ทาง เดิน ปัสสาวะ อักเสบ กี่ วัน หาย

โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นโรคที่อยู่ในกลุ่มโรคติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ (Urinary tract infection หรือ UTI) ซึ่งเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในกระเพาะปัสสาวะจนทำให้เกิดการอักเสบ เป็นโรคที่พบในผู้หญิงได้มากกว่าผู้ชาย เนื่องจากท่อปัสสาวะของผู้หญิงจะสั้นกว่าและอยู่ใกล้ทวารหนัก ซึ่งเป็นบริเวณที่มีเชื้อโรคมาก และอาจเกิดการปนเปื้อนทำให้มีโอกาสติดเชื้อและเกิดโรคนี้ได้ง่ายกว่าผู้ชาย

�ä�ѹ���ٹ�������¤ء��������л������

�.��.���� �Ե����
�Ң��Ԫ�������ʵ�������Է�� �Ҥ�Ԫ�������ʵ��
Faculty ofMedicineSirirajHospital
���ᾷ���ʵ�������Ҫ��Һ��

            �ä�ѹ���ٹ(Honeymoon disease)���ä����Դ੾�����˭ԧ����ա���ѡ�ʺ����dz��ͻ������(Urethritis)���� ��ͧ��ʹ(Vaginitis)���� �����л������ (Cystitis)��ѧ�ҡ��������ѹ�� ������Դ�ҡ���ʺ�����纺���dz��ͻ������㹢�ж��»������ �ҧ���Ҩ�֧��鹵Դ����Ấ������ ��������С����л�������ѡ�ʺ��ѧ�����������ѹ�� ������¡��� �ä�ѹ���ٹ ���䵵�� (Honeymoon Cystitis) 

����Ңͧ�����ä�ѹ���ٹ��
            �������ҳ �����������ѹ����Դ���ͧ��ѧ�觧ҹ��ҹ�� ����ѡ�Դ㹪�ǧ�����������ѹ������ � ���� ����������ѹ��� ���ͪ�ǧ����ѹ���ٹ �֧���¡�ѹ��� ��ä�ѹ���ٹ�

�ѭ�ҳ�ѹ���� �ѧࡵ�٤س���������
            - ��ж��»������ ���ҡ���ʺ����dz���·�ͻ������ ���ͺ���dz�ҡ��ͧ��ʹ
            - ��������С����л�������ѡ�ʺ�������� ������ҡ�û�����к��·�駡�ҧ�ѹ ��ҧ�׹ ��������ʺ ������ТѴ ���鹻����������� ���������������֡�������ش��ͧ任�������ա�����觻����������
            - �ҧ���Ҩ�����ҡ�ûǴ �����ʺ����dz��ͧ�����������·�駵͹�Ǵ������Ǵ�������

�ú�ҧ�������§��͡���Դ�ä���
            1.�����������աԨ����������ѹ�� �����ѡɳФ���� � �ѹ��鹺��¤��� ������¤���������ѹ���
            2.����������ӹ���
            3.�����ͺ���鹻�����йҹ �
            4.��������Ѻ��ü�ҵѴ ���͡���ѡ�Ҵ��¡�é���ʧ����dz�����л������������������ҡ�͹
            5.����������е�ҹ�ҹ�ͧ��ҧ��µ�ӡ��һ���

����ѡ��
            ���ͧ�鹤�èоѡ�Ԩ�����ҧ��������ҧ������ҡ�ôѧ��������� ���蹴�������ҡ � �����к�������ä����dz�����л������ ��ͻ�������͡(�����)
          *������ҡ���ҡ ���仾�ᾷ�������Ѻ��õ�Ǩ�ԹԨ������ҧ�����´ ����ѡ�е�ͧ��Ǵ��ӻ������ ����Ҩ��������͹�ӻ������ ��觶�Ҿ���ҼԴ���ԡ��ͧ�Թ�һ�Ԫ�ǹ� ���駹���ͧ����������ô��Ţͧᾷ�� ��Ф�û�ԺѵԵ�����йӢͧᾷ�����ҧ��觤�Ѵ

