ทำหนังสือราชการส่งถึงผู้อำนวยการสถาบันฯ ทางสถาบันฯลดราคาให้ เด็กนร .(20คนขึ้นไป )และอาจารย์ ลดราคาให้ทั้ง นร.และครู/อาจารย์ Show 1. โดย FAX แจ้งล่วงหน้า 7 วัน แจ้งการเข้าชมมาที่ ผู้อำนวยการสถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล ที่หมายเลข (038)391674 2. ส่ง E-mail แจ้งล่วงหน้า 5 วัน E-mail : [email protected] 3. ส่งไปรษณีย์ แจ้งล่วงหน้า 7 วัน ส่งหนังสือเข้าชมไปที่ ผู้อำนวยการสถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล สถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล มหาวิทยาลัยบูรพา ตำบลแสนสุข อำเภอเมืองชลบุรี จังหวัดชลบุรี 20131 ผลงานผ่านสื่อ วิทยุและโทรทัศน์ ประจำปีพุทธศักราช 2565 คำนำ หนงั สือ E-Book น้ี เป็ นกำรทำหน้ำท่ีของศำสตรำจำรยเ์ กียรติคุณ ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมำชิกวุฒิสภำ ในกำรให้สัมภำษณ์สื่อมวลชนในฐำนะสมำชิกวุฒิสภำผ่ำนสื่อวิทยุ โทรทศั น์ ประจำปี พุทธศกั รำช 2565 ซ่ึงเน้ือหำประกอบด้วยขอ้ คิดเห็นและขอ้ เสนอแนะต่ำงๆ ของศำสตรำจำรยเ์ กียรติคุณ ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ ทีมงำนผูช้ ่วยดำเนินงำนสมำชิกวุฒิสภำ จึงไดร้ วบรวมกำรให้สัมภำษณ์ ในรอบปี 2565 ไวใ้ น E-Book น้ี ท้งั น้ี ทีมผูช้ ่วยดำเนินงำน หวงั เป็ นอยำ่ งย่ิงวำ่ หนงั สือ E-Book เล่มน้ีจะเป็ นประโยชน์ต่อ ผทู้ ่ีสนใจไม่มำกกน็ อ้ ยท่ีจะนำไปประยกุ ตใ์ ชต้ อ่ ไป ทีมงำน ผชู้ ่วยดำเนินงำนของสมำชิกวฒุ ิสภำ (ศำสตรำจำรยเ์ กียรติคุณ ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์) สารบัญ ลาดบั ท่ี วนั ท/่ี รายการ เร่ือง หน้า 1 3 มีนาคม 2565 คณะกรรมาธิการวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ดนั 1 (รายการมองรัฐสภา ) ภาครัฐ - เอกชน นาผลงานวิจยั ต่อยอดแกว้ กิ ฤต เศรษฐกิจ 2 12 มิถุนายน 2565 เป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยนื 13 (รายการศาสตร์ธรรมะพระราชา ช่วงปณิธานทาความดี) 3 21 มิถุนายน 2565 ความมน่ั คงทางอาหารท่ีโลกควรตระหนกั 17 (รายการทนั ขา่ ววฒุ ิสภาไทย เปิ ด ประเดน็ เด่น เคน้ ประเด็นร้อน ใกลช้ ิดสมาชิกวฒุ ิสภา) 3 3 กรกฎาคม 2565 ความมน่ั คงดา้ นอาหาร 25 (รายการทนั โลกเกษตร) 4 10 กรกฎาคม 2565 ห่วงโซ่อุปทานดา้ นอาหาร 31 (รายการทนั โลกเกษตร) 5 25 กรกฎาคม 2565 ความสาคญั ของการวจิ ยั และนวตั กรรมต่อการพฒั นา 38 (รายการทนั ข่าววฒุ ิสภาไทย เปิ ด ประเทศ ประเดน็ เด่น เคน้ ประเด็นร้อน ใกลช้ ิดสมาชิกวฒุ ิสภา) 6 7 สิงหาคม 2565 FAO ถวายตาแหน่งทูตพิเศษดา้ นการขจดั ความอดอยาก 47 (รายการทนั โลกเกษตร) หิวโหย ( FAO Special Goodwill Ambassador for Zero Hunger for Asia and the Pacific) แด่ สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี 7 23 สิงหาคม 2565 วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี 53 (รายการคุยกนั 9 โมง (ช่วงชีวติ หลากมิติ) 9 6 ธนั วาคม 2565 วนั สิ่งแวดลอ้ มไทย: ภาพรวมใหญ่และการสร้างความ 64 (รายการสภาสนทนา) ตระหนกั รู้ในเร่ืองสิ่งแวดลอ้ ม 1 รายการมองรัฐสภา สถานีวทิ ยโุ ทรทศั น์รัฐสภา เรื่อง คณะกรรมาธิการวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ดันภาครัฐ - เอกชน นาผลงานวจิ ยั ต่อยอดแก้วกิ ฤตเศรษฐกจิ ออกอากาศวนั พฤหัสบดีท่ี 3 มนี าคม พ.ศ.2565 เวลา 9.05 – 9.55 น. วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รตคิ ุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตันติศิรินทร์ ประธานคณะอนุกรรมาธิการวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม พธิ กี ร ชลรัศมี งาทวสี ุข คณะกรรมาธิการการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วุฒิสภา แนะดึงภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม หนุนการลงทุนดา้ นวิจยั และนวตั กรรม ต่อยอดแกว้ ิกฤตเศรษฐกิจประเทศ ขบั เคลื่อนชุมชน สังคม ประชาชนได้ประโยชน์ สูงสุด งานวิจยั จะยกระดบั ความสามารถในการแข่งขนั ของ ประเทศไดอ้ ยา่ งไร 2 พธิ ีกร ปัจจุบันงานวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวตั กรรมมีความสาคัญต่อด้านธุรกิจเป็ นอย่างมาก สมยั ก่อนมกั จะไดย้ นิ ว่างานวิจยั นาไปข้ึนหิ้ง ทาอย่างไรจะเอามาข้ึนห้างคือให้นางานวิจยั มา ต่อยอดแลว้ นาไปสู่การพฒั นาดา้ นธุรกิจ และขบั เคลื่อนเศรษฐกิจต่อไปได้ ในเวลาที่ผา่ นมา ประเทศไทยมีงานวิจยั ท่ีถูกคน้ คิดออกมาออกมามากมายแตถ่ ูกทิ้งไว้ ไม่ไดม้ ีการนาไปต่อยอด ก็กลายเป็ นเพียงผลงานทางวิชาการเท่าน้ัน ดังน้ัน คณะกรรมาธิการการอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม วฒุ ิสภา เห็นวา่ ผลงานเหล่าน้ีเป็ นของมีค่าท้งั น้นั เพราะกวา่ ท่ี กวา่ ท่ีจะตกผลึก จะคน้ คิด คน้ ควา้ ข้ึนมาได้ ก็ไม่อยากใหส้ ูญเสียไป ตอ้ งมีการนามาใชใ้ ห้เกิด ประโยชน์ จึงอยากไดภ้ าครัฐ ภาคเอกชนนาผลงานวิจยั และนวตั กรรมเหล่าน้ีมาใชม้ าช่วยให้ เศรษฐกิจฐานราก ส่ิงแวดลอ้ ม สังคม ให้เกิดประโยชน์ต่อประเทศชาติต่อไป เราทราบวา่ เรามี กระทรวงที่ทาหนา้ ท่ีดูแลสิ่งเหล่าน้ีอยา่ งจริงจงั นน่ั คือ กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม แต่จะทาอยา่ งไรจึงจะทาใหเ้ กิดผลเป็ นรูปธรรมอยา่ งแทจ้ ริง คณะกรรมาธิการ ชุดน้ีก็ได้เข้ามาดูแลเร่ืองน้ีด้วย ไปติดตามงานวิจยั และนาไปสู่การผลกั ดนั ด้วย วนั น้ีทาง รายการได้รับเกียรติจากแขกรับเชิญที่จะมาพูดคุยกับเราที่สถานี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทยไ์ กรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมาชิกวุฒิสภา รองประธานกรรมาธิการการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม และประธานคณะอนุกรรมาธิการวิทยาศาสตร์ วิจยั และ นวตั กรรม เรามกั ไดย้ ินว่างานวิจยั บา้ นเราส่วนใหญ่ข้ึนหิ้ง เมื่อวิจยั เสร็จ ทาเป็ นรูปเล่มได้ผลงานแล้ว ท้งั หมดก็หยุดเพียงเท่าน้ัน น่ีคือปัญหา คณะกรรมาธิการมองถึงสิ่งที่เป็ นอุปสรรคเหล่าน้ี อยา่ งไร แลว้ วนั น้ีจะทาจากบนหิ้งนาไปเป็นผลผลิตข้ึนบนหา้ งไดอ้ ยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ ก่อนอ่ืนขอเรียนวา่ การวิจยั ในประเทศไทยเราอยใู่ นระดบั กลางๆ เหตุผลคือ มีการลงทุนในเรื่อง การวิจยั ไม่มากนกั คือ ในรอบ 20 -30 ปี งบประมาณในการลงทุนของภาครัฐอยูร่ ะหวา่ ง 0.1- 0.2% ของรายไดป้ ระชาชาติ (GDP) นนั่ ก็คือ ถา้ เปรียบเทียบกบั มาตรฐานของประเทศอ่ืนๆ ที่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว ล่าสุดคือ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน เกาหลี ญี่ป่ ุน สหรัฐอเมริกา และประเทศทางยุโรป งบประมาณท่ีใช้ในการลงทุนอยูร่ ะหว่าง 2-3 % ของ รายไดป้ ระชาชาติ แต่งบประมาณท่ีใชใ้ นการลงทุนวิจยั ประเทศไทยระหวา่ ง 0.1-0.2% ของ รายไดป้ ระชาชาติ ผลงานวิจยั ท่ีออกมาจึงตอ้ งชมว่านักวิจยั มีผลงานออกมาในเชิงวิชาการ แต่ผลงานออกมาเป็ นชิ้นเล็กๆ จึงเป็ นการนาไปใชเ้ พ่ือขอตาแหน่งทางวิชาการเท่าน้นั นนั่ เป็ น ประเด็นที่ 1 ประเด็นที่ 2 การนาผลงานไปใช้ประโยชน์ ผูใ้ ห้ทุนมกั ถือว่าผลงานวิจยั เป็ น ลิขสิทธ์ิของตนเองคือผใู้ ห้ทุน ขณะเดียวกนั ประสบการณ์จากต่างประเทศเม่ือ 40-50 ปี ท่ีแลว้ ประเทศสหรัฐอเมริกา มอบให้แก่สถาบนั วิจยั และนกั วิจยั 20 ปี ต่อมาประเทศญ่ีป่ ุน เกาหลี ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน มอบผลงานวิจยั ที่ประดิษฐ์คิดคน้ ไดใ้ ห้สถาบนั วิจยั และ นกั วิจยั จึงขยายต่อไปยงั ภาคเอกชน ชุมชน ใน 4-5 ปี หลงั จากน้นั ข้ึนอยกู่ บั แต่ละหน่วยงาน 3 เกิดการจา้ งงาน มีรายได้ มีภาษีให้ภาครัฐ จานวนมาก สามารถแข่งขนั ในระดบั ชาติ ระดบั นานาชาติได้ แต่ตอ้ งลงทุนให้พอ เพราะลงทุนนอ้ ยก็ยงั ไม่มีอะไรจะให้ข้ึนหิ้ง แต่น่ายินดีคือ หลงั ปี พ.ศ. 2562 ประเทศไทยมีพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมงานวิจยั และนวตั กรรม เป็ นระบบ ควบคูก่ บั การพฒั นาระดบั อุดมศึกษา มีการรวมกระทรวงอุดมศึกษา และกระทรวงวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี ก็กลายมาเป็ นกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวตั กรรม (อว.) ในปัจจุบนั แล้วมีการปรับรูปแบบการเรียนการวิจยั และมีกองทุนอย่างชดั เจน แต่จากการ ติดตามวิเคราะห์เงินก็ยงั มีเขา้ กองทุนน้ีไม่มาก ผลงานวจิ ยั มีออกมาตลอด โดยเฉพาะช่วงโควดิ ท่ีสาคญั คือ เม่ือเดือนพฤศจิกายน พ.ศ.2564 มีพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการนาผลงานการวิจยั ไป ใชป้ ระโยชน์ ซ่ึงเป็ นเร่ืองสาคญั สหรัฐอเมริกามีกฎหมายน้ีมาแลว้ 40 ปี ประเทศสาธารณรัฐ ประชาชนจีน เกาหลี ญี่ป่ ุนมีมาแลว้ 20 กวา่ ปี หลกั การคือ หน่วยงานวิจยั ของรัฐให้ทุน หน่วย งานวจิ ยั นกั วจิ ยั เมื่อมีรายงานผลการวจิ ยั แลว้ ขอสิทธิ ตอ้ งวางแผนการนาไปใชป้ ระโยชน์ และ มีกลไกดว้ ย กจ็ ะมอบสิทธิใหเ้ ลย คือใหแ้ ก่หน่วยงานวจิ ยั และนกั วจิ ยั ซ่ึงมีคนจานวนมากเขา้ ใจ ผดิ วา่ เม่ือดาเนินงานวจิ ยั เสร็จแลว้ ยื่นให้ แลว้ สามารถนาไปทาต่อใชไ้ ดเ้ ลย ซ่ึงไม่ใช่เพราะตอ้ ง มีกลไกการถ่ายทอดเทคโนโลยี กลไกในการข้ึนทะเบียนจดสิทธิบตั ร กลไกในการพฒั นา ต่อไป ตอ้ งมีการรวมพลงั ระหว่างหน่วยวิจยั กบั เอกชนและประชาชนอย่างต่อเน่ือง จึงจะมี ความสามารถในการแข่งขนั พธิ ีกร ขอยกตัวอย่างเช่น ถ้ามีงานวิจัยอาหารสักชนิดหน่ึง ไม่ให้เปลี่ยนจากแป้งไปเป็ นน้าตาล คนเป็ นโรคเบาหวานรับประทานได้ เม่ือคิดวิจยั เสร็จสิ้น โดยมีมหาวิทยาลยั เป็ นคนให้ทุน ตวั ความรู้ (knowhow) ตวั น้ีอยูก่ บั กลุ่มวจิ ยั พระราชบญั ญตั ิฉบบั น้ีจะขยายไปอยา่ งไรไดบ้ า้ งท่ี จะขยายไปสู่การทาผลิตภณั ฑ์ (product) อยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ ผมขออนุญาตยกตวั อย่างมหาวิทยาลยั แห่งหน่ึงคือ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีพระจอมเกล้า ธนบุรี ไดด้ าเนินการวจิ ยั จานวนมาก มีการวจิ ยั เรื่องมนั สาปะหลงั มีผลงานวจิ ยั เร่ืองสายพนั ธุ์ที่ ที่ออกผลผลิตจานวนมาก วิจยั สายพนั ธุ์ที่ทนต่อโรคต่างๆ และขณะเดียวกนั ก็ดาเนินการวิจยั สายพนั ธุ์ที่สามารถป้องกันโรค เมื่อได้ผลผลิตจากการวิจยั ดังกล่าว ก็มอบให้เอกชนเป็ น สมาชิก ลกั ษณะคลา้ ยคลินิก เปิ ดให้เอกชนเขา้ มาปรึกษาวา่ หากจะปลูกมนั สาปะหลงั ควรปลูก สายพนั ธุ์อะไร ก็สนบั สนุนเรื่องพนั ธุ์ ใหป้ ๋ ุยอะไร อยา่ งไร ซ่ึงป๋ ุยอาจจะเป็ นป๋ ุยหมกั ซ่ึงเกิดจาก การใช้ประโยชน์ของที่เสียแลว้ นามาปรับปรุงดัดแปลง เป็ นออร์กานิก ขณะเดียวกันก็ให้ คาแนะนาเร่ืองการป้องกนั โรค ในที่สุดก็สามารถเพม่ิ ผลผลิตได้ เพิม่ มูลคา่ มหาวทิ ยาลยั แห่งน้ี ก็มีสมาชิกท่ีเขา้ มาปรึกษา ไม่เฉพาะเร่ืองมนั สาปะหลงั มีสมาชิก 200-300 คน ให้คาปรึกษา เร่ืองเทคโนโลยี หรือเป็ นพี่เล้ียงในการผลิต นี่ก็เป็ นตวั อยา่ งอยา่ งหน่ึง เร่ืองต่อไป ผมขอพูด เรื่อง ขา้ ว ขณะน้ีมีขา้ วพนั ธุ์หน่ึงที่เป็นท่ีนิยมกนั มากท้งั ในประเทศและต่างประเทศ ราคาดีดว้ ย คือ ขา้ วไรซ์เบอรี่ คนญี่ป่ ุนถือวา่ ขา้ วไรซ์เบอร่ีเป็นมิราเคิลไรซ์ (Miracle rice) เหตุผลคือ แกลบ 4 ในประเทศไทย ประเทศฝรั่งเศส ก็มีการวิจยั สกดั สาร ซีโอไลต์ (zeolite) เป็ นหน่วยเล็กๆ แต่สามารถดูดซบั สารตา่ งๆ ไดจ้ านวนมาก สามารถใชใ้ นอุตสาหกรรมปิ โตรเลียม สามารถดูด ซบั พลงั งานนิวเคลียร์ท่ีแตกสลายออกมา เพราะมีรูเล็กๆ นี่เฉพาะเรื่องแกลบ แลว้ แกลบยงั สามารถนาไปทาฟื นไดอ้ ีก ตอ้ งแพ็คดีๆ ต่อมาคือ รา ราขา้ ว สามารถทาพวกไฟเบอร์ (fiber) ใยอาหาร เป็ นผลิตภณั ฑ์เสริมอาหารไดอ้ ีก น้ามนั ราขา้ วก็เป็ นน้ามนั ที่มีคุณภาพดี ตวั ขา้ วเอง หากแยกออกมาเป็ นแป้ง ก็สามารถนาไปทาขนมได้ ตวั ขา้ วเองก็ใช้รับประทาน มีคุณภาพดี สารหลายอย่างท่ีสกดั ออกมาก็สามารถนาไปผลิตเป็ นสบู่ ผลิตภณั ฑ์ดา้ นการเสริมสวยของ สุภาพสตรี สุภาพบุรุษ ใชไ้ ดท้ ุกส่วนจริงๆ มีเพื่อนผมที่เป็ นศาสตราจารยท์ ี่ญี่ป่ ุนทาวิจยั เร่ืองน้ี บอกวา่ ดีมากๆ ในประเทศไทยกม็ ีการดาเนินการวจิ ยั เร่ืองน้ีและสามารถนาไปใชป้ ระโยชน์ได้ จานวนมาก กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สานักงานพฒั นาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แห่งชาติ (สวทช.) เป็ นตวั อยา่ งให้เห็นวา่ แต่ละเรื่องท่ีจบั มา ก็เร่ิมตน้ จากเรื่องพนั ธุ์ก่อน แลว้ ต่อด้วยเร่ืองโภชนาหารที่พืชน้ันต้องการ การควบคุมป้องกันโรคให้ดี เม่ือผลผลิตดีข้ึน มีคุณภาพ กจ็ ะเป็นที่ตอ้ งการของลูกคา้ ราคาก็ดี น่ีตวั อยา่ งหน่ึงที่ยกมาใหเ้ ห็น จริงๆ มีอีกมาก พธิ ีกร บทบาทของกรรมาธิการตอ่ การวจิ ยั และนวตั กรรมเหล่าน้ี ไดเ้ ขา้ ไปทาอะไรอยา่ งไรไดบ้ า้ ง อ.ไกรสิทธ์ิ เนื่องจากสมาชิกวุฒิสภามีอานาจหน้าที่ตามรัฐธรรมนูญฉบบั ปัจจุบนั คือ มีหน้าท่ีติดตาม เสนอแนะ เร่งรัด ตรวจสอบหน่วยงานของรัฐที่ทาเร่ืองน้นั ดว้ ยเหตุน้ีกรรมาธิการอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ก็ติดตามการทางานของกระทรวงอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ขณะเดียวกนั กต็ ิดตามหน่วยงานท่ีดาเนินการเร่ืองงานวจิ ยั ไปดว้ ย มหาวทิ ยาลยั หน่วยงานวิจัยต่างๆ และหากเก่ียวข้องกับกระทรวงอ่ืน กรรมาธิการก็มักจะร่วมกับ กรรมาธิการชุดอ่ืน เช่น ร่วมกบั กรรมาธิการเกษตร กรรมาธิการดา้ นกฎหมาย ว่ามีกฎหมาย ขอ้ บงั คบั อะไรท่ีตอ้ งแกไ้ ขหรือไม่ และร่วมกนั กบั กรรมาธิการสาธารณสุข ซ่ึงขณะน้ี กาลงั สนบั สนุนเร่ืองการวจิ ยั สมุนไพร ซ่ึงเรื่องน้ีเป็นเรื่องใหญม่ าก คุยไดเ้ ป็นวนั ๆ ในการดาเนินงาน ก็พยายามขบั เคลื่อนติดตามที่กาลงั อยูใ่ นท่อ ก็มีเร่ือง สมุนไพร ยางพารา และเกษตรเพม่ิ มูลค่า ท้งั หมดตอ้ งการการวจิ ยั และนวตั กรรมท้งั สิ้น ท่ีสาคญั หลงั จากท่ี เรามีพระราชบญั ญตั ิการใช้ ประโยชน์ของผลงานวิจยั และนวตั กรรม เราก็จะมาเนน้ เร่ืองเศรษฐกิจฐานราก ซ่ึงต่อไปจะมี ตวั อยา่ งให้ พธิ ีกร งานวจิ ยั ในบา้ นเราถา้ แบง่ เป็นหวั ขอ้ ใหญๆ่ จะเป็นงานวจิ ยั อะไรบา้ ง อยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ ต้องมองเป็ นภาพรวมก่อนคือ จะมีการบริหารเป็ นกองทุนซ่ึงจะต้องได้รับการอนุมัติจาก คณะกรรมการวจิ ยั แห่งชาติ เป็นกองทุน เรียกวา่ กองทุนวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม (ววน.) ซ่ึงหน่วยงานบริหารเดิมก็คือสานกั งานกองทุนสนบั สนุนการวิจยั (สกว.) [ปัจจุบนั คือ สานกั งาน คณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม (สกสว.)] หลงั จากที่มีพระราชบญั ญตั ิ เกิดข้ึนในปี พ.ศ. 2562 ก็เกิดการปฏิรูป (reform) ร่วมกนั หน่วยงานน้ีก็มีหน้าที่ให้ทุนวิจัย 5 ก็มีการวางแผนวจิ ยั คือ 1 ตอ้ งมีการวางแผนวจิ ยั พ้นื ฐาน พ้ืนฐานคือ ลงมือสร้างโครงสร้างพ้ืนฐาน เช่นสารสกดั จากกญั ชง กญั ชา รัฐตอ้ งลงทุน และขณะเดียวกนั ตอ้ งลงทุนห้องปฏิบตั ิการท่ีจะวดั คุณลกั ษณะของสาร วา่ มีสารออกฤทธ์ิสาคญั จริงหรือไม่ วดั พวกโปรตีน เปปไทดต์ ่างๆ และตอ้ ง มีการทดลองวา่ ถา้ จะผลิตจานวนมากมีโรงงานทดลองผลิตขนาดยอ่ มหรือไม่ และเช้ือเชิญเอกชน มาร่วมดาเนินงาน มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีให้ไปขยาย ด้วยเหตุน้ีบทบาทของอว.ที่ทาอยูค่ ือ การติดตามเสนอแนะ เร่งรัด เพ่ือให้เกิดผลงานวิจัยที่มากพอดีพอ ไปใช้ประโยชน์และมี ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ สังคม วฒั นธรรมส่ิงแวดล้อม สามารถแข่งขนั ซ่ึงเป็ นหนา้ ที่อย่างที่ 1 หนา้ ท่ีอยา่ งท่ี 2 คือหนา้ ที่นิติบญั ญตั ิ เนื่องจากนิติบญั ญตั ิทางดา้ นอุดมศึกษา มีกฎหมายสาคญั ออก มาแล้วถึง 10 ฉบบั ในปี 2562 และกฎหมายท่ีออกมาล่าสุดคือ พระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการ ใชผ้ ลงานวจิ ยั และนวตั กรรม ปี 2564 ขณะน้ีกาลงั พิจารณา พระราชบญั ญตั ิวา่ ดว้ ยกิจการอวกาศ เห็นไหมเรื่องน้ีคนขา้ งนอกก็จะคิดวา่ ทาไมตอ้ งเนน้ อวกาศ ตอ้ งขอขยายความ เพราะอวกาศตอ้ ง ใชเ้ ทคโนโลยรี ะดบั สูงเช่น ดาวเทียม จรวดปล่อยดาวเทียมและเครื่องมือส่ือสาร ดงั น้นั ประโยชน์ ท่ีพงึ จะไดร้ ับคือ ประเทศไทยเราสามารถจะวิจยั พฒั นาชิ้นส่วนของกิจการอวกาศ พดู ไปแลว้ เป็ น หมื่นลา้ นบาท แน่นอนเราตอ้ งร่วมมือกบั ต่างประเทศ แต่เราก็มีนกั วจิ ยั ท่ีอยูใ่ นสถาบนั วจิ ยั หลาย หน่วยงานเช่น GISTDA (สานักงานพฒั นาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การ มหาชน) :สทอภ). หน่วยงานดาราศาสตร์ท่ีเชียงใหม่ มหาวิทยาลยั ร่วมกนั วจิ ยั เห็นไหมฟังแลว้ ไม่น่าเชื่อ ก็มีงานวจิ ยั กิจการอวกาศ และท่ีมีพระราชบญั ญตั ิฉบบั น้ี ก็เพื่อจะไดม้ ีการรวมพลงั ให้ เป็ นหน่วยงานท่ีสามารถจะเช่ือมโยงการทา งานวิจัยในประเทศและมีธุรกิจเรื่องน้ี และ ขณะเดียวกนั สามารถเชื่อมต่อกบั นานาชาติได้ ผลประโยชนค์ ือ ทาใหเ้ ราเพ่ิมขีดความสามารถใน การแข่งขนั เพ่ิมการพฒั นาเศรษฐกิจ สังคม และมีเอกชนร่วมลงทุนด้วย และถ้ามีข้อตกลง ระหวา่ งประเทศหน่วยงานน้ีก็จะเป็ นผพู้ ิจารณา เพื่อใหท้ ุกอยา่ งเป็ นไปดว้ ยอยา่ งดี ในท่ีสุดน้ีจะมี ขอ้ มูลจากการอวกาศ เพื่อการส่ือสารโทรคมนาคม เพ่ือความมน่ั คง เพื่อการเกษตร เพื่อดูการ เปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ ซ่ึงท้งั หมดตอ้ งการงานวจิ ยั ท้งั สิ้น พธิ ีกร เชื่อวา่ ทุกคนมองงานวจิ ยั มีประโยชน์ แตป่ ัจจุบนั เรื่องของการเขา้ ถึง และนางานวจิ ยั ออกมาใช้ ประโยชนม์ ีอุปสรรคอะไรบา้ งหรือไม่ อ.