รูปแบบของการเขียนรายงานการปฏิบัติงานมี ๓ ประเภท ๑. รายงานขนาดสั้นไม่เป็นทางการ ๑) มีความยาวมาเกิน ๑๐ หน้า ๒) ใช้ในโอกาสเร่งด่วนกับเรื่องราวที่ไม่เป็นทางการนัก ๓) นิยมเขียนสนรูปบันทึก เป็นการภายใน หรือในรูปแบบของจดหมาย ๑. องค์ประกอบของรายงานขนาดสั้น ๑. ตอนต้นหรือส่วนหน้า : กล่าวถึงวัตถุประสงค์หรือสาเหตุที่ต้องทำรายงาน เช่น ได้รับคำสั่ง (อ้างคำสั่ง) กล่าวถึงขอบเขตของการปฏิบัติ และการดำเนินงานอย่างชัดเจน ๒. ส่วนเนื้อหา : กล่าวถึงงานที่ได้ทำโดยสรุปเป็นประเด็นสำคัญ (ใคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร) ให้ถูกต้อง ๓. ตอนท้ายหรือตอนสรุป :กล่าวสรุปผลของการรายงาน อาจมีข้อเสนอแนะข้อคิด หรือแนวทางการแก้ปัญหา ๒. การเขียนรายงานขนาดยาวแบบเป็นทางการ มีลักษณะดังนี้ : ๑. ความยาวตั้งแต่ ๑๐ หน้ากระดาษขึ้นไป ๒. มีข้อมูลรายละเอียดที่กว้างขวาง ๓. ต้ออาศัยการวิเคราะห์อย่างละเอียด แม่นยำ ชัดเจน ๔. ใช้เป็นหลักฐานอ้างอิงได้ ๕. นิยมจัดทำเป็นรูปเล่ม ๖. มีสถิติ ตาราง รูปถ่าย เอกสารอ้างอิง ส่วนประกอบของรายงานขนาดยาวแบบเป็นทางการ ๑. หนังสือนำส่งรายงาน : แต่ละหน่วยงานจะกำหนดรูปแบบของหนังสือนำส่งรายงานเอง (อาจเป็นบันทึกข้อความ, จดหมายธุรกิจ ฯลฯ) โดยมีเนื้อหาสรุปย่อรายงาน ละให้ข้อเสนอแนะ ๒. ส่วนต้นของรายงาน: มีส่วนประกอบดังนี้ ปกนอกและปกใน จะแบ่งกระดาษออกเป็น ๓ ส่วน จากบนลงล่าง ข้อความบนหน้าปกจะประกอบด้วย - ชื่อเรื่อง จัดไว้กึ่งกลาง - ชื่อ - สกุล และตำแหน่งผู้รายงาน ระบุว่าเป็นรายงานที่ใครนำเสนอ - หน่วยงาน และวัน เดือน ปี ที่รายงาน คำนำ : แจ้งให้ทราบว่า เนื้อหารายงานจะเป็นอย่างไร สารบัญ : การบอกให้ทราบว่ารายงานทั้งหมดมีกี่บท อะไรบ้าง โดยเรียงลำดับ ละมีเลขหน้าประกอบเพื่อให้สะดวกในการค้น ๓. ส่วนเนื้อหา : คือ ส่วนของข้อมูลทั้งหมด มีส่วนประกอบดังนี้ ส่วนนำ : เป็นการบอกให้ทราบถึงสาเหตุการทำรายงาน ตลอดจนความเป็นมา วัตถุประสงค์ รวมถึงประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ เนื้อเรื่อง : มีหลายบทตามประเด็นที่ตั้งไว้ ประกอบด้วยข้อเท็จจริง บทวิเคราะห์ ภาพประกอบ ตาราง ฯลฯ บทสรุปและข้อเสนอแนะ : เป็นการสรุปประเด็นของรายงานให้ชัดเจนยิ่งขึ้น และเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา หรือพัฒนาสายงานให้ดียิ่งขึ้น ๔. ส่วนท้าย : ประกอบ ๒ ส่วน ดังนี้ บรรณานุกรมหรือเอกสารอ้างอิง : คือรายชื่อหนังสือ หรือเอกสารอ้างอิงทั้งหมดที่ใช้ในการทำรายงาน ภาคผนวก : เป็นรายละเอียดเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่ศึกษา หรือเรื่องที่รายงาน
ข้อเสนอแนะ : การเขียนรายงานอย่างยาวจะมีหัวข้อครบหรือไม่ก็ได้ ผู้เขียนควรพิจารณาเลือกหัวข้อตามความเหมาะสม (้ศึกษาตัวอย่างจากหนังสือแบบเรียน หน้า ๑๓๑ - ๑๓๔) |