ดาวน โหลดแบบฟอร มสม ครเร ยน ม.ราชภ ฎหม บ านจอมบ ง

344 กลอน ประวตั ิพระครูศริ ธิ รรมนิเทศก์ ตอนที่ 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2559 ประพันธ๑ใหก๎ บั พระราชประสทิ ธิคุณ รองเจา๎ คณะจงั หวัดขอนแกนํ (กลอนขึน้ ) โอยํ ละนอ.... สวัสดเี ดอ๏ พี่นอ๎ ง ผู๎มีเกยี รติทง้ั หลาย มีเทงิ ชายหญงิ สาว ผท๎ู ําดีทีได๎ เทิงไฉไลเทงิ โก๎ ดรุโณรปู สฟุ ดหลอํ เทงิ หลวงปูหุ ลวงพอํ เทิงพระเณรหนุมํ น๎อย ใหฟ๎ ง๓ ขา๎ อยําลุกหนี บุญผลาเฮาม.ี ..ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) อันนลี้ ะทํานผู๎ฟง๓ เอย๎ วดั ศรีนวลม้อื นี้ จดั งานใหญํอลงั การ เพราะสมภารมีอายุ แปดสิบปีเขา๎ มาแลว๎ เสียงแซวๆ หลายคนพากนั เวา๎ หน๎าตาหลวงพอํ เฮา คอื บอํ เฒาํ คือบอํ แกํ บุญเพนิ่ หลายแทๆ๎ ให๎ยนื มั่นตอํ ไป (บทที่ 2) ถัดจากนี้สไิ ด๎ ฮู๎จักเรอื่ งหรือประวัติ หํากลอนลาํ บํอลงชัด โปรดอภัยแหนํเดอ๏ ทําน ชาตกาลของพระคณุ เจา๎ ให๎จําเอาไวเ๎ ด๏อแมํ เพ่นิ เกิดวันพฤหัสบดี ที่เจด็ ตุลาคม เทย่ี งแท๎ ใหจ๎ ําม่ันใสํใจ (บทที่ 3) ปพี .ศ.สองส่แี ปดศูนย๑จอ่ื ได๎ ปีนน้ั แมนํ ปีฉลู พํอคาํ พนั ธ๑นนั้ แมํนโยมบดิ า พํอคงี ของทาํ น สํวนวาํ มารดาน้ันมผี วิ พรรณขาวจนูํ พํูน คุณแมหํ ลุนํ ชอื่ น้ี ได๎มีใช๎ตอํ มา (บทที่ 4) พรสวัสด์นิ ห้ี ละปูา เพิน่ เอน้ิ วํานามสกุล สํวนทองพลู นั้นเป็นนาม ตัง้ แตํเดิมเด๏อปาู อยํตู ํอมาเพนิ่ เลยถิ่ม นามเดมิ เรม่ิ ใช๎ใหมํ พลู สวัสดิ์เปล่ยี นได๎ กะเลยใชต๎ อํ มา (บทที่ 5) บ๎านเลขที่เด๏อแมปํ ูา หกสิบสี่หมูํที่สอง ชือ่ หนองมะเขือ ถนิ่ อดุ มหมคูํ นมาขอซ๎น สํวนตาํ บลคอื บ๎านเปาู ชาวเฮาจาํ ได๎แนํ 344 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

345 อําเภอบ๎านไผเํ ทย่ี งแท๎ ทางการใชต๎ ํอๆมา 345 (บทที่ 6) ไผกะฮ๎นู อแมํปาู ขอนแกํนเปน็ จังหวัด อยฟูํ ากไปทางทิศเหนอื ส่ีสบิ สกี่ โิ ลประมาณได๎ เชิญฟ๓งไปทางหนา๎ การศึกษาของหลวงพอํ เรยี นจบป. อยดํู อกทํานแตํ ม. นน้ั ผน้ั บอํ มี (บทท่ี 7) ในสมยั กํอนกี้ จบ ป.สี่ คือสงู สุด ผอ๎ู ยากเรยี นมธั ยม ตอ๎ งหาํ งไกลไลบ๎าน จติ ใจหาญมีเงนิ พรอ๎ ม ขยันเรียนเพียรพร่าํ อดทนนํากะพอํ งนน้ั จั่งเรียนขั้นตํอๆไป (บทท่ี 8) พ.ศ. สองสเ่ี กา๎ สองสอบได๎ จบ ป.