ไกรสิทธ์ิ มีบา้ ง อยา่ งท่ีเรียนไปแลว้ ในอดีตส่วนราชการท่ีใหท้ ุนวจิ ยั จะกอดไว้ งานวจิ ยั เป็นของหน่วยงาน นกั วิจยั ทาอะไรไม่ได้ อาจจะสามารถนาไปทาอะไรเล็กนอ้ ย ไม่มีผลกระทบมาก มหาวทิ ยาลยั ที่ ใหญ่ๆ ที่ผมเคยทางานที่มหาวิทยาลยั มหิดลก็มีการต้งั หน่วยงานที่เรียกว่า ศูนยป์ ระยุกต์บริการ วชิ าการ บริการใหเ้ อกชนที่อยากจะทาการวิจยั รับการถ่ายทอดเทคโนโลยี ต่อมามหาวทิ ยาลยั เทค โนพระจอมเกล้าธนบุรีต้งั Knowledge Excellence Center เหมือนคลินิกอย่างที่เรียนไปแล้ว มีสมาชิก 200-300 หน่วยงาน เป็ นภาคเอกชนมีอะไรก็มาปรึกษาหารือเรื่องเทคโนโลยีเพื่อวิจยั ต่อยอด ขณะเดียวกนั ก็มีหน่วยงานใหค้ าปรึกษาเร่ืองการลงทุนใหอ้ ีก เหมือนคลินิกมหิดลเองกม็ ี 6 ลูกคา้ คงเป็ นจานวนพนั รายแลว้ แนวคิดน้ีประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน และสหรัฐอเมริกา ทามานานแลว้ มหาวิทยาลยั ใหค้ าปรึกษาหารือนาผลงานวิจยั ไปใชป้ ระโยชน์ เมื่อหน่วยงานได้ เป็ นเจา้ ของก็มีแผนงานที่จะทา ขอยกตวั อยา่ งในเชิงปฏิบตั ิ เช่น การทาซอสปรุงรสท่ีลดน้าตาล ลดโซเดียม คงจะเคยเห็นกนั เราก็ทาการวิจยั ซ่ึงผมมีลูกน้องทางานวิจยั หน่วยงานรับวา่ จะไป ผลิตขาย เราก็ส่งอาจารยไ์ ปให้คาแนะนาเรียกว่า การถ่ายทอดเทคโนโลยี และขายได้จานวน เท่าไหร่ โอนยอดขายมาให้1 % ถือว่าลงทุนวิจยั 1 % ของยอดขาย มีความซื่อสัตย์ต่อกัน ตอนแรกยอดจาหน่ายไดเ้ พียง 30000 บาท เราไดท้ ุนวจิ ยั 30 บาท ตอ่ มา ยอดจาหน่ายเป็น 40 - 50 ลา้ นบาท เราไดเ้ งินลา้ นบาท เงินที่ได้ 1 ลา้ นบาท จะแบ่งให้มหาวิทยาลยั เป็ นค่าบริหารจดั การ 10 % และคณะท่ีทาวิจยั ได้ 10 % ผวู้ ิจยั จะได้ 40 % ก็จะมีแผนในการทาต่อไป ซ่ึงก็จะกระตุน้ สร้างแรงจูงใจ เรามีตวั อยา่ งจานวนมาก พธิ ีกร ในส่วนของภาคเอกชนสามารถเอาส่ิงเหล่าน้ีไปก่อให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจมากน้อยแค่ไหน เราเคยมีการพยากรณ์คาดการไวบ้ า้ งหรือไม่ อ.ไกรสิทธ์ิ มีครับ เรื่องน้ีขอชมหลายหน่วยงานของรัฐ ท้งั กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และ นวตั กรรม (อว.) หรือสานกั งานคณะกรรมการส่งเสริมวทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม (สกสว.) สานักงานพฒั นาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช. ) พยายามเก็บขอ้ มูลเหล่าน้ี กระตุน้ ใหภ้ าคเอกชนลงทุนในงานวจิ ยั และนวตั กรรม ถา้ ลงทุน 1 บาท ผลจะเกิดข้ึนมาประมาณ 14 บาทเลย พธิ ีกร ภาคเอกชนเห็นความสาคญั ของสิ่งน้ีหรือไม่ ถา้ เขาตอ้ งลงทุน อ.ไกรสิทธ์ิ พดู ตรงๆ คือ มีแต่ไม่มาก ภาคเอกชนหลายหน่วยงานยงั ชอบซ้ือเทคโนโลยเี ขา้ มา และอาจนามา ต่อยอดเล็กๆนอ้ ยๆก็ให้มหาวิทยาลยั ต่อยอด เราขาดดุลเทคโนโลยปี ี ละประมาณ 2 แสนห้าหม่ืน ลา้ นบาท รัฐพยายามบอกวา่ ถา้ เอกชนลงทุนวจิ ยั จะใหห้ กั ภาษีได้ 300 % สร้างแรงจูงใจ แต่ส่วน ใหญ่เอกชนก็ไม่กลา้ ลงทุนวิจยั พ้ืนฐาน อยากซ้ืองานวิจยั ท่ีนาไปใช้ประโยชน์ไดเ้ ลย รัฐจะตอ้ ง สร้างแรงจูงใจ เช่น การลงทุน BOI ตอ้ งมีส่วนวจิ ยั และนวตั กรรมดว้ ย เมื่อเอกชนลงทุนกพ็ ยายาม จดั การภาครัฐให้มีบญั ชีนวตั กรรม เพ่ือส่วนราชการของรัฐจะไดซ้ ้ือ เช่นง่ายๆก่อน พดั ลม ตูเ้ ยน็ ซ่ึงเป็ นการลงทุนหรือต่อไปอาจจะเป็ นเครื่องจกั รกลบางอย่าง แมก้ ระทงั่ รถยนต์ EV ซ่ึงเอกชน บอกวา่ รัฐตอ้ งซ้ือ ทุกประเทศก็ทากนั ขอยกตวั อยา่ งบริษทั ที่ลงทุนวิจยั เทคโนโลยแี ละนวตั กรรม ซ่ึงผมเคยให้คาปรึกษาช่วงหน่ึงคือ บริษทั ไทยยเู นี่ยนกรุ๊ป (TUF) ท่ีผลิตปลาทูน่ากระป๋ อง เขา ซ้ือปลาทูน่ามาจากทว่ั โลก เขาพยายามวิจยั คุณภาพของปลาทูน่าวา่ มีอะไรบา้ ง ปลามาจากที่ไหน ศึกษาดูDNA ว่าพนั ธุกรรมคืออะไร หลงั จากน้นั ก็วิจยั กระบวนการว่าปลาทูน่าที่แช่แข็งจะทา อยา่ งไรใหล้ อกหนงั ไดง้ ่าย โดยใชน้ ้าอุน่ พอสมควรใชแ้ รงดนั น้าที่เหมาะสม และตดั โดยใชเ้ คร่ือง ตดั อตั โนมตั ิ ในที่สุดไดผ้ ลิตภณั ฑท์ ี่มีมูลค่า แต่ที่สาคญั กวา่ น้นั ก็คือ ในอดีตของที่ทิ้ง หรือไปทา เป็ นอาหารสัตวก์ ลบั มาใชไ้ ดห้ มด เรียกวา่ by product ไม่ใชค้ าวา่ waste product (ผลิตภณั ฑท์ ่ีจะ 7 ทิ้ง) เช่น กระดูกปลา เอามาลา้ ง พ่นความร้อน ขดั สี บดแลว้ ขายเป็ นแคลเซียม และมีการทดลอง ในหนูทดลองและในคนวา่ สามารถถูกดูดซึมไดด้ ี เพราะมีขนาดเล็ก และยงั มีความคิดอีกวา่ หวั ปลามีมนั บวกกบั ความเชื่อวา่ การรับประทานหวั ปลาจะช่วยใหฉ้ ลาด จึงบีบหวั ปลาเอาน้ามนั มา ขายเป็ น Tuna Fish Oil และน้าท่ีไดจ้ ากการสกดั เน้ือปลาส่วนท่ีเป็ นเน้ือแดงต่างๆ ก็มาทาเป็ น broth เหมือนซุปทูน่า นนั่ คือไดง้ านวิจยั และนวตั กรรมไม่ใช่ ได้ product อยา่ งเดียว และกว่าจะ ถ่ายทอดเทคโนโลยี กวา่ จะสร้างความเขม้ แขง็ ของบริษทั เองใชเ้ วลา 3 ปี ถึงจะมีผลิตภณั ฑอ์ อกมา สรุปว่าผลิตภณั ฑ์ที่เหลือจะทิ้งหรือนาไปทาอาหารสัตว์ ยอ้ นกลบั มา รายได้ทาท่าจะดีกว่า ผลิตภณั ฑจ์ ริงเสียอีก พธิ ีกร บริษทั ไทยยูเน่ียนกรุ๊ป (TUF) เป็ นบริษทั ที่ใหญ่มากระดบั โลก แต่บริษทั เล็กๆโดยเฉพาะ SME ยงิ่ ตอ้ งการงานวจิ ยั เพราะถา้ ไมม่ ีงานวจิ ยั และนวตั กรรม SME น่าจะลาบากเพราะตน้ ทุนสูง สาย ป่ านส้นั อ.ไกรสิทธ์ิ ตอ้ งขอบคุณที่ยกประเด็นน้ี ต้งั ใจอยู่แล้วว่าไม่ใช่เพ่งเล็งเฉพาะบริษทั ใหญ่ แต่ถา้ บริษทั ใหญ่ พยายามนาแนวคิด ว่า 1 พยายามใช้ประโยชน์เต็มที่จากผลิตภณั ฑ์ท่ีเกิดข้ึน ไม่ให้มีของเสีย ขณะเดียวกนั ก็ดูแลธรรมชาติไปด้วย ก็เข้ากับนโยบายของรัฐเกี่ยวกบั เร่ือง BCG Model(Bio Circular Green Economy) และไม่ลืมเศรษฐกิจฐานราก คือ SME กค็ ือเร่ืองของชาวบา้ น กไ็ ดเ้ นน้ การวิจยั ในเชิงพ้ืนท่ี การวิจยั สนบั สนุนทางดา้ นการเกษตรและอาหาร ต้งั แต่ตน้ ทาง กลางทาง ปลายทาง ซ่ึงอนั น้ีก็รวม ถึง ขา้ ว มนั สาปะหลงั ยางพารา และล่าสุดคือ สมุนไพร ความเห็นจากท่านผู้ชม - ขอเป็นกาลงั ใจแก่ผทู้ าการวจิ ยั ตา่ ง ๆ ดว้ ยความเตม็ ใจ - อยากใหผ้ ลกั ดนั งานวจิ ยั จริงจงั โดยเร่ิมจากนกั เรียนเพื่อส่งเสริมเด็กไทยอยา่ งแทจ้ ริง เพราะงบประมาณเหล่าน้ีมีจานวนมาก ตอ้ งทาใหเ้ กิดประโยชนก์ บั ประเทศ พธิ ีกร เราควรเริ่มต้งั แต่เป็นเด็กนกั เรียนหรือไม่เพือ่ ใหเ้ ดก็ ไทยเห็นถึงความสาคญั ของเร่ืองน้ี อ.ไกรสิทธ์ิ ก่อนอ่ืน ตอ้ งขอขอบคุณท่านผชู้ มที่ใหข้ อ้ คิดเห็นและใหก้ าลงั ใจ สาหรับการปลูกฝังเรื่องการวจิ ยั สร้างสรรและนวตั กรรม จริงๆ ต้องปลูกฝังทุกคน ต้งั แต่วยั เรียน คิดผลจากเหตุ เหตุจากผล ซ่ึงการเรี ยนการสอนวิทยาศาสตร์ตอนน้ีถึงได้มี Stem Education (Science Technology Engineering and Mathematics Education) เรียนวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และเอา คาถามจากส่ิงท่ีเราเห็น เช่น ใบไมท้ าไมมนั ร่วง ใบไมโ้ ตอยา่ งไร พนั ธุกรรมศาสตร์ของพริกท่ีโต ของดอกไมเ้ ป็ นอยา่ งไร ให้เด็กจดบนั ทึก ดูการเจริญเติบโต การพฒั นาซ่ึงจะทาให้เด็กมีความคิด สามารถจบั ประเด็นและต่อยอดได้ และเม่ือเป็ นนักเรียนอาจจะคิดโครงงานง่ายๆ พอเข้า มหาวิทยาลยั อาจจะคิดโครงการวิจยั พัฒนาและนวตั กรรม มหาวิทยาลยั หลายแห่งพยายามสอน ให้เด็กคิดว่าสิ่งท่ีเขาสนใจคืออะไร เมื่อเร็วๆน้ีมีโอกาสไดต้ ิดตามสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ไปดูวิทยาลยั เกษตรกรรม มีนกั ศึกษาทา startup ต้งั แต่เรียน หนังสือ คือพอเรียนเรื่องของการเล้ียงไก่เล้ียงเป็ ด แล้วก็ทาและคิดว่าทาอย่างไรจะเล้ียงให้ 8 พธิ ีกร เจริญเติบโตดี ใช้เวลาน้อยสุด ทาอย่างไรไม่ให้สัตวป์ ่ วย และหัดทาผลิตผลทางดา้ นการเกษตร โดยใช้กระโจม พยายามพฒั นาเร่ืองพนั ธุ์ที่ดี และทาระบบน้าหยดง่ายๆ สามารถทาไดโ้ ดยเนน้ อ.ไกรสิทธ์ิ เร่ืองการเรียนทางดา้ นวทิ ยาศาสตร์ และคิดอย่างเป็ นเหตุและผล สามารถต่อยอดข้ึนมาได้ และ เม่ือเขา้ มหาวิทยาลยั การเรียนการสอนตอ้ งให้เรียนโดยให้การฝึ กปฏิบตั ิ เรียนดว้ ยฝึ กปฏิบตั ิไป พธิ ีกร ดว้ ย ถา้ เป็ นพวกช่างต่างๆ ตอ้ งไปเรียนที่โรงงานดว้ ย ตวั อยา่ งทางดา้ นการแพทย์ สาธารณสุข อ.ไกรสิทธ์ิ พวกหมอเขาเรียนท่ีโรงพยาบาล เห็นไดอ้ ย่างชดั เจน ฝึ กปฏิบตั ิ หลงั จากน้นั กลบั มาคิดวา่ เราจะ เริ่มตน้ ทาอะไรไดบ้ า้ ง ข้ึนอยกู่ บั ความชอบและภูมิหลงั เช่น บางคนคิดวา่ คุณพอ่ คุณแม่ปลูกขา้ ว พธิ ีกร 35 ไร่ ทาไมไมล่ ดลงเหลือปลูก 15 ไร่ อีก 20 ไร่ ไปปลูกป่ าเขาคิดเช่นน้นั ในท่ีสุดก็เกิดป่ าชุมชน อ.ไกรสิทธ์ิ เกิดเป็ นป่ าข้ึนมา โดยมองระยะยาวป่ ามีคุณค่าเหมือนมีเงินฝากโดยสรุปเห็นดว้ ยอยา่ งย่ิงท่ีท่าน พธิ ีกร เสนอมาวา่ ปลูกฝังวธิ ีคิดการวจิ ยั พฒั นาและนวตั กรรมต้งั แต่เด็กๆ อ.ไกรสิทธ์ิ เห็นด้วยกบั ความคิดขา้ งต้น คือสมยั เป็ นเด็ก เรามองไม่ออกว่าสิ่งที่เราเรียนจะไปต่อยอด อย่างไร ขอยกตวั อย่างประเทศที่เก่งมาก ๆ เช่น อิสราเอล ซ่ึงมีนวตั กรรม เวลาเด็กเรียน ตรีโกณมิติ จะมองไปถึงวา่ ส่ิงท่ีไดเ้ รียนไปแลว้ จะเอาไปใช้แลว้ ก่อให้เกิดประโยชน์อยา่ งไร เช่น จะเอาไปเจียระไนเพชรอยา่ งไร ใหเ้ กิดมิติท่ีมากที่สุด มูลคา่ ของเพชรสูงที่สุด ซ่ึงสมยั ก่อน ที่เรียนไมเ่ ห็นมีความคิดตอ่ ยอดแบบน้นั เลย เมื่อพูดถึงอิสราเอล พอดีผมเป็ นประธานกลุ่มมิตรภาพสมาชิกรัฐสภาไทย-อิสราเอล ไดเ้ ชิญ ท่านทูตเขา้ มาพบ ท่านบอกว่าประเทศอิสราเอลลงทุนวิจยั 4.7% ของ GDP ทาให้ทุกคนคิด วชิ าการ ตอ้ งช่ืนชมในวิธีคิดของประเทศอิสราเอล แลว้ จะทาอยา่ งไรสาหรับประเทศไทย จึงจะทาให้ เดก็ ไดค้ ิด และเขา้ ใจวา่ ส่ิงที่เราเรียนจะออกมาเป็นอยา่ งไร ไม่ใช่แค่เรียนเฉพาะแต่ในตารา ขอเพิ่มอีกเล็กนอ้ ยคือ อิสราเอลลงทุนวจิ ยั 2% เป็ นการวิจยั ทวั่ ๆ ไป ปลูกฝังระบบวิธีคิดเรื่อง วิจยั พฒั นา และนวตั กรรม และอีก 2.7% เร่ืองวิจยั เพ่ือความมน่ั คงของประเทศ คือ อาวุธ ยุทโธปกรณ์ เสบียงต่างๆ และอิสราเอลเป็ นประเทศท่ีใชน้ ้ามีประสิทธิภาพสูงสุด น้าสะอาด น้าท่ีไม่เคม็ น้าดงั กล่าวสามารถนามาทาเกษตรกรรมไดด้ ว้ ย มีน้าไม่ถึง 10% น้าที่เหลือตอ้ งกลนั่ น้าจากทะเล และขณะเดียวกนั น้าที่ใชล้ า้ งมือก็นาไปผา่ น กระบวนการทาใหเ้ ป็นน้าสะอาดเพอ่ื ใชร้ ดน้า มีทะเลเดสซีน้าเคม็ ท่ีสุด แต่มีพ้ืนท่ีการเกษตรจานวนมาก เม่ือมีน้านอ้ ย เขาจึงวจิ ยั วา่ ทาอยา่ งไรจะทาผลิตอาหารใหก้ ารเกษตร มีน้าหยดและวดั ความช้ืน แลว้ ก็ดูผลิตผลที่เพิม่ คุณคา่ มูลคา่ เขาส่งลูกเรียน ส่งอาหารตา่ ง ๆ ขาย ไม่น่าเช่ือ นี่แหละคือการ วจิ ยั และนวตั กรรมมีความเพยี รพยายาม 9 พธิ ีกร ขอยอ้ นกลบั มาตรงประเด็นที่วา่ ตอ้ งทาอยา่ งไรที่จะทาใหก้ ระบวนการการคิด ของคนไทยเป็ น ต้งั แต่เด็กคือ รู้จกั ที่จะคิดว่าเรียน เพ่ือจะทาอะไร เพราะส่วนใหญ่เราจะเรียนเพ่ือแค่สอบให้ อ.ไกรสิทธ์ิ ผา่ น แต่เขาจะตอ้ งรู้วา่ เป้าหมายของการเรียนเหล่าน้ี มนั นาไปสู่การผลิตอะไร จะทาอยา่ งไร คณะกรรมาธิการชุดน้ีจะให้กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม (อว.) พธิ ีกร เดินหน้าแล้วทาให้เด็กไม่เบื่อด้วย วนั น้ีต้องมองไปถึงเรื่อง space เรื่องในอวกาศแล้วด้วย ไม่ใช่มองแค่บนดินแลว้ อ.ไกรสิทธ์ิ พธิ ีกร ส่วนใหญ่เรากเ็ นน้ ในเร่ืองของ การเรียนรู้โดยฝึกปฏิบตั ิ Work- integrated Learning แลว้ กม็ อง อ.ไกรสิทธ์ิ ปลายทางก็คือให้เด็กมีทกั ษะ ทกั ษะในการท่ีจะคิดคน้ อยากจะเรียน อยากจะเผชิญ แต่ตอ้ งมี ความเพียรดว้ ย แลว้ ครูอาจารยเ์ ราก็พยายามบอกวา่ จะตอ้ งปรับบทบาท เป็นคนท่ีคอยเก้ือหนุน ช้ีแนะ และกระตุ้นต้ังคาถามให้เด็ก ทุกอย่างต้องไปด้วยกัน แล้วขณะเดียวกันก็ต้องมี หอ้ งปฏิบตั ิการท้งั ภาคสนาม วดั อะไรง่าย ๆ เช่น วดั ความช้ืนให้เป็ น วดั ค่าความเป็ นกรดเป็ น ด่าง (pH) ของดินให้เป็ น แล้วก็ขณะเดียวกันถ้าโรงเรียนที่มีขนาดใหญ่ข้ึน ก็อาจจะวดั ส่วนประกอบอาหารได้เช่น วดั ไขมนั ได้ วดั โปรตีนได้ จะไดเ้ ขา้ ใจว่าส่ิงที่เรากินเราทาไป จะต้องทาอย่างไร ต้องต้ังคาถามว่าที่เราผลิต เราทาอยู่น้ีจะทาอย่างไรให้มันดีข้ึน มี ประสิทธิภาพสูงข้ึน ซ่ึงเร่ืองน้ีเป็นเร่ืองท่ีระบบการศึกษาตอ้ งปรับ ตรงน้ีต้องฝากกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) และ กระทรวงศึกษาธิการอยา่ งมาก วา่ จะทาใหเ้ ด็ก มีความเขา้ ใจแลว้ เขาจะสนุก เขาจะรู้วา่ ส่ิงท่ีเขา เรียนไปแล้วจะเกิดประโยชน์อะไร ไปใช้ประโยชน์อะไรไดอ้ ย่างที่อาจารยบ์ อก บางคนก็ สามารถสร้างรายไดต้ ้งั แต่ในขณะที่ยงั เรียนอยู่ ไม่ตอ้ งรอให้เรียนจบ แลว้ ถึงจะหางานได้ แต่ เขาใชส้ ิ่งเหล่าน้ีอยใู่ นชีวิตประจาวนั หรือแมก้ ระทง่ั แรงอะไรต่าง ๆ จะเกิดอะไรข้ึนและถา้ เกิด แลว้ จะดูแลตวั เองได้ เม่ือสักครู่คุณผูช้ มไดส้ อบถามเรื่อง SME เพราะว่าห่วงใยว่าเราตอ้ งช่วย SME มาก ๆ เพราะSME จะไม่มีทุนจานวนมากเหมือนบริษทั ใหญ่ ๆ นวตั กรรมงานวจิ ยั จะไป ช่วยให้ SME ไทยอยไู่ ดอ้ ยา่ งไรบา้ ง คือเรื่อง SME เกี่ยวขอ้ งกบั คนเป็นลา้ น ๆ จานวน 97% เกือบทุกคนเป็ น SME หมด ย่ิงเกิดโควิดอีกก็ยิ่งกระเสือกกระสนท่ีจะหารายไดเ้ พิ่ม หลกั ใหญ่ ๆ ก็คือ หนีไมพ่ น้ ที่จะอยูบ่ นพ้ืนฐานของความรู้และเทคโนโลยี ในบริบทที่เขาเผชิญอยู่ แลว้ ก็ หน่วยงานของรัฐ โดยเฉพาะอยา่ งยิง่ ส่วนราชการอ่ืนตอนน้ีมีจิตใจที่อยากจะช่วย ตลอดเวลา ไม่วา่ จะเป็ นกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงพาณิชย์ และกระทรวงอุตสาหกรรม แต่ หน่วยงานท่ีผมคิดว่ามีความสาคัญมาก ๆ และต้ังอยู่ท่วั ท้งั ประเทศก็คือ หน่วยงาน อว. อุดมศึกษา ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทศั น์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการ 10 อุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม ไดก้ าหนดนโยบาย U2T (University to Tambon) ให้มีการจา้ งงานใน 300 ตาบล จากมหาวิทยาลยั สู่ตาบล ให้นกั ศึกษาเหล่าน้นั ช่วยกนั เก็บ ขอ้ มูลเพ่ือนาไปสู่การพฒั นา ขณะน้ีมีขอ้ มูลระดบั ตาบล ซ่ึงจะขบั เคลื่อนด้วยขอ้ มูลจริง ๆ อาจจะลงไปถึงระดบั บุคคลดว้ ยซ้าไป โดยเฉพาะอยา่ งย่ิงความยากจน การพฒั นาอาชีพรายได้ แลว้ ก็จะเช่ือมโยงกบั สถาบนั อุดมศึกษา หรือวิทยาลยั ต่าง ๆ ให้มาเป็ นพ่ีเล้ียงในการถ่ายทอด เทคโนโลยี แลว้ ขณะเดียวกนั หน่วยงานมหาวิทยาลยั ก็ตอ้ งวิจยั เพ่ือพฒั นาช่วย SME เศรษฐกิจ ฐานราก ผมขอแบ่งเป็ นสามส่วน ส่วนที่หน่ึงคือตน้ ทาง ส่วนที่สองคือกลางทาง และส่วนท่ี สามเป็ นปลายทาง ตน้ ทางก็คือหากเป็ นงานทางดา้ นการเกษตรทาอยา่ งไรเราจะพฒั นาเร่ือง พนั ธุ์ให้ดีที่สุด เช่น พนั ธุ์ทุเรียน พนั ธุ์มะนาว พนั ธุ์กล้วย พนั ธุ์พืชอะไรต่าง ๆ เร่ืองน้ีมี ความสาคญั เลือกพนั ธุ์ที่ดีจากท่ีต่าง ๆ แลว้ มาทดลองขยายพนั ธุ์อาจทดลองดว้ ยtissue culture แลว้ ก็ไปทดลองปลูก ถา้ ผลิตภณั ฑ์ที่มีมูลค่ามาก เช่น สตรอเบอร์ร่ี หรือผลไมอ้ ่ืนๆ หรือเห็ด เราอาจจะทาเป็ นโรงเรือน แลว้ ป้องกนั โรคไปดว้ ย ใช้วิธีน้าหยดและวดั ความช้ืนในดินและ ขณะเดียวกนั เม่ือไดผ้ ลิตผลออกมา กม็ าเนน้ เร่ืองการแปรรูปเบ้ืองตน้ ก่อน ถา้ ทาจานวนมาก ก็ ส่งใหภ้ าคอุตสาหกรรม และขณะเดียวกนั ก็ใหค้ วามรู้ในการคา้ ขายในพ้นื ที่และตลาดออนไลน์ ด้วย เรื่องน้ีก็เป็ นการพฒั นาด้านเศรษฐกิจฐานราก ส่วนเรื่องการแปรรูปสามารถทาเป็ น เครื่องสาอางต่างๆไดห้ ลากหลายมากมาย โดยทางกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วจิ ยั และ นวตั กรรมเอง โดยเฉพาะหน่วยงานท่ีมีคณะเภสัชศาสตร์จะตอ้ งเขา้ มาช่วยเหลือ แลว้ ปลายทาง คือไดผ้ ลิตผลที่มีความปลอดภยั มีคุณภาพสูง ดูดี และมีคุณค่าเฉพาะตวั และขณะเดียวกนั ภาชนะที่บรรจุก็ทาให้ดูสวยงาม ก็จะเป็ นผลิตภณั ฑ์ของพ้ืนที่ ซ่ึงนอกจากผลิตภณั ฑ์ทาง การเกษตรและอาหารแลว้ อาจจะเป็ นพวกหตั ถกรรมต่าง ๆ ตอ้ งมีนวตั กรรมทาผลิตภณั ฑ์ให้ สวย ดูดีมากข้ึน และขณะเดียวกนั ก็ตอ้ งเชื่อมโยงเศรษฐกิจฐานราก การท่องเท่ียว สานกั งาน กองทุนสนบั สนุนการวิจยั (สกว.) สนบั สนุนเรื่องการท่องเที่ยวค่อนขา้ งมาก หลกั การคือ ให้มี ปราชญช์ าวบา้ น ทาการวจิ ยั กบั อาจารยม์ หาวิทยาลยั ร่วมกบั ประชาชนที่สนใจ เพ่ือมีขอ้ มูลการ ท่องเท่ียวด้านภูมิศาสตร์ ด้านศาสนาและวฒั นธรรม ด้านอาหาร ด้านประวตั ิศาสตร์ ด้าน เคร่ืองนุ่งห่ม ในที่สุดก็สามารถพฒั นาเร่ืองดนตรีพ้ืนบา้ น เคร่ืองแต่งกายพ้ืนบา้ น สามารถดึง นกั ทอ่ งเที่ยวมาเพราะเขาตอ้ งการทราบประวตั ิศาสตร์ท่ีมีบนั ทึกและเรียนรู้ไปดว้ ย เป็นสงั คมท่ี คึกคกั เรียนรู้ และมีผลิตภณั ฑ์ที่นกั ท่องเที่ยวสามารถซ้ือนากลบั ไปดว้ ย นาจุดเด่นและพฒั นา ทางดา้ นเศรษฐกิจ สังคม การท่องเท่ียวและวฒั นธรรมไปดว้ ยกนั ในท่ีสุดจะกระตุน้ ให้เกิดมี การรวมกลุ่มกนั พฒั นาบนพ้ืนฐานของความรู้และวิชาการ ซ่ึงหน่วยงานทางวิชาการจะเป็ น ของกระทรวงอะไรก็ได้ หรื อกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวตั กรรม มหาวิทยาลยั วิทยาลยั ของกระทรวงศึกษาธิการ เป็ นพี่เล้ียง ขณะน้ีทิศทางกาลงั ดาเนินไปใน ลกั ษณะน้นั ผมรู้สึกดีใจ และถา้ นกั วิจยั ไดท้ ุนวิจยั มากพอและมีการบริหารจดั การที่มีธรรมาภิ 11 พธิ ีกร บาล จะขบั เคลื่อนได้ดีมาก ผมพูดในภาพรวมและอีกตวั อย่างที่เรากาลงั ขบั เคล่ือนมาก ๆ อ.