ทรัพยากรธรรมชาติ แบ่งออกเป็น กี่ ประเภท อะไร บาง

��Ѿ�ҡ������ҵ��������Ǵ����

����Ǵ��������������������Ե�����������Ե�Դ�ҡ��á�����ͧ������������������������ҵ� �� �ҡ�� �Թ �Թ ����ҵ� ��� ���� ˹ͧ ��ͧ �֧ �����Һ ���� �����ط� �ת��ó�ѵ����ҧ � �Ҫ������ͧ����ҧ � ��� ����Ǵ�����ѧ����������������¹�ŧ�������� ��੾�����������������Ӥѭ���������������Ǵ��������¹�ŧ�����ҧ��������ҧ��������

�������� ���������ͧ��Ѿ�ҡ������ҵ��������Ǵ���� ����������ѹ���ѹ���ҧ����Դ ��ҧ�ѹ�������Ǵ�����������ء����ء���ҧ�����ҡ������ͺ������ ��ǹ��Ѿ�ҡ������ҵ����������ӹ������ª�����������ҡ����������

�������ͧ��Ѿ�ҡ������ҵ��������Ǵ����

�. ��Ѿ���������ҵ� ������ѡɳ������������ 2 �������˭� � ���

1. ��Ѿ�ҡ������ҵ���������������������� ����
   1) ��������������������Ҿ���������������¹�ŧ� � ��� �� ��ѧ�ҹ �ҡ�ǧ�ҷԵ�� �� �ҡ�� ��� ���������������������¹�ŧ�������ѡ���    2) ������������������¹�ŧ�� ���ͧ�ҡ�١����ҧ����Դ �� ����Թ ��� �ѡɳ����Ի���� ��� �������������������Դ�ѭ������� ���� �����١�ת��Դ�����ѹ��� � �ҡ � ������� ����������Թ�������س�Ҿ ������Ե����ŧ�����ͧ�������Թ���س�Ҿ����ͧ�������������١�ת��Ѻ�����ع���¹

2. ��Ѿ�ҡ������ҵ�������������������� ����
   1) ������������������� ������ö�ѡ���������Ҿ�������� �� ������ �ѵ����� ��Ъ����š �����ش�����ó��ͧ�Թ ��������ҡ�ç�ҹ �����Թ ����ҧ��Դ ��ȹ���Ҿ�ѹ����� ��� ����Ҩ������Դ���������    2) �������������Ҩ������������� �� �س���ѵ������ҵ��ͧ�Թ �� ���ä��ͧ������ ʵ��ѭ�� ����ѹ����ͧ�������ҵ� ������� ������˭� �͡������ �ѵ���� �ѵ����� ���    3) �������������Ҩ�ѡ������� ��������������� ���ѧ����ö�����غ��� ��Ѻ���ѵ������� ��������Ѻ����д�ɰ�������� �� ������ҧ � �ѧ���� �ͧᴧ �Թ �ͧ�� ���    4) ��������������������������Ѻ�����ա����� �� ��ҹ�Թ ����ѹ��ҫ �������ǹ�˭� ��� �١��������§�������������������� �������ö������������    ��Ѿ�ҡ������ҵ���ѡ����Ӥѭ�ͧ�š ����ͧ����������� �Թ ������ �ѵ����� ��� ����ҵ� �����Ъ��� (������)

�. ����Ǵ��������Ǵ�����ͧ��������������ͺ � ��� ��������������Ե�����������Ե ����Դ�ҡ ��á�����ͧ���������͡�� 2 ������ ��� 1. ����Ǵ�����ҧ�����ҵ� 2. ����Ǵ�����ҧ�Ѳ����� ��������Ǵ������д�ɰ� ������������������ҧ��˹����

����Ǵ���������ҵ� ��ṡ�� 2 ��Դ ��� 1) ����Ǵ�����ҧ����Ҿ ���� �ҡ�� �Թ �ѡɳ����Ի���� �ѡɳ� �����ҡ�� ��ȹ���Ҿ��ҧ � ���� ���� ˹ͧ ��ͧ �֧ �����Һ ���� �����ط������Ѿ�ҡ������ҵ��ء��Դ 2) ����Ǵ�����ҧ����Ҿ�������������ʵ�� ���� �ת�ѹ��������ҵ���ҧ � �ѵ����� ������ ��������Ե��� � ��������ͺ������������������

����Ǵ�����ҧ�Ѳ����� ��������Ǵ������д�ɰ� ������������������ҧ��� ���� ����Ǵ�����ҧ�ѧ�������������������ҧ����������Ը��������� ���������������ͧ�ѧ�� ���ɰ�Ԩ ������ͧ ��ʹ� ����Ѳ����� �� ����ͧ�ѡ� ����ͧ¹�� ö¹�� �Ѵ�� ����ȹ� �Է�� ������ ���͹ ��ҹ���͹ ��ҳʶҹ ��ҳ�ѵ�ط ��� � ���� ����� ����ͧ������ ������������ ������� ����آ�Ҿ͹����

����Ǵ�������������¹�ŧ�������� ����Դ�ҡ���˵� 2 ��С�� ��� 1) ������ 2) �����ҵ��Ǵ���� ������ ������������¹�ŧ�ѧ������������ª���ͧ���ͧ �ҡ������� ��� �� �ͺ�Ѻ����Ĵ��ҧ�� ������ͧ�������Թ������������ � �Դ������ �ѡ�ͺ�Ѵ����������� �����������ҧ������������ �����Թ��� ���������������������١������ͧ�����ҡ�ç�ҹ����������ҡö¹�����������Ǵ��������� (������ �ҡ������)

�����ҵ��Ǵ���� ��ǹ�˭����������¹�ŧ���ҧ��� � �� ����������Ѵ���С͹��Ѻ������dz������� ����ҡ��������ͧ�������ҹ�֧�����С͹�ҡ ����Ѵ��оѧ�����ͧ�Թ���������ѹ ��ǹ�������¹�ŧ���ҧ�Ǵ��������Դ�ҡ�ç�����š �� ���Թ��� ��������Դ ��� � ���� �ط��������ҵ��� ���� ���� �����������ҵ��ѧ�����������Դ���������ѡ

��ػ �����������������ҧ ������������Ǵ�����ҡ���������ҵ� �����Ӥѭ�ͧ��Ѿ�ҡ��������Ǵ����

���Ѱ����ԡ� ��������������Ǩ��Ѿ�ҡ��š (Earth Resources Technology Satellite ���� ERTS) �ǧ�á�ͧ�š������ѹ��� 23 �á�Ҥ� �.�. 2515 ������������⤨��ͺ�š�ҡ�����š�˹����ҧ�����š����� 14 �ͺ����ѹ�����⤨���Ѻ���ش����ա�ء � 18 �ѹ ������������ҡ���������������ٻ�Ҿ���෻��ͧ���ѹ�֡��� ���������ª�����ҧ��������������ѭ������ǡѺ��Ѿ�ҡ������ҵ��ͧ�š ��ǹ������������Ѻ������ ����Ҿ���������ª�����ҹ����ɵ� ������Ǩ�ҧ�ó��Է�� ������ ����Ż�зҹ �������� ��ѧ�ҡ������Ѱ����������ǧ�á�� 1 ������ ����ʡ����� ��������������ç����ѧ������ա 2 �ǧ ��� �.�. 2520 ��� �.�. 2522 �Ѻ�������ǹ������������Ѳ��������������ͧ��Ѿ�ҡ������ҵ��������ҧ�ç���͹��ѡ����Ѿ�ҡ������ҵ��ء��Դ������š

��Ѿ�ҡ������ҵ�����Ӥѭ ���� ������ �ѵ����������� ��� �Թ �ҡ�� ����ҵ� ������������˭��
����� : ���Ե�������Ǵ���� ��ʵ�Ҩ�������ᾷ�� ��.�ԨԵ� �س���˵��

