืนยันที่จะให้จัดตั้งโรงพยาบาลสนาม ย่อมอาจเกิดผลกระทบหลาย ประการขนึ้ ได้ แตเ่ ราตอ้ งยอมรบั ความจรงิ วา่ ทุกกจิ กรรมทด่ี ำ� เนนิ การยอ่ มมี อปุ สรรคและมปี ญั หา แตเ่ มอื่ ไดเ้ รมิ่ ตน้ ดำ� เนนิ กจิ กรรม ทกุ ภาคสว่ นกย็ อ่ มจะ เขา้ มารว่ มกนั แกไ้ ขปญั หาหรอื ลดขอ้ จำ� กดั เหลา่ นนั้ เพอื่ ใหก้ ารบรหิ ารจดั การ โรงพยาบาลสนามสามารถดำ� เนนิ การไปได้ ดงั ตวั อยา่ งการจดั ตง้ั โรงพยาบาล สนามวัดโพธิการาม เม่ือเราย้อนมองถึงข้อจ�ำกัดที่วัดนั้นมีอยู่ จะพบว่าทุก ปญั หาลว้ นสามารถแกไ้ ขไดแ้ ละไมเ่ ปน็ อปุ สรรคในการดำ� เนนิ กจิ กรรม ดงั นนั้ หากทกุ วดั ยดึ ตดิ กบั ขอ้ จำ� กดั ตา่ ง ๆ แลว้ กจ็ ะกลายเปน็ อปุ สรรคและเกดิ ความ ลม้ เหลวในการด�ำเนินกจิ กรรมทุกกจิ กรรม รวมถึงโรงพยาบาลสนามด้วย 74 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธิการาม สในขุ กภาารวพะขฒั อนงชาุมชน
จะเปดิ ใหบ้ รกิ าร โดยเฉพาะอย่างย่ิงในการจัดเตรียมเตียงผู้ป่วยให้มีจ�ำนวน ทเี่ หมาะสม ระหว่างศักยภาพหรือความสามารถของทีมแพทย์พยาบาลและ ความต้องการเตียงเพ่ือการรักษาผู้ป่วย ตัวอย่างเช่น ในกรณีโรงพยาบาล สนามวัดโพธกิ ารามสามารถจดั เตรยี มเตยี งไวไ้ ดจ้ ำ� นวน 80 เตียง ในขณะท่ี ทีมแพทย์พยาบาลของโรงพยาบาลปทุมรัตต์ที่จัดสรรมานั้นมีศักยภาพที่จะ ด�ำเนนิ การรักษาพยาบาลผ้ปู ่วยโควิด-19 ไดป้ ระมาณ 150 คน หากสถานที่ พร้อมโรงพยาบาลสนามก็จะสามารถรองรับผู้ป่วยโควิด-19 ได้ในจ�ำนวนที่ มากขนึ้ อกี เกอื บเทา่ ตวั โดยไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งจดั หาบคุ ลากรเพม่ิ เตมิ ในการบรหิ าร จดั การ แตเ่ นอื่ งจากอาคารปฏบิ ตั ธิ รรมทใี่ ชจ้ ดั ตง้ั โรงพยาบาลสนามนนั้ มพี น้ื ท่ี จ�ำกัดและมีระบบสาธารณูปโภคและสุขาภิบาลที่จ�ำกัด จึงไม่เหมาะสมท่ีจะ เพิ่มจ�ำนวนเตียงคนไข้ในการรักษาพยาบาลได้ นอกจากนี้ยังมีค�ำแนะน�ำว่า ในการจดั เตรยี มเตยี งผปู้ ว่ ยนห้ี ากมฉี ากกน้ั ระหวา่ งเตยี งผปู้ ว่ ยจะทำ� ใหม้ คี วาม เปน็ สว่ นตวั มากขนึ้ ลดการสมั ผสั ระหวา่ งผปู้ ว่ ยแตล่ ะเตยี งได้ แตใ่ นกรณขี อง โรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามนน้ั อาจยากทจี่ ะทำ� ได้ เพราะจำ� นวน 80 เตยี ง ที่จัดเตรียมไว้ส�ำหรับผู้ป่วยน้ัน มีระยะห่างระหว่างเตียงเพียง 60-80 เซน ตเิ เมตร จงึ ไมอ่ ยใู่ นเลอ่ื นไขทเ่ี หมาะสมจะจดั ทำ� ฉากกนั้ ระหวา่ งเตยี งผปู้ ว่ ยได้ ทงั้ นหี้ ากในอนาคตจำ� เปน็ ตอ้ งเปดิ โรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามขน้ึ อกี ครง้ั หน่งึ มาตรการทีค่ วรจะน�ำมาใชเ้ ป็นการทดแทนคือ ผูป้ ่วยต้องเคร่งครดั มาก ขึ้นในการสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา และล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์ บ่อย ๆ เพอื่ การดแู ลและป้องกนั ตนเอง 75พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ ีรคณุ