ไกรสิทธ์ิ ขณะน้ีก็คือ เร่ืองของทุเรียน ทุเรียนปี ท่ีแลว้ ส่งออกมากกวา่ ขา้ วคือมูลค่าการส่งออกกวา่ แสน พธิ ีกร ลา้ นบาท มีการส่งออก 80% บริโภคในประเทศ 20% มีพ้ืนท่ีเพาะปลูกลา้ นไร่ คาดการณ์วา่ อ.ไกรสิทธ์ิ ต่อไปภายใน 5 ปี ทุเรียนอาจจะเพาะปลูกถึง 5 ลา้ นไร่ ผลผลิตก็อาจจะเพิ่มข้ึนมาอีก 4-5 เท่า ตอนน้ีถา้ เราไม่พฒั นาเรื่องพนั ธุ์ การแปรรูป แปรรูปก็สามารถทาไดต้ ้งั แต่เป็ นทุเรียนสุกแลว้ พธิ ีกร แช่เยือกแข็ง Freeze-Drying และขณะเดียวกันก็ต้องมีกระบวนการพฒั นาการเก็บทุเรียน อ.ไกรสิทธ์ิ วเิ คราะห์วา่ สุกหรือยงั มีคนคิดขนาดวา่ เมด็ ทุเรียนกินแลว้ ไม่ทิ้ง พวกกากใยต่าง ๆ เปลือกทุเรียน ทุกอย่างคือ เกษตรฐานราก ซ่ึงอยูก่ บั บริบทว่าตอ้ งการผลิต อะไร โดยใชค้ วามรู้ วจิ ยั และนวตั กรรม มีการรวมกลุ่มและมีทุนสนบั สนุน มีหน่วยวชิ าการเป็ น พี่เล้ียงเรามีตวั อยา่ งดี ๆ มากมาย ในส่วนของภาคเอกชนถ้าเคา้ อยากได้รับการสนับสนุนด้านการวิจยั และอีกกลุ่มอยากได้ งานวจิ ยั จะมีคาแนะนาอยา่ งไร เอกชนระดบั กลางหรือระดบั ท่ีมีทกั ษะสูงอยากให้ทุ่มเทดา้ นงานวิจยั ผมยกตวั อย่าง บริษทั อาหารใหญ่ ๆ ระดบั โลก เคา้ ลงทุนวจิ ยั พฒั นานวตั กรรม 2% ของยอดขาย สมมุติขาย 100 บิล เลียน เป็ น ร้อยพนั ลา้ นเหรียญ เคา้ ลงทุนวิจยั ในแต่ละปี จานวน2,000 ลา้ นเหรียญ คิดเป็ นเงิน ไทย 60,000 ลา้ นบาท ประเทศไทยลงทุนวิจยั 14,000 ลา้ นบาท เอกชนตอ้ งลงทุนให้มากข้ึน เพราะเอกชนจะได้ประโยชน์โดยตรง และการวิจยั ที่ง่ายท่ีสุดที่ดีที่สุดคือ การร่วมมือกับ มหาวทิ ยาลยั และใหม้ หาวทิ ยาลยั ร่วมทา เช่น ผลิตภณั ฑอ์ าหารตา่ ง ๆ สาหรับรายเล็ก SME คง ตอ้ งขอคาปรึกษาหารือกบั มหาวิทยาลยั และหน่วยงานที่เก่ียวขอ้ ง และตวั มหาวทิ ยาลยั เองและ หน่วยงานท่ีทาวิจยั ตอ้ งปรับตวั มีกลไกในการให้คาปรึกษาหารือ เหมือนคลินิกให้บริการให้ คาปรึกษาหารือ แน่นอนอาจจะมีเรื่องคา่ ใชจ้ ่ายอีกเล็กนอ้ ย แตผ่ ลผลิตที่เพม่ิ ข้ึนจะมโหฬาร ในส่วนของภาครัฐ ในฐานะกรรมาธิการมีคาแนะนาอะไรบา้ ง จากการที่ไดศ้ ึกษาติดตามมาตลอดช่วง 3 ปี มีขอ้ คิดเห็นส้ันๆ ขอ้ ที่ 1. อยากจะเห็นภาครัฐเห็น ความสาคัญของการวิจัย พัฒนา และนวัตกรรมว่าเป็ นพ้ืนฐานในการพัฒนาขีดข้ัน ความสามารถของประเทศ เพ่ือการแข่งขนั เพ่ือยกระดบั เศรษฐกิจ เพื่อแก้ไขปัญหาความ ยากจน รัฐลงทุนเพยี ง 0.1 ถึง 0.2% ของรายไดป้ ระชาชาติ นบั เป็นจานวนที่นอ้ ยเกินไป และไป คาดหวงั วา่ เอกชนจะลงทุน เอกชนจะยงั ไม่ลงทุนในเร่ืองที่เป็ นการวิจยั พ้ืนฐาน เอกชนมกั จะ ซ้ือเทคโนโลยีมาใช้มากกวา่ ยกเวน้ มีบางบริษทั ที่เร่ิมเห็นความสาคญั และให้อาจารยน์ กั วิจยั ทางานวจิ ยั ในเร่ืองน้ี ประเด็นแรกคือเห็นความสาคญั ของการวิจยั พฒั นา และนวตั กรรม เป็ น ส่ิงที่สาคญั เป็ นตวั ในการขบั เคลื่อน ขอ้ ที่ 2. คือ เม่ือลงทุนอยา่ ไปคิดวา่ เป็ นเรื่องค่าใชจ้ ่าย ตอ้ ง 12 พธิ ีกร ลงทุนใหม้ ากใหพ้ อ เพ่ือ 1 .ใหม้ ีผลงานวจิ ยั ท่ีมีคุณภาพให้มากสามารถนาไปใชป้ ระโยชน์ได้ อ.ไกรสิทธ์ิ และมีการพฒั นากาลงั คนในทุกระดบั ต้งั แต่เด็กนกั เรียน ปริญญาตรี ปริญญาโทและปริญญา พธิ ีกร เอก สามารถพฒั นากาลงั คนไปดว้ ย หลายประเทศนาเด็กเก่งๆ จากประเทศไทยให้ทุนเรียน อ.ไกรสิทธ์ิ ปริญญาตรี ปริญญาโทและปริญญาเอกฟรี ถา้ เด็กเก่งๆ เรียนฟรี ตวั อยา่ งใกลต้ วั คือ ลูกชายผม ไดท้ ุนเรียนฟรีท่ีประเทศเยอรมนั เพราะฉะน้นั 1. เรื่องการนาผลงานวิจยั ไปใชป้ ระโยชน์ 2. พธิ ีกร การพฒั นากาลังคน 3. รัฐลงทุนพ้ืนฐาน ห้องปฏิบตั ิการพ้ืนฐาน ตามหน่วยงานต่างๆ ที่มี ศกั ยภาพ โครงสร้างพ้ืนฐานจะเป็ นหน่วยงานที่วดั มาตรฐานท่ีผลิต เช่น ผลิตภณั ฑ์ยางรถยนต์ ตอ้ งมีมาตรฐาน โซล่าก็ตอ้ งไดม้ าตรฐาน ใหป้ ระกาศนียบตั รวา่ ไดม้ าตรฐานโลกส่งออกขายได้ จึงควรลงทุนเหล่าน้ี ผมขอยนื ยนั วา่ ขณะน้ีประเทศไทยเรายงั ลงทุนเรื่องงานวจิ ยั และนวตั กรรม นอ้ ยจริงๆ ประเทศไทยเราเริ่มตน้ จากภาคเกษตรกรรม เราไม่ไดเ้ ป็ นประเทศอุตสาหกรรมมนั อาจจะทา ให้ในเร่ืองของการวิจยั และนวตั กรรม ดูเป็ นเร่ืองห่างไกลตวั วนั น้ีมีการพฒั นาอย่างรวดเร็ว เกษตรกรรมกใ็ ชน้ วตั กรรมไดไ้ ม่อยเู่ ฉพาะในภาคอุตสาหกรรมอยา่ งเดียว ประเด็นที่คุยกนั เราตอ้ งเนน้ เศรษฐกิจฐานรากดว้ ย โดยการวิจยั และนวตั กรรม ถา้ เราทาไดเ้ รา จะเพม่ิ ขีดข้นั ความสามารถการแขง่ ขนั ของคน ของผลงานวจิ ยั แตร่ ัฐตอ้ งลงทุนคา้ ขายอะไรสัก อย่างซ่ึงมีคุณค่ามาก ตอ้ งลงทุน ถ้าไม่ลงทุนประเทศไทยเราก็จะอยู่ในระดบั กลางๆ นี่เป็ น ขอ้ คิดเห็นในภาพรวมของผม ถา้ ผูช้ มมีขอ้ สงสัยหรือตอ้ งการคาแนะนาสามารถติดต่อคณะอนุกรรมาธิการฯ หรือสามารถ พูดคุย ติดต่อทางสมาชิวฒุ ิสภาไดอ้ ยา่ งไรบา้ ง ด้วยความยินดี ถา้ มีอะไรสามารถติดต่อกรรมาธิการการอุดมศึกษาวิทยาศาสตร์ วิจยั และ นวตั กรรมของวุฒิสภาได้โดยตรง และถ้าเป็ นเร่ืองที่เกี่ยวข้องกบั การวิจยั และนวตั กรรม เจา้ หน้าท่ีจะส่งเรื่องมาที่คณะอนุกรรมาธิการวิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม ที่ผมเป็ น ประธานอยู่ ยินดีท่ีจะให้ขอ้ คิดเห็น หรือยินดีท่ีจะส่งต่อไปให้หน่วยงานที่เคา้ รับผิดชอบให้ ดาเนินการตอ่ ไป วนั น้ีขอบพระคุณอาจารยม์ าก ไดฟ้ ังแลว้ รู้สึกมีกาลงั ใจ และคนท่ีทางานวจิ ยั เองกม็ ีกาลงั ใจมาก ข้ึน วา่ สิ่งท่ีตนเองคิดสามารถต่อยอดได้ คนที่สนใจในเร่ืองของงานวจิ ยั และนวตั กรรมหรือคน ท่ีคิดว่างานวิจยั และนวตั กรรมเป็ นเร่ืองที่ไกลตวั ในวนั น้ีก็มีช่องทางที่จะเขา้ ถึงในการท่ีจะ พฒั นาธุรกิจของคุณผูช้ มดว้ ย วนั น้ีรายการมองรัฐสภาหมดเวลาแลว้ ขอบคุณมากๆ สาหรับ การติดตามรับชม 13 รายการศาสตร์ธรรมะพระราชา ช่วงปณธิ านทาความดี เร่ือง เป้าหมายการพฒั นาทยี่ ง่ั ยืน ออกอากาศวนั อาทติ ย์ท่ี 12 มถิ ุนายน พ.ศ.2565 เวลา 05.00- 05.30 น. ทางเครือข่ายสถานีวทิ ยุกองทพั บก ความถี่ FM 103 MHz วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รติคุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตันติศิรินทร์ สมาชิกวฒุ ิสภา, อดตี ผ้อู านวยการฝ่ ายอาหารและโภชนาการ องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ กรุงโรม ประเทศอติ าลี พธิ กี ร คุณบารุง ไตรมนตรี พธิ ีกร ขอความกรุณาอาจารยช์ ่วยตอกย้าในเรื่องเป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยืน โดยเฉพาะเร่ืองความ ยากจน ความหิวโหย เรื่องอาหารและสุขภาพ วา่ จะมีแนวทางอยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ เป้าหมายของการพฒั นาท่ียง่ั ยนื ขอ้ ที่ 1 คือ เร่ืองความยากจน ซ่ึงจะเชื่อมโยงกบั ความหิวโหย การขาดอาหาร การที่มีสุขภาวะที่ดี ถา้ 3 อย่างน้ีมีพ้ืนฐานไม่ดี ก็จะนาไปสู่การศึกษาที่ไม่มี คุณภาพ ดว้ ยเหตุน้ีขอ้ ที่ 1 จึงไดเ้ นน้ เร่ืองความยากจน หลกั ใหญ่ๆ คือ คนท่ียากจนจะเป็ นกลุ่ม บุคคลท่ีเส่ียงต่อทุกเร่ือง ในการพฒั นาจึงต้องไม่ทิ้งใครไวข้ า้ งหลงั ต้องดูแลกลุ่มยากจน ซ่ึงกลุ่มยากจน จะแบ่งเป็ น กลุ่มยากจนหนาแน่น กลุ่มยากจนทว่ั ๆ ไป เม่ือเกิดความยากจน ก็จะตามมาดว้ ยความไม่มน่ั คงทางดา้ นอาหาร มีความหิวโหย ขาดอาหาร และสุขภาวะไม่ดี ในเรื่องความยากจน ประเทศไทยไดด้ าเนินการดีมาตลอด ต้งั แต่ยุค ฯพณฯ ท่านพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ เป็นนายกรัฐมนตรี ทา่ นไดจ้ บั ยทุ ธศาสตร์ของความยากจน เนน้ การพฒั นาลงไป ถึงระดบั หมู่บา้ น แลว้ เน้นการพฒั นาการเกษตรให้มีเกษตรพ้ืนฐาน มีอาหารการกินที่พออยู่ 14 พอกินก่อน ถา้ พฒั นาใหพ้ ออยพู่ อกิน จากน้นั ก็พฒั นาให้มีความกา้ วหนา้ มาเป็ นลาดบั ช่วงเวลา น้ันท่านก็เจริญรอยตามพระยุคลบาทของลน้ เกล้าฯ รัชกาลท่ี 9 ท่ีไดท้ รงงานในชนบทเป็ น อยา่ งมาก ในระดบั โลกมีการกล่าวถึงความยากจน ยากจนหนาแน่นจะตีเป็ นตวั เงิน เฉล่ียคนมี รายไดน้ อ้ ยกวา่ 1.25 ดอลลาร์ ก็คือ ประมาณ 35-40 บาท/คน/วนั ถือวา่ ยากจนหนาแน่น กลุ่ม คนเหล่าน้ีส่วนใหญ่อยใู่ นแอฟริกาท่ีไมม่ ีรายไดเ้ ลย ขณะเดียวกนั ประเทศอ่ืนๆ ก็แนะนาใหใ้ ช้ เกณฑต์ ามความเหมาะสม ประเทศไทยใชเ้ กณฑต์ ามเส้นแบ่งความยากจน นนั่ ก็คือ มีอาหาร การกินท่ีผลิตไดเ้ อง หรือมีอาหารการกินท่ีใชเ้ งินซ้ือ หรือท้งั สองอยา่ งรวมกนั ไม่พอเพียงกบั ความตอ้ งการพลงั งาน โปรตีน วติ ามิน และเกลือแร่ต่างๆ ของร่างกาย ก็ถือวา่ ยากจน ขณะน้ี ประเทศไทยมีปัญหาความยากจนเพียงไม่กี่เปอร์เซ็นต์ ในช่วงที่เกิดโรคโควิด-19 เกิดปัญหา ความยากจนเพ่ิมข้ึน รัฐบาลจึงตอ้ งมีโครงการช่วยเหลือ เช่น โครงการคนละคร่ึง โครงการ สวสั ดิการต่างๆ เป็ นตน้ อย่างไรก็แล้วแต่ ถือว่าประเทศไทยมีการแก้ปัญหาความยากจน ระดบั หน่ึง ประเด็นท่ี 2 ความหิวโหยและการขาดอาหาร ขณะน้ีเป็ นปัญหาใหญ่ของโลก โดยเฉพาะอยา่ งยิ่ง ช่วงเกิดสงครามระหว่างรัสเซียโจมตียูเครน ทาให้พลงั งานราคาแพงข้ึน อาหารก็ขาดแคลนและมีราคาสูงข้ึน เพราะรัสเซียและยูเครนเป็ นแหล่งผลิตป๋ ุยโพแทส (โพแทสเซียม) ขณะเดียวกนั ท้งั รัสเซียและยเู ครนส่งออกขา้ วสาลีถึง 30% ของโลก และยงั ส่งออกข้าวโพดท่ีใช้ผลิตเป็ นอาหารสัตว์ ส่งออกพืชน้ามนั คือ น้ามนั ดอกทานตะวนั เป็ น จานวนมากอีกดว้ ย ดว้ ยเหตุน้ีราคาอาหารช่วงเดือนเมษายน พฤษภาคม และมิถุนายน จึงมีราคา สูงข้ึนมาก ท้งั ธัญพืชและน้ามนั ทาให้มีการประมาณการว่าจะมีคนหิวโหยและขาดอาหาร เพิ่มข้ึน โดยเฉพาะในอฟั ริกาเกือบ 100 ลา้ นคน สาหรับประเทศไทยเราก็นบั ว่าโชคดีท่ีเรามี เกษตรผสมผสานตามทฤษฎีเศรษฐกิจพอเพียงตามล้นเกล้าฯ รัชกาลท่ี 9 ทฤษฎีเศรษฐกิจ พอเพยี งและการใชพ้ ้ืนท่ีการทาเกษตรผสมผสานทาใหส้ ถานการณ์ขาดอาหารและหิวโหยมีไม่ มากนกั แต่ก็ยงั พบไดอ้ ยูใ่ นกลุ่มคนท่ีใชแ้ รงงานท่ีอยูใ่ นเมืองเม่ือขาดรายไดก้ ็ทาให้เกิดการ ได้รับอาหารไม่พอกับท่ีร่างกายต้องการ ขณะเดียวกันปัญหาของเด็กที่อายุต่ากว่า 5 ปี ตวั ช้ีวดั มีความเต้ีย ก็ยงั พบได้ประมาณ 10% เด็กท่ีผอมเพราะขาดอาหารก็ยงั พบได้ 3-5% ก็ถือวา่ ไม่มากนกั ขณะเดียวกนั เด็กบางกลุ่มก็เริ่มมีน้าหนกั เกินและอว้ น โดยเฉพาะอายุ 1-5 ปี ท้งั หมดก็เป็ นเร่ืองของความหิวโหยและขาดอาหาร ถือว่าสถานการณ์ในประเทศไทยเราดี แต่ตอ้ งดาเนินการให้ดีกวา่ น้ี สาหรับเร่ืองสุขภาพ ขอกล่าวอยา่ งย่อๆ ประเทศไทยเราดีตรงที่ เรามีบริการทางการแพทยแ์ ละสาธารณสุขอยา่ งครอบคลุมและแพร่หลาย นนั่ กค็ ือ บริการถว้ น ทวั่ หนา้ เรามีหน่วยงานบริการจากเอกชนและภาครัฐลงไปถึงอาเภอและตาบล จากตาบลหรือ ต่ากวา่ ลงไป เราก็มีโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบล (รพ.สต.) หรือในอดีตคือศูนยอ์ นามยั แลว้ ยงั มีอสม. หรืออาสาสมคั รสาธารณสุข ประจาหมู่บา้ น คอยดูแลวา่ มีใครป่ วย แลว้ นาส่งท่ี โรงพยาบาล ขณะเดียวกนั ก็มีการติดตามที่บา้ น ในช่วงโควดิ -19 ระบาด เราถึงสามารถฉีดยา 15 และติดตามผูป้ ่ วย รวมท้งั ติดตามไดอ้ ย่างทว่ั ถึง โดยสรุปเป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยืนที่ผม ไดน้ าเรียน สามหวั ขอ้ แรกมีความสาคญั ต่อทุกๆ คน นนั่ ก็คือ เรื่องความยากจน เรื่องความหิว โหยและขาดอาหาร เรื่องของการมีสุขภาวะที่ดี ท้งั 3 อยา่ งน้ีตอ้ งเป็ นพ้ืนฐานท่ีสาคญั และ นาไปสู่การศึกษาที่ดี การศึกษาที่ดีก็ตอ้ งมีคุณภาพด้วย แต่ของเรายงั มีเด็กบางกลุ่มท่ีด้อย โอกาสที่จะเขา้ สู่ระบบการศึกษาท่ีดี ปี ที่แลว้ (พ.ศ.2564) มีการรายงานจากกองทุนส่งเสริมการ เรียนรู้เพ่ือแกไ้ ขปัญหาความเหลื่อมล้าทางการศึกษา กองทุนเพ่ือความเสมอภาคทางการศึกษา พบวา่ มีเดก็ ที่พลาดโอกาสประมาณถึง 4 ลา้ นคน ก็ไดม้ ีการสนบั สนุนช่วยไดป้ ระมาณ 1 ลา้ นคน พอเกิดโควดิ -19 ระบาด ก็ช่วยเพ่ิมข้ึนอีกประมาณ 7 แสนคน ก็ดีข้ึนอีก ขณะน้ีก็พยายามที่จะ ใหร้ ะดบั ส่วนกลางและส่วนปลายช่วยให้ไดม้ ากข้ึน ท่ีผมเรียนยอ่ ๆ เร่ืองเป้าหมายการพฒั นาท่ี ยง่ั ยนื เราตอ้ งมองไปขา้ งหนา้ องคก์ ารสหประชาชาติ (UN) เคา้ มองไปถึงปี คริสตศ์ กั ราช 2030 น่ันคือ พ.ศ. 2573 ซ่ึงเราต้องพยายามทาให้คนทุกคนไม่มีความยากจน ไม่มีความหิวโหย มีสุขภาพดีกนั ถ้วนหน้า และมีการเขา้ ถึงระบบการศึกษาที่ดี ท้งั หมดคือพ้ืนฐานของมนุษย์ ซ่ึงเม่ือมีพ้ืนฐานที่ดี ต่อไปก็จะนาไปสู่การพฒั นาเพื่อก่อให้เกิดรายได้ ก็คือ ม่ังคั่ง และ ขณะเดียวกนั ก็ตอ้ งคานึงถึงสภาพแวดลอ้ มของโลก ซ่ึงเรียกวา่ สุขภาพของโลก Planet health เป็นเร่ืองของ ดิน น้า อากาศ ดินก็เป็นเรื่องของป่ าไม้ สัตวป์ ่ า น้าก็เป็นเร่ืองของสัตวท์ ่ีอยใู่ นน้า พืชท่ีอยูใ่ นน้า ท้งั หมดก็คือระบบนิเวศน์ วนั น้ีก็ไดเ้ รียนให้เห็นภาพรวมการพฒั นาที่ยง่ั ยืนท่ีมี เป้าหมายมาสู่มนุษย์ พธิ ีกร ในแง่ของประเทศไทย ก็เป็ นที่ทราบกนั ดีวา่ ตอ้ งเผชิญกบั ภาวะพิษเศรษฐกิจ ซ่ึงมีผลกระทบ จากสงครามระหวา่ งรัสเซียและยเู ครน ส่งผลใหน้ ้ามนั มีราคาแพง ป๋ ุยมีราคาสูงข้ึน ในอนาคต อนั ใกลน้ ้ี อาจารยม์ องวา่ ขณะน้ีรัฐบาลแกป้ ัญหาไดถ้ ูกทางแลว้ หรือไม่ อ.ไกรสิทธ์ิ ขณะน้ีไดม้ ีความพยายามเตม็ ท่ี สาหรับเป้าหมายขณะน้ีตอ้ งรักษาเสียก่อน ตอ่ ไปจึงค่อยเยยี วยา คือการป้องกนั ปัญหาแกไ้ ขปัญหา รัฐบาลไดแ้ กไ้ ขถูกทางในเร่ืองโควดิ -19 เร่ืองช่วยเหลือใน โครงการคนละคร่ึง ถูกตอ้ งแลว้ ทีน้ีในเรื่องเยยี วยา น่าจะตอ้ งใชเ้ งินส่วนหน่ึงมาเพื่อให้ความรู้ ประชาชนนน่ั คือฝึ กอบรมใหค้ วามรู้ แก่คนท่ีตอ้ งการประกอบอาชีพอื่นๆ ตอ้ งพยายามช่วย ใหไ้ ดใ้ นเรื่องน้ี พยายามลงทุนในเร่ืองน้ีหน่อย ขณะเดียวกนั หวงั วา่ ช่วงฟ้ื นฟูจะมีการใหค้ วามรู้ เทคโนโลยี และเงินทุนซ่ึงเป็ น soft loan ให้ประชาชนไดม้ ีโอกาสกแู้ ลว้ เอาไปพฒั นาเศรษฐกิจ ริเร่ิมเป็ นผูป้ ระกอบการใหม่ เช่น การเป็นมคั คุเทศกท์ ่องเที่ยว ขายอาหารต่างๆ ซ่ึงเร่ืองน้ีตอ้ งมี การแบง่ สนั ปันส่วนมาสู่การใหค้ วามรู้เทคโนโลยี และสินเชื่อแก่ประชาชนใหม้ ากข้ึน พธิ ีกร หวงั ว่าท่านผูฟ้ ังท่ีฟังรายการจะเห็นดว้ ย เราผ่านโควิด-19 มาอย่างสาหัสเมื่อ 2 ปี ท่ีผ่านมา ปี น้ีกาลงั จะฟ้ื นฟู รัฐบาลกไ็ ดค้ ลายลอ็ คตา่ งๆ ถือวา่ เป็นแนวทางท่ีถูกตอ้ งไหม อ.ไกรสิทธ์ิ ถือวา่ เป็นสิ่งที่ถูกตอ้ ง แต่ขณะเดียวกนั เพื่อแกไ้ ขปัญหา ในระยะส้นั และระยะกลาง ประชาชน ควรตอ้ งระวงั ตวั เองเช่นกนั ถึงแมว้ า่ หลายแห่งจะบอกวา่ ให้ถอดหน้ากากได้ แต่เมื่อออกไป 16 นอกบ้านควรจะใส่หน้ากากไว้ดูแลช่องว่างระหว่างคน และควรล้างมือให้สะอาดด้วย เพอ่ื ป้องกนั การติดตอ่ ของเช้ือ ก็จะช่วยใหเ้ ราปลอดภยั สังคมปลอดภยั ไปดว้ ย พธิ ีกร เม่ือสักครู่อาจารย์ได้กล่าวถึงเรื่องสิ่งแวดล้อม เรื่องดิน เร่ืองน้า เร่ืองอากาศ ก็นับว่าเป็ น เรื่องใหญ่ อากาศมีการเปล่ียนแปลงไปมาก อ.ไกรสิทธ์ิ เป็ นเรื่องใหญ่มาก หากกล่าวถึงเรื่องดินผมเห็นวา่ ควรเน้นเร่ืองป่ าไม้ เพราะป่ าไมต้ อนน้ีเรา มองไปสู่ ระยะยาว ก็เป็ นเรื่ องของคาร์ บอนเครดิ ต เพราะป่ าไม้จะช่ วยดู ดซับ คาร์บอนไดออกไซด์ ทาให้ภาวะโลกร้อนดีข้ึน ขณะเดียวกันสัตว์ท่ีอยู่ในป่ าก็จะมีชีวิต อยรู่ อดได้ ท่ีสาคญั มนุษยต์ อ้ งอยใู่ นป่ าและภูเขาได้ หลายประเทศไดด้ าเนินการใหป้ ระชาชน อาศยั อยใู่ นป่ าแตไ่ ม่มีสิทธิเป็นเจา้ ของพ้ืนที่ แตม่ ีสิทธิทามาหากินอยใู่ นป่ า ตอ้ งดูแลป่ า จะเป็ น รุ่นปัจจุบนั รุ่นลูก รุ่นหลานอาศยั อยู่ได้ และรัฐก็ส่งเสริมให้ดูแลป่ า อาจปลูกพืชสมุนไพร เล้ียงสตั วเ์ ลก็ เป็นมคั คุเทศกท์ อ่ งเที่ยวไปดว้ ย ท้งั หมดนี่จะช่วยทาใหป้ ่ าไมม้ ีมากข้ึนและช่วยดูด ซับคาร์บอนไดออกไซด์ ขอ้ เท็จจริงเช่นน้ีก็สามารถนาไปใช้ได้กบั ป่ าชายเลน ซ่ึงจะทาให้ อาหารอุดมสมบูรณ์ข้ึน การดูดซับคาร์บอนไดออกไซด์ดีข้ึนไปด้วย โลกก็หายร้อน คือ ประชาชนตอ้ งมีโอกาสไดเ้ รียนรู้และอยู่กบั ธรรมชาติท้งั ป่ า และป่ าชายเลน เรื่องน้ีเป็ นเร่ือง ใหญ่มากระดบั โลก พธิ ีกร ขอขอบคุณศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นายแพทยไ์ กรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมาชิกวฒุ ิสภา และอดีต ผอู้ านวยการฝ่ ายอาหารและโภชนาการ องคก์ ารอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ กรุงโรม ประเทศอิตาลี ท่ีมาใหข้ อ้ มูลเร่ืองเป้าหมายของการพฒั นาที่ยง่ั ยนื 17 รายการทนั ข่าววุฒิสภาไทย เปิ ดประเดน็ เด่น เค้นประเดน็ ร้อน ใกล้ชิดสมาชิกวฒุ ิสภา เร่ือง ความมัน่ คงทางอาหารทโ่ี ลกควรตระหนัก วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รติคุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตันตศิ ิรินทร์ สมาชิกวุฒิสภา และอดีตผ้อู านวยการฝ่ ายอาหารและโภชนาการ สานักงานอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ สานักงานใหญ่ กรุงโรม ประเทศอติ าลี พธิ ีกร คุณอญั ธิญาน์ เนติระพศี ักด์ิ เผยแพร่คร้ังแรกทางเฟสบุ๊ครัฐสภา วนั องั คาร ท่ี 21 มิถุนายน พ.ศ.2565 (บันทกึ เทป วันจันทร์ท่ี 20 มิถุนายน พ.