หลักการจัดการงานช่างมีอะไรบ้าง

ใบความรู้

เรอ่ื ง วิธีการหลักการและขน้ั ตอนการจัดการงานช่าง

หลกั การทางานชา่ ง
การทางานในทุกองค์กรมุ่งมั่นที่เป้าหมาย คือความสาเร็จของงาน และเพ่ือให้การทางานบรรลุเป้าหมาย

การจดั การจงึ เปน็ สงิ่ จาเป็นสาคัญในการทางาน ดังนั้นการทางานช่างได้อย่างมีประสิทธิภาพและมีประสิทธิผล
ผู้ปฏิบัติต้องรู้ความหมายและความสาคัญของการจัดการ ตลอดจนกระบวนการจัดการงานช่าง เพ่ือจะได้นาไปใช้
วางแผนในการทางานได้

การทางานงานชา่ งใหม้ ปี ระสิทธิภาพและประสทิ ธผิ ลจนบรรลวุ ตั ถปุ ระสงค์ของงาน ช่าง มหี ลกั การ ดังน้ี
(สราวุธ ญาณยทุ ธ และอดิศักด์ิ มสี ุข. 2547 : 13 -16)

1. มีความรเู้ กยี่ วกบั โครงสร้างของเคร่ืองมือ เครอ่ื งใช้ อุปกรณ์ทีจ่ าเป็นในบา้ น
2. มคี วามรู้เกี่ยวกับหลกั การการทางานของเครื่องมอื เครอ่ื งใช้ อุปกรณ์ทจ่ี าเป็นในบ้าน
3. มที ักษะการสงั เกต การรวบรวมข้อมลู การสรปุ สภาพปัญหา เพื่อท่จี ะวางแผนบารุงรักษา
ซ่อมแซม ติดตั้ง และผลิตเครื่องมือ เคร่ืองใช้ อุปกรณ์ทีจ่ าเป็นในบา้ น
4. มีความรเู้ ก่ียวกับหลักการของวัสดุ อุปกรณ์ เครื่องมือ และวธิ ีการทางาน
5. เลอื กใช้วัสดุ อุปกรณ์ เคร่อื งมือ และทางานอย่างปลอดภยั พรอ้ มท้งั จดั เกบ็ และบารงุ รักษาเคร่ืองมอื
6. มีความรเู้ กยี่ วกับหลกั การของเทคโนโลยี ทรัพยากร พลงั งาน ละสิ่งแวดล้อมทม่ี ีผลกระทบต่อการ
ดารงชีวิตในทอ้ งถ่ิน
7. เลอื กใชเ้ ทคโนโลยี ทรพั ยากร พลงั งาน ละส่งิ แวดลอ้ ม ไดอ้ ย่างเหมาะสม
8. ออกแบบ เขยี นแบบ อ่านแบบ วเิ คราะห์ วางแผน และสามารถจดั การทางาน บารุงรักษา
ซ่อมแซม ติดตัง้ และผลิตอย่างเป็นกระบวนการ ตัง้ แต่การวางแผน ดาเนนิ การ ตรวจสอบ ประเมนิ และ
ปรบั ปรุง
9. คานวณคา่ ใชจ้ ่ายในการบารงุ รกั ษา ซ่อมแซม ตดิ ต้ัง และผลิต พรอ้ มท้งั จัดการผลติ และบรรจุภัณฑ์
10. มคี วามขยัน อดทน ตรงต่อเวลา ซื่อสัตย์ และรู้จักใช้ทรัพยากรอยา่ งประหยดั
และมีคุณค่า มีความเปน็ ประชาธิปไตย เอ้ือเฟื้อ เสียสละ

ประเภทของงานช่าง

งานช่างท่ีเกี่ยวข้องกบั การนาไปใช้ในชีวติ ประจาวนั สามารถจาแนกได้ 4 ประเภทดงั น้ี
1.งานบารุงรกั ษา เป็นงานที่ต้องใชค้ วามรู้ความสามารถเก่ียวกับหลักการวิธีการทางาน การดูแล

บารุงรักษา และข้อควรรังในการใช่เคร่ืองมือ เคร่ืองใช้ และอุปกรณ์ในบ้าน เช่น เคร่ืองใช้ไฟฟ้า เครื่องสุขภัณฑ์
เฟอรน์ เิ จอร์ ใหส้ ามารถใช้งานได้อย่างถูกต้อง

2.งามซ่อมแซม เป็นงานท่ีต้องใช้ความรู้ความสามรถเก่ียวกับหลักการทางานของเคร่ืองมือ
เคร่ืองใช้ วัสดุอุปกรณ์ เพื่อตรวจสอบอุปกรณ์ เครอ่ื งใช้ในบา้ นเม่ือมกี ารชารดุ หรือเสียหาย

3.งานติดต้ัง เป็นงานท่ีต้องใช้ความรู้ความสามารถเก่ียวกับหลักการทางานของเครื่องมือวัสดุ
และอปุ กรณ์ เพื่อติดตั้งเคร่ืองใช้ อุปกรณ์ในบ้านใหส้ ามารถใช้งานได้

4.งานผลิต เป็นงานท่ีต้องใช้ความรู้ความสามารถและทักษะการใช้เคร่ืองมือ วัสดุและอุปกรณ์
โดยมีการคิดวเิ คราะห์ วางแผน ออกแบบช้นิ งานวิธกี ารทางานอย่างเป็นกระบวนการสามารถเลือกใช้วัสดุ อุปกรณ์
เครื่องมอื และผลิตชิน้ งานไดต้ ามความตอ้ งการ