�ҡ����·������Ҩ�ء�������ä��� � ���������
            ����ǹ�˭��Ҵ�������ҡ � ��оѡ�Ԩ�����ҧ�ȡ������ͧ���������� 5-7 �ѹ ���ҡ����·��������������Ѻ����ѡ�ҷ��١��ͧ���Դ���С����л�������ѡ�ʺ �����觶���ҡ�Դ���ͨҡẤ�������������� �����͡���Դ��õԴ������к��ҧ�Թ���������ǹ�� �� ����� ��ʹ� ����ռŵ����������� ���������Ѻ����ѡ�����ҧ�١��ͧ �����Ҩ�Դ��õԴ�����������������ʹ��

��û�ͧ�ѹ
            - ��������ҡ � ���ҧ���� 8 ��ǵ���ѹ
            - ���Ť������Ҵ����dz���·�ͻ�����������������
            - �աԨ�����ҧ�����ҧ������� ����ѧ�ҡ��������ѹ�� ���任��������зӤ������Ҵ����dz��ͻ������ ����֧��������
            - ����á��鹻�����������ҹҹ�Թ�
            - �ѧࡵ�ĵԡ�����û�����Тͧ���ͧ����ա������¹�ŧ�ҡ���Է���»�Ժѵ�������� �����ѧ����Թ�ҧ ��੾�������ѹ���ٹ�
            - ��Ǩ�آ�Ҿ��Шӻ����ҧ��������

           �����������ѹ����������������� �繸����ҵԢͧ������ҵ� ������������ѹ�����ҧ������� ����ҡ�����¨��Թ� ������ҧ�١������ �����ä������͡���繫���� ����աԨ�����ҧ�Ⱥ���㹪�ǧ������� � ����Ҩ���繡���ѹ���ٹ�ͺ�ͧ �����ա���� � �ͺ�� �ѧ��鹡����л�����Тͧ���������Ӥѭ ��Ҵ����ѡ�����ա��Ҩ���������������ä�����ç�� �� �ä� ������к��ҧ�Թ������� ������ͧ͡��.
 

โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ (Cystitis) เกิดจากเชื้อโรคที่อยู่บริเวณปากช่องคลอด ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเชื้อโรคมาจากทวารหนักเป็นสาเหตุสำคัญ โดยเฉพาะเมื่อมีสภาวะที่อำนวย เช่น ความไม่สะอาดกิจกรรมทางเพศสัมพันธ์ โรคเบาหวาน และยังมีโรคในทางเดินปัสสาวะหลายโรคเอื้ออำนวยให้เกิด หรือเกิดร่วมกันกับโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

 

ปัจจัยเสี่ยงอะไรบ้างที่ทำให้เกิดโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ 

  • เพศหญิง มีท่อปัสสาวะสั้นมากเมื่อเทียบกับชาย เชื้อโรคที่อยู่บริเวณปากช่องคลอดจึงมีโอกาสคืบคลานเข้าไปในกระเพาะปัสสาวะได้ง่ายกว่าจึงมักพบโรคนี้ในหญิงทุกวัยมากกว่าในชายโดยเฉพาะในหญิงวัยเจริญพันธุ์ในวัยหมดประจำเดือนและในหญิงสูงอายุเยื่อบุทางเดินปัสสาวะจะบางลงและความต้านทานโรคต่ำลง เกิดโรคนี้ได้ง่ายมากขึ้น
  • ในชายอายุ 50-60 ปีขึ้นไปที่มีภาวะต่อมลูกหมากโต เป็นปัจจัยทำให้ชายสูงอายุเกิดโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบได้เท่าเทียมกับผู้หญิงสูงอายุ