สี่บรบิ ูรณ๑ อยากแทนคุณความดี ของพระพรหมเทงิ สองทาํ น จั่งไดห๎ ันมาเข๎า บรรพชาถือเพศ บวชเป็นเณรหนมุํ น๎อย คลุมผ๎าหมํ เหลอื ง (บทท่ี 9) เรียนนกั ธรรมกะเฟ่ือง สอบผํานเทิงสามปี ตรีและโทเทงิ บาลี เอกนําจนจบมว๎ น วัดศรนี วลเดอ๏ ทาํ น เป็นสถานทฟ่ี อกบํม เพิน่ อบรมให๎ตอํ ส๎ู มคี วามรู๎บํอตํ่าไผ (บทที่ 10) นกั ธรรมเอกสอบได๎ ปีสองสี่เกา๎ แปดพอดี ฝุายบาลีธรรมบท เลอื่ นปานบกั ตมู กล้งิ จนสอบชงิ รางวลั ได๎ รับป๓จจยั ยัดเข๎ายาํ ม สอบได๎ชนั้ ป.ธ.สาม ตัง้ แตํเป็นพระน๎อย พรรษาไดแ๎ คํสอง (บทที่ 11) จาํ ไว๎เด๏อพ่นี ๎อง ปเี พ่นิ สอบผําน ป.ธ.สาม ลงในนามวัดสวรรค๑ อยูํถิน่ เดมิ พนุ๎ เดอ๏ ปาู สอบได๎ปสี องหา๎ ศูนย๑สอง เด๏อคุณพอํ หาจนอิดจ่งั คอํ ยพ๎อ สิขอม๎วนสิดํวนลง (บทที่ 12) ขอให๎ไดส๎ มประสงค๑ ทกุ ๆคนเด๏อทาํ น สนุกกินสนุกทาน อยํามีเฒาํ อยาํ มีแกํ เทงิ คณุ พํอเทิงคุณแมํ ใหเ๎ งินล๎านไหลหลง่ั เขา๎ กระเป๋าเจ๎า... ให๎ม่ังมูล.......บุญนั้น.....ให๎หลั่งโฮม (กลอนลง) ...เดอ๏ .ฯ หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

346 กลอน ประวัติพระครศู ริ ธิ รรมนิเทศก์ ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2559 ประพันธใ๑ หก๎ บั พระราชประสทิ ธิคณุ รองเจ๎าคณะจังหวดั ขอนแกนํ (กลอนขน้ึ ) โอํยละนอ... จงั่ วาํ ซ้ําแล๎วซ๎อนเชญิ ฟ๓งกลอนอกี ตอํ ประวตั ิของหลวงพํอยังบอํ สุดบํเสย่ี ง ยงั มีเรอ่ื งอีกตํอไป ใสฮองๆ ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) ตอนท่หี น่ึงขอพักไว๎ ฟ๓งตํอไตํตอนทีส่ อง สวํ นทาํ นองและสาระ แล๎วแตํไผสิทําได๎ เรือ่ งตํอไปให๎มาฮู๎ เถงิ วนั ทเ่ี พิ่นบวช อปุ ช๓ ฌาย๑คูํสวดพร๎อม เฮาสฮิ ๎ูตํอไป (บทที่ 2) อปุ ๓ชฌายใ๑ หจ๎ อ่ื ไว๎ คือพระครูไพโรจนส๑ ารคณุ สวรรค๑น้นั เป็นนามของวัด ให๎จอ่ื จําเอาไว๎ มตี ํอไปอกี สองทําน คอื อาจารยผ๑ ม๎ู าสวด ยามมบี วชสติ อ๎ งใช๎ วินยั เว๎าตั้งแตํใด๐ (บทท่ี 3) ผู๎สวดขวาให๎จ่อื ไว๎ เพิ่นช่ือวําพระทองสา ถาวโรเปน็ ฉายา ให๎จอ่ื เอาเด๏อเจ๎า เพื่อนน้ั เนาในห๎อง วัดสวรรคอ๑ ารามใหญํ สวํ นพระนกั สวดซ๎าย กะเนายั้งอยูํฮํวมกัน (บทท่ี 4) นกั สวดซ๎ายวาํ นัน้ ช่อื พระเปี่ยม ภรู ปิ ๒ฺโญ สวํ นติ สสฺ เทโว เปน็ ฉายา หลวงพอํ เฮาให๎จําไว๎ บวชพระในวนั น้ัน คอื วนั จันทร๑ข้ึนหา๎ ค่าํ เปน็ เดอื นแปดอกี ซา้ํ ฤดฮู ๎อนกอํ นฝน (บทท่ี 5) จําไว๎เดอ๏ แมซํ ๎น เพ่ินบวชวันที่ ยีส่ ิบเอด็ เป็นเดือนกรกฎาคม ให๎หมํเู ฮาจํามน่ั สวํ นวําพ.