จดั เตรยี มหอ้ งนำ้� และหอ้ งสว้ มแยกระหวา่ งชาย-หญงิ อยา่ งเหมาะสมและเพยี ง พอแล้ว ยังมีระบบการจัดการของเสีย (ปัสสาวะและอุจจาระของผู้ป่วย) ระบบการจดั การขยะตดิ เชอื้ ระบบการจดั การนำ้� เสยี และระบบระบายนำ้� ท่ี ต้องจัดเตรียมอย่างเหมาะสม หากไม่สามารถจัดเตรียมระบบสุขาภิบาล สิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสมแล้ว ของเสียจากโรงพยาบาลสนามอาจจะ กลายเปน็ สง่ิ ปนเปอ้ื นทอ่ี อกไปสชู่ มุ ชน และกลายเปน็ ความเสย่ี งของการแพร่ ระบาดเชอื้ ไวรสั โควดิ -19 ขนึ้ ได้ ดงั นน้ั คณะทำ� งานตอ้ งมกี ารจดั เตรยี มระบบ สุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมให้เหมาะสมกับจ�ำนวนผู้ป่วยท่ีโรงพยาบาลสนามจะ รองรบั ได้ หากในอนาคตจะเปดิ ใชโ้ รงพยาบาลสนามวดั โพธกิ ารามขน้ึ อกี หรอื จะมีการจัดต้ังโรงพยาบาลสนามขึ้นในที่แห่งใหม่ ควรจะพิจารณาประเด็น การจัดเตรียมเร่ืองระบบสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมให้สามารถจัดการของเสีย ทงั้ หลายไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เพือ่ ที่จะไมส่ ง่ ผลกระทบตอ่ การควบคมุ โรคท้ังใน โรงพยาบาลสนามและในชุมชน ทั้งนี้โรงพยาบาลหลักและองค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นควรจะเข้ามาให้ค�ำปรึกษา แนะน�ำ และสนับสนุนงบประมาณ ให้วัดสามารถจัดระบบบสุขาภิบาลส่ิงแวดล้อมที่ดีในโรงพยาบาลสนาม ไมส่ รา้ งปญั หาสขุ อนามยั ตอ่ ผปู้ ว่ ย พระสงฆใ์ นวดั และชาวบา้ นในชมุ ชนทอ่ี ยู่ ใกลโ้ รงพยาบาลสนาม
รวมถึงระบบโทรศพั ทแ์ ละอินเทอร์เน็ต ซ่งึ ล้วนมีความจำ� เป็นตอ่ การวินจิ ฉยั อาการและดูแลรักษาผู้ป่วยแบบทางไกล ส�ำหรับผู้ป่วยโควิด-19 ท่ีต้อง ระมัดระวงั ในเรอื่ งการสัมผัสโดยตรงกับแพทย์ พยาบาล และเจา้ หน้าที่หรือ 76 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม สในขุ กภาารวพะขัฒอนงชาุมชน จิตอาสา เพอ่ื ไมใ่ ห้เกดิ การแพร่ระบาดของเช้ือไวรสั กระจายออกไป การจดั เตรยี มระบบเหลานจี้ งึ มคี วามจำ� เปน็ ซงึ่ ถอื วา่ เปน็ ความโชคดขี องโรงพยาบาล สนามวัดโพธิการาม ที่มีระบบไฟฟ้าและอนิ เทอร์เน็ตทีด่ ี และมีพระสงฆท์ ม่ี ี ความรดู้ า้ นนร้ี ว่ มเปน็ ทมี งานใหก้ ารสนบั สนนุ การจดั เตรยี มและจดั การระบบ การปฏิบัติงานในโรงพยาบาลสนามได้อย่างดี เมื่อเกิดปัญหาหรือมีความ จ�ำเป็นทางพระสงฆ์และทีมงานสามารถช่วยแก้ไขปัญหาได้อย่างรวดเร็ว นอกจากจะชว่ ยใหร้ ะบบการทำ� งานมคี วามสะดวกและรวดเรว็ ขนึ้ แลว้ ยงั ชว่ ย ประหยดั งบประมาณในการบรหิ ารจดั การอกี ดว้ ย และทสี่ ำ� คญั มากคอื ไดช้ ว่ ย ให้ระบบการดแู ลรักษาพยาบาลผูป้ ว่ ยดำ� เนนิ การได้ดี สามารถลดการสมั ผัส ระหวา่ งผปู้ ว่ ยกบั ทมี แพทยพ์ ยาบาลไดม้ าก ความพรอ้ มดา้ นนขี้ องวดั โพธกิ าราม ถอื วา่ เปน็ ความไดเ้ ปรยี บในการบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนาม ซง่ึ ในวดั อนื่ ทว่ั ไปอาจจะไมม่ คี วามพรอ้ มเชน่ น้ี