ทรัพยากรธรรมชาติ แบ่งออกเป็น กี่ ประเภท อะไร บาง

ประเภทของทรัพยากรธรรมชาติ

ทรัพยากร เป็น 1 ใน 4 ของมิติทางสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรแบ่งเป็นทรัพยากรที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ซึ่งเรียกว่า “ทรัพยากรธรรมชาติ” และทรัพยากรที่มนุษย์สร้างขึ้น แต่ในที่นี้จะกล่าวเฉพาะทรัพยากรธรรมชาติเท่านั้น ทรัพยากรธรรมชาติมีมากกมายหลายชนิด หลายประเภท สามารถแบ่งตามการนำมาใช้งาน
ทรัพยากรธรรมชาติ (Natural Resource)   
ประเภทของทรัพยากรธรรมชาติ
สามารถแบ่งตามการนำมาใช้งานและผลที่เกิดขึ้นได้ 3 ประเภท ดังนี้

1.   ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมด
ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดหรือไม่สูญหาย (inexhaustible natural resources)    ทรัพยากรธรรมชาติประเภทนี้ ได้แก่ บรรยากาศ น้ำในวัฎจักร แสงอาทิตย์ เป็นต้น ลักษณะของทรัพยากรธรรมชาติในประเภทนี้ แบ่งได้เป็น 2 ชนิด ดังนี้

1.1   บรรยากาศ (atmosphere) ในบรรยากาศประกอบไปด้วยอากาศซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับมีชีวิต นอกจากนั้นยังมีความชื้น อุณหภูมิ และการเคลื่อนไหวของมวลอากาศ รวมเรียกว่า “ภูมิอากาศ (climate)” ซึ่งมีความสำคัญต่อลักษณะของดิน พืชพันธุ์ และสภาพอื่น ๆ ของสิ่งมีชีวิตบนพื้นผิวโลก ดังนั้นบรรยากาศจึงเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่มีผลต่อทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ บรรยากาศจะหมุนเวียนเปลี่ยนแปลงต่อเนื่องกันไปอย่างไม่มีที่สิ้นสุด จึงจัดบรรยากาศอยู่ในทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้ไม่หมด

1.2   น้ำที่อยู่ในวัฎจักร (water in cycle) น้ำที่อยู่ในวัฎจักรจะหมุนเวียนเปลี่ยนไปจากสภาพหนึ่งไปเป็นอีกสภาพหนึ่งเรื่อยไปโดยไม่มีสิ้นสุด เช่น จากฝน หิมะ ลูกเห็บตกลงสู่พื้นดิน บางส่วนระเหยกลับไปสู่บรรยากาศ บางส่วนไหลซึมลึกลงไปเป็นน้ำใต้ดิน บางส่วนไหลไปตามพื้นผิวดินลงสู่แม่น้ำลำคลองออกสู่ทะเลมหาสมุทร  และกลับระเหยกลายเป็นไอน้ำอยู่ในบรรยากาศและจับตัวเป็นก้อนเมฆตกลงมาเป็นฝนอีก  การหมุนเวียนของน้ำแบบนี้จึงไม่มีที่สิ้นสุด มีอยู่ตลอดไป

2.   ทรัพยากรธรรมชาติที่ทดแทนได้
ทรัพยากรธรรมชาติที่ทดแทนได้หรือรักษาไว้ได้ (replaceable and maintainable natural resources) แบ่งได้ดังนี้

2.1   น้ำที่อยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่ง (water in place) หมายถึง น้ำที่อยู่ในที่เฉพาะแห่ง เช่น น้ำในภาชนะ น้ำในเขื่อน เมื่อใช่ไปเรื่อย ๆ ปริมาณจะลดลง แต่จะมีปริมาณเพิ่มขึ้นได้เมื่อเกิดฝนตก  น้ำที่อยู่ ณ ที่ใดที่หนึ่งเมื่อใช้แล้วก็จะหมดไป แต่สามารถที่จะหามาทดแทนใหม่ได้ 