ศ.2565) สวสั ดีคะ ขอตอ้ นรับคุณผชู้ มผูฟ้ ังทุกท่าน เขา้ สู่รายการทนั ข่าววุฒิสภาคะ วนั น้ีรายการของเรา หยิบยกประเด็นท่ีน่าสนใจอีกประเด็นหน่ึง น้นั คือ ประเด็นเรื่องของ “ความมน่ั คงทางอาหารที่โลกควร ตระหนกั มากข้ึน” ควรหนั มาใส่ใจและมาทาความเขา้ ใจกบั ประเด็นเรื่องความมน่ั คงทางดา้ นอาหารมากข้ึน เพราะวา่ โลกของเราเจอวกิ ฤตปัญหาความขดั แยง้ อยา่ งที่ทราบกนั ดี อยา่ งยเู ครนและรัสเซีย แน่นอนวา่ จาก ชนวนความขดั แยง้ น้ีส่งผลให้เกิดปัญหาต่างๆ ตามมาหรือแมก้ ระทงั่ สถานการณ์การแพร่ระบาดของโรค โควิด - 19 ท้งั หมดน้ีหรือนอกเหนือจากปัจจยั สาเหตุน้ี ลว้ นแลว้ แต่มีบางประเด็นที่ส่งผลกระทบถึงความ 18 มนั่ คงทางอาหารของโลก นนั่ หมายความวา่ ประเทศไทยก็อาจจะไดร้ ับผลกระทบบา้ งไม่มากก็นอ้ ย วนั น้ีเรา จะมาวเิ คราะห์ในหวั ขอ้ น้ีใหเ้ ห็นเด่นชดั ข้ึน โดยรายการเราไดม้ ีโอกาสพูดคุยกบั ศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นพ. ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมาชิกวุฒิสภา ผูท้ รงเกียรติ โดยท่านไดอ้ ภิปรายในเร่ืองน้ีไวอ้ ย่างน่าสนใจในท่ี ประชุมของวุฒิสภาด้วย และคุณหมอไกรสิทธ์ิ อดีตท่านดารงตาแหน่งผูอ้ านวยการฝ่ ายอาหารและ โภชนาการองคก์ ารอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) สานกั งานใหญ่กรุงโรม สาธารณรัฐอิตาลี มาเป็ นระยะเวลาหลายปี ถือไดว้ า่ ท่านเป็ น ผูท้ ่ีเต็มเป่ี ยมไปดว้ ยองคค์ วามรู้และความเชี่ยวชาญในประเด็นน้ี อยา่ งแทจ้ ริง ท่านจะมาให้ความรู้แก่ประชาชนผา่ นรายการของเรา ในหวั ขอ้ “ความมนั่ คงทางอาหารที่โลก ควรตระหนกั มากข้ึน” ก่อนอื่น เรามีขอ้ มูลจาก Facebook ของวุฒิสภาท่ีไดส้ ะทอ้ นถึงภารกิจของคุณหมอ ไกรสิทธ์ิ ได้ทาความรู้จกั คุณหมอได้มากข้ึนและทาความเข้าใจในหัวข้อที่เราต้งั มาในวนั น้ีได้มากข้ึน โดยทาง Facebook ของวฒุ ิสภาบอกวา่ ท่าน สว.ไกรสิทธ์ิ ไดเ้ ขา้ ร่วมงานสัมมนาวชิ าการออนไลน์ Asia and the Pacific Regional Dialogue on Science and Technology for a Sustainable Food System เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน พ.ศ. 2565 ศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นายแพทย์ ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมาชิกวุฒิสภา และอดีต ผูอ้ านวยการฝ่ ายอาหารและโภชนาการขององค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ได้เขา้ ร่วมงานสัมมนาวิชาการออนไลน์ที่เกี่ยวขอ้ งกบั ประเด็นความมน่ั คงทางอาหารของโลก ซ่ึงเป็ นส่วนหน่ึง ของการประชุม APEC 2022 (side event) ที่ประเทศไทยเป็ นเจา้ ภาพ จดั โดยสานกั งานพฒั นาวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ร่วมกบั สานกั งานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และ นวตั กรรมแห่งชาติ (สอวช.) โดยมีผูแ้ ทนจากองค์การระหว่างประเทศช้นั นา ไดแ้ ก่ (1) ศาสตราจารย์ ดร. Joachim von Braun จากศูนยว์ จิ ยั เพื่อการพฒั นา (ZEF) แห่ง University of Bonn สหพนั ธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และประธานคณะกรรมการดา้ นวิทยาศาสตร์ UN Food Systems Summit 2021 (2) นาย Sridhar Dharmapuri เจ้าหน้าท่ีอาวุโสฝ่ ายความปลอดภัยทางอาหารและโภชนาการจากองค์การอาหารและเกษตรแห่ง สหประชาชาติ (FAO) ประจาสานกั งานภูมิภาคสาหรับเอเชียและแปซิฟิ ก และ (3) ดร. Koen Deconinck นักเศรษฐศาสตร์และนักวิเคราะห์นโยบายจากองค์การเพื่อความร่วมมือและการพฒั นาทางเศรษฐกิจ (OECD) ผูแ้ ทนจากเขตเศรษฐกิจเอเปค (APEC) และผูส้ นใจทวั่ ไป เขา้ ร่วม จานวน 98 คน พร้อมดว้ ย ดร. กาญจนา วานิชกร รองผูอ้ านวยการ สอวช. เป็ นผูด้ าเนินการเสวนาในงานสัมมนาออนไลน์คร้ังน้ีไดม้ ีการ หารือแนวทางการส่งเสริมการประยุกตใ์ ชว้ ิทยาศาสตร์และเทคโนโลยใี นการปรับเปล่ียนโครงสร้างระบบ อาหาร เพื่อรับมือกบั ความทา้ ทายของวกิ ฤตอาหารจากผลกระทบของโรคระบาดโควิด-19 ความขดั แยง้ จาก สงครามรัสเซีย-ยเู ครน การกีดกนั ทางการคา้ แนวโนม้ การแยกส่วน (decoupling) ของห่วงโซ่อุปทาน รวมถึง การเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อขบั เคลื่อนสู่เป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็ นศูนย์ (Net Zero Emissions) นอกจากน้ี ผูร้ ่วมสัมมนาได้หารือถึงความสาคัญของการลงทุนวิจยั และพฒั นาด้าน การเกษตรและอาหาร ซ่ึงจากสถิติและการวจิ ยั ของ OECD พบวา่ สร้างผลกระทบในระยะยาวถึงกวา่ 10 เท่า รวมถึงขอ้ เสนอดา้ นวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยแี ละนวตั กรรมท่ีมีความสาคญั ต่อการพฒั นาระบบอาหาร อาทิ Bioscience innovation กลไกการเชื่อมโยงการดาเนินงานในระดบั นโยบายสู่การปฏิบตั ิและแนวทางการ 19 พฒั นาความร่วมมือระหว่างองค์กรที่เก่ียวข้องในประเทศและระหว่างประเทศสมาชิกในภูมิภาคเอเชีย แปซิฟิ ก ท้งั ในระยะส้ันและระยะยาวเพื่อการพฒั นาระบบอาหารอย่างยง่ั ยืน โดยผลการหารือจากงาน สมั มนาคร้ังน้ีจะนาไปรายงานในการประชุม APEC Tech to Biz ซ่ึงจะจดั ข้ึนในระหวา่ งวนั ที่ 10 – 12 ตุลาคม 2565 และการประชุม APEC Policy Partnership on Science, Technology and Innovation ในลาดบั ตอ่ ไปจาก น้ีขอเชิญคุณผูช้ มผูฟ้ ังทุกท่านเขา้ สู่ “เปิ ดประเด็นเด่น เคน้ ประเด็นร้อน” ในช่วงใกลช้ ิด สว.เชิญรับชมรับฟัง ไดเ้ ลยคะ พธิ ีกร นิยามของของความมนั่ คงทางอาหารคืออะไร และสาคญั ต่อประเทศและโลกของเราอยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ เรื่องอาหารการกินเป็ นพ้ืนฐานของชีวิต เร่ืองน้ีมีการตระหนกั เม่ือหลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 ว่าทุกประเทศทุกคนทวั่ โลกควรมีความมนั่ คงทางอาหาร จึงได้มีการตกลงกนั ในองค์กร สหประชาชาติคือ องคก์ ารอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) วา่ ความมน่ั คงทาง อาหาร เป็ นภาวะท่ีทุกคนทุกเวลาสามารถเขา้ ถึงอาหารที่มีคุณภาพ มีความปลอดภยั และมี คุณค่าทางโภชนาการพอเพียงกบั ที่ร่างกายตอ้ งการ การเขา้ ถึงอาหารที่มีคุณภาพ มีความ ปลอดภยั และมีคุณค่าทางโภชนาการพอเพียงกบั ท่ีร่างกายตอ้ งการ สามารถเขา้ ถึงได้ 3 ทาง คือ วธิ ีที่ 1 ผลิตเองหรือไดจ้ ากการหา จากป่ า หรือน้า หนอง คลอง บึง คือการหาทางกายภาพ วธิ ีที่ 2 คือ ไดจ้ ากการใชเ้ งินซ้ือ วธิ ีท่ี 3 ไดจ้ ากการดูแลจากสงั คม เช่น หากมีฐานะยากจน ก็ไดร้ ับจาก พี่นอ้ ง วดั หรือรัฐบาลจดั สรรให้ ท่ีเรียกวา่ Social safety net ทุกคนตอ้ งเขา้ ถึงอาหารท่ีมีความ ปลอดภยั มีคุณภาพ และมีคุณค่าทางโภชนาการพอเพียงกบั ท่ีร่างกายตอ้ งการของพลงั งาน โปรตีน วติ ามิน และเกลือแร่ และสารอ่ืนๆ ในอาหาร เพ่ือสุขภาวะท่ีดี เพ่ือการดารงชีวติ อยา่ ง ขนั แขง็ น่ีคือคาจากดั ความโดยภาพรวม คาวา่ “ความมน่ั คงทางอาหาร”น้ีก็เป็ นส่ิงท่ีสะทอ้ น ให้เห็นวา่ ตอ้ งมีความพยายามในระดบั บุคคล ระดบั ครอบครัว ชุมชน ระดบั ชาติ และระดบั นานาชาติท่ีจะตอ้ งช่วยกนั ดาเนินการให้เกิดความมนั่ คงทางอาหาร ซ่ึงเร่ืองน้ีไดม้ ีการระบุใน เป้าหมายการพฒั นาที่ยง่ั ยนื ขอ้ ที่ 2 คือ ทุกคนตอ้ งมีความมนั่ คงทางอาหาร คาตรงกนั ขา้ มคือ เม่ือเกิดความไม่มนั่ คงทางอาหาร กค็ ือ “ความหิวโหย” เพราะเม่ือมีความไมม่ น่ั คงกจ็ ะเกิดความ หิวโหย เพราะฉะน้นั เป้าหมายอนั ดบั 2 ก็คือ ขจดั ความหิวโหย เราตอ้ งการให้ทุกคนมีภาวะ โภชนาการท่ีดี โดยการพฒั นาระบบเกษตรและอาหารที่ยง่ั ยนื พธิ ีกร ขณะน้ีสถานการณ์อาหารในปัจจุบนั มีความเสี่ยงอยา่ งไรบา้ ง อ.ไกรสิทธ์ิ ในอดีตเรามีความไม่มนั่ คงในอาหารมาก นั่นคือ มีผูห้ ิวโหยอยู่เสมอในประเทศท่ียากจน ประเทศท่ีเศรษฐกิจแย่ ประเทศที่การผลิตทางการเกษตรและอาหารไม่พอเพยี ง ล่าสุดก่อนเกิด การระบาดของโรคโควิด-19 มีบุคคลที่หิวโหยไม่มีความมนั่ คงทางอาหาร ประมาณ 700 ลา้ นคน ซ่ึงเมื่อเกิดปัญหาการระบาดของโรคโควิด-19 ปรากฏวา่ บุคคลมีความหิวโหยเพิ่มข้ึน 20 เป็ น 800 ลา้ นคน บางแห่งก็รายงานว่า 830 ลา้ นคน เพราะเมื่อเกิดการระบาดของโควิด- 19 การผลิตอาหารลดลง คนตกงาน เมื่อผลิตอาหารลดลงก็ไม่มีอาหารเพียงพอท่ีจะบริโภค คนตกงาน ก็ไม่มีเงินทองท่ีจะซ้ืออาหารมาบริโภค ขณะเดียวกนั ในประเทศท่ียากจน สังคมก็ช่วยกนั ได้ ไม่มาก ดว้ ยเหตุน้ีความไม่มนั่ คงทางอาหารก็เกิดข้ึนประมาณ 800 ลา้ นคนในประเทศท่ีกาลงั พฒั นา ประเทศท่ียากจน ก็รวมเกือบทุกประเทศ การเกิดการระบาดของโรคโควิด-19 ก็เป็ น ปัจจยั หน่ึง ก็มีผลกระทบทาใหเ้ กิดความไมม่ น่ั คงทางอาหารเพ่มิ มาอีก พธิ ีกร ปัจจยั ท่ีทาใหเ้ กิดความไม่มน่ั คงทางอาหารในโลกน้ีเกิดข้ึนไดอ้ ยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ ถา้ พิจารณากนั จริงๆ ปัจจยั ที่ทาใหเ้ กิดความไม่มนั่ คงทางอาหาร ขอ้ ที่ 1 ความขดั แยง้ ในสังคม และสงคราม สงครามระหว่างยูเครนและรัสเซีย ก่อให้เกิดความไม่มน่ั คงทางอาหารอย่าง มากมาย ขอ้ ที่ 2 โรคของพืช โรคของสัตว์ โรคในปศุสัตวต์ ่างๆ ไม่ว่าจะเป็ นโรคของไก่ โรคของปลา โรคของสุกร ประเด็นท่ี 3 คือโรคในมนุษย์ ท่ีเห็นชัดคือ โควิด-19 ทาให้ คนตกงาน สังคม และการดารงชีวิตหยุดนิ่งไปหมด การคา้ ขายก็หยดุ นอกจากน้ียงั มีเรื่องของ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ บางแห่งไม่มีฝนตกเลย อากาศแหง้ แลง้ แตบ่ างแห่งก็มีฝนตก มากเกิดน้าท่วม ซ่ึงตวั แปรตวั น้ีจะเพ่ิมมากข้ึน การเปล่ียนแปลงภูมิอากาศ อากาศร้อนก็ เปล่ียนเป็นอากาศเยน็ ท่ีท่ีมีอากาศเยน็ กร็ ้อนข้ึน การเปล่ียนแปลงสภาพภูมิอากาศแบบน้ีทาให้ เกิดโรคไดง้ ่ายข้ึน ท้งั หมดดงั กล่าวขา้ งตน้ ก็จะเป็ นตวั แปรทาใหเ้ กิดความไม่มนั่ คงทางอาหาร ก่อใหเ้ กิดความหิวโหย และขาดอาหารมากข้ึน ผมขอขยายความถึงสงครามรัสเซีย และยเู ครน คือเมื่อเกิดสงคราม ปรากฎวา่ ประเด็นแรกท่ีเกิดปัญหาคือ เรื่องของพลงั งาน พลงั งานมีราคา แพงอย่างมากมาย เพราะมีปัญหาการค้าขายให้กับยุโรป ยุโรปไม่ซ้ือพลงั งานจากรัสเซีย ราคาพลงั งานจากที่อื่นๆ ก็สูงข้ึน เม่ือราคาพลงั งานสูงข้ึนก็กระทบค่าขนส่ง ค่าขนส่งสูงข้ึน รวมถึงอาหารท่ีตอ้ งมีการขนส่ง ระบบโลจิสติกส์ต่างๆ ส่งผลให้ราคาอาหารแพงข้ึน คนที่มี ฐานะไม่ดีก็ไม่มีกาลงั ท่ีจะซ้ือ ประเด็นท่ี 2 คือ ท้งั รัสเซียและยเู ครนเป็ นประเทศที่ส่งออกขา้ ว สาลี 30% ของโลก และผลิตน้ามนั ดอกทานตะวนั 20% ของโลก กท็ าใหร้ าคาของธญั พืชแพง ข้ึน 30% ทาใหน้ ้ามนั แพงข้ึน 60% เมื่อน้ามนั เกิดการขาดแคลน ราคาของน้ามนั ปาลม์ ก็เพ่ิมข้ึน ไปดว้ ย ท่ีสาคญั อีกเรื่องคือ มีการนาพืชบางชนิดมาทาเป็ นอาหารสัตว์ เช่น ขา้ วโพด เม่ือ ยูเครนส่งออกไม่ได้ ก็เกิดการขาดแคลนขา้ วโพด อาหารสัตวก์ ็มีราคาแพงข้ึน อีกประเด็นก็ คือ ป๋ ุย ป๋ ุยโปแตสที่มีการผลิตในยเู ครนและรัสเซียก็ส่งออกไม่ได้ ก็มีราคาแพงข้ึน โดยสรุป เมื่อเกิดสงครามท่ีเป็ นความขดั แยง้ ระหวา่ งมนุษยร์ ะหวา่ งประเทศก็ทาให้พลงั งานมีราคาแพง ทาให้ป๋ ุยแพงข้ึน ทาให้อาหารสัตว์ มีราคาแพงข้ึน ส่งผลให้อาหาร ไม่วา่ จะเป็ นขา้ วสาลีหรือ น้ามนั แพงข้ึน และอีกตวั แปรเมื่อเกิดปัญหา แต่ละประเทศก็ไม่ยอมส่งออก กีดกนั เช่น ประเทศอินโดนีเซียไม่ยอมส่งออกน้ามนั ปาล์ม เก็บไวใ้ ช้เองในประเทศ ขณะเดียวกัน เกษตรกรก็มีการร้องเรียน เพราะเม่ือไม่สามารถส่งออกก็ทาให้น้ามนั ตอ้ งขายในราคาถูก 21 เกษตรกรมีรายไดต้ ่า ในที่สุดก็ตอ้ งยอมส่งออก เพื่อให้น้ามนั มีราคาสูงข้ึน มีรายไดก้ ลบั มา การคา้ ที่มีการกีดกนั ไม่ใหส้ ่งออกทาให้การไหลเวยี นของอาหารเกิดการสะดุด โดยสรุปการ เกิดสงครามระหวา่ งยเู ครนและรัสเซียเป็ นประเด็นปัญหาที่ทาใหอ้ าหารแพงข้ึน เมื่ออาหารแพงข้ึน ก็ทาให้เกิดภาวะเงินเฟ้อ มีเงินเท่าเดิมแต่ซ้ือของได้น้อยลง เพราะของทุกอย่างแพงข้ึน ท้งั อาหาร พลงั งาน ค่าเดินทาง ค่าขนส่ง ท้งั หมดก็กลบั มาเข้าสู่ความไม่มน่ั คงทางอาหาร ก็มีการประมาณการว่าสงครามน้ีจะก่อให้เกิดความไม่มนั่ คงทางอาหารคือ มีคนในอฟั ริกา หิวโหยมากข้ึนเพราะตอ้ งพ่ึงพาขา้ วสาลีจากรัสเซียและยูเครน และมีคนในตะวนั ออกกลาง ขาดอาหารประมาณ 40 ลา้ นคน ก็เกิดความไม่มนั่ คงทางอาหาร พธิ ีกร เมื่อเกิดปัญหาเช่นน้ี แนวโน้มที่จะบรรเทาปัญหาความไม่มน่ั คงทางอาหารของโลก เป็ น อยา่ งไรบา้ ง อ.ไกรสิทธ์ิ เรื่องน้ีไดม้ ีการประชุมกนั เมื่อ 3-4 วนั ท่ีผา่ นมา ผมก็ไดร้ ่วมอภิปรายในการประชุมท่ีจดั โดย กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม (อว.) มีข้อสรุปว่า ในท่ีสุดแล้วทุก ประเทศควรจะตอ้ งมาพดู คุยกนั และหลายประเทศจะตอ้ งปล่อยสตอ็ กธญั พืชท่ีเก็บไว้ ไม่วา่ จะ เป็ นประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศในยุโรป หรือประเทศอินเดีย ไม่ว่าจะเป็ นขา้ วสาลีหรือ ขา้ วเจ้า ท้งั น้ีรวมถึงประเทศไทยเราด้วย ซ่ึงประเทศไทยก็มีข้อตกลงกบั ประเทศในกลุ่ม อาเซียนวา่ เมื่อเกิดภาวะความไม่มน่ั คงทางอาหารเกิดข้ึน ทุกประเทศที่มีสต็อกอาหารเก็บไว้ จะตอ้ งปล่อยออกมา ประเด็นท่ี 2 การคา้ ขายต่างๆ ที่เก็บไวก้ กั ไว้ ไม่ควรทา ประเด็นที่ 3 ตอ้ ง ดาเนินการให้ประชาชนไม่เกิดความต่ืนตระหนกไปซ้ือของมากกั ตุน ซ่ึงจะส่งผลให้ตลาดเกิด การขาดแคลน ซ่ึงก็แน่นอน จะตอ้ งมีการเจรจากนั วา่ สงครามท่ีเกิดข้ึนทาให้เกิดการกระจาย ของอาหารออกมาสู่ตลาดไม่ได้ ก็คงตอ้ งปล่อยให้ธัญพืช ไม่ว่าจะเป็ นขา้ วสาลี น้ามนั ป๋ ุย ขา้ วโพดท่ีใชเ้ ป็ นอาหารสัตวใ์ ห้เขา้ สู่ตลาด ขณะเดียวกนั ประเทศที่ยากจน ก็คงจะตอ้ งมีความ ช่วยเหลือจากสังคม (Social safety net) ซ่ึงเร่ืองน้ีควรมีกลไกให้แต่ละประเทศช่วยตนเอง เสียก่อน แลว้ จึงมีกลไกลระดบั นานาชาติท่ีส่งอาหารไปช่วยคนท่ีขาดแคลนและยากไร้จริงๆ ขณะเดียวกันก็ต้องมีการเตรียมการไวว้ ่าการผลิตอาหารในรอบถัดไป ให้ได้ผลผลิตที่มี ประสิทธิภาพ (Productivity) ดีข้ึน ข้นั ต่อไปคือเน้นการกระจายอาหารให้ถึงประชาชนกลุ่ม เสี่ยงมากข้ึนเพื่อลดความหิวโหยและการขาดอาหาร พธิ ีกร สาหรับประเทศไทย ท่านคิดวา่ มีแนวทางใดที่จะช่วยบรรเทาปัญหาน้ีได้ อ.ไกรสิทธ์ิ ขอยนื ยนั วา่ ประเทศไทยเรามีกลุ่มคนที่ยากไร้จานวนนอ้ ย ไมม่ าก ไม่กี่เปอร์เซ็นต์ ประมาณ 5% ขณะเดียวกนั กลุ่มคนเหล่าน้ีมกั จะไดร้ ับการดูแลจากสังคมก็คือ ครอบครัว วดั วาอาราม หรือ จากรัฐบาล เช่น บตั รประชาสงเคราะห์ผูม้ ีรายไดน้ อ้ ย และมีการใหค้ ูปองช่วยเรื่องอาหารการกิน ก็สามารถบรรเทาไดด้ ี แมค้ วามจริงอาหารจะมีราคาแพงข้ึน คนท่ีมีผลกระทบมากๆ คือคนที่ทา มาหากินรายวนั ถา้ ไม่มีงานทาเพราะนอกจากไดผ้ ลกระทบจากการระบาดของโควดิ -19 และ 22 ผลกระทบจากสงครามด้วย ก็จะไม่มีทุนทรัพย์ไม่มีเงินที่จะซ้ืออาหารท่ีมีราคาแพงข้ึน แต่อย่างไรก็ตามเราก็ยังมีการช่วยเหลือจากสังคม (Social safety net) คือยังไม่เลวร้าย ยงั สามารถดูแลได้ เมื่อไปมองในสังคมชนบท เกษตรกรของเราก็พอมีที่ดินทากินและใช้ การเกษตรแบบผสมผสาน ตามรอยเกษตรทฤษฎีใหม่ของลน้ เกลา้ ฯ รัชกาลท่ี 9 เช่น เกษตรกร ที่มีที่ดิน 5-6 ไร่ ที่ดิน 30% ใชใ้ นการปลูกขา้ วเพื่อการบริโภคในครัวเรือน อีก 30% ขุดสระน้า มีการเล้ียงปลา และรอบๆอีก 30% ก็ปลูกพืชผกั สมุนไพร ผลไมต้ ่างๆ พ้ืนท่ีที่เหลืออีก 10% เป็นที่อยอู่ าศยั คืออยา่ งไรก็ตามกย็ งั สามารถดารงชีพไดด้ ว้ ยเกษตรกรผสมผสาน และผลิตผล ที่มีมากเกินการบริโภคก็สามารถค้าขายได้ ประเทศไทยเราจะต้องดาเนินการในลักษณะ เศรษฐกิจพอเพียงต่อไป ขณะเดียวกันจะตอ้ งใช้วิกฤตน้ีเป็ นโอกาส นั่นคือจะตอ้ งมีการ วางแผนในการดูแลเกษตรกรที่ยงั มีรายไดน้ ้อย ให้เพิ่มความรู้ ปัญญา เทคโนโลยีเป็ นที่ช่วย ประกนั รายได้ การประกนั ราคาต่างๆ แทนท่ีจะจ่าย 100 % ควรจะหกั ไว้ 30-40% เพ่ือนามาใช้ ในการให้ความรู้ เทคโนโลยี เพ่ือให้มีการรวมกลุ่ม ขณะเดียวกนั ให้กลุ่มเกษตรกรมีการ วางแผนธุรกิจ (Business plan) และการจดั การที่ดีเพ่ือเพ่ิมผลผลิต (Productivity) ในพ้ืนที่ ที่ทาอยู่ โดยทาการเกษตรท่ีมีการใหป้ ๋ ุยออร์กานิกส์หรือป๋ ุยหมกั ท่ีเหมาะสม การพฒั นาพนั ธุ์ที่ ดีข้ึน สามารถทาไดท้ นั ที การท่ีมีการเชื่อมโยงกนั ระหวา่ งเกษตรกร ภาควิชาการ ครูอาจารยใ์ น มหาวทิ ยาลยั หรือวทิ ยาลยั ที่อยใู่ กลเ้ คียง ธุรกิจเอกชน และภาคราชการคือกระทรวงเกษตรและ สหกรณ์ กระทรวงพาณิชย์ กระทรวงมหาดไทย ที่ตอ้ งมาร่วมปรึกษาหารือกนั ท้งั ส่วนกลาง และส่วนภูมิภาค ระดบั จงั หวดั ระดบั อาเภอ ลงไปถึงตาบล เพอ่ื ใหเ้ กิดการรวมพลงั เป็นสหภาคี ในการวางแผนการผลิตอาหารในพ้ืนที่ที่อาศัยอยู่ อาจมีการผลิตน้อยลงด้วยแต่เพิ่ม ประสิทธิภาพในการผลิต มีการวางแผนที่ดี มีการคดั เลือกพนั ธุ์ที่ดี ไดร้ ับความรู้จากวิทยาลยั / มหาวิทยาลยั การวิจยั ต่างๆที่เก่ียวข้อง ขณะเดียวกนั ก็มีการบริหารจดั การเรื่องน้าให้ดีข้ึน มีการเลือกใชป้ ๋ ุยท่ีเหมาะสม ท้งั ป๋ ุยออร์กานิกส์ ป๋ ุยหมกั ตา่ งๆ การดูแลโรคพืชโรคสตั วท์ ี่เกิดข้ึน ในที่สุดเราก็จะมีผลผลิตท่ีเพ่ิมข้ึน สาหรับเร่ืองการประมงก็เช่นกนั หนองน้าต่างๆ ท่ีมีอยทู่ ี่มี การเล้ียงปลา ขณะน้ีปลาท่ีเล้ียงได้จานวนมากคือ ปลานิล ที่ล้นเกล้าฯ รัชกาลท่ี 9 ได้ พระราชทาน หลงั จากท่ีพระองคท์ ่านทรงไดร้ ับทูลเกลา้ ถวายจากมกุฎราชกุมารญี่ป่ ุน และได้ นามาเพาะเล้ียงท่ีพระราชวงั สวนจิตรลดา และเผยแพร่อยา่ งแพร่หลาย นบั เป็นอาหารโปรตีนท่ี มีราคาไม่แพง สาหรับแหล่งที่มีการเล้ียงไก่และเป็ ดก็ดาเนินการตามความเหมาะสม แตต่ อ้ งใช้ วชิ าการเพ่ือใหไ้ ดผ้ ลผลิตที่ดีจะไดไ้ ม่เกิดโรคในพืชและสัตว์ แต่หากเกิดก็มีความรู้ท่ีจะจดั การ ส่วนผลผลิตที่ไดก้ ็นามาสู่การแปรรูปที่เหมาะสม เช่น ผลไมแ้ ห้ง ไข่เค็ม เป็ นตน้ และตอ้ งมี การตลาด ซ่ึงอาจจะขายโดยตรง หรื อขายควบคู่กับการท่องเท่ียว หรื อขายออนไลน์ ขณะเดียวกนั ก็ใหเ้ กษตรกรไดร้ ับความรู้ในเร่ืองการบริโภคอาหารท่ีหลากหลายเพื่อให้ได้รับ พลงั งาน โปรตีน วติ ามิน เกลือแร่ เหมาะสมกบั ท่ีร่างกายตอ้ งการ เพ่ือให้มีภาวะโภชนาการดี 23 สุขภาพดี ท้งั หมดน้ีเป็นภาพรวม ถา้ เราปรับตวั ได้ ในระดบั ชาติ พ้นื ที่ท่ีมีการผลิต ผลิตท้งั ขา้ ว ผลไม้ พืชผกั ที่ดีได้ เราก็จะสามารถคา้ ขายในระดบั จงั หวดั และส่งออกยงั ต่างประเทศได้ ก็สามารถนาเงินตราเขา้ ประเทศไทย ในการผลิตอาหาร เม่ือมีผลผลิตที่ดีก็สามารถนาเขา้ สู่ อุตสาหกรรมแปรรูปอาหารและส่งออก ในแต่ละปี ประเทศไทยส่งออกอาหารไปขายยงั ต่างประเทศเป็ นจานวนเงินลา้ นลา้ นบาท ในปี ท่ีแลว้ (พ.