กฎกระทรวง หน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ออกแบบ ผู้ควบคุมงาน ผู้ดำเนินการ ผู้ครอบครองอาคาร และเจ้าของอาคาร Show กระทรวงมหาดไทยโดยคำแนะนำของคณะกรรมการควบคุมอาคารออก “กฎกระทรวง กำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ออกแบบ ผู้ควบคุมงาน ผู้ดำเนินการ ผู้ครอบครองอาคาร และเจ้าของอาคาร พ.ศ. 2561” ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 5 เม.ย. 2561 และจะมีผลบังคับใช้เมื่อพ้นหกสิบวัน คือตั้งแต่วันที่ 5 มิ.ย. 2561 โดยไม่ใช้บังคับกับการก่อสร้างหรือดัดแปลงอาคารที่ได้รับใบอนุญาตหรือใบรับแจ้งตามมาตรา 39 ทวิ ก่อนวันดังกล่าว กฎกระทรวงฉบับนี้นับว่ามีความสำคัญต่อผู้ที่เกี่ยวข้องในงานก่อสร้างอาคาร ตั้งแต่ต้นธารคือผู้ออกแบบจัดทำรายละเอียดที่จะใช้ในการก่อสร้างซึ่งได้แก่สถาปนิกและวิศวกร ไปจนถึงผู้ดำเนินการก่อสร้าง ผู้ควบคุมงาน รวมไปถึงเจ้าของอาคาร หรือผู้ครอบครองอาคาร เพราะเป็นการกำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของฝ่ายต่างๆ ให้มีความชัดเจนยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังมีข้อกำหนดเกี่ยวกับ As-built drawings ซึ่งตามกฎกระทรวงเรียกว่า “แบบแปลนตามสร้าง” ซึ่งจะต้องจัดให้มีสำหรับอาคารบางประเภท-ขนาดด้วย บทนิยาม กฎกระทรวงได้ให้บทนิยามของ “ผู้ออกแบบ” ในกฎกระทรวงนี้หมายถึง ผู้ออกแบบงานสถาปัตยกรรม หรือผู้ออกแบบและคำนวณงานวิศวกรรม และ “เจ้าของอาคาร” หมายถึง ผู้มีกรรมสิทธิ์ในอาคารนั้น โดยให้หมายความรวมถึงเจ้าของโครงการที่เป็นผู้ทำสัญญาจ้างก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารด้วย ส่วนบทนิยาม “ผู้ควบคุมงาน” “ผู้ดำเนินการ” และ “ผู้ครอบครองอาคาร” ไม่ได้กำหนดไว้ในกฎกระทรวงฉบับนี้ เนื่องจากมีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัติ ซึ่งสำหรับ “ผู้ดำเนินการ” นั้นหมายถึงผู้กระทำการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคาร ซึ่งอาจจะเป็นเจ้าของหรือผู้ครอบครองอาคารกระทำด้วยตนเอง หรือผู้ซึ่งตกลงรับกระทำการดังกล่าวไม่ว่าจะมีค่าตอบแทนหรือไม่ก็ตาม (ผู้รับเหมาก่อสร้าง) และให้รวมไปถึงผู้รับจ้างช่วงด้วย หน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ออกแบบ นอกจากจะมีหน้าที่ที่พึงปฏิบัติคือ “ออกแบบและจัดทำรายละเอียดในการออกแบบที่ชัดเจนและสามารถนำไปใช้ในการดำเนินการก่อสร้าง ดัดแปลง
รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารได้ ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่พึงกระทำตามวิชาชีพ” และจะต้อง “รับผิดชอบในส่วนที่เป็นผลต่อเนื่องจากการออกแบบดัดแปลงหรือรื้อถอนอาคารนั้น” แล้ว ยังมีหน้าที่และความรับผิดชอบตามกฎหมายดังต่อไปนี้ด้วย หน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ควบคุมงาน นอกจากจะต้อง “อำนวยการหรือควบคุมการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคาร และการติดตั้งอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้ประกอบอาคาร ให้เป็นไปตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาตตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่พึงกระทำตามวิชาชีพ” ยังกำหนดให้ชัดเจนว่าจะต้อง “อำนวยการหรือควบคุมให้มีการป้องกันภยันตรายที่อาจเกิดต่อสุขภาพ ชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สิน ในสถานที่ก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคาร และบริเวณข้างเคียงให้เป็นไปตามแผนงาน ขั้นตอน และวิธีการที่ผู้ดำเนินการกําหนดไว้” หน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ดำเนินการ มีหน้าที่และความรับผิดชอบตามปกติของผู้ดำเนินการเริ่มตั้งแต่ “วางแผนงาน ขั้นตอนและวิธีการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคาร ทั้งในส่วนของงานถาวรและงานชั่วคราว และเสนอแผนงาน ขั้นตอน และวิธีการดังกล่าวต่อเจ้าของอาคาร” จากนั้น “ดำเนินการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารตามแบบแปลนและรายการประกอบแบบแปลนที่ได้รับอนุญาต หรือแจ้งต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามมาตรา 39 ทวิ” โดยจะต้อง “ดำเนินการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้ายอาคารตามแผนงาน ขั้นตอน และวิธีการที่เจ้าของอาคารเห็นชอบ และต้องดำเนินการให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดไว้ จนกว่าการดำเนินการดังกล่าวจะแล้วเสร็จ” นอกจากนั้น ยังมีหน้าที่และความรับผิดชอบที่กำหนดไว้เพื่อความปลอดภัยและเฉพาะเจาะจงมากขึ้น ได้แก่ หน้าที่และความรับผิดชอบของเจ้าของอาคาร สำหรับเจ้าของอาคาร มีหน้าที่และความรับผิดชอบในการกำกับดูแลในเรื่องต่างๆ ในขั้นตอนของการก่อสร้าง ดังนี้ ในกรณีที่เป็นอาคารชุมนุมคน อาคารสาธารณะ ที่เป็นอาคารขนาดใหญ่ อาคารสูง หรืออาคารขนาดใหญ่พิเศษ
เจ้าของอาคารหรือผู้ครอบครองอาคารยังมีหน้าที่และความรับผิดชอบ ดังต่อไปนี้ด้วย การป้องกันภยันตรายในสถานที่ก่อสร้างและบริเวณข้างเคียง จะเห็นได้ว่า กฎกระทรวงฉบับนี้เน้นในเรื่องของความปลอดภัยในการก่อสร้าง ดัดแปลง
รื้อถอน และเคลื่อนย้ายอาคาร ดังจะเห็นได้ชัดเจนในหน้าที่และความรับผิดชอบของฝ่ายต่างๆ ในเรื่องของการป้องกันภยันตรายที่อาจเกิดต่อสุขภาพ ชีวิต ร่างกายของบุคคล หรือทรัพย์สินที่อยู่ในสถานที่ก่อสร้างฯ และบริเวณข้างเคียง ซึ่งโดยสรุป แต่ละฝ่ายจะมีหน้าที่และความรับผิดชอบโดยลำดับดังนี้ แบบแปลนตามสร้าง สำหรับ “แบบแปลนตามสร้าง” กฎกระทรวงกำหนดให้การก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน หรือเคลื่อนย้าย อาคารชุมนุมคน อาคารสาธารณะ ที่เป็นอาคารใหญ่ อาคารสูง อาคารขนาดใหญ่พิเศษ ต้องจัดให้มีนั้น แต่ละฝ่ายมีหน้าที่และความรับผิดชอบโดยลำดับดังนี้ งานถาวรและงานชั่วคราว กฎกระทรวงฉบับนี้ ยังได้กำหนดให้มี “งานถาวร” และ “งานชั่วคราว”
โดยให้บทนิยาม ดังนี้ อย่างไรก็ตาม กฎกระทรวงไม่ได้กำหนดสิ่งใดที่เป็นการแยกแยะความรับผิดชอบในระหว่างงานทั้งสองประเภท ตามกฎกระทรวง ผู้ดำเนินการนั้นมีความรับผิดชอบทั้งในส่วนของงานถาวรและงานชั่วคราว และเจ้าของอาคารก็มีหน้าที่กำกับดูแลทั้งในส่วนของงานถาวรและงานชั่วคราว ไม่มีข้อกำหนดให้ฝ่ายใดและขั้นตอนใดที่จะต้องรับผิดชอบในงานถาวรหรืองานชั่วคราวอย่างใดอย่างหนึ่ง และไม่ได้กำหนดความรับผิดชอบของผู้ควบคุมงานว่าต้องรับผิดชอบอย่างไรต่องานถาวรหรืองานชั่วคราว