ระยะห่างพอสมควรกับชุมชนที่อยู่ใกล้เคียง เพื่อไม่ให้เกิดความขัดแย้ง ระหวา่ งวดั กบั ชมุ ชน รวมถงึ เกดิ ความสบายใจของชาวบา้ นทอี่ าศยั อยใู่ กลก้ บั โรงพยาบาลสนาม และในบรเิ วณพนื้ ทก่ี นั ชนนย้ี งั อาจจะสามารถจดั แบง่ สว่ น หนง่ึ มาใชป้ ระโยชนเ์ ปน็ พน้ื ทเี่ พอื่ ออกกำ� ลงั กายสำ� หรบั ผปู้ ว่ ย หรอื อาจจะจดั เปน็ พน้ื ทใี่ หผ้ ปู้ ว่ ยไดน้ ง่ั หรอื เดนิ เลน่ เปน็ การพกั ผอ่ นไดอ้ กี ดว้ ย อยา่ งไรกต็ าม จากการศึกษาข้อมูลวัดที่อนุญาตให้ใช้พ้ืนท่ีจัดต้ังโรงพยาบาลสนามพบว่า ส่วนมากไม่ได้มีพื้นท่ีมากที่จะจัดท�ำเป็นพ้ืนที่กันชนที่สามารถใช้เป็นพื้นท่ี ออกก�ำลังกายหรือพื้นท่ีพักผ่อนหย่อนใจได้ เพราะวัดที่มีพื้นท่ีมากเช่นน้ี มักจะเป็นวัดป่าที่ตั้งอยู่ห่างจากชุมชน ซึ่งอาจจะมีปัญหาความไม่สะดวกใน 77พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ รี คุณ การเดินทางและการขนส่งผู้ป่วย รวมถึงในวัดท่ีมีความพร้อมเช่นน้ันยังมี เงื่อนไขเรื่องจ�ำนวนพระสงฆ์ภายในวัดที่มีจ�ำนวนน้อย เพราะอาจจะมีเพียง 1-2 รูป อันเป็นอุปสรรคในการมีส่วนร่วมบริหารจัดการโรงพยาบาลสนาม นอกจากจะเป็นกรณีท่ีให้ใช้พื้นที่วัดเท่าน้ัน แต่พระสงฆ์ไม่เข้าไปมีส่วนร่วม บริหารจัดการด้วย หากจะเลือกจัดตั้งโรงพยาบาลในวัดท่ีเจ้าอาวาสและ พระสงฆม์ คี วามพรอ้ มในการสนบั สนนุ ชว่ ยเหลอื การทำ� งานของโรงพยาบาล สนาม ก็จะต้องเลือกวัดท่ีเจ้าอาวาสมีประสบการณ์และมีทีมงานที่สามารถ ช่วยด�ำเนนิ กจิ กรรมด้านสงั ฆพัฒนาหรอื สาธารณสงเคราะหไ์ ด้ ซงึ่ มกั จะเป็น วดั ที่ตงั้ อยูใ่ นชมุ ชน ดังน้นั เง่อื นไขในการเลือกวดั ที่มีความเหมาะสมจะจดั ตั้ง เป็นโรงพยาบาลสนามและมีพื้นท่ีมากพอจะจัดท�ำเป็นพื้นท่ีกันชนได้นั้น จึง เป็นเง่อื นไขท่ีหาได้ยาก
โรงพยาบาลสนามพระสงฆจ์ ะตอ้ งมที มี งาน ทงั้ ฝา่ ยสงฆแ์ ละฝา่ ยฆราวาสเพอ่ื ร่วมขบั เคลอ่ื นโรงพยาบาลสนาม และทุกวดั จะต้องมีภาคเี ครอื ข่ายจติ อาสา ในการร่วมกิจกรรมให้ครอบคลุมทุกเรื่องท่ีเก่ียวข้องกับการบริหารจัดการ โรงพยาบาลสนาม โดยบุคคลท่ีส�ำคัญที่สุดคือเจ้าอาวาสท่ีจะต้องเป็นก�ำลัง ส�ำคัญในการบริหารจัดการเพ่ือให้การด�ำเนินงานหรือการแก้ไขปัญหาลุล่วง ไปได้ พระครโู พธวิ รี คณุ นอกจากจะเปน็ เจา้ อาวาสแลว้ ยงั เปน็ เจา้ คณะอำ� เภอ ดว้ ย จงึ มบี ารมที จ่ี ะสรา้ งการยอมรบั จากชาวบา้ นได้ และสามารถสง่ั การหรอื ขอความรว่ มมอื จากทกุ ภาคสว่ นทงั้ ในพนื้ ทแี่ ละจากหนว่ ยงานราชการตา่ ง ๆ ไดง้ า่ ยอกี ดว้ ย นอกจากนพ้ี ระครโู พธวิ รี คณุ ยงั มที มี งานพระสงฆภ์ ายในวดั และ ญาตโิ ยมทมี่ จี ติ ศรทั ธา สามารถรว่ มกนั สนองงานในการจดั เตรยี มโรงพยาบาล 78 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม สในุขกภาารวพะขฒั อนงชามุ ชน สนามได้ดี ทั้งทีมงานในเรื่องระบบไฟฟ้าและเทคโนโลยีการส่ือสารในการ จัดเตรียมระบบสารสนเทศท่ีจ�ำเป็นในการวินิจฉัยอาการของผู้ป่วยแบบ ทางไกล และการมีภาคีเครือข่ายท่ีจะช่วยสนับสนุนกิจกรรม ท้ังท่ีเป็น หนว่ ยงานราชการ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ ภาคเอกชน และกลมุ่ จติ อาสา ทั้งนี้ภาคีเครือข่ายท่ีส�ำคัญท่ีสุดอันดับแรกคือโรงพยาบาลปทุมรัตต์ท่ีจะต้อง จดั สง่ บคุ ลากรทางการแพทย์ เจ้าหน้าที่ และเครอ่ื งมืออปุ กรณ์ เข้ามาดูแล รักษาผู้ป่วยในโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามอย่างทุ่มเทเต็มก�ำลังความ สามารถ