2.2   ดิน  (soil) หมายถึง เนื้อดินที่เป็นที่อยู่อาศัยของพืช  เป็นแหล่งสะสมแร่ธาตุอาหารที่จำเป็นสำหรับพืช เพราะเหตุที่อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย  ยารักษาโรค ส่วนมากมาจากพืชซึ่งเจริญเติบโตมาจากดินหรือได้จากสัตว์ซึ่งกินพืช ดินจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับสิ่งมีชีวิต แต่ดินเกิดทดแทนตามธรรมชาติได้ช้ามาก กว่าจะได้เนื้อดินหนา 1 นิ้ว ธรรมชาติต้องใช้เวลาสร้างถึง  100  ปี 1,000  ปี เป็นอย่างน้อย อย่างไรก็ตามถึงดินจะเกิดได้ช้าแต่มนุษย์ก็สามารถดูแลรักษาดินให้คงมีคุณภาพเหมือนเดิมได้โดยการใส่ปุ๋ยหรือการใช้ประโยชน์จากดินอย่างถูกต้องตามหลักการอนุรักษ์  เพราะฉะนั้นลักษณะสมบัติของดินในแง่ของทรัพยากรธรรมชาติแล้วจัดเป็นประเภทที่สามารถรักษาให้คงอยู่ได้ (maintainable) มากกว่าการเกิดขึ้นทดแทน (replaceable) 

2.3   ป่าไม้ (forest) ทรัพยากรป่าไม้นับว่ามีความสำคัญมากในแง่ของการอนุรักษ์ดิน  น้ำ  และสัตว์ป่า ซึ่งอำนวยประโยชน์ให้มนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม เนื่องจากป่าไม้สามารถขึ้น   ทดแทนโดยธรรมชาติ หรือการปลูกให้เป็นป่ามาใหม่ได้ ป่าไม้จึงถูกจัดอยู่ในทรัพยากรธรรมชาติพวกที่เกิดขึ้นทดแทนและรักษาให้คงอยู่ได้

2.4   ทุ่งหญ้า (rangeland) หมายถึง พื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งที่ส่วนใหญ่มีพืชวงศ์หญ้า  และพืชพันธุ์อื่นๆ ขึ้นอยู่เองตามธรรมชาติ มักเป็นที่ที่มีฝนตกน้อย ใช้เป็นที่หากินของสัตว์เลี้ยงและสัตว์ป่า  เป็นที่เหมาะแก่การดำเนินการจัดการโดยอาศัยพื้นฐานทางนิเวศวิทยามากกว่าพื้นฐานทางการเกษตร และใช้ประโยชน์แบบเอนกประสงค์ทุ่งหญ้าเช่นเดียวกับป่าไม้ จัดเป็นทรัพยากรธรรมชาติที่เกิดขึ้น ทดแทน และรักษาให้คงอยู่ได้

2.5    สัตว์ป่า  (wildlife)  

2.6   ทรัพยากรกำลังงานมนุษย์ (human resources) กำลังงานมนุษย์จัดเป็นทรัพยากรธรรมชาติประเภทหนึ่ง มนุษย์เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติตามกฎของธรรมชาติ  มนุษย์สามารถใช้ประโยชน์จากตนเองให้เป็นประโยชน์ต่อมนุษย์ชาติและต่อสังคม โดยอาศัยกำลังงานที่มีอยู่ในตัวมนุษย์และกำลังที่ว่านี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ กำลังงานมนุษย์แบ่งออกได้เป็น 2 ทางคือ กำลังงานทางร่ายกายและกำลังทางจิต (body and spirit) กำลังงานทางร่างกาย  ได้แก่  ความแข็งแรงของร่างกาย ส่วนกำลังทางจิต ได้แก่ การนึกคิดและการใช้เหตุผล การจินตนาการ ถ้ามนุษย์มีความเป็นอยู่ดี มีการศึกษา อนามัยดี มีความรู้ ความชำนาญและประกอบการงานอย่างมีประสิทธิภาพหรือรู้จักใช้ทรัพยากรอื่น ๆ อย่างชาญฉลาดแล้วย่อมทำให้กำลังงานที่ต้องสูญเปล่าลดน้อยลงและสามารถใช้กำลังงานให้เป็นประโยชน์แก่งานในทุก ๆ ด้านได้อย่างเต็มที่ กำลังงานมนุษย์จึงเป็นทรัพยากรที่ควรจะได้มีการอนุรักษ์และจัดการใช้ประโยชน์ให้เหมาะสม