ขั้นตอนการทางานช่าง

การทางานงานชา่ งทุกประเภทมขี นั้ ตอนการทางาน ดังน้ี
3.1. ขน้ั เตรียมการหรือขัน้ วางแผน เปน็ ขน้ั ตอนศกึ ษาคูม่ ือการใชแ้ ละการทางานของ

สว่ นประกอบท่ีต้องมีการบารุงรักษา ผู้ปฏบิ ัติตอ้ งวเิ คราะห์วา่ เครอื่ งมือ เครื่องใช้แตล่ ะชนดิ มปี ญั หาเช่นใด
3.2. ขน้ั ตอนดาเนินการหรอื ปฏบิ ตั ิ เปน็ ขน้ั ตอนการทางานตามทีว่ างแผนหรือเตรยี มไว้ โดยผู้

ปฏบิ ัตจิ ะลงมอื ปฏิบัตติ ามข้ันตอนท่ีกาหมดไว้ มแี บบรายการอย่างไร
3.3. ขั้นตรวจสอบ เป็นขัน้ ตอนการตรวจสอบหรือประเมินวิธกี ารทางานช่างว่ามีข้อบกพร่องหรือ

ปัญหาทสี่ ่วนใดเพื่อแก้ไขปัญหาในการทางานให้มีประสทิ ธิภาพ
3.4. ขั้นปรบั ปรุงและพัฒนา เป็นขัน้ ตอนทส่ี าคญั ของการทางานช่าง เพราะขนั้ ตอนนเี้ ป็นการนา

ผลการตรวจสอบหรือประเมนิ การทางานชา่ ง โดยนาข้อดหี รือข้อเดน่ มาพฒั นาให้ดีขนั้

การประเมนิ ผลการทางานงานงานชา่ ง
1.การประเมินก่อนการดาเนินงาน เปน็ การประเมินการวางแผนการทางานของผปู้ ฏบิ ตั ิงานวา่ มคี วามรู้

ความเข้าใจในการทางาน ตั้งแตว่ ตั ถุประสงค์ ทรพั ยากรทีใ่ ช้ มีความเหมาะสมเพียงพอหรอไม่
2.การประเมนิ ระหวา่ งการดาเนนิ งาน เปน็ การประเมินกระบวนการการทางานของผปู้ ฏิบตั งิ าน ทง้ั การ

ทางานเป็นรายบุคคล และการทางานกลมุ่ ได้แก่ การวิเคราะหง์ าน การปฏิบตั ิงานตามข้ันตอน
3.การประเมินหลังการดาเนนิ งาน เป็นการประเมินความสาเร็จของงานหรือผลงานเป็นไปตามเป้าหมายท่ี

กาหมดไวห้ รอื ไม่ หรือเปน็ ไปตามวตั ถปุ ระสงค์

สรุปหลักการจัดการงานชา่ ง
การจัดการ หมายถงึ ความพยายามของบคุ ลที่จะจัดการระบบงาน (ทางานเดย่ี ว) และการจดั ระบบคน

(ทางานกลุ่ม) เพอ่ื ให้การทางานสาเรจ็ ตามเปา้ หมายอย่างมีประสทิ ธิภาพ นอกจากน้ีการจดั การยงั เปน็ สง่ิ สาคัญ
อยา่ งยง่ิ ในการดาเนินชีวติ ของแตล่ ะครอบ ครวั เพราะถ้าหาก มีการจัดการที่ดีก็จะทาให้ครอบครัวมีแต่ความสุขซึ่ง
การจัดการจะทาให้การดาเนินชีวติ และครอบครวั มกี ารวางแผนและตัดสนิ ใจทางานตามเป้าหมายท่ีกาหนดไว้
พร้อมทงั้ ช่วยให้ทกุ คนทางานตามบทบาทหน้าที่ได้อย่างดี สง่ ผลใหบ้ รรลุประสงคท์ ่กี าหนดไว้ การทางานชา่ งให้
บรรลเุ ป้าหมายการจดั การเป็นสง่ิ สาคญั ซงึ่ กระบวนการจดั การงานช่างมีขนั้ ตอนดังนี้

1. การวางแผนการดาเนินงาน
2. การแบง่ งาน
3. การบริหารงานบุคคล
4. การบริหารการเงินและวัสดุ
5. การผลติ
6. การจดั จาหน่ายและการบริการ
7. การแก้ไขข้อบกพร่อง

การจดั งานช่าง เป็นวิธีการจดั ระบบการทางานอย่างเปน็ ขนั้ ตอน โดยเร่มิ ตั้งแต่การวางแผนการปฏบิ ตั งิ าน
การลงมอื ปฏบิ ตั แิ ละตรวจสอบตามแผนการทางานที่ได้กาหนดไว้ และสุดท้ายคือขั้นตอนการประเมนิ ผลการ
ปฏิบตั งิ านว่ามผี ลดีหรือข้อบกพร่อง อย่างไร ซ่งึ จะเป็นข้อมูลประกอบการพจิ ารณา ตัดสินใจเลอื กหรือพัฒนางาน
ให้ดีย่ิงข้นึ ในโอกาสต่อไป

หลักการจัดการงานช่างมีหลักการอย่างไร

ประโยชน์ของการทำงานช่างมีอะไรบ้าง

การประเมินผลการทำงานช่างมีกี่ลักษณะอะไรบ้าง

ลักษณะของงานช่างในบ้าน มีอะไรบ้าง