ศ.2564) ประเทศไทยส่งออกเฉพาะ ทุเรียนอยา่ งเดียวไปจาหน่ายยงั ต่างประเทศเป็ นจานวนแสนลา้ นบาท เราตอ้ งใชค้ วามรู้ ปัญญา เทคโนโลยีในการผลิตอาหาร เลือกพนั ธุ์ท่ีจะนามาผลิต ดูแลโภชนาการของพืชและสัตว์ ดูแล การควบคุมดูแลการป้องกนั โรค ดูแลการปฏิบตั ิการที่ดีด้านการเกษตร (Good Agricultural Practice) ดูแลเรื่องสุขอนามยั ที่ดี (Good Hygienic Practice) เมื่อมีการแปรรูปก็ดูมาตรฐานดา้ น อุตสาหกรรมใหด้ ีเพื่อให้อาหารที่ผลิตออกมามีคุณภาพพรีเม่ียม (premium) ปลอดภยั มีคุณค่า ทางโภชนาการ และเป็ นท่ีตอ้ งการของประชาชน ท้งั ภายในประเทศและนานาชาติ ถา้ เราทา ไดแ้ บบน้ีก็จะก่อให้เกิดรายไดเ้ พ่ิมข้ึน และจากความรู้ที่เราทุ่มเททากนั โดยรวมพลงั จากภาคี ต่างๆ ก็จะก่อใหเ้ กิดการพฒั นาที่ยงั่ ยนื จะดีกวา่ การใชเ้ งิน 100% เพ่อื ประกนั ราคา หรือประกนั รายได้ โดยไม่เสริมทกั ษะความรู้ ปัญญา และเทคโนโลยีทางการเกษตร หรือการบริหารเชิง ธุรกิจหรือการบริหารจดั การทว่ั ไป พธิ ีกร ขอให้ฝากถึงผูท้ ี่เก่ียวขอ้ งท่ีดูแลในเรื่องการผลิต ห่วงโซ่อุปทาน รวมถึงการดูแลในเร่ืองการ บริโภคและโภชนาการจากอาหาร อ.ไกรสิทธ์ิ ในการแกป้ ัญหาเรื่องการเกษตรและอาหารไปสู่ผบู้ ริโภค ตอ้ งพจิ ารณาถึงห่วงโซ่การเพิ่มมูลค่า มองเชิงระบบ เพราะการเริ่มจากการเกษตรอาจเป็ นอาหารหรือไม่ใช่อาหารกไ็ ด้ ที่ไม่ใช่อาหาร เช่น ยางพารา เป็ นตน้ ออ้ ย อาจเป็ นอาหารก็ได้ ไม่ใช่อาหารก็ได้ เพราะฉะน้นั ตอ้ งมองท้งั ระบบ ที่สาคญั ปลายทางตอ้ งผลิตอาหารใหม้ ีคุณภาพพรีเมี่ยม ปลอดภยั มีคุณค่าทางโภชนาการ คือวตั ถุประสงค์ ประเด็นที่ 1 เพ่ือผูบ้ ริโภค ประเด็นที่ 2 ตอ้ งคานึงถึงโอกาสทางเศรษฐกิจ ประเดน็ ที่ 3 ในการผลิตตอ้ งคานึงถึงส่ิงแวดลอ้ ม ตอ้ งมีการลดอาหารท่ีมีการสูญเสีย (Food loss food waste) ซ่ึงมีประมาณ 30% ใหไ้ ด้ ที่สาคญั ที่สุดเม่ือผลิตแลว้ ผบู้ ริโภคและเกษตรกรตอ้ งมี ความมนั่ คงทางด้านอาหาร น่ันคือ มีอาหารการกินท่ีหลากหลาย ได้รับพลงั งาน โปรตีน วิตามิน และเกลือแร่ที่พอเพียง และท้ังระบบต้องมีการดูแลให้ดีโดยเพ่ิมประสิทธิภาพ ประสิทธิผลการผลิตให้ดี โดยสรุปส้ันๆ คือ 1 มีการพฒั นาตลอดห่วงโซ่อาหาร เพ่ิม ประสิทธิภาพประสิทธิผลดา้ นการผลิตให้มากข้ึน เพื่อความมน่ั คงดา้ นอาหารและโภชนาการ เพ่ือความยง่ั ยืนของสิ่งแวดล้อม เพ่ือดูแลไวซ้ ่ึงวฒั นธรรม โอกาสทางเศรษฐกิจ และการ ท่องเท่ียว และท่ีสาคญั ก็คือ ทุกภาคีตอ้ งรวมพลงั กนั กระทรวงใดกระทรวงหน่ึงกอดรัดงาน ตนเองซ่ึงเป็นการทางานแนวด่ิงไม่ไดแ้ ลว้ ตอ้ งบูรณาการร่วมกนั มีนโยบายระดบั ประเทศและ ลงไปดาเนินงานในระดบั ทอ้ งถิ่น ให้เกิดผลสัมฤทธ์ิที่วา่ “ทุกคนมีความมนั่ คงดา้ นอาหาร” 24 ทุกคนมีรายได้ ทุกคนมีโอกาสที่จะดูแลวฒั นธรรม ดูแลเร่ืองการท่องเที่ยวซ่ึงรวมวฒั นธรรม ดา้ นอาหารเขา้ ไปดว้ ย และดูแลสิ่งแวดลอ้ ม เพื่อใหเ้ กิดความยงั่ ยนื พธิ ีกร ขอขอบคุณท่ีศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นายแพทยไ์ กรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สละเวลามาใหค้ วามรู้ ในรายการในวนั น้ี หวงั วา่ ในโอกาสหนา้ จะไดร้ ับความกรุณาจากท่านอีก อ.ไกรสิทธ์ิ ดว้ ยความยนิ ดี และสวสั ดี 25 รายการทนั โลกเกษตร วนั อาทติ ย์ท่ี 3 กรกฎาคม พ.ศ.2565 เรื่อง ความมัน่ คงด้านอาหาร วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รตคิ ุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตันติศิรินทร์ (สมาชิกวฒุ ิสภา, อดีตผอู้ านวยการฝ่ ายอาหารโภชนาการ องคก์ ารอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ) ดาเนินรายการโดย อาจารย์ทวศี ักด์ิ อุ่นจิตตกิ ลุ ออกอากาศทางสถานีวทิ ยุกระจายเสียงมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ความถี่ 1,107 กิโลเฮิตซ์ ออกอากาศผ่านระบบอนิ เทอร์เน็ตที่ http://radio.ku.ac.th เวลา 9.00 – 9.30 น. พธิ ีกร เร่ืองของสถานการณ์อาหารก่อนจะมีวิกฤตการณ์ ซ่ึงก็ได้รับไม่พอเพียงกนั ในทวีปต่างๆ ประเทศต่างๆ และย่ิงขณะน้ีเกิดวิกฤตการณ์ อยากให้ได้กล่าวถึงสถานการณ์โลกและ สถานการณ์ในประเทศไทย วา่ ความมน่ั คงดา้ นอาหารจะดาเนินการอยา่ งไร เพื่อท่ีผคู้ นจะไดไ้ ม่ อดอยาก อ.ไกรสิทธ์ิ ก่อนอ่ืนตอ้ งขอขอบคุณรายการทนั โลกเกษตรและอาจารยท์ วีศกั ด์ิ ท่ีให้โอกาสผมมาพูดคุย กบั ท่านผูฟ้ ังทุกท่าน เร่ืองอาหารเป็ นพ้ืนฐานของชีวิต หลงั สงครามโลกคร้ังท่ี 2 มีการก่อต้งั โครงการอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ กค็ ือ FAO เพราะมองการณ์ไกลวา่ มนุษยท์ ุกคน ตอ้ งกินอาหาร เพ่อื ใหไ้ ดพ้ ลงั งาน เพ่อื ใหไ้ ดส้ ุขภาพที่ดี ขณะเดียวกนั กพ็ ยายามส่งเสริมการผลิต 26 ทางด้านการเกษตรจนกระทัง่ เกิดการวิวฒั นาการหรือการปฏิวตั ิเขียว (Green revolution) เพ่ือให้มีการผลิตอาหารมากข้ึน อยา่ งไรก็ตามพ้ืนฐานก็คือ ในโลกน้ียงั มีมนุษยท์ ่ียงั ไม่มีความ มนั่ คงด้านอาหาร ประมาณ 700-800 ล้านคน เมื่อเกิดสงครามรัสเซียกบั ยูเครน ส่งผลทาให้ พลงั งานราคาแพง ป๋ ุยราคาแพง อาหารบางอยา่ งเช่น ขา้ วสาลี หรือน้ามนั เมล็ดดอกทานตะวนั ที่ท้งั สองประเทศส่งออกขายประมาณ 20-30% ของโลก หายไป ราคาอาหารแพงข้ึนมาก ประกอบกบั ก่อนหน้าน้ันก็มีปัจจยั เรื่องการระบาดของโรคโควิด -19 และมีมาตรการต่างๆ ท่ีตอ้ งการใหค้ นอยกู่ บั บา้ น การคา้ ขายหยดุ ชะงกั หมด ก็ทาใหม้ ีการขาดอาหาร ทาใหม้ ีความไม่ มั่นคงด้านอาหาร วิกฤตการณ์ท่ีเกิดข้ึนท้ัง 2 อย่างรวมกัน การระบาดของโรคโควิด-19 มาตรการการคา้ สงครามรัสเซียกบั ยเู ครน เลยทาใหค้ นหิวโหยและขาดอาหาร คือ ทาให้ไดร้ ับ อาหารไม่พอเพียงเพ่ิมข้ึนกวา่ 100 ลา้ นคน และท่ีสาคญั ที่สุดคือ ราคาอาหารแพงข้ึน พลงั งาน แพง มีผลทาให้ทวั่ โลกป่ันป่ วนไปหมด นี่คือสถานการณ์เบ้ืองตน้ ผมขอขยายความวา่ ความ ไม่มน่ั คงหรือความมน่ั คงดา้ นอาหารมีนยั ยะอยา่ งไร คือ ประเทศสมาชิกและองคก์ าร FAO ได้ ตกลงนิยามความหมายของคาวา่ “ความมนั่ คงดา้ นอาหาร” คือ ทุกคน ทุกเวลา สามารถเขา้ ถึง และบริโภคและใช้ประโยชน์อาหารให้พอเพียงกบั ความตอ้ งการดา้ นพลงั งาน ดา้ นโปรตีน ด้านวิตามิน เกลือแร่ และสารอ่ืนๆ ท่ีไม่ใช่สารอาหารแต่ให้ประโยชน์ต่อร่างกาย คือ สารพฤกษเคมี(phytonutrient) ซ่ึงต่อมาเขา้ ใจว่าคือ antioxidant ต่างๆ เพื่อให้เกิดสุขภาวะที่ดี และไดอ้ าหารเหมาะสมกบั วฒั นธรรม เพ่ือที่จะให้มนุษยด์ ารงชีพอยไู่ ดอ้ ยา่ งสุขภาพดี ขนั แขง็ และพฒั นาต่อไปได้ ต่อมาภายหลงั ไดข้ ยายความวา่ นอกจากอาหารดีแลว้ ตอ้ งมีโภชนาการดี นนั่ คือ ตอ้ งมีน้าดื่มน้าใชท้ ี่สะอาด และอยใู่ นพ้ืนท่ีท่ีถูกสุขอนามยั และมีบริการพ้ืนฐานเพื่อดูแล สุขภาพท่ีเหมาะสม สรุปคือ อาหารตอ้ งมีพอเพียงท้งั คุณภาพ ความปลอดภยั มีคุณค่า และ คนเขา้ ถึงได้ บริโภคแลว้ เกิดโภชนาการดี อยูใ่ นสิ่งแวดลอ้ มท่ีมีสุขอนามยั ดว้ ยเหตุน้ีจึงมีความ ต่อเนื่องระหว่างอาหาร โภชนาการ และสุขภาพ แต่เม่ือเกิดการระบาดของโรคโควิด -19 เกิดสงครามระหว่างรัสเซียและยูเครน คนท่ีอยุ่ในภาวะท่ีไม่มีความมนั่ คงดา้ นอาหาร ก็เกิด ภาวะท่ีแยล่ ง ส่ิงน้ีคือสถานการณ์ของโลกในปัจจุบนั พิธีกร สาหรับประเทศไทยซ่ึงมีคาพูดว่า เราเป็ นเมืองอู่ข้าว อู่น้า เป็ นแหล่งผลิตสินค้าเกษตร ผลิตอาหาร มีผลิตภณั ฑ์อาหารเพียงพอเหลือเฟื อ สามารถส่งออกได้ จนกระทงั่ นารายไดเ้ ขา้ สู่ประเทศ แตอ่ ยา่ งไรก็ตามการทาการเกษตรของเราก็ตอ้ งพฒั นาอยา่ งตอ่ เน่ืองท้งั ในเชิงปริมาณ และคุณภาพ ขอใหค้ ุณหมอพูดถึงประเดน็ น้ีดว้ ย อ.ไกรสิทธ์ิ เรื่องอาหารขณะน้ีถือวา่ โลกอยใู่ นภาวะวกิ ฤต เกิดความไม่มนั่ คงดา้ นอาหาร ที่มีปัญหาอยูแ่ ลว้ ว่าคนไม่สามารถเขา้ ถึงอาหารท่ีมีคุณภาพ มีความปลอดภยั มีคุณค่าทางโภชนาการประมาณ 27 700 - 800 ลา้ นคน และเพ่ิมข้ึนอีกประมาณ 100 ลา้ นคน ประเทศไทยเราอาหารก็แพงข้ึน ช่วง 2 -3 เดือนท่ีผา่ นมา ก็เป็ นเพราะปัจจยั ท่ีไดก้ ล่าวมาแลว้ อยา่ งไรก็ตามประเทศไทยยงั สามารถ ส่งออกอาหาร เป็ นอนั ดบั ท่ี 13 ของโลก อาหารท่ีมีการส่งออกมีต้งั แต่ ขา้ ว ออ้ ย พืชผกั ผลไม้ ขณะน้ีทุเรียนกาลงั เป็นที่นิยม ไก่ สุกร รวมถึงอาหารทะเล เช่น กุง้ ปลา อาหารกระป๋ อง เป็นตน้ จึงน่าจะเป็นโอกาสของประเทศไทย สาหรับประเทศไทยส่ิงที่ควรจะเร่งดาเนินการจริงๆ ทาได้ ทันทีทุกแห่งคือ ทาให้เกิดความมัน่ คงด้านอาหารในระดับบุคคล ครัวเรือน โดยน้อมนา พระราชดาริเร่ืองเกษตรทฤษฎีใหม่ในการใชพ้ ้ืนท่ี คือ โคก หนองนา หมายความวา่ เกษตรกร ที่มีพ้ืนที่อยู่ รวมความแล้วมีอยู่ประมาณ 1/2 หรือ 1/3 ของประเทศ ซ่ึงผูฟ้ ังคงจะทราบ มากกว่าผม ถา้ สามารถใช้พ้ืนท่ีท่ีตนเองมีอยู่ แลว้ น้อมนาเกษตรทฤษฎีใหม่มาใช้ นัน่ ก็คือ 30 % เป็นแหล่งน้า เพือ่ ที่จะเล้ียงปลา หอย กบ หรือสัตวช์ นิดอื่นๆ ตามถนดั อีก 30 % ทานาซ่ึง เป็ นอาหารหลกั อีก 30 % ปลูกพืชผกั ผลไมต้ ่างๆ ท่ีอยูอ่ าศยั 10 % และปลูกเครื่องเคียงต่างๆ เช่น พริก กระเทียม ขิงข่า ตะไคร้ ท้งั หมดรวมถึงสมุนไพรด้วย ถา้ ทาไดแ้ บบน้ีคือ เรียนรู้ และทา กจ็ ะมีความพอเพียงดา้ นอาหารระดบั บุคคล ครัวเรือน โดยครัวเรือนเป็นหลกั ถา้ สมมุติ วา่ วางแผนไดด้ ี ก็จะนาไปสู่การคา้ ขายเป็ นรายไดด้ ว้ ย ซ่ึงตรงจุดน้ีขอเนน้ เป็ นพิเศษเพราะเป็น เรื่องเกษตรผสมผสาน แทนเกษตรเชิงเด่ียว บางแห่งมีท่ีนา 30 ไร่ ก็ทานาท้งั หมด ถา้ ลดพ้นื ที่นา ใหพ้ อเพียงแลว้ ขาย หรืออาจจะลดพ้ืนท่ีประมาณคร่ึงหน่ึง พ้ืนท่ีที่เหลือก็ปลูกป่ า ท้งั ป่ ายนื ตน้ ป่ าสมุนไพร มีผลไม้ มีอะไรต่างๆ รายไดก้ ็จะมาจากส่ิงเหล่าน้นั ท้งั น้ีท้งั น้นั ตอ้ งดูพ้ืนท่ีวา่ มีดิน สภาพภูมิอากาศ มีน้าท่ีเหมาะสมกบั การปลูกอะไรดว้ ย ซ่ึงเรื่องน้ีคิดวา่ อาจารยท์ วีศกั ด์ิคงไดค้ ุย กบั สมาชิกหรือทา่ นผฟู้ ังวา่ เขตไหน (Zoning) เหมาะสมกบั การเพาะปลูกอะไร แตจ่ ุดประเด็นท่ี สาคญั จุดหลกั คือ เนน้ เกษตรผสมผสาน โดยนอ้ มนาเกษตรทฤษฎีใหม่มาใชเ้ พ่ืออะไร ก็เพื่อ เพิ่มผลผลิต เพิ่มประสิทธิภาพในการผลิต มีอาหารที่หลากหลาย ถ้าทาได้แบบน้ี ก็สามารถ คา้ ขายได้ พธิ ีกร เกษตรทฤษฎีใหม่ท่ีกล่าวถึงน้นั เป็ นไปตามเกษตรทฤษฎีใหมข่ องพระบาทสมเด็จพระเจา้ อยูห่ วั รัชกาลที่ 9 ในคร้ังที่ทรงเร่ิมในการพระราชทานให้ดาเนินการ มีโครงการพระราชดาริในบาง พ้ืนที่ท่ีทุรกันดารในชนบททวั่ ประเทศมามากกว่า 60-70 ปี ที่ผ่านมาน้ัน ได้ทรงเน้นให้ เกษตรกรน้นั สามารถพ่ึงตนเองไดค้ ือ ทาการเกษตรเพื่อทากิน ถา้ มีกาลงั ความสามารถ ก็จะ สามารถมีรายไดจ้ ากการจาหน่ายวตั ถุดิบหรือ ผลิตภณั ฑ์อะไรต่างๆ เป็ นเรื่องท่ีมีมายาวนาน และยงั ตอ้ งทาใหเ้ ขม้ ขน้ ต่อเนื่องตามเกษตรทฤษฎีใหม่ หรือโคกหนองนา อ.ไกรสิทธ์ิ ท่ีจะขอเนน้ ต่อไปคือ ขณะน้ีสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจา้ กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เม่ือ พระองคท์ ่านเสด็จเยี่ยมพ้ืนที่ตามชายแดนและในเมืองหลายแห่ง เวลาพระองคท์ ่านเสด็จเยี่ยม 28 พระองค์จะเน้นเร่ื องของเกษตรผสมผสานและพระราชทานโครงการที่ ดาเนิ นการมาอย่าง ต่อเนื่องคือ การพฒั นาดา้ นเกษตรและอาหารเพ่ือความพอเพียงตามทฤษฎีหรือปรัชญาเร่ือง เศรษฐกิจพอเพียง ซ่ึงเร่ืองน้ีลน้ เกลา้ รัชกาลที่ 9 ไดพ้ ระราชทานอยแู่ ลว้ ในรูปธรรมคือ กรม สมเด็จพระเทพฯ พระองคท์ ่านไดเ้ สด็จเย่ียม และทรงเนน้ เร่ืองเศรษฐกิจพอเพียงวา่ น่าจะมีการ ทา และไม่ใช่ทาเฉพาะระดบั ชุมชน ตอ้ งการเห็นมีการดาเนินการรวมกนั ท้งั ระดบั อาเภอ ให้มี กลุ่มเกษตรกรที่ตาบลต่างๆ แลว้ มารวมเป็ นอาเภอ และใหม้ ีการรวมกลุ่มกนั วางแผนร่วมกนั วา่ เศรษฐกิจพอเพยี งจะนามาประยกุ ตร์ ่วมกนั กบั โคกหนองนา ประยกุ ตก์ บั ดา้ นอื่นๆดว้ ย พธิ ีกร ส่ิงท่ีเราเห็นมาโดยตลอดที่ กรมสมเดจ็ พระเทพฯ เสด็จพระราชดาเนินเยย่ี มเยยี นท่ีอยทู่ ุรกนั ดาร ห่างไกลจะเป็ นโรงเรียนตารวจตระเวนชายแดน และโรงเรียนดอ้ ยโอกาสต่างๆ พระองคท์ ่าน ทรงเนน้ เรื่องโครงการอาหารกลางวนั การผลิต การเพาะปลูก เล้ียงสตั วต์ า่ งๆ อ.ไกรสิทธ์ิ กรมสมเด็จพระเทพฯ พระองคท์ ่านทรงงาน 2 อย่าง ตามท่ีอาจารยท์ วีศกั ด์ิพูดคือ โครงการ เกษตรเพื่ออาหารกลางวนั ในโรงเรียน ซ่ึงจะขยายความภายหลงั ขอพูดเร่ืองเศรษฐกิจพอเพียง ก่อน ช่วงที่พระองคท์ ่านเสด็จโรงเรียนต่างๆ พระองคท์ ่านมีโครงการกบั ชุมชน โดยให้ชุมชน ช่วยโรงเรียน ปราชญ์ชาวบา้ นมาช่วยสอนเด็กในการเพาะปลูก เล้ียงสัตวต์ ่างๆ ตามที่ถนดั ขณะเดียวกนั โรงเรียนก็กลายเป็ นศูนยก์ ลางของการเรียนรู้ของชาวบา้ น แตท่ ี่ทรงมีพระราชดาริ คือทรงต้องการให้ทุกอาเภอ มีกลุ่มเกษตรกรในแต่ละตาบล มารวมกันเป็ นกลุ่ม คล้ายๆ เป็ นกลุ่มคณะทางานหรือกลุ่มสหกรณ์ก็ได้ เรียกว่า “กลุ่มเศรษฐกิจพอเพียง” ดูวา่ มีการผลิต อะไรทางดา้ นการเกษตรและอาหาร และเน้นเร่ืองเกษตรผสมผสาน เกษตรเชิงเดี่ยวท่ีมีการ ปลูก ขา้ ว มนั สาปะหลงั หรือออ้ ยท่ีใช้พ้ืนท่ีจานวนมาก ก็พยายามลดลง มาปลูกผลไม้ หรือ เล้ียงสัตว์ ไก่ หรือสุกร บางแห่งก็โคนม และเม่ือได้ผลผลิตเบ้ืองตน้ ก็มีการแปรรูปทาเป็ น อาหาร อาจจะเป็ นโอทอป หรืออาหารท่ีเขา้ มาสู่อาหารที่มีการบรรจุอยา่ งสวยงาม ถา้ เป็ นดา้ น อ่ืนก็มีพวกส่ิงทอต่างๆ ในที่สุดก็มีการรวมกลุ่ม ทาให้น้อมนาเรื่องเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ ประโยชน์ ในที่สุดก็จะมาเสริมเรื่องความมนั่ คงดา้ นอาหาร ผลิตแลว้ มีรายได้ และนาไปซ้ือ อาหารมาบริโภค ในช่วงเวลาที่ไม่อาจผลิตได้ด้วยตนเอง มีความมน่ั คงด้านอาหารเพราะ สามารถซ้ือขายได้ ขณะเดียวกนั พระองค์ท่านก็ยงั ส่งเสริมให้โรงเรียน จากเกษตรเพ่ืออาหาร กลางวนั มีการเรียนรู้ในโรงเรียน และแลกเปล่ียนการเรียนรู้กบั ชุมชน เพ่ือนาไปสู่ความมนั่ คง ดา้ นอาหารในโรงเรียนและชุมชนน้นั ๆ เป็นภาพท่ีสวยสดงดงามมาก ทาใหป้ ระเทศไทยมีความ มน่ั คงด้านอาหารในระดบั ครัวเรือน ระดบั ชุมชน และเมื่อผลิตไดม้ ากพอ ก็จะน้อมนาเรื่อง เศรษฐกิจพอเพียง มีการแปรรูป การคา้ ขาย นน่ั คือ ความมนั่ คงอาหารในทอ้ งถ่ิน 29 พธิ ีกร ถือว่าคนไทยโชคดีท่ีเราประสบภาวะวิกฤตมาคร้ังแล้วคร้ังเล่า ก่อนหน้าน้ันที่รุ นแรง ค่อนขา้ งมากคือ ยอ้ นหลงั กลบั ไปเม่ือ 25 ปี ที่แลว้ คือ วกิ ฤตเศรษฐกิจตม้ ยากุง้ ช่วงน้นั เศรษฐกิจ พงั ครืนท้งั ประเทศ ดีที่ผูค้ นก็ยงั มีต่างจงั หวดั หรือชนบทใหก้ ลบั ไปทาประโยชน์ในพ้ืนท่ีต่างๆ ส่ิงน้ีพิสูจน์ไดว้ ่าเราสามารถฟ้ื นตวั ข้ึนมาได้ ถึงแมว้ า่ ขณะน้ีสถานการณ์การสู้รบของรัสเซีย กบั ยูเครนมีทีท่าว่าจะขยายวงออกไปเร่ือยๆ ก็เราเองคิดว่าถ้า เราเข้าใจ เอาจริงเอาจงั และ พ่งึ ตนเองใหม้ ากที่สุด กน็ ่าจะลาบากนอ้ ยกวา่ ประเทศอื่นๆ ใช่หรือไม่ อ.ไกรสิทธ์ิ ใช่ และขอเพิ่มรายละเอียด คือ เราตอ้ งถือโอกาส จะถือวิกฤตเป็ นโอกาสคือทาได้เลย เราคง จะตอ้ งคิดถึงภาพรวมภาพใหญ่ว่าทาอย่างไร จึงจะทาให้ตวั เองเป็ นครัวโลก อยา่ งมีคุณภาพ มีประสิทธิภาพ และความยง่ั ยนื ต่อไป นน่ั คือคงตอ้ งมาดูแลการใชพ้ ้นื ที่ วา่ พ้ืนที่ไหนเหมาะสม พ้ืนที่การผลิตอาหารเช่น ข้าวเพ่ือส่งออกทาเป็ น Zoning ไปเลย พ้ืนที่ไหนไม่เหมาะสม มีผลิตภาพ (productivity) ต่า ก็อาจจะไปเน้นเร่ืองการปลูกป่ าเพ่ือเอาคาร์บอนเครติด อาหาร ผลิตภณั ฑส์ มุนไพร เคร่ืองเทศตา่ งๆ พ้ืนที่ไหนที่เหมาะสมกบั ดา้ นประมงหรือปศุสัตว์ ในที่สุด เราก็จะมีความมนั่ คงดา้ นอาหารอยา่ งแทจ้ ริง ตามที่กล่าวมาแลว้ มีความมนั่ คงดา้ นอาหารเผ่ือ ภูมิภาคและเผ่ือโลกดว้ ย ในที่สุดเน้นการส่งออกในพ้ืนท่ีที่เหมาะสม ท่ีจะสามารถแข่งขนั เพ่ิมผลผลิตและผลิตภาพได้ ท้งั หมดตอ้ งการระบบการวางแผน ซ่ึงยุทธศาสตร์การจดั การดา้ น อาหาร ว่าพ้ืนที่ตรงไหนดินดี น้าดี อากาศดี พืชพนั ธุ์เร่ืองอาหาร จะเป็ นขา้ ว หรือที่สงสัยขอ ถามอาจารยท์ วีศกั ด์ิ คือ ยูเครนกบั รัสเซีย ผลิตเมล็ดดอกทานตะวนั ขาย เรามีพ้ืนที่ไหนท่ีจะ สามารถปลูกดอกทานตะวนั ผมไม่มีความรู้ด้านน้ี ถ้าเราถือจงั หวะจากวิกฤตเป็ นโอกาส มาพฒั นาผลิตภณั ฑ์ท่ีมีมูลค่าตลอดห่วงโซ่และคานึงถึงความยง่ั ยืน คือ ขณะน้ีท้งั โลกนึกถึง ความมนั่ คงดา้ นอาหารและความยง่ั ยืน เพราะความมน่ั คงดา้ นอาหารเป็ นเป้าหมายการพฒั นา ของสหประชาชาติ ซ่ึงประเทศไทยก็ยอมรับ ทวั่ โลกก็ยอมรับ นนั่ คือ เป้าหมายการพฒั นาที่ยงั ยืนหรือเรียกส้ันๆ ว่า SDGs ซ่ึง SDGs ขอ้ ท่ี 2 คือ ไม่มีคนหิวโหย ไม่มีคนขาดอาหารและมี ระบบการเกษตรท่ียงั่ ยืนตรงจุดน้ี น่าจะเป็ นโอกาส ไม่ทราบวา่ อาจารยค์ ิดอยา่ งไรในเร่ืองน้ี ซ่ึงผมยินดีที่จะมาคุยในโอกาสต่อๆไป เร่ีองยทุ ธศาสตร์การจดั การดา้ นอาหารซ่ึง เรายกร่างไป แลว้ และกาลงั ขยายตวั อยู่ พธิ ีกร คงตอ้ งขอโอกาสจากคุณหมอที่จะมาสนทนาในรายการน้ี หรือรายการอ่ืน อยา่ งไรก็ตามคุณ หมอได้ช้ีให้เห็นว่าปัญหาของโลกที่เคยมีมาคืออาหารไม่พอเพียง ขาดแคลน ยิ่งมาเจอ สถานการณ์วกิ ฤตต่างๆ ก็ซ้าเติมเขา้ ไปอีก และไดเ้ นน้ ย้าวา่ ตอ้ งมีท้งั ปริมาณและคุณภาพ และ ขอ้ เท็จจริงทุกวนั น้ีมีเรื่องการผลิตอาหารที่มีการปนเป้ื อน มีสารเคมี มีส่ิงท่ีส่งผลกระทบต่อ ระบบนิเวศ เป็นเรื่องใหญ่ท่ีเราจะตอ้ งรีบต้งั หลกั กนั 30 อ.