3.   ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วหมดไป
      ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วหมดไป (exhaustible natural resources)  ทรัพยากรธรรมชาติประเภทนี้จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องศึกษาเพื่อหาแนวทางในการอนุรักษ์ให้สามารถมีใช้ประโยชน์ได้นานที่สุด ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติประเภทนี้ ได้แก่

3.1    ทรัพยากรแร่ธาตุ 

3.2    ทรัพยากรพลังงาน

3.3   ที่ดินในสภาพธรรมชาติ (land in natural condition) ได้แก่ สถานที่ใช้ศึกษาธรรมชาติและสถานที่วิเวกห่างไกลผู้คน (wilderness area) หากสถานที่เหล่านี้ถูกทำลายจะไม่สามารถสร้างมาทดแทนใหม่ได้ ประเทศที่เจริญมีวัฒนธรรมสูงยิ่งมีความจำเป็นในการที่จะรักษาสภาพธรรมชาติที่ไม่เคยถูกรบกวนมาก่อนไว้สำหรับศึกษาหาความรู้ตามธรรมชาติ มีไว้สำหรับคุณค่าทางจิตใจ เป็นทรัพยากรธรรมชาติที่ไม่สามารถทำให้เกิดขึ้นมาใหม่ได้เพราะมีลักษณะสมบัติเฉพาะตัว (unique) เช่น น้ำตก หน้าผา จุดเด่นตามธรรมชาติต่างๆ

ทรัพยากรธรรมชาติเมื่อแยกตามการใช้ประโยชน์แยกได้กี่ประเภท

แบ่งทรัพยากรธรรมชาติไว้ 3 ประเภท ได้แก่ทรัพยากรฯที่ใช้แล้วไม่หมด ทรัพยากรฯที่ใช้แล้วเกิดทดแทนได้ และทรัพยากรฯที่ใช้แล้วหมด

ทรัพยากรธรรมชาติสามารถแบ่งตามการนำมาใช้งานและผลที่เกิดขึ้นได้กี่ประเภท

สามารถแบ่งตามการนำมาใช้งานและผลที่เกิดขึ้นได้ 3 ประเภท ดังนี้ 1. ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมด ทรัพยากรธรรมชาติที่ใช้แล้วไม่หมดหรือไม่สูญหาย (inexhaustible natural resources) ทรัพยากรธรรมชาติประเภทนี้ ได้แก่ บรรยากาศ น้ำในวัฎจักร แสงอาทิตย์ เป็นต้น ลักษณะของทรัพยากรธรรมชาติในประเภทนี้ แบ่งได้เป็น 2 ชนิด ดังนี้

ทรัพยากรธรรมชาติมีความสําคัญอย่างไร

ความสำคัญของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
เป็นแหล่งที่มาของวัตถุดิบ และผลิตผล.
เป็นที่รองรับกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ และช่วยเกื้อกูลให้ชีวิตดำรงอยู่ได้.
เป็นแหล่งรองรับของเสีย และของ เหลือเศษจากขบวนการผลิตและการบริโภค.
ให้ความรื่นรมย์แก่จิตใจของมนุษย์ เช่น ทิวทัศน์ ภูมิประเทศ ความงามของธรรมชาติ.

นักอนุรักษ์วิทยาได้จำแนกประเภทของทรัพยากรธรรมชาติไว้กี่ประเภท อะไรบ้าง

สาระสาคัญ ทรัพยากรธรรมชาติ หมายถึง สิ่งหรือทรัพย์ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติกระบวนการต่าง ๆ ทางฟิสิกส์ เคมี และสิ่งเหล่านั้นก่อให้เกิดประโยชน์ต่อมนุษย์ทั้งทางตรงและทางอ้อม นักอนุรักษ์ วิทยาแบ่งทรัพยากรธรรมชาติไว้3 ประเภท ได้แก่ ทรัพยากรฯ ที่ใช้แล้วไม่หมด ทรัพยากรฯ ที่ ใช้แล้วเกิดทดแทนได้ และทรัพยากรฯ ที่ใช้แล้วหมด