ศ.น้ัน คือปสี องพนั หา๎ รอ๎ ยหนึง่ เณรทองพลู บวชพระแลว๎ ชาวบา๎ นกะชืน่ ชม (บทท่ี 6) แตคํ วามคิดบอํ เลิกล๎ม ตอ๎ งกลับสํูวัดศรนี วล 346 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

347 ตัง้ ใจเรยี น ป.ธ. สาม สอบเอากะเลยได๎ งานตอํ ไปทางหนา๎ การศึกษาของหลวงพอํ สอบ พ.ม.ส่ีชุดได๎ สมยั นัน้ ผ้นั ฮิตแฮง (บทที่ 7) แมํนสิทวํ มสิแล๎ง กะบํอเกีย่ วคอื ทํานา มีวิชาตดิ ตวั บํอหว่นั ภัยท้ังสน้ิ สอบปริญญาตรไี ด๎ พ.ธ.บ.อีกต่ืม มีแตํแนวเฮด็ ให๎ปลื้ม จนลมื เฒาํ แกํชรา (บทท่ี 8) การปกครองนี้หละปาู ย่ิงหนกั หนํวงพระเณรหลาย งานบรรยายงานสอน เกือบบํอมียามวาํ ง มีตารางแลงเช๎า หนกั บอํ เซาทําหน๎าท่ี พระเณรมเี กือบหา๎ ร๎อย เดก็ นอ๎ ยเกือบคร่งึ กัน (บทที่ 9) เปน็ เจา๎ อาวาสวาํ น้ัน ต๎องเครงํ ครัดการปกครอง อันที่สองเป็นเจ๎าคณะอําเภอ ต๎องตรวจการยามวําง ต๎องเดินทางออกไปเยย่ี ม ดแู ลในพ้ืนที่ ผูท๎ ําดีต๎องยกยํอง ผู๎ใดพ๐ รอํ งตอ๎ งชํอยชู (บทที่ 10) หลวงพํอเฮาเด๏อแมตํ ๎ู เพิ่นเป็นผบ๎ู รหิ าร เปน็ ประธานกลมุํ โรงเรียน ประริยตั สิ ามญั กลํุมทีเ่ จด็ เด๏อทําน มีผลงานดเี ย่ยี ม หาคนเทยี มกะยากอยูํ แมํนสวํ นกายสบิ อํ สู๎ แตํใจนั้นหมน่ื เปอร๑เซ็นต๑ (บทที่ 11) มเี รือ่ งทนี่ ําต่นื เต๎น สิเกดิ อยํูวดั ศรนี วล คอื จฬุ ามณเี จดยี ๑ มง่ิ เมืองทส่ี งู ลาํ้ เชญิ มาทาํ บญุ ไว๎ มาทําใจให๎สูงสงํ ความประสงคท๑ ่ีวําไว๎ สเิ ปน็ ได๎ดัง่ หมาย (บทท่ี 12) ขอเชญิ ละบาปฮ๎าย ใหต๎ ั้งตํอความดี จงั่ สมิ ีความสุข ทุกขค๑ ลายหายฮอ๎ น จตพุ รให๎สมมุํง มียศสูงมีศกั ดิใ์ หญํ... ให๎เงนิ ไหลหล่งั เข๎า กระเป๋าเจ๎าคูํซุคน...หเดอ๎ คนฟ๓ง... (กลอนลง) ละน๎า... หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 347 ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