ไกรสิทธ์ิ ขอแถม จริงๆ วิกฤตดา้ นอาหารเกิดข้ึนเสมอ ขณะน้ีเกิดข้ึนเพราะสงครามและการต่อสู้ ยเู ครน กบั รัสเซีย ในแอฟริกามีการต่อสู้ระหวา่ งชนเผา่ ต่างๆ มากมาย จึงไม่มีเวลาในการผลิตอาหาร บางทีทาให้ป๋ ุยราคาแพง อาหารบางอยา่ งขาดแคลน ประเด็นท่ี 2 เร่ืองภูมิอากาศแปรปรวน แห้งแลง้ ถา้ มีน้ามากบางทีน้าท่วม หลายปี ก่อนน้ามากอาหารก็ขาดแคลน ขณะเดียวกนั เรื่อง ของสัตว์ จากจุลินทรีย์ จากไวรัส จากแมลง ในสัตวก์ ็มีโรคของกุง้ ของหมู และโรคของมนุษย์ คือโควิด-19 ก็มีผลกระทบต่อความมนั่ คงดา้ นอาหาร การคา้ ขาย โดยสรุปปัญหาความมนั่ คง ด้านอาหารเป็ นปัญหาของมนุษยชาติ ต้งั แต่ระดับบุคคลไปถึง ระดับโลก ประเทศไทยคง จะตอ้ งใชว้ ิกฤตเป็ นโอกาสในการพฒั นาปรับปรุง ตวั เอง ปรับปรุงท้งั ระบบ เร่ืองระบบเกษตร อาหาร เร่ืองโภชนาการ สุขภาพ เพ่อื การแขง่ ขนั เพอื่ ท่ีจะใหค้ รัวไทยและครัวโลก เป็นครัวโลก จริงๆ และทุกท่านมีส่วนร่วมท้งั สิ้น ท้งั หมดนาไปสู่การพฒั นาที่ยงั่ ยืน ประเทศไทยก็มีความ ยง่ั ยนื และสามารถมีความมงั่ คงั่ จากดา้ นเกษตรและอาหารได้ พธิ ีกร ขอขอบคุณท่ีคุณหมอกรุณาสละเวลามาให้ภาพรวมเกี่ยวกบั ความมนั่ คงของอาหาร ซ่ึงจะทวี การสร้างผลกระทบมากข้ึนเร่ือยๆ แต่ก็อยู่ท่ีการจดั การ และประเทศไทยก็เป็ นความหวงั ของ ประเทศอ่ืนๆ ท่ีจะตอ้ งผลิตสินคา้ เกษตรและอาหารป้อนสู่ชาวโลก โดยเฉพาะช่วงภาวะขาด แคลน เราก็จะแปลงวิกฤตให้เป็ นโอกาส ซ่ึงในโอกาสต่อไปคงจะต้องขอเวลาคุณหมอมา สนทนากนั อีก อ.ไกรสิทธ์ิ ยนิ ดีและขอขอบคุณ 31 รายการทนั โลกเกษตร วนั อาทติ ย์ ท่ี 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2565 เร่ือง ห่วงโซ่อปุ ทานด้านอาหาร วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รตคิ ุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตันตศิ ิรินทร์ (สมาชิกวฒุ ิสภา, อดีตผอู้ านวยการฝ่ ายอาหารและโภชนาการ องคก์ ารอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ) ดาเนินรายการโดย อาจารย์ทวศี ักด์ิ อ่นุ จิตตกิ ุล ออกอากาศทางสถานีวทิ ยกุ ระจายเสียงมหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ความถ่ี 1,107 กิโลเฮิตซ์ ออกอากาศผ่านระบบอนิ เทอร์เน็ตท่ี http://radio.ku.ac.th เวลา 9.00 – 9.30 น. พธิ ีกร เม่ือสัปดาห์ที่แลว้ เราไดโ้ อกาสท่ีดีในการไดร้ ับความรู้และสะทอ้ นมุมมองเรื่องความมน่ั คง ด้านอาหาร วนั น้ีเราจะมาคุยกนั ต่อในเรื่อง ห่วงโซ่อุปทานด้านอาหาร ประเทศไทยเรา เรียกวา่ มีศกั ยภาพในทุกดา้ น โดยเฉพาะเชิงกายภาพดา้ นภูมิประเทศ ปัจจยั แวดลอ้ ม ภูมิอากาศ ความเอ้ืออานวยต่างๆ ในการผลิตอาหาร วนั น้ีตอ้ งการให้อาจารยใ์ ห้มุมมองใหเ้ ห็นภาพใหญ่ วา่ ห่วงโซ่อุปทานดา้ นอาหาร ต้งั แต่กระบวนการผลิต การแปรรูป การดาเนินการ การจดั การ และการท่ีเกษตรกรได้รับการเพิ่มพูนความรู้ความเขา้ ใจในการดาเนินการร่วมกบั แนวทาง ของรัฐกจ็ ะเป็นประโยชนต์ อ่ การยกระดบั และพฒั นาใหม้ ีความเขม้ แขง็ ข้ึน ใช่ไหม อ.ไกรสิทธ์ิ ใช่ เรื่องห่วงโซ่อุปทานมีความสาคัญมาก ทาให้เราคิดเป็ นระบบ ขอเริ่มต้นจาก ระบบ การเกษตร ซ่ึงจะผลิตอาหารหรือส่ิงท่ีไม่ใช่อาหารก็ได้ เช่น ระบบป่ าไม้ แต่ขณะเดียวกนั ดา้ นการเกษตรก็สามารถผลิตเป็ นอาหารสัตวห์ รือพลงั งานได้ เม่ือมาดูเร่ืองอาหาร เป็ นเรื่อง 32 ของการผลิตอาหารในฟาร์ม ซ่ึงอาจจะเป็ นการผลิตพวกพืชต่างๆ หรือจะเป็ นประมง ปศุสัตว์ ก็ได้ แต่ท่ีสาคญั ของบา้ นเรา ขณะน้ีคือเร่ืองระบบการผลิตอาหาร สามารถทาดีไดร้ ะดบั หน่ึง แต่สามารถทาให้ดียงิ่ ข้ึนไปได้ นนั่ ก็คือ ตอ้ งมีการดูแลฟาร์มท่ีดี ที่จะเนน้ คือ การปฏิบตั ิการที่ดี ทางดา้ นการเกษตร (Good Agricultural Practices) ซ่ึงตอ้ งดูดิน น้า ภูมิอากาศ ระบบการผลิต ก็ตอ้ งดูวา่ พนั ธุ์พืชพนั ธุ์สัตวท์ ่ีใชค้ ืออะไร โภชนาการของพืชและสัตว์ ก็คือ ใชป้ ๋ ุยหรืออาหาร ใหพ้ ืชและสัตวอ์ ยา่ งไร และตอ้ งควบคุมป้องกนั โรค และมีระบบการปฏิบตั ิการที่ดีในการผลิต คือ Good Agricultural Practices แลว้ ยงั ตอ้ งดูแลเรื่องสุขอนามยั Hygenic Practices และไปสู่ การแปรรูปเบ้ืองตน้ Good Manufacturing Practices ถา้ ทาไดด้ ีตลอดห่วงโซ่ ก็จะไดอ้ าหารท่ีมี คุณภาพ ถา้ ทาดีจริงๆ กจ็ ะเป็นคุณภาพระดบั พรีเมี่ยม และมีความปลอดภยั เริ่มตน้ จากการผลิต ก่อน และจะตอ้ งเขา้ สู่กระบวนการแปรรูป แปรรูปเบ้ืองตน้ เช่น การแปรรูปท่ีครัวเรือน แปร รูปที่ชุมชนเบ้ืองตน้ ถา้ เป็ นการแปรรูปโดยกลุ่มผปู้ ระกอบการรายยอ่ ย ก็คือ SME ยกตวั อยา่ ง ง่ายๆเช่น ทากลว้ ย ก็เป็นกลว้ ยตากแหง้ ลาไยกเ็ ป็นลาไยแหง้ เป็นตน้ หรือกลว้ ยกเ็ อามาทอดได้ อีก ซ่ึงเป็ นการแปรรูปเบ้ืองต้น เสร็จแล้วจากน้ันอาหารก็เข้าสู่การตลาดและการบริการ ทุกๆ แห่งในบา้ น ในโรงเรียน ภตั ตาคาร ขณะเดียวกนั ก็มีการคา้ ขาย ในระดบั ประเทศและ ระดบั ต่างประเทศ ถา้ ส่งออกก็มีการแปรรูปโดยโรงงานขนาดใหญ่ ทีน้ีเป้าหมายสุดทา้ ยคือ เพื่อให้ผูบ้ ริโภคมีโภชนาการและสุขภาพท่ีดี ตรงจุดน้ีคือเกิดความมน่ั คงดา้ นอาหารระดับ บุคคลและสุขภาพท่ีดี ไม่เกิดทุพโภชนาการ เป็ นการสร้างรายได้ ตลอดห่วงโซ่ และ ขณะเดียวกนั เป็ นวฒั นธรรมและส่งเสริมการท่องเท่ียวไดด้ ว้ ย และท่ีสุดทา้ ยท่ีมีการกล่าวกนั มากคือ การดูแลส่ิงแวดลอ้ ม ดว้ ยเหตุน้ีระบบเกษตร ระบบอาหารจึงมีความสาคญั ในทุกมิติ ท้งั ผบู้ ริโภค ท้งั เรื่องการคา้ ท้งั เรื่องการท่องเที่ยว วฒั นธรรม และการดูแลส่ิงแวดลอ้ ม ท้งั หมด ตอ้ งดูแลใหด้ ีตลอดห่วงโซ่อาหาร พธิ ีกร ที่อาจารยก์ ล่าวถึงน้นั โดยครอบคลุมการปฏิบตั ิแลว้ ไม่วา่ ใครจะผลิตอะไร กต็ อ้ งคานึงถึงความ ปลอดภยั ของผบู้ ริโภค และกล่าวถึงวา่ ปัจจุบนั ผคู้ นก็ต่ืนตวั ให้ความสาคญั กบั การดูแลสุขภาพ ของตนมากย่ิงข้ึน ดงั น้ันถ้าผลิตอาหารได้มีคุณภาพ มีมาตรฐาน เป็ นสินคา้ ท่ีมีคุณภาพสูง เกรดพรีเมี่ยม แน่นอนที่สุด หมายถึง รายไดก้ ต็ อ้ งสูงกวา่ การผลิตท่ีแตกตา่ งกนั อ.ไกรสิทธ์ิ ประเด็นน้ีผมขอแลกเปลี่ยนความคิด ในช่วงโควดิ นอกจากจะมองหาเรื่องการป้องกนั วคั ซีนแลว้ ก็มองเรื่องสุขอนามยั ส่วนบุคคล ใส่หนา้ กาก ลา้ งมือ และท่ีสาคญั มนุษยเ์ ราเริ่มมองหาอาหาร เพ่ือสุขภาพ (Healthy Diet) กนั มากข้ึน อาหารเพ่ือสุขภาพคือ อาหารท่ีหลากหลาย ซ่ึงเริ่มตน้ จากอาหารที่ปลอดภยั ก่อน และมีคุณภาพพรีเมี่ยมและแน่นอนตอ้ งถูกปากด้วย ซ่ึงเรื่องน้ี จุดเริ่มตน้ ก็ตอ้ งปลอดภยั พ้ืนฐานก็คือปลอดภยั จากจุลินทรีย์ เช้ือจุลินทรียท์ ่ีทาให้เกิดโรคได้ 33 เช่น เช้ือบิด เช้ืออหิวาตต์ ่างๆ และเช้ือท่ีบ่งช้ีวา่ อาหารไม่ถูกสุขลกั ษณะอนามยั ก็อาจเป็ นเช้ือ กลุ่ม E.coli ที่ปนเป้ื อนมาจากอุจจาระของมนุษยแ์ ละสัตว์ เป็ นเคร่ืองบ่งช้ีว่าอาหารจะไม่ ปลอดภยั จากน้ันคือความไม่ปลอดภยั จากสารเคมีคือสารตกคา้ ง ยาปราบศตั รูพืชต่างๆ ซ่ึงจริงๆ ถา้ ใชอ้ ยา่ งระมดั ระวงั ให้การตกคา้ งหมดไป จนกระทง่ั เหลือตกคา้ งไม่ถึงระดบั ที่เกิด อนั ตรายก็ถือวา่ ปลอดภยั จนกระทงั่ มีสารพิษท่ีเกิดจากเช้ือราต่างๆ เช่น แอฟลาทอกซิน จากรา ท้งั หมดก่อให้เกิดสารที่อาจจะก่อให้เกิดโรคได้ ความไม่ปลอดภยั ซ่ึงท้งั หมดเราจะตอ้ งเน้น เป็นพิเศษ ในกระบวนการผลิตทุกข้นั ตอนในห่วงโซ่ พธิ ีกร อาจารยก์ ล่าวถึงประเด็นน้ี ซ่ึงเป็นสิ่งสาคญั ผมนึกถึงกรณีไม่วา่ จะเป็น กสิกรรม ปศุสตั ว์ หรือ ประมง ผลิตในพ้ืนที่ที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะท่ีมีสารโลหะหนักในดินเช่น สารปรอท ไซยาไนด์ ตะกว่ั และอื่นๆ มนั มาผา่ นมาทางดินจากการดูดซึมของราก หรืออาหารสัตวท์ ่ีไป กินสิ่งน้นั สิ่งน้ี หรือขดุ บอ่ เป็นบ่อน้าแลว้ สารตา่ งๆ ซึมข้ึนมา อนั น้ีกเ็ ร่ืองใหญ่เหมือนกนั อ.ไกรสิทธ์ิ เป็ นเร่ืองใหญ่มาก ดว้ ยเหตุน้ีการทาดา้ นการเกษตรที่ผา่ นมา คนไทยถือวา่ ทาดว้ ยความคุน้ เคย ถ่ายทอดกนั แต่ละรุ่นๆ รู้ว่าตรงไหนดินดี เหมาะท่ีจะปลูกอะไร มีการกระจายตวั เช่น ผลไม้ แถวจงั หวดั จนั ทบุรี ระยอง อาหารทะเลก็ชายฝั่ง และต่อมาก็มีการผลิตเร่ืองของสัตวน์ ้า มีการ เพาะเล้ียงต่างๆ ท้งั หมดต้องดูปัจจยั การผลิตก่อน เช่น ดิน ว่าดินมีธาตุอาหารอะไรบ้าง ขาดอะไรบา้ ง จะไดเ้ สริมเติมแต่ง อยา่ งไร และดูเร่ืองน้า วา่ น้าท่ีใชใ้ นการเพาะปลูกน้นั เป็ นน้า สะอาดไหม มีพอเพียงไหม ถา้ เป็ นน้าฝนจะเก็บเป็ นบ่อ เก็บไวแ้ ล้วเอามาใช้ได้ไหม ท้งั บ่อ ท้งั เขื่อน ระบบการเกษตร ระบบชลประทาน ขณะเดียวกนั ก็ตอ้ งมาดูภูมิอากาศ บางทีพ้ืนราบ บางทีเป็ นระดบั ภูเขามีความลาด มีความช้ืนอยา่ งไร เป็ นพ้ืนฐานสาคญั หลงั จากน้นั แน่นอนวา่ จะปลูกพืชอะไร จะเล้ียงสัตวอ์ ะไรกต็ อ้ งดูเร่ืองพนั ธุ์ พนั ธุกรรม ใหเ้ หมาะสม กม็ าสู่โภชนาการ/ โภชนาหารให้เหมาะสมของพืชและสตั ว์ และคาดวา่ จะเกิดโรคอะไรไดบ้ า้ ง หรือเกิดโรคแลว้ จะทาอยา่ งไร กค็ ือการควบคุมป้องกนั โรค เป็นพ้ืนฐานจริงๆ จากน้นั กน็ าไปสู่การปฏิบตั ิการท่ี ดีทางด้านการเกษตร ท้ังความรู้ ท้ังเทคโนโลยีต่างๆ และดูแลจนกระทั่งพืชผกั ผลไม้ อาหารต่างๆ และอาหารหลกั หรือพวกสัตว์ สัตวน์ ้า สัตวป์ ี กก็แลว้ แต่ สามารถที่จะนาไปสู่ การคา้ ขายในตลาดได้ พธิ ีกร เม่ือกล่าวถึงเรื่องดินที่เป็ นปัจจยั การผลิตธรรมชาติท่ีสาคัญ ก็อยากจะเห็นตวั เลขจากทาง ราชการเหมือนกนั วา่ ปัจจุบนั เกษตรกรท้งั หลายไดป้ รับตวั ไปสู่การใหค้ วามสาคญั ในการท่ีจะรู้ ค่าของดินที่เหมาะสม ไปตรวจความเป็ นกรดเป็ นด่าง และตอ้ งมีป๋ ุยสั่งตดั ก็อยากทราบว่า ปัจจุบนั มีมากนอ้ ยแค่ไหน 34 อ.ไกรสิทธ์ิ เรื่องน้ีเป็ นเรื่องใหญ่มากถา้ ให้หน่วยราชการรับผิดชอบหน่วยงานเดียวคือ กระทรวงเกษตร และสหกรณ์ คงรับไมไ่ หว กระทรวงเกษตรฯ เป็นหลกั ในการเผยแพร่ความรู้ ใหก้ บั ประชาชน ในเร่ืองของหลกั การ อย่างเช่น รายการของอาจารยว์ ิทิต ทนั โลกเกษตร ก็ทาให้เราไดค้ วามรู้ ทั่วไป แต่ในการปฏิบัติจริงๆ ต้องเน้นชุมชนและท้องถิ่น ต้องลงไปให้ถึงระดับหมู่บ้าน และระดบั ตาบลเลย แต่ตาบลจะมีความสามารถในการวิเคราะห์ดินไดแ้ ค่ไหน อย่างไร จริงๆ ตอ้ งการให้เห็นความเช่ือมโยงกบั เกษตรกร กลุ่มเกษตรกร เกษตรอาเภอ ตาบล จงั หวดั ต่างๆ และท่ีสาคัญอีกหน่วยงานหน่ึงคือ หน่วยงานของมหาวิทยาลัย ซ่ึงมีวิทยาลัยการเกษตร มหาวทิ ยาลยั ท่ีมีภาควชิ าการเกษตร เช่น มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั แม่โจ้ เป็นตน้ สามารถที่จะให้คาปรึกษาหารือได้ ขณะน้ีนโยบายของท่านรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงอุดมศึกษาฯ เนน้ ให้บณั ฑิตจะเป็ นนกั ศึกษาหรือครูอาจารยใ์ ห้บริการดา้ นน้ี เพื่อท่ีจะให้ทางานร่วมกนั อยา่ ง รวมพลงั ขณะเดียวกนั เกษตรกรก็น่าจะรวมกลุ่มกนั เป็ นกลุ่มผูผ้ ลิตแปลงใหญ่ กลุ่มสหกรณ์ กลุ่มวิสาหกิจ เสาะหาความรู้ เสาะหาเทคโนโลยีและดาเนินการผลิตตามที่ได้กล่าวมาแล้ว เบ้ืองตน้ ตอ้ งเนน้ อาหารท่ีปลอดภยั มีคุณภาพพรีเม่ียมและ มีคุณค่าทางโภชนาการต่างๆ เป็นตน้ พธิ ีกร มีความชดั เจนมากข้ึนเร่ือยๆ จากท่ีได้คุยกบั อาจารยว์ ่าถา้ มีกระบวนการการจดั การที่มีการ บนั ทึกขอ้ มูล เหมือนทางการแพทยท์ ่ีปกติมีเวชระเบียน เกษตรกรเดิมทีก็จะมีสมุดปกเขียว ปี หน่ึงถึงฤดูกาลเพาะปลูกก็จะบนั ทึกว่าเพาะปลูกอะไร เล้ียงสัตวก์ ็เพียงแค่น้ัน แต่ก็ควรจะ บนั ทึกขอ้ มูลมากกวา่ น้นั อ.ไกรสิทธ์ิ ที่อาจารยถ์ ามผมคือ เมื่อเราทาอะไรกแ็ ลว้ แต่ ควรจะมีหลกั ฐานคือบนั ทึกไว้ สมุดปกเขียวกเ็ ป็ น ตวั อยา่ งอนั หน่ึง ถา้ เกษตรกรหรือกลุ่มเกษตรกรไดเ้ รียนรู้ ไม่วา่ จะเป็ นแปลงเล็กแปลงใหญ่ รายเล็กรายใหญ่หรือรายกลุ่ม มีการบนั ทึกไว้ ซ่ึงผมขอเรียกวา่ เวชระเบียนฟาร์ม ยกตวั อย่าง ทางดา้ นการแพทย์ หญิงต้งั ครรภ์มาฝากครรภ์ เราก็ตอ้ งรู้วา่ มีประวตั ิครอบครัวว่าเคยเป็ นโรค อะไรไหม ประวตั ิการต้งั ทอ้ งมีปัญหาอะไรไหม และขณะเดียวกนั ดูระยะของการต้งั ครรภ์ ต้งั แต่เริ่มต้งั ครรภจ์ นกระทงั่ จวนจะคลอดมีปัจจยั ความเส่ียงอะไร ตอ้ งกินยาบารุงอะไรไหม โภชนาการของแม่ต้งั แต่เริ่มต้งั ครรภ์ จนกระทงั่ แมค่ ลอดลูกปลอดภยั และมีสมุดบนั ทึกของลูก อีกดว้ ย บนั ทึกการเจริญเติบโตพฒั นาการและลูกกินอาหารอะไร ไดร้ ับวคั ซีนพอไหม มีการ พฒั นาการเป็ นอยา่ งไร เพ่ือให้คุณภาพชีวิตดีข้ึน และจากท่ีคุยกบั อาจารย์ ผมก็คิดวา่ เกษตรกร หรือกลุ่มเกษตรกรเองก็ควรเรียนรู้และทาให้ดีข้ึน หลายแห่งทาอยูแ่ ลว้ ก็ทาให้ดีข้ึน ทาเวช ระเบียนฟาร์มหรือกลุ่มของฟาร์ม เช่น ครอบครัวน้ีมีที่ 20 ไร่ 10 ไร่ เป็ นเรื่องของการทา การเกษตรแบบด้งั เดิม อีก 10ไร่ เนน้ เรื่องของการปลูกผลไม้ ปลูกพืชสวนครัวบริเวณใตร้ ่มไม้ 35 และมีการปลูกพืชสมุนไพร และทาแนวคิดเรื่องโคก หนองนา โมเดล ขุดสระไว้ หรือถ้า ขา้ งเคียงเขามีสระชุมชน ก็ใชส้ ระน้าร่วมกนั และบางแห่งทาแปลงปลูกผกั สวนครัว สระน้าก็ เล้ียงปลาให้เหมาะสม และที่อยู่อาศยั ก็อาจจะปลูกพริกหรืออะไรอย่างอื่น ซ่ึงท้งั หมดตอ้ ง บนั ทึกไว้ ถา้ 10 ไร่ที่ปลูกผลไม้ ก็ตอ้ งบนั ทึกว่าเราปลูกกลว้ ยพนั ธุ์อะไร กลว้ ยหอม หรือ กลว้ ยไข่ หรือกลว้ ยชนิดอื่น ขณะเดียวกนั ก็บนั ทึกไวว้ า่ ใส่ป๋ ุยอะไร หรือไมต่ อ้ งใส่ถา้ วเิ คราะห์ แลว้ ว่าดินดี และดูว่าระหว่างท่ีเพาะปลูกเป็ นโรคอะไรบา้ ง เม่ือเกิดโรคใช้ยาอะไรควบคุม กากบั หลงั จากท่ีไดผ้ ลผลิตเราก็ตดั และนาสู่ตลาด ถา้ ผลิตภณั ฑบ์ างอยา่ ง เช่น เราปลูกผกั สวน ครัวจานวนมาก ก็ตอ้ งเน้นเรื่องสุขอนามยั ด้วย น้าท่ีรดจะตอ้ งไม่ปนเป้ื อนด้วย E.coli และ ขณะเดียวกนั แรงงานท่ีมาช่วยกนั ทา ก็ตอ้ งมีการตรวจสุขภาพวา่ ไม่มีพยาธิ ไม่มี E.coli หรือ โรคที่จะแพร่กระจาย ช่วงผลิตตกแต่งก็ตอ้ งมีการสวมถุงมือ หรือลา้ งมือก่อนทา เมื่อเชา้ ผมได้ ดู check list ของการเกษตรของฟาร์มใหญ่ๆของประเทศสหรัฐอเมริกา เปรียบเทียบกับ ระดบั สูงเลย เขามี check list ยาวมาก ซ่ึงเราก็คงทาประวตั ิคร่าวๆไม่ตอ้ งยาวขนาดน้นั เวลาเขา มาตรวจสอบรับรอง (certify) ก็จะไดเ้ ห็นขอ้ มูล และช่วยกนั พฒั นาให้ดีย่ิงข้ึน ให้เวชระเบียน ฟาร์มมีความสมบูรณ์ยิง่ ข้ึน ที่สาคญั คือเกษตรกรและกลุ่มเกษตรกรไดเ้ รียนรู้ พฒั นา ที่จะขอ เน้นคือ การปฏิบตั ิท่ีดีเป็ นแนวปฏิบตั ิและบนั ทึกไว้ เพ่ือท่ีจะให้อาหารมีความปลอดภยั มี คุณภาพสูง เม่ือมีการตรวจสอบรับรองผูบ้ ริโภคก็จะมนั่ ใจ ขณะเดียวกนั เมื่อบนั ทึกไวใ้ ห้ดี สามารถตรวจสอบยอ้ นกลบั ได้ เช่น ถา้ ผูบ้ ริโภครับประทานผกั สดผกั สลดั แลว้ เกิดโรคภยั ไข้ เจ็บก็สามารถตรวจสอบเช้ือจุลินทรีย์ และสามารถยอ้ นกลบั ไปที่ฟาร์ม วา่ เจา้ หน้าที่ที่ดูแลท่ี ฟาร์มเป็นอยา่ งไร สิ่งน้ีสามารถตรวจสอบยอ้ นกลบั ไดว้ า่ จุดเริ่มตน้ ของประเด็นท่ีเกิดปัญหาคือ อะไร แต่ถา้ มีอะไรท่ีดี เราก็สามารถเผยแพร่ ทาใหเ้ ป็ นอตั ลกั ษณ์ของพ้ืนท่ี เป็ นเกษตร GI ส่ิง บง่ ช้ีทางภูมิศาสตร์ เป็นตน้ พธิ ีกร สิ่งที่อาจารย์กล่าวน้ี อยู่ในวิสัยท่ีไม่เหลือบ่ากว่าแรง สามารถทาได้ง่าย มีการออกแบบ ตารางข้อมูลอย่างง่ายๆ ไม่สลับซับซ้อน เกษตรกรก็กรอกข้อมูลได้ง่าย และนาเอาบญั ชี ครัวเรือนผนวกเขา้ กจ็ ะยง่ิ ดี อ.ไกรสิทธ์ิ เอาสมุดปกเขียวดา้ นการเกษตร มาออกแบบ และสามารถวจิ ยั พฒั นาใหด้ ีย่ิงข้ึน ขณะเดียวกนั คู่ กบั บญั ชีครัวเรือน วา่ เอาเงินไปซ้ือพนั ธุ์อะไร ซ้ือป๋ ุยอะไร ซ้ือยามาบารุงอะไร และเมื่อเกิดโรค ซ้ือยาอะไรบนั ทึกไว้ พอบนั ทึกเสร็จก็เหมือน เวชระเบียนฟาร์ม ก็เหมือนเวชระเบียนของ มนุษยท์ ่ีผมยกตวั อย่างแม่กบั ลูก พวกเราที่เป็ นวยั หนุ่มสาวบางคร้ังจะไม่ค่อยป่ วย แต่ผูส้ ูงวยั อาจมีการเจ็บป่ วยง่าย เช่น จากโรคความดนั ก็มียารักษา การปฏิบตั ิการดา้ นอาหาร การออก กาลงั กาย เร่ืองน้ีก็คือแนวคิดเช่นเดียวกนั 36 พธิ ีกร ช่วงทา้ ยน้ีขอใหอ้ าจารยก์ ล่าวประเด็นเสริมและใหข้ อ้ มูลในประเดน็ ต่างๆ เพิม่ ข้ึน อ.