โครงงาน การสาน ตะกร้า ไม้ไผ่ บทที่ 3

                                                                          บทที่ 1
                                                                           บทนำ
       1.1 แนวคิด ที่มา และความสำคัญ
เนื่องจากสังคมไทยในอดีตเป็นสังคมเกษตรกรรมที่ผู้คนสามารถผลิตปัจจัยในการดํารงชีวิตได้เอง เป็นส่วนใหญ่ไม่ว่าจะเป็นอาหารหรือเครื่องดื่มเครื่องใช้ต่างๆงานจักสานหรือเครื่องจักสานเป็นงาหัตถกรรมและศิลปหัตถกรรมที่มีความเกี่ยวเนื่องกับวิถีชีวิตของคนไทยมาช้านาน พวกผู้หญิงก็จะทํางานบ้าน เช่นเตรียมทอผ้า (ต่ำหูก) ไว้ใช้สําหรับคนในครอบครัว ผู้ชายก็จัดเตรียมเครื่องใช้ต่างๆ เช่น จักสาน ตะกร้า กระบุง บุ้งกี๋ ลอบ ไซ ข้อง ซ่อมแซมบ้าน ซ่อมแซมเครื่องมือเกษตร พอถึงฤดูฝนก็เริ่มทํานากันอีก วัฎจักรหมุนเวียนกันอยู่อย่างนี้ แม้ในปัจจุบันงานจักสานหรือเครื่องจักสานจะมีอยู่น้อย แต่ก็ยังคงมีอยู่ทั่วไป ทุกภาคในประเทศ นอกเหนือจากประโยชน์ใช้สอยแล้ว งานจักสานยังสะท้อน วัฒนธรรม สะท้อนความคิดสร้างสรรค์ และภูมิปัญญา ของชาวบ้านได้อีก ดังนั้นควรให้เยาวชนรุ่นหลังได้ศึกษาเกี่ยวกับงานจักสานและรักษาเอกลักษณ์วัฒนธรรมในด้านการจักสานผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่ไว้สืบต่อไป
ข้าพเจ้าจึงจัดทำโครงงานนี้ขึ้นเพื่อศึกษาการจักสานผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่ ตลอดจนศึกษาความหมายเพื่อเป็นประโยชน์แก่นักเรียนและผู้ที่สนใจเป็นการส่งเสริมและเผยแพร่ความเป็นไทยเพื่อเยาวชนและการอนุรักษ์หวงแหนเอกลักษณ์ของชาติสืบไป
       1.2 วัตถุประสงค์
1. เพื่อศึกษาภูมิปัญญาท้องถิ่น ให้ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการจักสานไม้ไผ่
2.เพื่อศึกษากรรมวิธีการผลิตและรูปแบบผลิตภัณฑ์จักสานไม้ไผ่
3.เพื่อเผยแพร่การจักสานไม้ไผ่ของไทย
4.เพื่ออนุรักษ์การจักสานไม้ไผ่ของไทยไว้
5.เพื่อนำความรู้ที่ได้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ไปทำชิ้นงาน
       1.3 ขอบเขตของการศึกษาค้นคว้า
สร้างสื่อหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เพื่อเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับการจักสานผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่ทั่วโลก โดยใช้โปรแกรม DeskTop Author ในการทำหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ และโปรแกรม Power Point ในการทำสไลด์ของเรื่องนี้

       1.4 ผลที่คาดว่าจะได้รับ
1.ได้รับความรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาท้องถิ่น เกิดความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการจักสานไม้ไผ่
2.ได้ความรู้วิธีการผลิตและแปรรูปผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่
3.ได้เผยแพร่การจักสานไม้ไผ่ของไทย
4.ได้อนุรักษ์การจักสานไม้ไผ่ของไทยไว้
5. ได้นำความรู้ที่ได้เกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ไปทำชิ้นงาน

บทที่  3

วิธีการดำเนินงาน

วิธีการดำเนินงาน

ตารางการดำเนินงาน

วิธีการลงมือปฏิบัติ

วัสดุอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง

-                   ไม้ไผ่                              -  ไม้ตะโกใช้ทำงวง

-                     มีด                                 -   กรรไกร

-                   ตะปู

วิธีการทำ

 การทำก้นและตัวตะกร้า
          1.   การเตรียมไม้โดยเหลาไม้ไผ่เพื่อใช้ทำส่วนที่เป็นก้นตะกร้า และโครงตะกร้า (เรียกว่า          "ตอกแบน") โดยใช้ไม้ไผ่ลำที่แก่พอประมาณ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่าลำพอมีน้อง เลือกเอาลำใหญ่ ๆ ซึ่งจะเหลาเอาเฉพาะผิวไม้ไผ่ซึ่งจะทำให้ตะกร้ามีความแข็งแรงและคงทน การสานจะสานจากก้นตะกร้าก่อนเนื่องจากเป็นโครงหลักโดยการสอดไม้ขัดกันไปมา ตอกที่ใช้ในการก้นตะกร้าจะใช้ประมาณ 20 เส้นขึ้นไปหรือแล้วแต่ขนาดของตะกร้า 
          2. ยกขัดเป็นลาย 2 (ขัด 2 ยก 2) ให้ไม้ไขว้ก้นตะกร้า 2อัน เพื่อป้องกันก้นทะลุเวลาใส่ของหนัก 
          3. เหลาตอกเส้นเล็กประมาณ 2มิลลิเมตรวนขึ้นเรื่อยๆ จนเป็นโครงรูปตะกร้า ความสูงตามที่ต้องการ 
          การทำปากตะกร้า          ใช้ไม้ไผ่เส้นเล็กกลมสานตัดกันพันหักมุมเพื่อเม้มปาก 
          การทำงวงตะกร้า          เมื่อสานตัวตะกร้าเสร็จเรียบร้อยแล้ว นำไม้ตะโกที่มีขนาดพอเหมาะมาดัดให้โค้ง โดยนำลวดเจาะระหว่างปลายงวงสอดไปใต้ก้นตะกร้าเพื่อป้องกันงวงหลุดเวลาใส่ของหนัก ๆ 
         การทำไม้คอนหาบ           นำลำไผ่บริเวณโคนต้น (หรือชาวบ้านเรียกว่าซอ) มาเหลาทำหัวโมะเพื่อไม่ให้งวงรูดเวลาหาบ ความยาวประมาณ 1.5 เมตร