ของเช้ือไวรัสโควิด-19 ให้แก่ชาวบ้านในชุมชนท่ีอยู่รอบโรงพยาบาลสนาม ได้เข้าใจถึงธรรมชาติของเช้ือไวรัสโควิด-19 ท่ีแม้ว่าจะเป็นโรคที่สามารถ ติดต่อได้กบั ทุกคน ทกุ เพศ และทุกวยั โดยมคี วามเสย่ี งทีจ่ ะตดิ เชื้อไดเ้ ทา่ กัน เพราะเป็นโรคอุบัติใหม่ และผู้ป่วยแต่ละคนจะมีระดับความรุนแรงของโรค แตกตา่ งกนั ผทู้ ร่ี า่ งกายแขง็ แรงหรอื อายนุ อ้ ยจะมรี ะดบั ความรนุ แรงของโรค น้อยกว่าผู้ท่ีมีอายุมากหรือมีโรคประจ�ำตัว แต่ทุกคนสามารถป้องกันตนเอง จากความเสยี่ งทจี่ ะตดิ โรคนไี้ ด้ โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ การเวน้ ระยะหา่ งจากผปู้ ว่ ย (social distancing) กล่าวคือไม่ได้อยู่บ้านเดียวกันกับผู้ป่วย, ไม่พูดคุยกับ ผู้ป่วยในระยะ 1 เมตร นานเกิน 5 นาที, ไม่ถูกผ้ปู ่วยไอ/จามรด, หรือไม่อยู่ ในสถานทแ่ี ออดั รว่ มกับผู้ปว่ ยในระยะ 1 เมตร เกนิ 15 นาที ดังนัน้ การตดิ เช้อื โควดิ -19 จึงไมไ่ ด้ตดิ กันง่าย ๆ เพยี งเพราะมกี ารจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนาม อยใู่ นชมุ ชน เพราะโรงพยาบาลสนามทกุ แหง่ จะมกี ารจดั ตงั้ ในพน้ื ทบ่ี รเิ วณท่ี แยกออกจากพน้ื ท่ีใช้ประโยชนข์ องชมุ ชนอย่างชัดเจน เพ่อื ปอ้ งกันไม่ให้เกิด 79พนิ จิ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ ีรคุณ การสมั ผสั ระหวา่ งผปู้ ว่ ยและชาวบา้ นในชมุ ชน อยา่ งไรกต็ ามชาวบา้ นควรจะ มคี วามรคู้ วามเขา้ ใจอยา่ งถกู ตอ้ ง เพอื่ ใหส้ ามารถดำ� เนนิ ชวี ติ ดว้ ยการปอ้ งกนั ตนเองอย่างเหมาะสม ก็จะไม่เป็นผู้เสี่ยงสูงต่อการติดโรค แต่เมื่อใดที่เกิด ความกังวลวา่ มกี ารสมั ผัสผปู้ ่วยโรคโควดิ -19 ชาวบ้านสามารถสังเกตอาการ ตนเอง และกกั ตวั อยทู่ บ่ี า้ น หากมอี าการผดิ ปกตใิ นระบบทางเดนิ หายใจกใ็ ห้ รีบมาพบแพทย์ที่โรงพยาบาลสนามได้ทันที ดังนั้นการจัดต้ังโรงพยาบาล สนามในชุมชนจึงกลายเป็นโอกาสดีที่ชาวบ้านนอกจากจะได้รับความรู้หรือ ขอค�ำปรึกษาแล้ว ยังจะได้รับการดูแลจากบุคลากรทางการแพทย์และ เจา้ หนา้ ท่ีสาธรณสขุ ไดอ้ ย่างใกล้ชิดอกี ด้วย
โดยเฉพาะในประเด็นท่ีว่าวัคซีนไม่ได้ช่วยป้องกันการติดเช้ือไวรัสโควิด-19 แต่เป็นการสร้างภูมิคุ้มกันไม่ให้อาการของโรคมีความรุนแรงมากเมื่อติดเชื้อ โควิด กล่าวคือเม่ือฉีดวัคซีนแล้วยังคงต้องคอยดูแลตนเองและป้องกันไม่ให้ เขา้ ไปสจู่ ดุ เสย่ี งในการสมั ผสั กบั เชอ้ื ไวรสั ดงั นนั้ การสง่ เสรมิ การฉดี วคั ซนี ของ ฝ่ายสาธารณสุขก็ควรจะเน้นเพ่ิมความรู้ความเข้าใจให้แก่ชาวบ้านอย่าง ชัดเจนด้วยว่าทุกคนยังคงต้องเข้มงวดในการป้องกันตนเองอยู่เสมอ เพื่อไม่ ใหต้ นเองตอ้ งเปน็ ผตู้ ดิ เชอ้ื และไมเ่ ปน็ ผแู้ พรเ่ ชอ้ื ไปสผู่ อู้ น่ื หากมคี วามเชอื่ มน่ั ในวคั ซนี แลว้ การด์ ตก ไมด่ แู ลปอ้ งกนั ตนเอง สถานการณก์ ารแพรร่ ะบาดของ เช้ือไวรัสโควิด-19 ย่อมไม่มีทางท่ีจะจบลงได้ รวมถึงความรู้ความเข้าใจใน เรื่องการป้องกันตนเอง หากเข้าไปอยู่ร่วมในกลุ่มผู้สัมผัสความเส่ียงสูง จะ ตอ้ งท�ำการตรวจคัดกรองเชือ้ หากไมพ่ บเชอื้ ยังต้องแยกกักตวั 14 วัน เพื่อ และสงั เกตอาการอยา่ งใกลช้ ดิ โดยไมม่ ขี อ้ ยกเวน้ และหลกี เลยี่ งการไปทชี่ มุ ชน 80 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม ใสนขุ กภาารวพะขฒั อนงชามุ ชน หากพบอาการผดิ ปกติ ตอ้ งรบี แจง้ เจา้ หนา้ ทสี่ าธารณสขุ หรอื เดนิ ทางไปตรวจ คัดกรองท่ีโรงพยาบาลโดยทันที
จดั ตงั้ โรงพยาบาลสนาม การจดั ทำ� ประชาคมหมบู่ า้ นเปน็ ประเดน็ ทย่ี งั คงเปน็ ข้อถกเถียงกันระหว่างผู้ท่ีคัดค้านและผู้ท่ีสนับสนุนการจัดตั้งโรงพยาบาล สนาม ทงั้ นโี้ ดยหลกั การแลว้ การจดั ตงั้ โรงพยาบาลสนามควรจะตอ้ งมกี ารทำ� ประชาคมเพอื่ ใหเ้ กดิ การยอมรบั จากชมุ ชนเสยี กอ่ นทจ่ี ะดำ� เนนิ การจดั ตง้ั แต่ จากการสมั ภาษณพ์ ระสงฆแ์ ละบคุ ลากรภาคราชการหลายคน ตา่ งยอมรบั วา่ หากมีการจัดท�ำประชาคมข้ึน คงจะเป็นเร่ืองยากท่ีชาวบ้านส่วนใหญ่จะ ใหก้ ารยอมรบั และยนิ ดใี หจ้ ดั ตง้ั โรงพยาบาลสนามขนึ้ ในชมุ ชนหรอื อยใู่ กลก้ บั ชุมชน แม้หน่วยงานสาธารณสุขและฝ่ายปกครองไปขอความร่วมมือจาก ชุมชนทไี่ หน กไ็ ม่มใี ครอยากให้จดั ตง้ั ในชมุ ชน ซง่ึ ปัญหาเหล่านไี้ ด้เกิดขึน้ มา แลว้ ในหลายกรณี และไมส่ ามารถจดั ตง้ั โรงพยาบาลสนามได้ ภาคราชการจงึ มีความคิดวา่ หากวดั น้ันมคี วามเหมาะสมที่จะจดั ต้งั โรงพยาบาลสนาม กอ็ าจ จะไม่ท�ำประชาคมหมู่บ้าน ด�ำเนินการจัดตั้งโรงพยาบาลสนามไปพร้อมกับ การดำ� เนนิ มาตรการใหค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจแกช่ าวบา้ นและผนู้ ำ� ชมุ ชน ประเดน็ ส�ำคัญพ้ืนฐานคือเจ้าอาวาสหรือพระสังฆาธิการในวัดน้ันจะต้องเข้มแข็ง ใช้ บารมแี ละความศรทั ธาเลอื่ มใสของคนในชมุ ชนเปน็ ฐานในการยนื ยนั การเขา้ รว่ มกิจกรรม รวมถึงหนว่ ยงานราชการท้งั หลายจะต้องให้การสนบั สนุนทา่ น อย่างไม่มีเงื่อนไข ไม่เช่นนั้นแล้วคงยากที่จะด�ำเนินการจัดต้ังโรงพยาบาล สนามขนึ้ มาได้จรงิ โดยทกุ ฝ่ายควรยดึ ถือหลักการส�ำคัญท่วี ่าภาวะวิกฤตการ แพร่ระบาดของเช้ือไวรัสโควิด-19 เป็นเรื่องคอขาดบาดตาย และเป็น 81พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครโู พธิวีรคุณ สถานการณร์ นุ แรงทจ่ี ะตอ้ งระดมสรรพกำ� ลงั มาชว่ ยเหลอื กนั โดยไมส่ ามารถ ลงั เลหรอื รรี อได้ ไมเ่ ชน่ นน้ั การแพรร่ ะบาดอาจจะยง่ิ รนุ แรงมากขน้ึ การไมท่ ำ� ประชาคมหมู่บ้านจะช่วยให้การตัดสินใจจัดตั้งโรงพยาบาลสนามสามารถ ด�ำเนินการได้อย่างรวดเร็ว โรคระบาดถือเป็นสถานการณ์ท่ีมีความจ�ำเป็น เร่งด่วน ไม่สามารถรอเวลาได้ ต้องมีการตัดสนิ ใจด�ำเนนิ การโดยเรว็