ไกรสิทธ์ิ ผมอยากจะเรียนอาจารยแ์ ละทา่ นผฟู้ ังวา่ ประเทศไทยมีศกั ยภาพตามท่ีอาจารยไ์ ดเ้ กร่ินตอนตน้ เราอยใู่ นพ้ืนที่ท่ีเหมาะสมในการผลิตอาหารเพ่ือเล้ียงชาวไทยและชาวโลก ผมอยากจะกระตุน้ และส่งเสริมให้กาลงั ใจเกษตรกรหรือกลุ่มเกษตรกร ใหเ้ รียนรู้มากข้ึน และวเิ คราะห์วา่ พ้ืนที่ที่ ท่านมีอยูเ่ คยปลูกอะไรแลว้ ไดผ้ ลดี และทดลองวา่ จะปลูกอะไรไดอ้ ีก หรือเล้ียงสัตว์ ประมงได้ หรือไม่ โดยอาศยั ความรู้และเทคโนโลยี และเนน้ การดาเนินงานดว้ ยความประณีต มีการบนั ทึก ไวเ้ ป็นเวชระเบียนฟาร์ม ทุกข้นั ตอนบนั ทึกไว้ เม่ือทา่ นสามารถผลิตสินคา้ ที่มีคุณภาพ พรีเมียม มีความปลอดภยั ผมยนื ยนั วา่ ผบู้ ริโภคตอ้ งการผลิตภณั ฑน์ ้ี และราคาก็จะสูงข้ึน ร่วมมือกนั ท้งั ผปู้ ระกอบการ นกั วิชาการ รวมถึงตลาดส่ีมุมเมืองต่างๆ ส่วนใหญ่อยากไดอ้ าหารที่มีคุณภาพ ความปลอดภยั และผมคิดว่าราคาจะสูงข้ึนอีก ประมาณ 20 - 30 % ช่วยกนั พฒั นาระบบ การเกษตรใหม้ ีคุณภาพ ใหไ้ ดอ้ าหารที่มีความปลอดภยั และเป็ นที่ตอ้ งการของผูบ้ ริโภค ก็จะทา ใหย้ กระดบั ความเป็นอยู่ รายไดด้ ีข้ึน พธิ ีกร สถานการณ์โลกในปัจจุบนั และสถานการณ์ของภูมิภาคต่างๆ ทวั่ โลกต่างก็ตกอยู่ในความ ยากลาบากกนั ท้งั น้นั อ.ไกรสิทธ์ิ มีการรายงานวา่ เมื่ออาหารมีราคาแพงข้ึน พลงั งานราคาแพงข้ึน มีคนจนลงและจะขาดอาหาร เพิ่มข้ึนประมาณ 50 ลา้ นคนทว่ั โลก ประเทศไทยเรามีโอกาสท่ีจะผลิตอาหารท่ีมีคุณภาพมี ความปลอดภยั เพ่ือชาวไทยและชาวโลก พธิ ีกร ห่วงโซ่อุปทานด้านอาหารมีความสาคญั และสอดคลอ้ งกบั เร่ืองของภายใตค้ วามมน่ั คงดา้ น อาหารซ่ึงประเทศไทยเรามีความพร้อม มีศกั ยภาพในทุกดา้ นแลว้ เหลือแต่การขบั เคล่ือนใน กระบวนการการทางานของรัฐ ใหม้ ีการบูรณาการกนั อยา่ งเขม้ แขง็ จริงจงั แต่ในขณะเดียวกนั ก็ตอ้ งอาศยั เกษตรกรให้ความร่วมมือ ไม่ทาอยา่ งที่เคยทากนั มาในอดีต แต่ตอ้ งเป็ น เกษตรกร ยคุ ใหมท่ ่ีใฝ่ หาความรู้และยกระดบั ตวั เอง อ.ไกรสิทธ์ิ ใช่ นน่ั คือเกษตรกรอจั ฉริยะ หรือ Smart farmer พธิ ีกร ในโอกาสต่อไปค่อยหาโอกาสรบกวนอาจารยม์ าสนทนากนั ไดร้ ับความรู้ต่อเน่ืองมา 2 สัปดาห์ ซอ้ น เป็นประโยชนอ์ ยา่ งยงิ่ ตอ่ รายการทนั โลกเกษตร มหาวทิ ยาลยั เกษตรศาสตร์ ขอบพระคุณ อ.ไกรสิทธ์ิ ดว้ ยความยนิ ดี 37 รายการทันข่าววุฒิสภาไทย เปิ ดประเดน็ เด่น เค้นประเดน็ ร้อน ใกล้ชิดสมาชิกวฒุ ิสภา เร่ือง ความสาคญั ของการวจิ ัยและนวตั กรรมต่อการพฒั นาประเทศ วทิ ยากร ศาสตราจารย์เกยี รตคิ ุณ นายแพทย์ไกรสิทธ์ิ ตนั ตศิ ิรินทร์ สมาชิกวฒุ ิสภา และรองประธานคณะกรรมาธิการการอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม วฒุ ิสภา พธิ ีกร คุณอญั ธิญาน์ เนตริ ะพศี ักด์ิ เผยแพร่คร้ังแรกทางเฟสบุ๊ครัฐสภา วนั องั คารท่ี 25 กรกฎาคม พ.ศ.2565 (บนั ทึกเทป วนั เสาร์ท่ี 23 กรกฎาคม พ.ศ.2565) สวสั ดีคะ ขอตอ้ นรับคุณผชู้ มผฟู้ ังทุกท่าน เขา้ สู่รายการทนั ข่าววฒุ ิสภาคะ วนั น้ีรายการของเราตอ้ งการ นาเสนอประเด็นสาคญั ต่อการขบั เคล่ือนและพฒั นาประเทศ นนั่ คือ “ความสาคญั ของการวิจยั และนวตั กรรมต่อ การพฒั นาประเทศ” ท้งั การวิจยั และนวตั กรรมน้ัน นบั ว่าเป็ นปัจจยั สาคญั ที่จะส่งผลต่อตวั ช้ีวดั ในการขบั เคลื่อน ประเทศ เพื่อส่งผลต่อขีดความสามารถในการแข่งขนั เทียบเท่านานาอารยะประเทศไดใ้ นอนาคต ซ่ึงก็จะยึดโยงมิติ การพฒั นา ไม่วา่ จะเป็นสงั คม การเมือง เศรษฐกิจหรือเทคโนโลยี ตลอดจนดา้ นอื่นๆ การลงทุน ดา้ นงานวจิ ยั นามา ถึงซ่ึงนวตั กรรมใหม่ๆ ก็ถือว่าเป็ นสิ่งสาคัญอย่างมาก วันน้ีรายการทันข่าววุฒิสภาได้มีโอกาสพูดคุยกับ ศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นพ.ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ สมาชิกวุฒิสภา ผูท้ รงเกียรติ ปัจจุบนั ท่านเป็ นรองประธาน คณะกรรมาธิการการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม วุฒิสภา ท่านจะมาใหค้ วามรู้เร่ือง ความสาคญั ของการวิจยั และนวตั กรรมต่อการพฒั นาประเทศ ว่ามีความสาคญั อยา่ งไร และขณะน้ีสถานการณ์ในบา้ นเราในมิติ 38 ของงานวิจยั และนวตั กรรมน้นั อยู่ในระดบั ใด อะไรคือจุดอ่อน อะไรคือจุดแขง็ และหลงั จากน้ี เราจะมีแนวทางใน การพฒั นาใหด้ ีข้ึนกวา่ เดิมไดม้ ากนอ้ ยขนาดไหน ก่อนจะไปรับฟัง ดิฉนั ขอหยบิ ยกประเดน็ ขอ้ มูลเก่ียวกบั นวตั กรรมมาเลา่ สู่กนั ฟัง ซ่ึงเป็นขอ้ มลู จากกรุงเทพ ธุรกิจออนไลน์ วช. จบั มือ หน่วยงานภาครัฐ เอกชน และมหาวิทยาลยั เครือข่าย ในระบบวิจยั จดั งาน “มหกรรม งานวิจยั แห่งชาติ 2565” โชวเ์ คสกว่า 700 ผลงาน พร้อมระดมสมองแกโ้ จทยป์ ัญหาสาคญั ของประเทศ เร่ิม 1- 5 ส.ค. 2565 น้ี ณ โรงแรมเซ็นทาราแกรนดแ์ ละบางกอกคอนเวนชนั เซ็นเตอร์ เซ็นทรัลเวิลด์ กรุงเทพฯ รายละเอียด ของข่าวโดย วิภารัตน์ ดีอ่อง ผูอ้ านวยการสานกั งานการวิจยั แห่งชาติ (วช.) กล่าวว่า วช. ร่วมมือกบั หน่วยงาน เครือข่ายในระบบวิจยั ทัว่ ประเทศและภาคส่วนที่เก่ียวขอ้ ง จดั งาน “มหกรรมงานวิจยั แห่งชาติ 2565 (Thailand Research Expo 2022)” ข้ึนเป็นปี ท่ี 17 ภายใตแ้ นวคิด “วิจยั เพื่อพฒั นาประเทศสู่ความมนั่ คง มงั่ คงั่ และยงั่ ยืน” เพื่อ เป็นเวทีนาเสนอความกา้ วหนา้ ของผลงานวิจยั เทคโนโลยีและนวตั กรรมท่ีมีศกั ยภาพพร้อมใชป้ ระโยชน์ และเป็น กลไกสาคญั ในการส่งเสริมใหเ้ กิดการเผยแพร่และถ่ายทอดองคค์ วามรู้ รวมถึงเชื่อมโยงการบูรณาการความร่วมมือ จากหน่วยงาน ที่เก่ียวขอ้ งในการนางานวิจยั ไปใชพ้ ฒั นาประเทศในมิติต่างๆ ท้งั เชิงวิชาการ นโยบาย สงั คม ชุมชน พาณิชยแ์ ละอตุ สาหกรรม จากเครือข่ายในระบบวิจยั ทวั่ ประเทศกวา่ 700 ผลงาน ใน 5 ประเดน็ หลกั คือ 1. งานวจิ ยั และนวตั กรรมเพื่อพฒั นาเศรษฐกิจสร้างคุณค่าและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ เช่น การพฒั นาระบบ เศรษฐกิจบีซีจี (BCG) การประยุกตใ์ ชเ้ ทคโนโลยีดิจิทลั เอไอ หุ่นยนต์และระบบอตั โนมตั ิ การพฒั นาระบบโลจิ สติกส์ ระบบราง ยานยนตไ์ ฟฟ้า และธุรกิจฐานนวตั กรรมขนาดใหญ่ 2. งานวิจยั และนวตั กรรมเพ่ือยกระดบั สังคมและส่ิงแวดลอ้ มอยา่ งยง่ั ยืน เช่น การพฒั นาสงั คมสูงวยั การ พฒั นาเมืองน่าอยู่ สงั คมไทยไร้ความรุนแรง และการลดความเส่ียงจากภยั พิบตั ิทางธรรมชาติ 3. งานวิจัยและนวตั กรรมเพื่อตอบโจทย์โรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา 2019 เช่น นวตั กรรมการแพทย์ท่ี เกี่ยวข้องกับโรคโควิด-19 ท้ังการควบคุม ป้องกัน และรักษาโรค การสร้างความม่นั คงทางดา้ นสุขภาพและ สาธารณสุข และการเตรียมการเพ่ือรองรับสถานการณ์วิกฤตดา้ นสาธารณสุขในอนาคต 4. งานวิจยั และนวตั กรรมเพื่อขบั เคลื่อนเศรษฐกิจเพ่ืออนาคต ครอบคลุมงานวิจยั และนวตั กรรมเกี่ยวกบั อุตสาหกรรมเป้าหมาย (First S-curve) และอตุ สาหกรรมใหม่ (New S-curve) 5. งานวิจยั และนวตั กรรมเพื่อใชป้ ระโยชน์เชิงการพฒั นาพ้ืนท่ี ครอบคลุมงานวิจยั และนวตั กรรมที่มีการ นาไปใชป้ ระโยชน์เชิงนโยบาย เชิงพาณิชย์ เชิงชุมชนสังคม ผ่านกลไกการนาผลงานวิจยั และนวตั กรรมไปใช้ ประโยชน์ ท้งั น้ี ภายในงาน ยงั เปิ ดเวที “Thailand Research Expo Talk : เวทีรวมพลงั วิจยั ขบั เคลื่อนประเทศไทย” ที่ กล่าวถึงเครือข่ายพนั ธมิตรมหาวิทยาลยั เพ่ือการวิจยั (RUN) เครือข่ายมหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคล เครือข่าย มหาวิทยาลยั ราชภฎั และมีช่วง “Platinum Award Talk : เสริมพลงั ประชาคมวิจยั ดว้ ยรางวลั แห่งเกียรติยศ” เพื่อ ประกาศรางวลั Platinum Award ในงาน มหกรรมงานวจิ ยั แห่งชาติ 2564 นอกจากน้ียงั ไดม้ ีการเปิ ดตวั สุริยนต์ อรุณวฒั นกลู ทูตวิจยั มหกรรมงานวิจยั แห่งชาติ 2565 พร้อมนาเสนอ ตวั อยา่ งผลงานวิจยั ท่ีน่าสนใจ เช่น - การสร้างมูลค่าเพ่ิมบัวฉลองขวญั ดว้ ยเทคโนโลยีและนวตั กรรมเพื่อเสริมสร้างเศรษฐกิจไทย จากม. เทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรีท่ีร่วมกบั ภาคเอกชนพฒั นาการเพาะเล้ียง สกดั สเต็มเชลลจ์ ากบวั ฉลองขวญั และใช้ 39 เทคโนโลยีในการกกั เก็บสารสาคญั เพ่ือพฒั นาเป็นนวตั กรรมเครื่องสาอางสเต็มเซลลจ์ ากบวั ฉลองขวัญท่ีช่วยเพิ่ม มูลค่าใหก้ บั พืชสมุนไพรไทย - การพฒั นาฐานขอ้ มูลอจั ฉริยะแหล่งอญั มณีโลก (AI) จากสถาบนั วิจยั และพฒั นาอญั มณีและเคร่ืองประดบั แห่งชาติ (องคก์ ารมหาชน) ท่ีนาเทคโนโลยีเอไอหรือปัญญาประดิษฐ์มาประยุกตใ์ ชใ้ นการบ่งช้ีแหล่งที่มาของอญั มณีเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการตรวจวิเคราะห์ และยกระดบั ความเชื่อมน่ั ให้กบั อุตสาหกรรมอญั มณีของ ประเทศไทย - โครงการศึกษาพฒั นารูปแบบยาเตรียมตารับยาแผนไทย จานวน 16 ตารับที่มีกญั ชาเป็ นส่วนผสม จาก กรมการแพทยแ์ ผนไทยและการแพทยท์ างเลือกที่ต่อยอดภูมิปัญญาทางการแพทยแ์ ผนไทยโดยใชอ้ งค์ความรู้ทาง เทคโนโลยีเภสชั กรรม - ระบบการดูแลผู้ป่ วย Home Isolation และ Community Isolation ด้วย Platform “ WeSAFE@Home by BUU” จากม.บูรพา ระบบพยากรณ์การผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าพลงั งานหมุนเวียน เพื่อใหค้ วบคุมระบบไฟฟ้าท้งั ประเทศ ที่คาดการณ์ปริมาณการผลิตไฟฟ้าจากโรงไฟฟ้าพลงั งานหมุนเวียน จากการไฟฟ้าฝ่ ายผลิตแห่งประเทศ ไทย ชมเทคโนโลยนี วตั กรรมสุดล้า - โดรนเกษตรที่สูงร้อยใจรัก เพื่อถ่ายทอดเทคโนโลยีโดรนระบบอตั โนมตั ิ (อากาศยานไร้คนขบั )เพื่อ ประยกุ ตใ์ ชง้ านการพฒั นาพ้ืนท่ีสูง จากสมาคมกีฬาเครื่องบินจาลองและวิทยบุ งั คบั และการวิจยั และนวตั กรรมเพ่ือ แกไ้ ขปัญหาความยากจนอยา่ งเบด็ เสร็จและแมน่ ยาของทีมนกั ศึกษา ม.ทกั ษิณ จ.พทั ลงุ อย่างไรก็ดี ภายในงานมหกรรมงานวิจัยแห่งชาติ 2565 นอกจากจะมีการนาเสนอผลงานวิจยั ในภาค นิทรรศการแลว้ ยงั มีภาคการประชุม-สมั มนามากกวา่ 120 หวั ขอ้ ท้งั หวั ขอ้ สาคญั สาหรับการบริหารจดั การงานวิจยั และปัญหาสาคญั ของประเทศ หวั ขอ้ ท่ีอยู่ในความสนใจของสังคม การประชุมกลุ่มนาเสนอบทความผลงานวิจยั และการประชุมถา่ ยทอดความรู้ การใหค้ าปรึกษาดา้ นการทาวิจยั นอกจากน้ียงั มีกิจกรรมการประกวดนวตั กรรมสาย อุดมศึกษากวา่ 100 ผลงาน และการมอบรางวลั มหกรรมงานวจิ ยั แห่งชาติ 2565 พธิ ีกร ขอใหค้ ุณหมอกาหนดนิยามความหมายของคาวา่ การวิจยั และนวตั กรรม วา่ แทจ้ ริงแลว้ หมายถึงอะไร และครอบคลมุ ถึงส่ิงใดบา้ ง อ.ไกรสิทธ์ิ คาว่า “วิจยั ”มีการใชม้ าก ซ่ึงก็มีความหมายหลากหลาย ความหมายที่กระชบั ท่ีสุดคือเป็ นการศึกษา แสวงหาความรู้ แสวงหาคาตอบ หาความจริงอยา่ งเป็นระบบ มีแบบแผนท่ีน่าเช่ือถือเพ่ือใหไ้ ดค้ วาม จริงไปใชป้ ระโยชน์ในการพฒั นาหรือการแกไ้ ขปัญหาต่างๆ โดยย่อการวิจยั คือ การสร้างความรู้ ปัญญา เพื่อนาไปสู่การพฒั นา เช่น ตอ้ งการจะวิจยั เร่ืองกฎหมาย เรื่องนโยบาย เร่ืองวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี เร่ืองวฒั นธรรม หรือเรื่องต่างๆ คือ การหาความจริง ขอ้ เท็จจริงแลว้ สามารถนาไปใช้ ประโยชนเ์ พ่ือพฒั นาใหด้ ีข้ึน สาหรับเร่ืองนวตั กรรม คาว่า “นวตั กรรม” เป็นคาใหม่ ที่มีการนามาใช้ ไม่นานนกั แต่ก็มีการใชแ้ พร่หลายมากข้ึน คาน้ีมีนยั ยะ 3 ประการคือ 1. การทาสิ่งต่างๆใหเ้ กิดข้ึนมา ใหม่หรือดีข้ึน เพื่อเพิ่มมูลค่าหรือคุณค่า (value) ในการทาสิ่งต่างๆอาจจะใหก้ ระบวนการดีข้ึน หรือ ผลผลิตดีข้ึน โดยใชว้ ิธีใหม่ หรือวิธีคิดใหม่ ทาใหม่ให้เกิดสิ่งที่ใหม่ หรือใหม่ข้ึน และในที่สุดสิ่งที่ ใหม่หรือใหม่ข้ึน มีการเพิ่มคุณค่า(value)หรือมูลค่าในตวั ไปดว้ ย ดว้ ยเหตุน้ี ขณะน้ีคาน้ีจึงมีการใช้ 40 มากข้ึนวา่ “นวตั กรรม” ทาส่ิงใหม่ใหด้ ีข้ึนมีมูลค่า เมื่อใชค้ วบคู่กบั การวิจยั และพฒั นานวตั กรรม มีนยั ยะว่าเสริมสร้างความรู้ ความจริงท่ีเป็นประโยชน์ใหใ้ หม่ข้ึนและนาไปสู่การพฒั นา เพ่ือทาใหค้ วาม เป็นอยดู่ ีข้ึน อะไรต่างๆ ดีข้ึนไปท้งั หมด และมีคุณค่ามูลค่า พธิ ีกร การวิจัยและนวตั กรรมเกี่ยวข้องกับเฉพาะเรื่องทางวิทยาศาสตร์หรือเทคโนโลยีเท่าน้ันหรือไม่ อ.ไกรสิทธ์ิ อยา่ งไร คาว่า การวิจยั และนวตั กรรม เป็ นคากลางๆ ไม่เฉพาะเจาะจงว่าเฉพาะวิทยาศาสตร์หรือเทคโนโลยี ดว้ ยเหตุน้ีจึงสามารถไปใช้กบั เรื่องอะไรก็ได้ ขอให้มีการเก็บขอ้ มูล และวิเคราะห์ขอ้ มูลอย่างเป็ น ระบบ เพ่ือใหไ้ ดค้ วามรู้ความจริงที่ดีข้ึน และไดน้ าความรู้ ความจริงเหล่าน้นั ไปพฒั นาสิ่งต่างๆ ที่เรา เผชิญอยู่ ไมว่ า่ จะเป็นกระบวนการ หรือการพฒั นาผลิตภณั ฑใ์ หเ้ กิดส่ิงใหม่หรือใหม่ข้ึนและดีข้ึนและ เพิ่มมูลค่า ดว้ ยเหตุน้ีจึงครอบคลุมท้งั ดา้ นสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์และศิลปศาสตร์ และมิติดา้ น ต่างๆที่เราต้งั ใจจะนาไปใช้ประโยชน์ท้งั มิติดา้ นการเมือง เศรษฐกิจ สังคมต่างๆ ดว้ ยเหตุน้ีจึงใช้ ครอบคลุมท้งั หมด แต่ดว้ ยเหตุท่ีคนกล่าวถึงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพราะ เป็ นรูปธรรมท่ี ชดั เจนข้ึน เช่น ความรู้ทางดา้ นวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีอาจจะนาไปสู่ เช่น การประกอบจกั รยาน ประกอบรถยนต์ พฒั นารถยนต์ใหด้ ีข้ึน จากรถยนต์ท่ีใชน้ ้ามนั เป็ นรถยนตไ์ ฟฟ้า ซ่ึงเป็ นรูปธรรมท่ี ชดั เจนว่าเป็ นเรื่องของวิจยั วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวตั กรรม เร่ืองสังคมศาสตร์ก็เป็ นเรื่องท่ี สาคญั มาก ไม่ว่าจะเป็นเร่ืองของวฒั นธรรม อาหารการกิน เร่ืองของวิถีชีวิต ซ่ึงภายหลงั มีการใชเ้ ป็น soft culture วฒั นธรรมเชิงละมุน ซ่ึงสามารถนาวิจยั และนวตั กรรมมาพฒั นาได้สามารถนาการวิจยั และนวตั กรรมมาพฒั นาได้ พธิ ีกร คุณหมอมองวา่ การวจิ ยั และพฒั นานวตั กรรมสาคญั กบั การพฒั นาประเทศอยา่ งไรบา้ ง อ.ไกรสิทธ์ิ สาคญั มากเพราะหากไม่มีแนวคิดในการดาเนินการวิจยั และจดั ทานวตั กรรมกรรม ก็จะอย่ไู ปเรื่อยๆ โดยคิดวา่ ตนเองมีอะไรท่ีสมบูรณ์แลว้ จะมีความเฉ่ือยไม่เกิดความกระตือรือร้น ถา้ ไม่มีการนาการ วิจยั และนวตั กรรมมาใชก้ ็จะไม่เกิดความรู้ใหม่ ไม่เกิดปัญญาใหม่ ไม่มีสิ่งประดิษฐค์ ิดคน้ ใหม่ ไม่มี เทคโนโลยีใหม่ ถา้ เกิดปัญหาในการแข่งขนั กบั ต่างประเทศท้งั ในเร่ืองของการคา้ ขาย การท่องเท่ียว การพฒั นาในมิติต่างๆ ก็จะดอ้ ยลงไป ในท่ีสุดประเทศไทยก็ไม่สามารถแข่งขนั กบั นานาชาติได้ ขณะน้ีในมิติต่างๆ ที่นางานวิจยั และนวตั กรรมไปใช้ที่ผมพอสรุปไดช้ ัดเจนคือ 1 เร่ืองเศรษฐกิจ พฒั นาอย่างไรจะช่วยใหเ้ รามีรายไดแ้ ละฐานะดีข้ึน โดยเฉพาะท้งั ประเทศตอ้ งพน้ กบั ดกั ประเทศท่ีมี รายไดป้ านกลาง ตอ้ งดีข้ึนทุกๆ คน 2 ดา้ นสังคมคือ เร่ืองความเป็ นอยู่ เรื่องการศึกษา มนุษยอ์ ยู่ ดว้ ยกนั อย่างมีความสุข เร่ืองสนั ติภาพ เรื่องประชาธิปไตย เป็นเร่ืองท่ีตอ้ งการการวิจยั ท้งั สิ้น 3 ดา้ น วฒั นธรรม ที่แยกวฒั นธรรมออกมา เพราะเรื่องน้ีเป็ นเรื่องใหญ่มาก เป็ นสิ่งดีงามที่มีการสะสมไว้ ตอ้ งมีการพฒั นาต่อไป ไม่วา่ จะเป็นเรื่องวฒั นธรรมอาหารการกิน วฒั นธรรมการแสดง วฒั นธรรม สิ่งประดิษฐค์ ิดคน้ การละเล่นต่างๆ ศิลปะดนตรี เป็นเร่ืองท่ีเราจะตอ้ งพฒั นาต่อไปใหด้ ีข้ึน เศรษฐกิจ สงั คม และวฒั นธรรม อีกเรื่องคือ 4 เรื่องการเมือง ซ่ึงกต็ อ้ งมีการวิจยั วา่ มีวิวฒั นาการเป็นอยา่ งไร จะ 41 มีทางออกใหด้ ีข้ึนอยา่ งไร ดา้ นสุดทา้ ย 5 ดา้ นส่ิงแวดลอ้ ม ซ่ึงขณะน้ีมีประเดน็ ท่ีตอ้ งพิจารณามากข้ึน ว่า ทาอย่างไรเราจะดูแลสิ่งแวดลอ้ มที่เร่ิมจากเร่ืองใกลต้ วั ส่ิงแวดลอ้ มในบา้ นจะดูแลอย่างไรให้มี สุขอนามยั ส่ิงแวดลอ้ มรอบตวั ท่ีเป็นชุมชน ที่เป็นประเทศ และโลก วา่ จะทาอยา่ งไรใหส้ ิ่งแวดลอ้ มน้ี อยู่ไดอ้ ยา่ งยง่ั ยืน และคนท่ีอยู่ในสงั คมต่างๆ มีความสุข ดว้ ยเหตุน้ีการวิจยั และนวตั กรรมสามารถมา ใชใ้ นดา้ นเศรษฐกิจ สงั คม วฒั นธรรม การเมือง และส่ิงแวดลอ้ มได้ สามารถใชไ้ ดก้ บั ทุกๆ ดา้ น พธิ ีกร สถานการณ์ของการวิจยั และพฒั นานวตั กรรมของประเทศในวนั น้ี คุณหมอมีมุมมองวา่ เป็นอยา่ งไรบา้ ง มีจุดอ่อนตรงไหนบา้ ง อ,ไกรสิทธ์ิ ถา้ มองระดบั โลก เอาประเทศต่างๆ มาเรียงกนั ประเทศไทยเราจะอยู่อนั ดบั กลางๆ ไม่ต่าหรือไม่สูง มาก แลว้ ความสามารถในการแข่งขนั อยู่ระดบั ไหน ก็อย่รู ะดบั กลางๆ ไม่ต่าหรือสูงมากเช่นกนั คือ ไม่ดอ้ ยแต่ไม่เด่นจริงจงั สรุปวา่ เรายงั สามารถพฒั นาไดด้ ีกว่าน้ี ปี พ.