ในประเด็นนี้ ในขั้นตอนการร่างกฎกระทรวงแต่เดิม เคยมีแนวความคิดและความพยายามที่จะแยกแยะระหว่าง ผู้ควบคุมงานของเจ้าของอาคาร และ ผู้ควบคุมงานของผู้ดำเนินการ เพื่อให้สอดคล้องกับความเป็นจริงในโครงการขนาดใหญ่ที่มักจะมีผู้ควบคุมงานแยกกัน โดยผู้ควบคุมงานแต่ละประเภทจะมีความรับผิดชอบแตกต่างกันในงานถาวรหรืองานชั่วคราว แต่แนวความคิดนี้ได้ถูกตัดออกไปในระหว่างการตรวจพิจารณาของคณะกรรมการกฤษฎีกา เนื่องจากพระราชบัญญัติควบคุมอาคารบัญญัติเรื่องผู้ควบคุมงานไว้แล้ว ไม่สามารถกำหนดให้มีผู้ควบคุมงานในประเภทที่มิได้ถูกกำหนดในกฎหมายแม่บทได้ จึงทำให้ขีดคั่นของความรับผิดชอบในงานทั้งสองประเภทยังคงลางเลือนอยู่เช่นเดิม กฎกระทรวงอื่นที่กำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบ กฎกระทรวงฉบับนี้ถือเป็นฉบับหลักที่เป็นการกำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของฝ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน และเคลื่อนย้ายอาคาร ซึ่งออกใช้บังคับหลังพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 ออกใช้บังคับถึงเกือบ 40 ปี โดยใช้เวลาร่างกฎกระทรวงฉบับนี้ไม่น้อยกว่า 10 ปี อย่างไรก็ตาม ยังมีกฎกระทรวงฉบับอื่นๆ ที่ออกมาก่อนหน้าซึ่งก็มีการกำหนดหน้าที่และความรับผิดชอบของฝ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องแทรกเอาไว้เช่นกัน ได้แก่ สิ่งที่ต้องทำตามกฎกระทรวง เพื่อเป็นการทบทวนถึงสิ่งที่ต้องปฏิบัติให้เป็นไปตามกฎกระทรวง มีสิ่งที่เป็นรูปธรรมที่เดิมอาจไม่ได้ทำหรือละเลยไป ได้แก่ ดาวน์โหลดกฎกระทรวง กฎหมายและข้อกำหนดเกี่ยวข้องกับงานก่อสร้างมีอะไรบ้างโดยกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยในการทำงานก่อสร้างมีอยู่เป็นจำนวนมาก แต่มีกฎหมายหลักๆที่เกี่ยวข้องโดยตรงคือ กฎกระทรวงกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัยอาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับงานก่อสร้าง พ.ศ. 2551 นอกจากนี้ยังมีอีกกฎหมายที่ใช้เป็นประจำคือ กฎกระทรวงกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการ ...
กฎหมายที่ควบคุมเกี่ยวกับงานก่อสร้างเรียกว่าอะไรกฎหมายควบคุมอาคาร คือ กฎหมายที่ต้องการเพื่อควบคุมการก่อสร้างอาคารให้มี ความมั่นคงแข็งแรง มีระบบความปลอดภัยสำหรับผู้ใช้อาคาร เช่น ระบบป้องกันอัคคีภัย ระบบการระบายอากาศ ฯลฯ มีความเป็นระเบียบเรียบร้อย สวยงาม และมีการจัดการด้าน การรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม เช่น การจัดให้มีระบบบำบัด น้ำเสียก่อนปล่อยลงสู่ทางระบาย น้ำสาธารณะ ฯลฯ
ความปลอดภัยในงานก่อสร้างมีอะไรบ้างข้อควรปฏิบัติเพื่อความปลอดภัย ที่เกี่ยวข้องกับบุคคล
ควรมีการสวมหมวกนิรภัยตลอดเวลาที่อยู่ใรไซต์ก่อสร้าง เพื่อป้องกันอัตรายจากสิ่งของ หรือวัสดุที่อาจตกหล่นลงมาได้ ควรมีการแต่งตัว สวมชุดที่ปกป้องร่างกาย กางเกงขายาว เสื้อแขนยาว ไม่ควรใส่รองเท้าแตะในไซต์งานก่อสร้าง เพราะอาจเกิดการเหยียบเศษวัสดุก่อสร้างจนบาดเจ็บได้
เขตก่อสร้าง” คือข้อใด“เขตก่อสร้าง” หมายความว่า พื้นที่ที่ดำเนินการก่อสร้าง รวมทั้งพื้นที่โดยรอบบริเวณซึ่งนายจ้างได้กำหนดขึ้นตามกฎกระทรวงนี้
|