เพ่ือลดเง่ือนไขความขัดแย้งที่อาจจะเกิดข้ึนระหว่างวัดและชุมมชนได้ดี คือ ใหศ้ นู ยป์ ฏิบัติการควบคุมโรคระดบั จงั หวดั และอ�ำเภอเปน็ ผจู้ ดั ทำ� ประชามติ จากผนู้ ำ� ชมุ ชนและ/หรอื ชาวบา้ นจากทกุ หมบู่ า้ น เพอ่ื จดั หาสถานทท่ี มี่ คี วาม เหมาะสมจะจัดตั้งเป็นโรงพยาบาลสนาม ซ่ึงอาจจะเป็นอาคารสถานท่ีของ หน่วยงานราชการ โรงเรยี น โรงยิม หรอื วดั โดยอาจจะพจิ ารณาคัดเลือกมา จ�ำนวน 2-3 แห่ง เพ่อื ใหม้ ีการลงประชามติเลือกสถานท่ีที่มีความเหมาะสม และไดร้ บั การยอมรบั จากภาคประชาชน เมอ่ื ไดส้ ถานทผ่ี า่ นการทำ� ประชามติ ดงั กลา่ วแลว้ ไม่ว่าจะอยใู่ นพื้นทีแ่ บบใดกจ็ ะไมป่ ระสบปญั หาการคัดค้านตอ่ ต้าน แม้จะเป็นโรงพยาบาลสนามที่ตั้งอยู่กลางชุมชนก็ตาม เพราะเป็น ประชามตขิ องคนสว่ นใหญท่ เ่ี ลอื กสถานทน่ี น้ั การจดั ตง้ั และการบรหิ ารจดั การ โรงพยาบาลสนามกจ็ ะราบร่นื ยิ่งไปกวา่ นน้ั แนวทางนยี้ ังจะชว่ ยลดข้อจ�ำกดั เรอื่ งการทำ� ประชาคมหมบู่ า้ นด้วย ทั้งผู้นำ� ชุมชน ผูอ้ ำ� นวยการโรงเรยี น และ เจา้ อาวาสวดั กจ็ ะสบายใจ เพราะการทำ� ประชามตทิ เ่ี กดิ จากกระบวนการของ ภาคราชการจะสร้างการยอมรับและสร้างความร่วมมือในเชิงบูรณาการได้ อย่างไรก็ตามมาตรการนี้ควรจะด�ำเนินการโดยมอบหมายให้ทุกภาคีใน ศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารควบคมุ โรคระดบั จงั หวดั และอำ� เภอ มารว่ มกนั พจิ ารณาเลอื ก 82 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ าราม สในขุ กภาารวพะขัฒอนงชาุมชน พ้ืนที่ให้ครอบคลุมท้ังในการจัดตั้งโรงพยาบาลสนาม ศูนย์พักคอย หรือ ศูนย์กักกันตัว เพื่อให้คณะท�ำงานของทุกศูนย์สามารถประสานงานกันและ ขับเคล่ือนกิจกรรมเชิงหนุนเสริมกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีระบบบริหาร จดั การทจี่ ะชว่ ยปอ้ งกนั การแพรร่ ะเบาดและสามารถตอบสนองวตั ถปุ ระสงค์ การดูแลรักษาและฟื้นฟผู ู้ปว่ ยโควิด-19 ได้อยา่ งมปี ระสิทธิผล
“บวร” คอื บา้ น วัด และราชการ ซึ่งเป็นการด�ำเนินกิจกรรมทจ่ี ะตอ้ งไดร้ ับ การยินยอมและความร่วมมือจากชาวบ้านและผู้น�ำชุมชนเป็นพ้ืนฐานส�ำคัญ เพราะหากวัดมีความพร้อมจะให้หน่วยงานราชการเข้าไปใช้พื้นท่ีจัดต้ังโรง พยาบาลสนาม ย่อมหมายถึงว่าเจ้าอาวาสและพระสงฆ์ในวัดยินดีให้การ สนับสนุนและร่วมมืออย่างเต็มท่ี ส่วนภาคีเครือข่ายภาคราชการนั้นในกรณี การจัดตัง้ โรงพยาบาลสนามลว้ นเป็นนโยบายและมาตรการของภาครัฐ โดย เฉพาะหน่วยงานด้านสาธารณสุข หน่วยงานด้านการปกครอง และองค์กร ปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ ภาคราชการทง้ั 3 สว่ นมคี วามจำ� เป็นต้องเข้ารว่ มอยา่ ง หลกี เลย่ี งไมไ่ ด้ เพราะเปน็ ภาคสว่ นสำ� คญั ในฐานะศนู ยป์ ฏบิ ตั กิ ารควบคมุ โรค ในระดับอ�ำเภอหรือระดับจังหวัด เป็นหน่วยงานที่ต้องร่วมรับผิดชอบใน ทุกมาตรการด�ำเนินงานของโรงพยาบาลสนาม แต่หน่วยงานเหล่าน้ีมักจะมี ขอ้ จำ� กดั ในการใชง้ บประมาณสนบั สนนุ การบรหิ ารจดั การโรงพยาบาลสนาม ดงั นน้ั เพอ่ื ใหโ้ รงพยาบาลสนามสามารถบรหิ ารจดั การไดอ้ ยา่ งเหมาะสมและ มปี ระสทิ ธภิ าพ เจา้ อาวาสจะตอ้ งมีภาคีเครอื ข่ายทคี่ รอบคลมุ ถึงภาคเอกชน และภาคประชาสังคมด้วย เพื่อเป็นส่ือในการสร้างทีมงานจิตอาสามาช่วย สนบั สนนุ กิจกรรมของโรงพยาบาลสนาม 83พนิ จิ ลาภธนานนท์ และพระครโู พธิวีรคณุ