ศ.2562 มีการต้งั กระทรวงใหม่ คือ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม เป็ นการรวมสามหน่วยงานคือ 1 หน่วยงานอุดมศึกษาซ่ึงได้แก่ มหาวิทยาลยั ต่างๆ 2 หน่วยงานจากกระทรวงวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยีเดิม 3 หน่วยงานวิจยั ถือวา่ เป็นการปฏิรูปที่สาคญั มากๆ เพ่ือท่ีจะทาใหร้ ะดบั การพฒั นา ของประเทศเรามีความเป็นเอกภาพและดีข้ึน จากที่อยรู่ ะดบั กลางๆ จะทาอยา่ งไรใหด้ ีข้ึน กม็ ีการจดั กระบวนการท่ีผมมกั เรียกว่า “จดั ทพั ” ซ่ึงมี 2 ดา้ น ดา้ นที่ 1 คือดา้ นอุดมศึกษา ท่ีมีการเรียนการสอน ระดบั มหาวิทยาลยั ซ่ึงตอ้ งมีการพฒั นาในรูปแบบของการเรียนรู้ท้งั แบบด้งั เดิม และแบบท่ีตอ้ งขยนั ขนั แขง็ มากข้ึน นน่ั คือ การเรียนรู้คู่การฝึ กปฏิบตั ิการให้มากข้ึน ขณะเดียวกนั ใหน้ กั ศึกษาไดเ้ รียนรู้ เพื่อที่จะเป็ นผูป้ ระกอบการหรือประกอบธุรกิจให้ไดใ้ นอนาคตในมิติต่างๆ โดยเนน้ การเรียนการ สอนทางดา้ นวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี วิจยั และนวตั กรรมใหม้ ากข้ึน ซ่ึงตรงจุดน้ีเป็ นเรื่องของ การเรียนการสอน แต่กต็ อ้ งดาเนินการควบคู่กบั การวิจยั และพฒั นานวตั กรรม ซ่ึงก็เป็นอีกก่ิงหน่ึงท่ี ไดม้ ีการพฒั นาอยา่ งมาก โดยมีระดบั นโยบาย ระดบั แผนงาน ระดบั การใหท้ ุน และมีหน่วยงานท่ีให้ ทุนดว้ ย เป็นหน่วยงานบริหารจดั การการใหท้ ุน ซ่ึงขณะน้ีมีจานวน 9 หน่วยงาน แลว้ ยงั มีหน่วยงาน วิจยั ซ่ึงอยู่ในระดบั มหาวิทยาลยั หรือหน่วยงานสถาบนั วิจยั ที่เป็ นเอกเทศก็ได้ หรือหน่วยงานวิจยั ของเอกชนซ่ึงจะสามารถรับทุน หรือแมก้ ระทง่ั หน่วยงานในระดบั กระทรวง ทบวง กรมต่างๆ ก็ สามารถนาวิธีการวิจยั และนวตั กรรมไปใชต้ ามที่ไดค้ ุยกนั ตอนตน้ รายการ เสริมสร้างความรู้และ ปัญญา แลว้ ทาส่ิงใหม่ๆ ให้มีคุณค่าเพื่อใช้ในการพฒั นาแกป้ ัญหา ซ่ึงทาให้เกิดเป็ นระบบข้ึน ขณะเดียวกนั เป้าหมายปลายทางท่ีตอ้ งการคือ ตอ้ งการให้มีผลงานวิจยั และนวตั กรรมท่ีมีคุณภาพ ระดบั ดีมากไปใชป้ ระโยชน์ได้ ในการพฒั นาเศรษฐกิจ สังคม วฒั นธรรม การเมือง และสิ่งแวดลอ้ ม ในกระบวนการวิจยั และพฒั นานวตั กรรม ตอ้ งมีการพฒั นากาลงั คนควบคู่ไปดว้ ย ต้งั แต่เรียนระดบั ปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก หรือสาเร็จการศึกษาระดบั ปริญญาเอกแลว้ กจ็ ะทาให้คน ไทยมีคุณภาพดีข้ึนสูงข้ึน แลว้ สามารถมีแนวคิดเร่ืองวิจัยและนวตั กรรมไปใช้ประโยชน์ในการ พฒั นาหาเล้ียงชีพ เป็ นผูป้ ระกอบการได้ ท่ีสาคญั อีกประเด็นหน่ึงคือ ห้องปฏิบตั ิการพ้ืนฐานเพื่อ 42 ทดลองทดสอบใหม้ ีผลิตผลผลิตภณั ฑ์ และเม่ือผลผลิตเป็นสินคา้ กต็ อ้ งมีการทดสอบใหไ้ ดม้ าตรฐาน มีความปลอดภยั และมีคุณภาพเช่ือถือได้ ที่กล่าวมากเ็ พื่อใหม้ องเห็นภาพวา่ เป็นเร่ืองใหญจ่ ริงๆ พธิ ีกร ในมุมมองของคุณหมอเห็นว่าประเทศไทยของเราควรมียุทธศาสตร์ที่เน้นการวิจัยและพฒั นา นวตั กรรมดา้ นใดเป็นพิเศษหรือไม่ อยา่ งไร อ.ไกรสิทธ์ิ ในขณะน้ีเน้นเกือบทุกๆ ด้าน แน่นอน ด้านท่ีเราคิดว่าน่าจะมีอะไรเป็ นตัวนาร่องก็จะมีด้าน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และดา้ นสังคมศาสตร์ดว้ ย งานวิจยั ท่ีสาคญั ท่ีเนน้ กนั มากๆคือ งานวิจยั ดา้ นเกษตรและอาหาร กต็ อ้ งมีการส่งเสริมการวิจยั ท้งั ระบบตลอดห่วงโซ่เกษตรและอาหาร เพื่อให้ ได้ผลผลิต โดยเฉพาะอาหารท่ีมีคุณภาพ มีความปลอดภัย และมีคุณค่า โดยเฉพาะคุณค่าทาง โภชนาการที่จะเป็ นประโยชน์ต่อมนุษย์ ขณะเดียวกนั ผลิตผลผลิตภณั ฑเ์ หล่าน้นั ตอ้ งไดม้ าตรฐาน สามารถคา้ ขายไดท้ ้งั ระดบั ชาติและนานาชาติ ระดบั ชาติรวมถึงทอ้ งถ่ินดว้ ย เรื่องเกษตรและอาหาร มีหน่วยงานที่ดูแลคือ สานกั งานส่งเสริมการวิจยั ทางดา้ นการเกษตร ดา้ นท่ี 2 ท่ีเนน้ กนั มากและมี แผนงานชดั เจนคือ ดา้ นการแพทย์ สาธารณสุข ซ่ึงรวมถึงวคั ซีนต่างๆ ดว้ ย มีการเนน้ ที่จะให้มีการ ดาเนินการวิจยั ผลิตภัณฑ์ทางด้านการแพทย์ ต้ังแต่เร่ือง ยา วคั ซีน ระบบท่ีจะดูแลสุขภาพของ ประชาชน และระบบบริการประชาชน ระบบที่จะมีส่วนร่วมของประชาชน ซ่ึงระบบของประเทศ ไทยท่ีดีคือ ระบบอาสาสาธารณสุข (อสม.) อีกดา้ นหน่ึงคือ ดา้ นความสามารถในการแข่งขนั มีหน่วย บริหารจดั การความสามารถในการแข่งขนั เนน้ ในเร่ืองอุตสาหกรรมท่ีเป็นหลกั ๆ ของประเทศ ไม่วา่ จะเป็นอุตสาหกรรมดิจิทลั อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมพลงั งาน ตวั อย่างแผงโซล่าร์เซลล์ ซ่ึงจะเป็นพลงั งานหมุนเวียนก็ตอ้ งมีการคน้ ควา้ วิจยั ผลิต และทดสอบวา่ ไดม้ าตรฐานจึงจะนาไปใช้ ประโยชน์ เรื่องต่อไปกเ็ ป็นเรื่อง การวจิ ยั เร่ืองทอ้ งถ่ิน เพื่อนาไปสู่การพฒั นาทอ้ งถ่ิน นาไปสู่เรื่องการ ส่งเสริมการท่องเท่ียว นาไปสู่การส่งเสริมผลิตภณั ฑต์ ่างๆ ซ่ึงรวมถึงวฒั นธรรมทอ้ งถิ่นดว้ ย แลว้ ยงั มี เรื่องการวิจยั ควบคู่กาลงั คนในระดบั สูง ซ่ึงมีหน่วยงานท่ีบริหารจดั การเรื่องน้ี แลว้ ยงั มีหน่วยงาน บริหารจัดการนวตั กรรม เพ่ือกระตุ้นส่งเสริมให้มีการสร้างนวตั กรรมในมิติต่างๆ โดยเฉพาะ ผปู้ ระกอบการท้งั รายเลก็ และรายใหญ่ หรือแมก้ ระทง่ั กระตุน้ ใหเ้ กิดการรวมกลุ่มเพ่ือสร้างนวตั กรรม ซ่ึงท้งั หมดจะมีหน่วยงานที่ดูแลเร่ืองเหล่าน้ีเจาะจงเพ่ือให้ตรงกบั นโยบาย ประมาณ 9 หน่วยงานที่ สามารถทางานไดเ้ ป็นอย่างดีหลงั จากที่มีการจดั กระบวนการ จึงทาใหเ้ กิดแผนงานที่จะกระตุน้ ใหม้ ี งานวจิ ยั และผลงานวิจยั ที่มีคุณค่า และมลู ค่ามากข้ึน และสามารถนาไปใชป้ ระโยชน์ ท่ีกลา่ วมาก็เป็น การนาเสนอโดยยอ่ ๆ พธิ ีกร ขณะน้ีประเทศไทยมีนโยบายอะไรท่ีเด่นๆ ที่ส่งเสริมการวิจัยและนวตั กรรม ที่เห็นเด่นชัดเป็ น รูปธรรม และค่อนขา้ งไดผ้ ล อ.ไกรสิทธ์ิ ผมไดเ้ รียนใหท้ ราบแลว้ วา่ ประเทศไทยของเราอยูร่ ะดบั กลางๆ ซ่ึงตอ้ งมีการพฒั นาอีกมาก แต่คาถาม คือ แลว้ เราจะทาอย่างไร เร่ืองท่ีเด่นๆ บางคร้ังเด่นข้ึนมาเพราะผูป้ ระกอบการขนั แขง็ ข้ึน เช่น เรื่อง ของทุเรียน ภายในระยะเวลาเพียง 5-6 ปี กลายเป็ น Product champion ข้ึนมา ขณะน้ีทุเรียนมีมูลค่า 43 ส่งออกมากกวา่ ขา้ วเสียอีก มีรายไดเ้ ป็นจานวนแสนลา้ นบาทแลว้ ขณะท่ีขา้ วยงั ไดร้ ับไม่ถึงระดบั น้ี ที่ผมกล่าวว่ายงั อยู่ระดับกลางๆ เพราะเราต้องซ้ือเทคโนโลยีของต่างชาติเข้ามา รัฐบาลเป็ น ผปู้ ระกอบการ ผผู้ ลิต และส่งออก หรือผปู้ ระกอบการจากต่างชาติมาลงทุน ซ่ึงส่งเสริมเตม็ ที่ แต่เรา ตอ้ งลงทุนการวิจยั พฒั นา และนวตั กรรมของเราเองใหม้ ากข้ึน ขอยกตวั อย่างเร่ืองทุเรียน มีการปลูก มากในภาคตะวนั ออก ไดแ้ ก่ จงั หวดั จนั ทบุรีและระยอง และมีการปลูกมากในภาคใต้ ไดแ้ ก่ จงั หวดั ชุมพร และกลุ่ม ต่อมามีคนทดลองนาไปปลูกในที่ต่างๆ เช่น นาไปปลูกท่ีจงั หวดั ศรีสะเกษ จงั หวดั อุบลราชธานี และจงั หวดั อุตรดิตถ์ ซ่ึงไดผ้ ลดีและปลูกมาเป็นเวลานานแลว้ ก็แสดงว่าถา้ มีการวิจยั พฒั นาพนั ธุ์ พฒั นาการปลูกในที่ต่างๆ ขณะเดียวกนั กม็ ีการทดลองวิจยั ศึกษาเรื่องนิเวศน์ ศึกษาเรื่อง น้าหยด ศึกษาเรื่องป๋ ุยท่ีทุเรียนตอ้ งการ และเม่ือมีการผลิตก็ตอ้ งมีการศึกษาถึงกระบวนการสุกจะ ควบจะเก็บเม่ือไหร่ อย่างไร ในขณะเดียวกนั ก็ตอ้ งมีการควบคุมคุณภาพ ปฏิบตั ิการที่ดีทางดา้ น การเกษตร หรือ GAP การเก็บและการบรรจุโดยโรงงานท่ีดีมี GMP ในที่สุดทุกอย่างสามารถ ดาเนินการไดอ้ ยา่ งมีระบบ การศึกษา วิจยั คน้ ควา้ และพฒั นานวตั กรรม เร่ืองพนั ธุ์ เร่ืองน้าหยด เร่ือง วดั ความช้ืนในดิน จะเป็ นการเพ่ิมผลผลิต ระบบท่ีดาเนินการมาท้งั หมดถา้ สามารถดาเนินการไดด้ ี แลว้ ก็สามารถบรรจุส่งไปขายได้ ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนเขม้ งวดมาก มีการดาเนิน นโยบาย Zero covid-19 คนงานก็ตอ้ งมีระบบตรวจสอบ ผมกล่าวถึงวิจยั และพฒั นานวตั กรรมไป ดว้ ยกนั เมื่อมีการส่งออกไปขายก็ตอ้ งมีการดูแลเรื่องของคุณภาพให้เขม้ งวด ประเด็นปัญหาท่ีอาจ เกิดข้ึนคือ ถา้ มีการผลิตมามาก แลว้ จาหน่ายไม่ทนั จะดาเนินการอยา่ งไร ก็ตอ้ งมีการแปรรูปทาเป็ น ทุเรียนแหง้ ทุเรียนกวน ก่อนท่ีจะสุกงอมมากเกินไป หรือวิจยั เร่ืองการตลาด วิจยั เร่ืองแช่เยือกแขง็ ทุเรียนที่จะทาเป็ นผงทาให้แห้ง ทุเรียนที่จะทาเป็ นไอศรีมต่อไป ทุกส่ิงตอ้ งวิจัยตลอด ห่วงโซ่ คน้ ควา้ วิจยั ตลอดห่วงโซ่ และการตลาดเราอยู่ตรงไหนแลว้ เราจะทาอยา่ งไร คือทาวิจยั ควบคู่กบั การ ปฏิบตั ิการ แมก้ ระทง่ั ระบบการทาวิจยั เรื่องการใชพ้ ลงั งานท่ีจะมาใชท้ ดแทนพลงั งานฟอสซิล น้ามนั ต่างๆ มีทางเลือกคือการใชพ้ ลงั งานจากแสงอาทิตย์ พลงั งานน้า พลงั งานลม เราวจิ ยั มากเพียงพอหรือ ยงั คาตอบคือ “ยงั ไม่เพียงพอ” ตอ้ งวิจยั เพื่อสร้างความสามารถในการแข่งขนั เพื่อเพิ่มรายไดเ้ พ่ือ พฒั นาสงั คมใหด้ ีข้ึน แลว้ ก็เพ่ือแกป้ ัญหาเร่ืองของการเมืองและส่ิงแวดลอ้ มไปดว้ ย ดว้ ยอย่างที่ผมนา เรียนว่าเราอยู่กลาง ๆ แต่เราก็มีโครงสร้างพ้ืนฐานที่ดีระดบั หน่ึง แต่สามารถทาให้ดีย่ิงข้ึนได้ และ นโยบายกม็ ีชดั เจน แต่ท่ีเป็นจุดคอขวดคือการลงทุนการวิจยั โดยภาครัฐยงั นอ้ ยมาก เพียง 0.08% ของ รายไดป้ ระชาชาติประเทศที่พฒั นาแลว้ มีการลงทุนระหว่าง 2-3% ของGDP ประเทศสาธารณรัฐ ประชาชนจีนลงทุนประมาณ 2.7% ของGDP ในช่วง 20 ปี ท่ีผา่ นมา ทาใหไ้ ดผ้ ลงานวิจยั ดีข้ึนในทุก อย่าง วิจยั ต้งั แต่เรื่องการส่งยานอวกาศ การพฒั นาเกษตร วิจยั เร่ืองความเป็ นอยู่ของประชาชน วิจยั เรื่องของผลิตภณั ฑ์ทางดา้ นการแพทยส์ าธารณสุขซ่ึงสามารถพฒั นาไปไกลมาก วิจยั ดา้ นดิจิตอล เทคโนโลยี ท้งั หมดน้ีตอ้ งลงทุนท้งั สิ้น เราซ้ือเทคโนโลยกี ็ไดแ้ ค่เท่าน้นั แต่เราตอ้ งทาในสิ่งที่เราถนดั ที่ผมพยายามเนน้ ก็คือเร่ืองของการเกษตรและอาหาร เราสามารถทาไดด้ ี แมก้ ระทงั่ การทาเร่ืองวิจยั ที่ เป็นชิ้นเลก็ ๆ เรื่องของโดรนที่สามารถต่อยอดได้ ซ่ึงงบวิจยั ของเรานอ้ ยมาก 0.08% ของGDP คาดวา่ เอกชนจะลงทุนประมาณ 1% ของGDP ช่วงโควิดเอกชนลงทุนน้อย ส่วนใหญ่จะไปลงทุนใน 44 กระบวนการนวตั กรรมเพ่ือที่จะให้ผลิตภณั ฑ์มนั ดีข้ึนใหม่ข้ึน แต่ลงทุนพ้ืนฐาน วิจยั ก็จะน้อยอยู่ หลายอย่างก็จะไปซ้ือเทคโนโลยีเขา้ มา แลว้ ก็เราก็ขาดดุลการคา้ เรื่องวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ค่อนขา้ งมาก ในแต่ละปี ขาดดุล 250,000 ลา้ นบาท พธิ ีกร ดูเหมือนว่าคุณหมอมองว่าจริงๆ แลว้ ประเทศไทยขาดในเรื่องของการลงทุน ในเรื่องของการวิจยั ใช่ ไหม ควรเพ่ิมไหม อ.ไกรสิทธ์ิ ตอ้ งเพิ่ม ตอ้ งเพ่ิมท้งั ภาครัฐและเอกชน อยากใหท้ ่านผูฟ้ ังไดเ้ ห็นภาพ การลงทุนที่ 1 คือ การลงทุน เพื่อการวิจยั ก่อน โดยแยกเป็น 2 ก่ิง ก่ิงที่หน่ึงคือการวิจยั การลงทุนพ้ืนฐาน เร่ืองน้ีอยา่ งไรเอกชนไม่ ลงทุนแน่นอน เช่น ลงทุนพ้ืนฐานหอ้ งปฏิบตั ิการ ท่ีสาคญั ต้งั แต่หอ้ งปฏิบตั ิการทว่ั ไป หอ้ งปฏิบตั ิการ ในสตั ว์ หอ้ งปฏิบตั ิการในมนุษย์ เพื่อทดสอบคุณภาพสินคา้ และผลิตภณั ฑอ์ าหาร สุดทา้ ยกต็ อ้ งมีการ วิเคราะห์ส่วนประกอบของอาหาร เครื่องอิเลก็ ทรอนิกส์ ก็ตอ้ งเป็นเคร่ืองท่ีมีหน่วยรับรองผลิตภณั ฑ์ เช่น แผงโซล่าเซลล์ ก็ตอ้ งมีการตรวจสอบผลิตภณั ฑ์ กงั หันท่ีทาพลงั งานไฟฟ้าก็ตอ้ งตรวจสอบ แมก้ ระท่ังยานยนต์ แบตเตอร่ี ก็ต้องมีหน่วยงานตรวจสอบ เราเรียกว่าโครงสร้างพ้ืนฐานทาง มาตรฐานประกันคุณภาพ (National Quality Infrastructure) เพราะการวิจัยโครงสร้างพ้ืนฐาน แมก้ ระทง่ั การวิจยั ทาโดรน ที่ผมเคยเขียนการทาวิจยั เร่ืองส่วนประกอบของกิจการอวกาศประเทศ ไทยก็ทาโดยร่วมมือกบั ต่างประเทศ แต่เราตอ้ งลงทุนพ้ืนฐานสูงข้ึน เมื่อลงทุนพ้ืนฐานซ่ึงขณะน้ี ประเทศไทยมีนโยบายว่าจะลงทุนพ้ืนฐาน 40% และลงทุนพ้ืนฐานการวิจยั ตามยุทธศาสตร์ แกไ้ ข ปัญหาอีก 60% วิจยั แกป้ ัญหาเร่ืองน้าเร่ืองอะไรต่างๆ เศรษฐกิจ สงั คม วฒั นธรรม ส่ิงแวดลอ้ ม 60% ท้งั หมดตอ้ งการการลงทุนมากข้ึนจากภาครัฐและเอกชน และเอกชนเองเม่ือเห็นคุณค่าท่ีจะไดก้ จ็ ะ กลา้ ท่ีจะลงทุน การลงทุนที่ 2 การพฒั นากาลงั คน หลายประเทศนกั ศึกษาที่มาเรียนระดบั ปริญญา โทและระดบั ปริญญาเอก ที่มีโครงการวิจยั คู่ไปดว้ ยเป็ นการเรียนฟรี ประเทศสหพนั ธ์สาธารณรัฐ เยอรมนั นี ฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ สวีเดน เม่ือมีคนเก่งๆ สมคั รเขา้ ไปเรียน อาจารยร์ ับเขา้ ไปเรียนได้ เรียนฟรี แถมไดเ้ งินอีกต่างหาก เหมือนไปทางาน ผมนึกถึงในอดีต เวลาเราเรียนจบหมอเราเป็ น Intern Residentทนั ทีต้องมีเงินเดือนไม่อย่างง้ันอยู่ไม่ได้ นี่ก็เหมือนกัน นักวิจัยท่ีทาปริญญาโท ปริญญาเอก ถา้ เราคิดวา่ จะลงทุนพฒั นากาลงั คนและมีโครงการวิจยั ที่ดีลงทุนในเรื่องน้ี และการลงทุน ท่ี 3 การลงทุนหน่วยงานวิจยั เพ่ือทาการวิจัยให้ไดร้ ะยะยาวก็เป็ นหน่วยงานตรวจสอบคุณภาพ ผลิตภณั ฑข์ องงานวิจยั และหน่วยงานท่ีเก่งๆ เหล่าน้ีก็มาช่วยกระทรวง ทบวง กรมต่างๆ เป็ นงาน ตรวจสอบรับรองกระบวนการ และผลิตผล ผลิตภณั ฑท์ ี่ทาไดจ้ ากงานวิจยั หรือจากการผลิต ผมมีข่าว ดีเกี่ยวกบั เร่ืองของงานวิจยั ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2564 ไดม้ ี พระราชบญั ญตั ิส่งเสริมการใช้ ประโยชนผ์ ลงานวิจยั และนวตั กรรม พ.ศ. 2564 อนั น้ีเป็นข่าวดี โดยหลกั การง่ายๆ คือ หน่วยงานวิจยั จะเป็นมหาวิทยาลยั ของรัฐ เอกชน หรือหน่วยงานวิจยั จริงๆ เม่ือนกั วิจยั ทางานวิจยั เสร็จ จะไดส้ ิทธ์ิ ของผลงานวิจยั น้ันและสามารถนาไปใช้ประโยชน์ได้ ซ่ึงตรงขา้ มกบั ในอดีต เวลาจะใช้ต้องขอ อนุญาตซ่ึงชา้ มาก ขณะน้ีหน่วยงานวิจยั และนกั วิจยั จะมีแรงจุงใจในการทางานวิจยั ให้มากข้ึน มี คุณภาพดีข้ึน นาไปใชป้ ระโยชน์ไดม้ ากข้ึน และมีการกระตุน้ ว่าหน่วยงานวิจยั จะตอ้ งมีกลไกในการ 45 นาผลงานวิจยั ไปใชป้ ระโยชน์ หลายคนไมเ่ ขา้ ใจวา่ ทางานวิจยั เสร็จไม่สามารถนาไปใชป้ ระโยชน์ได้ เช่น ผมผลิตอะไรสกั หน่ึงเรื่อง ผมทาในหอ้ งปฏิบตั ิการเลก็ ๆ ผมทาไดแ้ ลว้ ในที่สุดตอ้ งไปขยายความ ในเรื่องของวิศวการออกแบบทางวิศวกรรม เพ่ือการผลิตในโรงงาน เพื่อการคา้ ขายมนั ตอ้ งเป็นวงจร เช่นน้ี ซ่ึงตอ้ งมีกลไกในการถ่ายทอดเทคโนโลยี กลไกในการจดสิทธิบตั ร กลไกในการขยายความ จากห้อง Lab ไปสู่ห้องปฏิบตั ิการทางวิศวกรรม และการออกแบบทางวิศวการเพ่ือผลิตและคา้ ขาย ตอ้ งครบวงจร พระราชบญั ญตั ิน้ีเกิดข้ึนแลว้ ผมเชื่อวา่ ภายใน 3-5 ปี จะเห็นผลที่ชดั เจนข้ึน แต่ขออยา่ ง เดียวตอ้ งลงทุนดา้ นการวิจยั ใหม้ ากข้ึน ท้งั ภาครัฐและเอกชน ภาคเอกชนท่ีลงทุนวิจยั กต็ อ้ งพยายามให้ มีแรงจูงใจหกั ภาษีได้ 3 เท่า 300% และขณะเดียวกนั กม็ ีสิทธิประโยชนจ์ ากการลงทุน ขอบงสานกั งาน คณะกรรมการส่งเสริม การลงทุน (BOI) ดว้ ย ถา้ ทาไดแ้ บบน้ีในท่ีสุดก็จะมีผลงานวิจยั มากข้ึน มี คุณภาพ นาไปใชป้ ระโยชน์มากข้ึน มีการพฒั นากาลงั คนมากข้ึน และผลิตโครงสร้างพ้ืนฐานท่ีจะทา ใหเ้ กิดคุณภาพในมิติกระบวนการ ตลอดจนการทดสอบผลิตภณั ฑ์ แน่นอนการทาการวิจยั ตอ้ งรวม พลงั กนั ในชาติ และเรียนรู้แลกเปล่ียนกบั นานาชาติเพ่ือใหเ้ กิดความเป็ นสากลและความสามารถใน การแข่งขนั ถา้ ทาไดแ้ บบน้ีการพฒั นาเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดลอ้ ม ก็จะได้นาผลงานวิจัยและ นวตั กรรมมาช่วยเสริม ทาใหท้ างานการพฒั นาไดด้ ีข้ึนเร็วข้ึนและประสบความสาเร็จ พธิ ีกร เราจะเห็นไดว้ ่าความสาคญั ของการวิจยั นวตั กรรมต่อการพฒั นาประเทศมีมากจริงๆ อยากให้คุณ หมอไดท้ ิ้งทา้ ย ถา้ ภาครัฐหรือประชาชนท่ีสนใจในประเดน็ น้ี อ.ไกรสิทธ์ิ ฝากวิธีการวิจยั และนวตั กรรม สามารถนามาใชไ้ ดก้ บั ทุกคน ต้งั แต่เดก็ ถึงผใู้ หญ่ ทาใหเ้ ราคิดวิเคราะห์ มีเหตุและผล เป็นการเสริมสร้างความรู้ ปัญญาและเทคโนโลยี เพื่อตนเอง ส่วนรวม เพื่อพฒั นา ดว้ ย เหตุน้ีการลงทุนเพ่ือการวิจยั นวตั กรรมจากภาครัฐ ภาคเอกชน รวมถึงประชาชนจึงมีความจาเป็ น ขอใหใ้ ชแ้ นวคิดน้ี และพยายามทุ่มแทอยา่ งต่อเน่ือง ผมเชื่อวา่ จากที่เราคุยกนั วนั น้ีถา้ ทาจริงๆ จะเห็น ผลภายใน 3-5 ปี 1. คือมีการพฒั นากาลงั คนมากข้ึน 2. มีกระบวนการผลิตท่ีมีคุณภาพใหม่ๆ มากข้ึน และรายไดข้ องประชาชาติจะสูงข้ึน เศรษฐกิจ สังคม วฒั นธรรม สิ่งแวดลอ้ มและการเมืองก็จะดีข้ึน โดยใชร้ ะบบและกระบวนการในการคิดวิจยั และนวตั กรรมมาใช้ พธิ ีกร วนั น้ีถือว่าครบถว้ นทุกประเด็น ชดั เจนทุกมุมมองและมีประโยชน์มากๆ เลย ตอ้ งขอขอบคุณเป็ น อย่างสูง ศาสตราจารยเ์ กียรติคุณ นพ.ไกรสิทธ์ิ ตนั ติศิรินทร์ ในฐานะรองประธานคณะกรรมาธิการ การอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจยั และนวตั กรรม วุฒิสภา ขอขอบพระคุณท่ีท่านให้ความรู้อย่าง ครบถว้ น อ.ไกรสิทธ์ิ ขอขอบคุณ ม.บูรพา เด่นเรื่องอะไร๑. มหาวิทยาลัยเป็นอุดมศึกษาชั้นนำที่เป็นเลิศด้านการผลิตบัณฑิต และการวิจัย และมีผลงานโดดเด่น ในระดับประเทศ และระดับนานาชาติ ๒. มหาวิทยาลัยเป็นคลังความรู้ และแหล่งอ้างอิงทางวิชาการของประเทศ และระดับนานาชาติ เป็นที่พึ่ง ทางวิชาการของสังคม นำพาสังคมสู่สังคมอุดมปัญญา พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำบางแสนค่าเข้ากี่บาทสถานเลี้ยงสัตว์น้ำเค็ม พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ทางทะเล และศูนย์เรียนรู้โลกใต้ทะเลบางแสน ⏰ เปิดให้บริการ เวลา 9.00-16.00 น. (ศูนย์เรียนรู้โลกใต้ทะเลบางแสน (โซนใหม่) ปิดให้บริการ เวลา 16.30 น.) 💸 ราคาบัตรเข้าชม >> เด็ก 40 บาท >> ผู้ใหญ่ 80 บาท ☑️เด็กที่มีส่วนสูงต่ำกว่า 90 ซม. เข้าชมฟรี เทคโนโลยีทางทะเลจบไปทำอะไรแนวทางการประกอบอาชีพ ตำแหน่งนักวิทยาศาสตร์ นักวิชาการ นักเทคโนโลยี เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการขาย ด้านการจัดการทรัพยากรทางทะเล การจัดการประมง การจัดการฟาร์มสัตว์น้ำ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ เทคโนโลยีชีวภาพ ในหน่วยงานราชการ และสถานประกอบการ องค์กรพัฒนาเอกชน ครูสอนดำน้ำ ผู้ประกอบธุรกิจนำเที่ยวทางทะเล พิพิธภัณสัตว์น้ำ ม.บูร เสียค่าเข้าไหมสถาบันวิทยาศาสตร์ทางทะเล ในมหาวิทยาลัยบูรพา หรือที่รู้จักในชื่อ พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำบางแสน เหมาะสำหรับคนทุกวัย ทั้งโหยหากลิ่นอายเมื่อก่อนที่เคยมาในวัยเด็กหรือหนุ่มสาว มาหาความรู้ ถ่ายรูปสวยๆ หรือสนุกไปกับโลกใต้ทะเล ที่นี่มีค่าเข้า ผู้ใหญ่คนละ 80 บาท เด็กคนละ 40 บาท (เด็กสูงต่ำกว่า 90 ซม. เข้าชมฟรี) สามารถเข้าชมได้ทั้ง ... |
ว ทยาศาสตร ทางทะเล ม.บ รพา ใช เกรด
กระทู้ที่เกี่ยวข้อง
ลิขสิทธิ์ © 2024 th.cemle Inc.