ทาง เดิน ปัสสาวะ อักเสบ กี่ วัน หาย

อาการเตือนโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

อาการที่สำคัญ คือ ปัสสาวะบ่อย แสบขัด อาจบ่อยมากทุกๆ 1-2 ชั่วโมงหรือกระปริบประปรอย หรืออาจแสบขัดมาก จนไม่อยากถ่ายปัสสาวะแล้วแต่ความรุนแรงของโรค อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น

  • ปัสสาวะไม่ค่อยสุดหรือมีปัสสาวะหยดหรือไหลซึมออกมาอีก
  • ปวดท้องน้อยตอนปัสสาวะสุด อาจปวดมากแบบบิดเกร็งหรืออาจปวดแบบถ่วงๆแบบเป็นๆหายๆหรืออาจรู้สึกปวดตลอดเวลา
  • พอรู้สึกปวดต้องไปรีบถ่าย บางครั้งกลั้นไม่ได้จนมีปัสสาวะเล็ดออกมา
  • ปัสสาวะปวดเบ่งหรือไม่ค่อยออก
  • ปัสสาวะมีเลือดหยดออกมาตอนสุดหรือมีเลือดปนในน้ำปัสสาวะ
  • ปัสสาวะขุ่น
  • ต้องตื่นลุกขึ้นมาปัสสาวะเกิน 2 ครั้งขึ้นไปในคืนหนึ่งๆ

ในกรณีที่กระเพาะปัสสาวะอักเสบเล็กน้อยหรือเป็นแบบเรื้อรัง อาการดังกล่าวข้างต้น อาจมีเพียงเล็กน้อยจนผู้ป่วยไม่ได้สังเกตอาการหรืออาจเคยชินกับอาการเหล่านั้นและถ้าไม่ได้รับการรักษา และปล่อยทิ้งไว้นานจะทำให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพชีวิตได้

การตรวจและวินิจฉัยโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

คนที่มีอาการดังกล่าวอย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายๆ อย่าง ถ้าตรวจพบเม็ดเลือดขาวในน้ำปัสสาวะ ก็วินิจฉัยได้เลยว่าเป็นโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ การตรวจร่างกายอาจพบว่ากดเจ็บบริเวณท้องน้อย มีไข้ อาจตรวจพบการอักเสบบวมแดงหรือพบแต้มเลือดหรือพบเมือกขุ่นขาวที่ปลายท่อปัสสาวะ อาจจำเป็นต้องตรวจหาต้นเหตุอื่นๆที่เอื้ออำนวยหรือเกิด่วมกับโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบด้วย

ทาง เดิน ปัสสาวะ อักเสบ กี่ วัน หาย

โรคอะไรบ้างที่เอื้ออำนวยหรือเกิดร่วมกับโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

  • โรคนิ่วในทางเดินปัสสาวะ (ไต กรวยไต ท่อไต กระเพาะปัสสาวะ)
  • โรคประสาทกระเพาะปัสสาวะ กระเพาะปัสสาวะไม่ทำงานอย่างปกติ
  • โรคกระเพาะปัสสาวะผิดปกติแต่กำเนิดแบบเรื้อรัง
  • โรคกระเพาะปัสสาวะหย่อน
  • โรคมดลูกและกล้ามเนื้ออุ้มเชิงกรานหย่อนยาน
  • โรคกระเพาะปัสสาวะหรือหูรูดกระเพาะปัสสาวะเสื่อม
  • โรคกระเพาะปัสสาวะไวเกินปกติ
  • โรคเยื่อบุช่องคลอดซูบแห้งในหญิงวัยหมดประจำเดือน
  • โรคมะเร็งในทางเดินปัสสาวะ

ในผู้สูงอายุชายต้องคำนึงถึงโรคสำคัญของต่อมลูกหมาก 3 โรค คือ ต่อมลูกหมากโต ต่อมลูกหมากอักเสบและมะเร็งต่อมลูกหมาก

การรักษาโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

  • ให้ยาฆ่าเชื้อโรคที่เหมาะสม ทั้งชนิดยา ขนาดยาและระยะเวลาที่ให้
  • ให้ยารักษาอาการเช่น อาการปวด อาการเจ็บแสบ อาการปัสสาวะลำบาก
  • ให้ดื่มน้ำเสมอๆ วันละ 2-5 ลิตรต่อวัน (24 ชั่วโมง)
  • ให้รักษาอนามัยของร่างกายและอนามัยในกิจกรรมทางเพศ
  • ต้องติดตามตรวจปัสสาวะหลังให้ยารักษา (5-10 วัน)

พบเสมอๆ ที่อาการทุเลาหรือหายไปแล้วแต่การอักเสบยังมีอยู่หรือยังมีต้นเหตุที่เอื้ออำนวย หรือ เกิดร่วมกันอยู่ ซึ่งถ้าไม่คิดตามกำจัดโรค และต้นเหตุให้หายขาดอาจกลับเป็นซ้ำหรือกลายเป็นโรคเรื้อรัง เป็นผลเสียต่อสุขภาพชีวิตในบางรายโรคอาจลุกลามไปที่ไตซึ่งอาจทำให้เกิดสภาวะไตวายได้ซึ่งเป็นอันตรายต่อชีวิต

ทางเดินปัสสาวะอักเสบเกิดจากอะไร

โรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ เป็นการอักเสบติดเชื้อต่อเนื่องมาจากท่อปัสสาวะ เกิดจากการกลั้นปัสสาวะนานๆ บ่อยๆ ทำความสะอาดอวัยวะเพศไม่ดีพอ โรคไต เนื่องมาจากการทำงานที่ผิดปกติของไต ไตไม่สามารถดูดน้ำกลับเข้าสู่ร่างกายได้ดีเช่นเดิม จึงทำให้น้ำถูกขับออกจากร่างกายมากกว่า และบ่อยกว่าปกติ

ทางเดินปัสสาวะอักเสบอันตรายไหม

ภาวะแทรกซ้อนของโรคทางเดินปัสสาวะอักเสบที่พบบ่อย ได้แก่ กระเพาะปัสสาวะอักเสบ ในผู้ป่วยบางรายอาจเป็น ๆ หาย ๆ เรื้อรัง หากไม่ได้รับการรักษา เชื้อโรคอาจลุกลามขึ้นไปที่ไต ทำให้เป็นกรวยไตอักเสบ และหากปล่อยให้เป็นเรื้อรังก็อาจทำให้เกิดภาวะไตวายเรื้อรังแทรกซ้อนได้ ส่วนในผู้ชาย เชื้ออาจลุกลามทำให้ต่อมลูกหมากอักเสบ

อาการของโรคทางเดินปัสสาวะอักเสบคือข้อใด

อาการเตือนโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ อาการที่สำคัญ คือ ปัสสาวะบ่อย แสบขัด อาจบ่อยมากทุกๆ 1-2 ชั่วโมงหรือกระปริบประปรอย หรืออาจแสบขัดมาก จนไม่อยากถ่ายปัสสาวะแล้วแต่ความรุนแรงของโรค อาจมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ปัสสาวะไม่ค่อยสุดหรือมีปัสสาวะหยดหรือไหลซึมออกมาอีก

ทํายังไงให้หายฉี่ขัด

การป้องกันปัสสาวะขัด ทำได้หลายวิธีคือ ป้องกันอย่าให้ร่างกายขาดน้ำ การดื่มน้ำมาก ๆ จะช่วยลดความเจ็บปวดที่เกิดขึ้นเวลาปัสสาวะได้ ทั้งยังช่วยเจือจางแบคทีเรียในทางเดินปัสสาวะและทำให้ขับออกมาได้ง่ายขึ้น ไม่กลั้นปัสสาวะเป็นเวลานาน ผู้ป่วยที่มีอาการเจ็บปวดอาจใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการ เช่น ยาไอบูโพรเฟน (Ibuprofen)