นริ าศนรินทร์คาโคลง Show นริ าศ ที่มาของเรือ่ ง นายนรินทรธิเบศร์ (อิน) แต่งนิราศเรื่องนี้เมื่อคราวตามเสด็จ จดุ ประสงคใ์ นการแตง่ ๑. เพือ่ แสดงความอาลยั รักหญิงทีจ่ ากมา ประวัติผแู้ ตง่ โคลงนิราศเรือ่ งนี้ นรินทรอ์ ิน ประวตั ิผูแ้ ตง่ นายนรินทรธิเบศร์ (อิน) ชื่อเดิมว่า “อิน” เกิดที่ต่าบลบางบ่อ ลกั ษณะค่าประพนั ธ์ ร่ายสภุ าพน่า ๑ บท ตัวอยา่ งร่ายสุภาพ ศรีสิทธ์พิ ิศาลภพ เลอหล้าลบล่มสวรรค์ จรรโลงโลกกว่ากว้าง แผนแผ่นผ้างเมืองเมรุ ตัวอย่างโคลงสี่สภุ าพ จากมามาลิว่ ลา่้ ล่าบาง บางยี่เรือราพลาง พีพ่ ร้อง เรือแผงช่วยพานาง เมียงม่าน มานา บางบร่ บั คา่ คล้อง คล่าวนา้่ ตาคลอ เรือ่ งยอ่ เริ่มเรื่องด้วยร่ายสุภาพยอพระเกียรติพระมหากษัตริย์ เรื่องย่อ (ตอ่ ) ออกจากปากคลองผดุงกรุงเกษม ตอนวัดเทวราชกุญชร แล้วตัดข้ามฟาก สรปุ เส้นทางการเดินทางของกวี กรงุ เทพมหานคร แมน่ าท่าจีน แม่นาแมก่ ลอง บ้านแหลม เพชรบุรี บางสะพาน คณุ ค่าด้านวรรณศิลป์ มีการใช้เสียงพยัญชนะของคา่ สุดท้ายวรรคหน้า เป็นเสียงเดียวกนั กับ วรรคหลัง ดงั นี ตราบขุนคิริขน้ ขาดสลาย แลแม่ รักบห่ ายตราบหาย หกฟ้า สุริยจันทรขจาย จากโลก ไปฤๅ ไฟแล่นล้างสี่หล้า ห่อนลา้ งอาลยั ขน้ -ขาด , หาย-หก, ขจาย-จาก, หล้า-ลา้ ง คณุ คา่ ด้านวรรณศิลป์ ถอดความได้ว่า เขาพระสุเมรุหักโค่นลงและสูญสิ้นไป คุณคา่ ด้านวรรณศิลป์ ใช้คา่ ปฏิพากยเ์ พื่อขับความใหเ้ ด่นชดั ค่าปฏิพากย์ คือ คา่ ตรงขา้ มกัน อยธุ ยายศล่มแลว้ ลอยสวรรค์ ลงฤๅ คุณคา่ ดา้ นวรรณศิลป์ ถอดความได้ว่า กรุงศรีอยุธยาหายไปแล้ว และกลับลอยลงมา คุณค่าดา้ นวรรณศิลป์ การเลน่ สมั ผสั พยญั ชนะ ดังนี้ เอียงอกเทออกอ้าง อวดองค์ อรเอย คณุ คา่ ด้านวรรณศิลป์ ถอดความได้ว่า พี่เอียงอกเทความรักในอกพี่ที่มีต่อน้องออกมา คณุ ค่าดา้ นวรรณศิลป์ การเลน่ คา่ พ้องเสียง เพื่อให้เกิดเสียงทีเ่ น้นย้าความร้สู ึก ดงั นี เหน็ จากจาก(๑)แจกกา้ น แกมระก่า(๓) ถนัดระกา่ กรรม(๔)จา่ จาก(๒)ชา้ บาปใดที่โททา่ แทนเท่า ราแม่ จากแต่คาบนี้หนา้ พี่นอ้ งคงถนอม เล่นคาพ้องเสยี งคาว่า “จาก” และ “ระกา” คือ จาก(๑) หมายถึง ตน้ จาก จาก(๒) หมายถึง การห่างเหนิ กนั ระกา(๓) หมายถงึ ตน้ ระกา กรรม(๔) หมายถงึ การกระทา (กรรมเวร) คุณคา่ ดา้ นวรรณศิลป์ ถอดความได้ว่า เห็นต้นจากที่แตกก้านออกไปปะปน คณุ ค่าดา้ นวรรณศิลป์ ตน้ จาก ต้นระกา รสในวรรณคดี เสาวรจนี คือ การชมความงาม อยุธยายศล่มแล้ว ลอยสวรรค์ ลงฤๅ รสในวรรณคดี นารีปราโมทย์ คือ บทพรรณนาความรกั ตราบขนุ คิริข้น ขาดสลาย แลแม่ รกั บ่หายตราบหาย หกฟา้ สุริยจนั ทรขจาย จากโลก ไปฤๅ ไฟแล่นลา้ งสี่หล้า ห่อนล้างอาลัย รสในวรรณคดี สัลลาปงั คพิสัย คือ ความเศรา้ โศกเสียใจ จ่าใจจากแมเ่ ปลือ้ ง ปลิดอก อรเอย เยียววา่ แดเดียวยก แยกได้ สองซีกแลง่ ทรวงตก แตกภาค ออกแม่ ภาคพีไ่ ปหนึ่งไว้ แนบเนื้อนวลถนอม ค่าไวพจน์ การใชค้ ่าไวพจนใ์ นตวั บท ค่าไวพจน์ คือ คา่ ทีเ่ ขียนตา่ งกนั แตม่ ี ความหมายเหมือนกนั หรือใกลเ้ คียงกนั ดังนี้ จ่าใจจากแม่เปลือ้ ง ปลิดอก อรเอย โวหารภาพพจน์ การใชโ้ วหารแบบอปุ มา เป็นการกล่าวโวหารเปรียบเทียบที่ ลึกซึง้ และตอ้ งใช้การตีความเพื่อใหเ้ กิดความเข้าใจทีช่ ัดเจน ดังนี้ เรืองเรืองไตรรัตน์พน้ พนั แสง โวหารภาพพจน์ ถอดความได้ว่า พระรัตนตรัยรุ่งเรืองยิ่งกว่าแสงของดวงอาทิตย์ โวหารภาพพจน์ การใช้โวหารแบบอติพจน์ คือ การกลา่ วความเกินจริง เพื่อให้ มีน้่าหนักทีห่ นกั แนน่ ยิ่งขึ้น ดังนี้ โฉมควรจกั ฝากฟา้ ฤๅดิน ดีฤๅ โวหารภาพพจน์ ถอดความได้ว่า ควรจะฝากน้องไว้กับฟ้าหรือดินดี แต่ก็ โวหารภาพพจน์ การใชโ้ วหารแบบอุปลกั ษณ์ การเปรียบสิ่งหนึ่งเปน็ อีก สิง่ หนึง่ โดยใชค้ า่ เชือ่ มวา่ “คือ”ดังนี้ ลมพัดคือพิษตอ้ ง ตากทรวง โวหารภาพพจน์ ถอดความได้ว่า ลมพัดมาเหมือนดั่งยาพิษที่ท้าอันตรายแก่อก โวหารภาพพจน์ การใชโ้ วหารแบบบคุ คลวัต เปน็ การสมมุติสิง่ ที่ไม่มีชีวิตให้มี เอียงอกเทออกอา้ ง อวดองค์ อรเอย รักษาวิธีการแตง่ นิราศนรินทร์คา่ โคลง เปน็ โคลงที่มลี ักษณะตรงตามสมั ผัสคา่ เอก จากมามาลิ่วล่้า ล่าบาง รักษาวิธีการแต่ง ถอดความได้ว่า ล่องเรือมาตามล้าคลองไกลออกมา คณุ ค่าด้านเนอื หา กวีแตง่ นิราศเรื่องนี้โดยวิธีเลียนแบบครู คืออาศยั บทกวีเก่า ๆ เปน็ หลัก กา่ สรวลศรีปราชญ์ ลงดิน แลฤๅ นิราศนรินทร์ ลอยสวรรค์ ลงฤๅ ดา้ นศาสนา กวีแสดงความศรัทธาต่อศาสนา โดยระบายความรสู้ ึกออกมาทาง เรืองเรืองไตรรัตน์พ้น พนั แสง ด้านความเชอ่ื กวีมีแนวความคิด ความเชื่อเรื่องของบญุ กรรมที่ทา่ ให้กวีตอ้ ง เห็นจากจากแจกกา้ น แกมระก่า เกรด็ ความรู้ ความร้เู กี่ยวกับเทพเจา้ ๑. พระพรหม เทพเจ้าผู้สร้างจักรวาล มี เกรด็ ความรู้ ความรเู้ กีย่ วกับเทพเจ้า ๒. พระอิศวรหรือพระศิวะ เทพเจ้าผู้ท่าลายจักรวาล มีพระ เกรด็ ความรู้ ความร้เู กี่ยวกบั เทพเจ้า ๓. พระนารายณห์ รือพระวิษณุ เทพเจ้าผู้รักษา เกร็ดความรู้ ความรู้เกีย่ วกบั เทพเจ้า ๔. พระสุรัสวดี เป็นมเหสีของ เกร็ดความรู้ ความรู้เกี่ยวกับเทพเจ้า ๕. พระอุมา เป็นมเหสีของพระอิศวร และถือเป็นเทวี เกร็ดความรู้ ความรู้เกี่ยวกบั เทพเจา้ ๖. พระลักษมี เป็นมเหสีของพระนารายณ์ และ นิราศนรินทร์คำโคลงใช้โวหารภาพพจน์ใดภาพพจน์ที่ใช้ในนิราศนรินทร์ เท่าที่ปรากฏ ได้แก่ - อุปลักษณ์ อุปมา เปรียบเสมือน │││ | ง - บุคคลวัต 11 X คน - ดินครอบ
นิราศนรินทร์คําโคลงเป็นโวหารชนิดใด9 โวหารภาพพจน์ คือ อย่างกลอน นิราศนรินทร์คำโคลง
นิราศนรินทร์คำโคลงใช้รสวรรณคดีรสใดปรากฏในนิราศนรินทรมี ๒ รสคือ เสาวรจนีและสัลลาปงคพิสัย
|