พยาบาลสนาม เพราะการด�ำเนินงานในโรงพยาบาลสนามหลายประการไม่ สามารถขอใช้งบประมาณจากภาครัฐได้ กลุ่มจิตอาสาจะเข้ามาเป็นก�ำลัง ส�ำคัญในการร่วมปฏิบัติงานโดยไม่จ�ำเป็นต้องมีค่าใช้จ่ายหรือค่าตอบแทน รวมถึงทีมงานจิตอาสายังจะสามารถร่วมมือกันดึงให้ผู้มีจิตศรัทธาหรือ ผู้ต้องการสนับสนุนช่วยเหลือสังคมมาร่วมกันบริจาค ท้ังเงิน ส่ิงของจ�ำเป็น หรอื เครือ่ งมืออปุ กรณ์ทางการแพทย์ เพอื่ ใหก้ ารดำ� เนนิ งานของโรงพยาบาล สนามขับเคลื่อนสืบต่อไปได้ การเข้ามามีส่วนร่วมของจิตอาสาจาก หลากหลายอาชพี จะเปน็ พลงั สำ� คญั ในการทำ� งานชว่ ยเหลอื การบรหิ ารจดั การ โรงพยาบาลสนามได้ดี สามารถแก้ไขปัญหาได้ทุกปัญหา ปัญหาใหญ่ก็จะ กลายเปน็ ปัญหาเลก็ นอ้ ย และปญั หาเลก็ นอ้ ยก็จะหมดส้ินไป ในภาวะวกิ ฤต เช่นนี้กลุ่มจิตอาสาจะเป็นก�ำลังส�ำคัญในการแก้ไขปัญหาได้ดี เพราะมักจะ เกิดเรื่องเร่งด่วนท่ีงบประมาณจากหน่วยงานของรัฐไม่สามารถน�ำมาใช้ได้ การสนับสนุนช่วยเหลือของกลุ่มจิตอาสาจะสามารถเข้ามาทดแทนส่วนท่ี ขาดไปได้ และจะร่วมกันช่วยแก้ไขปัญหาให้สามารถผ่านพ้นวิกฤตนี้ไปได้ อยา่ งราบรน่ื 84 จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธกิ าราม ใสนขุ กภาารวพะขฒั อนงชาุมชน เอกสารอ้างอิง กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข, (2564) แนวทางการจัดต้ังโรงพยาบาล สนาม (กรณีมีการระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ในวงกวา้ ง). สบื ค้นได้จาก https://www.dms.go.th/ [สบื ค้นเม่ือ 18 กนั ยายน 2564] บ้านเมือง (16 กรกฎาคม 2564). “เจ้าคุณประสาร น�ำคณะวิทยาลัยสงฆ์ ร้อยเอ็ด”มจร” มอบสิ่งของโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการามร่วมสู้ภัย โควิด” บ้านเมืองออนไลน์. สืบค้นเมื่อ https://www.banmuang. co.th/ news/politic/242404 [สบื คน้ เม่ือ 18 กันยายน 2564] สถาบันสิรินธรเพ่ือการฟื้นฟูสมรรถภาพทางการแพทย์แห่งชาติ (2564). โรงพยาบาลสนาม คอื อะไร ใครรบู้ า้ ง. สบื คน้ จาก http://www.snmri. go.th/2021/06/23/ [สบื ค้นเม่อื 18 กนั ยายน 2564] สถาบันส่งเสริมความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการท�ำงาน (องคก์ ารมหาชน) (2564) ส�ำหรับคนสงสยั วา่ ตดิ เช้อื โควดิ -19. สบื ค้น จาก HTTPS://WWW.TOSH.OR.TH/COVID-19/INDEX.PHP/ COVID-19-2 [สืบค้นเมือ่ 21 กนั ยายน 2564] สยามรัฐ (4 สิงหาคม 2564). “มณฑลทหารบกท่ี 27 น�ำชุดช่างก่อสร้างรั้ว โรงพยาบาลสนาม พร้อมให้การช่วยเหลือประชาชนเพื่อผ่านวิกฤติไป ด้วยกัน” สยามรัฐออนไลน์. สืบค้นจาก https://siamrath.co.th /n/268110 [สบื ค้นเม่อื 18 กันยายน 2564] 85พนิ ิจ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ ีรคุณ การสมั ภาษณ์เชงิ ลกึ การสัมภาษณ์บุคคลที่บทบาทส�ำคัญในการขับเคลื่อนโรงพยาบาล สนามวดั โพธกิ าราม ในชว่ งระหวา่ ง วนั ที่ 17–25 กนั ยายน 2564 รวมจำ� นวน 21 รปู /คน ประกอบด้วย พระครูโพธิวีรคุณ เจ้าคณะอ�ำเภอปทุมรัตต์ เจา้ อาวาสวัดโพธิการาม พระณัฐพล ชยานนโฺ ท เลขานุการรองเจ้าคณะอ�ำเภอ ปทุมรัตต์ วัดโพธกิ าราม พระมหาเอกลักษณ์ อรยิ เมธ ี วดั โพธกิ าราม นพ.พงษเ์ ฉลย พลอยวิเลิศ ผู้อำ� นวยการโรงพยาบาลปทมุ รัตต์ นายสชุ าติ จารยร์ ัตน์ ปลัดอำ� เภอปทุมรตั ต์ นายบุญสบื โทนหงสา นายกเทศมนตรีตำ� บลโพนสูง นายเมธี ลาหลา้ เลศิ ผ้อู ำ� นวยการ โรงเรียนบา้ นโพธ์นิ ้อย นพ.เอกชยั พลหนองคูณ นายแพทยช์ ำ� นาญการ โรงพยาบาลปทุมรัตต์ นางทินารตั น์ วงศน์ ำ้� ค�ำ หัวหนา้ กลมุ่ งานการพยาบาล โรงพยาบาลปทุมรัตต์ นางกองทิพย์ ปินะกาโน หวั หน้าตกึ ผู้ปว่ ยใน โรงพยาบาลปทมุ รัตต์ 86 จติ อาสาโรงพยาบาลสนามวดั โพธกิ าราม สในขุ กภาารวพะขฒั อนงชาุมชน นางนิยม ประโกสันตงั พยาบาลวชิ าชพี ชำ� นาญการพเิ ศษ โรงพยาบาลปทมุ รัตต์ นางวไิ ลพร อะมะมลู พยาบาลวชิ าชพี ช�ำนาญการ โรงพยาบาลปทุมรัตต์ นายอรรถพล พนั ทอง พยาบาลวชิ าชพี ชำ� นาญการ โรงพยาบาลปทมุ รตั ต์ นางสายสวาสดิ์ สขุ พพิ ัฒน์ พยาบาลวชิ าชีพช�ำนาญการ โรงพยาบาลปทุมรัตต์ นางสาวอนงค์รัก แพงจนั ทร์ พยาบาลวชิ าชีพชำ� นาญการ โรงพยาบาลปทุมรตั ต์ นายศิลารกั ษ์ เขยี วสนาม จติ อาสา นายประมวล ธงงาม จติ อาสา นางส�ำลี สาลอี าจ แมค่ รัว นางสมพร นอ้ ยโคตร แมค่ รัว นายเขม็ เพชร เสาสมิ มา ชาวบ้านทอ่ี ย่ขู ้างวดั โพธกิ าราม 87พนิ จิ ลาภธนานนท์ และพระครูโพธวิ รี คุณ จิตอาสาโรงพยาบาลสนามวัดโพธิการาม สในุขกภาารวพะขฒั อนงชาุมชน àÇ»ç 䫵 : www.watpotikaram.com ࿪ºØ¤ : ªÒ¸Õ ÀÙÁºÔ ÞØ ¹Ò¤ â·ÃÈ¾Ñ · : 0812974226 äŹ ID : pkp25122 โรงพยาบาล ม. อ ย่อ มา จาก อะไรโรงพยาบาลสงขลานครินทร์:SONGKLANAGARIND HOSPITAL. หลังจากคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ เปิดโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ เพื่อบริการรักษา พยาบาลผู้ป่วย ตั้งแต่วันที่ 22 กุมภาพันธ์ 2525 เป็นต้นมา ผู้ป่วยและญาติที่มีฐานะยากจนและอยู่ห่างไกล ห้องบัตร รพ.มอ เปิดกี่โมงห้องบัตรผู้ป่วยใน เบอร์โทรภายใน 105755. เวลาทำการ : จ.-ศ. เวลา 08.30-16.00 น. คลินิกนอกเวลา มอ เปิดกี่โมงคลินิกนอกเวลาฟื้นฟู - ฝังเข็มและไฟฟ้าวินิจฉัย เปิดให้บริการ วันพุธ และ วันพฤหัสบดี เวลา 17.00-20.00 น. วันเสาร์ - วันอาทิตย์ เวลา 09.00-12.00 น. ติดต่อ 074-451752, 064-0027478. คลินิกนอกเวลา มอ อยู่ตรงไหน- คลินิกอายุรกรรมนอกเวลาราชการ ชั้น 1. อาคารโรงพยาบาล - คลินิกเวชปฏิบัติทั่วไปนอกเวลาราชการ ชั้น 1. อาคารเฉลิมพระบารมี |
ค ม อ การกำจ ดน ำเส ย โรงพยาบาล
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.cemle Inc.