348 กลอน ตอ้ นรบั นิสติ มมส. ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2559 (กลอนข้ึน) โอยํ เสยี งเอ๎ยแคนแฮนํ ๆฮาํ ว เปุาสงั วาททางลายยาว หมอลาํ จา๎ วลําทางลํอง คือเดกลักษณ๑ของซาวเฮาพี่นอ๎ งอีสานเคา๎ ฮากเดิม เสรมิ ความงาม...ละนา๎ (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) ขอกราบเรียนทกุ ทาํ นท่ีมาฮํวมในงาน เรม่ิ จากทํานอธกิ ารบดี ศาสตราจารย๑ ดร.สัมพนั ธ๑ ฤทธิเดชแหํง มมส.น้ี คณะบดีทกุ คณะทุกทําน คณาจารยพ๑ รอ๎มพรา่ํ ฉันราตรีศรีวิไลไดร๎ บั เกยี รติมาลาํ รับนสิ ิตรนุํ นอ๎ ง ปี 2559 มาโฮมเต๎าฮํวมกนั (บทท่ี 2) รนุํ นน้ี นั้ ซอ่ื วาํ ภูมรนิ รํุนเผิง่ 11 รวมเบด็ เสร็จ 12,593 คนท่เี ข๎าเรียนในปนี ี้ แมรํ าตรขี อสวัสดีและแสดงความยนิ ดดี ว๎ ยกบั นิสติ รุํนใหมํ ขอเป็นกําลังใจใหล๎ กู เตา๎ ที่เอ็นทรานซ๑ ผํานเขา๎ มา (บทที่ 3) เรม่ิ แรกนีส้ ิพาศึกษาเฮียนฮูห๎ มอํ งอยํขู องเฮา ยอํ เอาหมอํ งประวตั คิ วามเปน็ มา มหาวิทยาลยั มหาสารคามให๎จําไว๎ นับเป็นมหาวิทยาลัย ของรัฐแหงํ ท่ี 22 ของประเทศได๎ ในประวัตติ ามได๎อาํ น มศี ูนย๑กลางต้งั ไว๎บรหิ ารงาน อยพํู น้ื ทตี่ าํ บลขามเรียง หรอื ม. ใหมํบอกให๎ ประสานงานได๎เป็นอยาํ งดี (บทท่ี 4) เดมิ ทมี เี นื้อท่ี 197 ไรํ บอกไว๎ ตัง้ อยูํถนนนครสวรรค๑ ต. ตลาด อ.เมือง จ.มหาสารคาม แตเํ ดิมคราวกี้ มกี าํ เนิดมาจาก วิทยาลัยวิชาการศึกษา มหาสารคามนามวํา มาฮอดวันที่ 27 มีนา 2511 น้ีละน๎า ขยายการศึกษาเพ่มิ ต่ืมเติม (บทท่ี 5) จากน้นั เลยไดเ๎ พมิ่ ยกฐานะข้ึนตามมา เป็นมหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒโชติชํวงชัชวาล ฮํงุ เฮอื งเมืองบ๎าน อีกบดํ นบํนานฮอด พ.ศ. 2517 เลยแยกตัวมาได๎ มหาวิทยาลัยเอกเทศ ภายใต๎ชอ่ื มหาวิทยาลัยมหาสารคามเสียงลอื นามซื่อกอ๎ งคนยอ๎ งซําลอื (บทท่ี 6) จนวาํ มาฮอดมื้อวนั ที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2537 348 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

349 ความสาํ เร็จในการต้ัง เปน็ มหาวทิ ยาลัยฮอดสูํวันเดียวนี้ มีเน้ือท่ปี ระมาณ 1,300 ไรํรวมไว๎ เป็นวําเป็นมหาวทิ ยาลยั ทกี่ วา๎ งใหญํ โดยพระบาทสมเด็จพระเจ๎าอยูํหวั ทรงลงพระปรมาภไิ ธยในพระราชบัญญตั ิ ของมหาวทิ ยาลยั ได๎มีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา เลมํ ที่ 111 ตอนที่ 54 ก บอกให๎จารกึ ไวใ๎ สํใจ (บทท7ี่ ) ตราประจาํ มหาวิทยาลยั ให๎จ่อื ไว๎ คอื คอื ตราโรจนากร เปน็ สงิ่ ทน่ี ําออนซอน เพ่นิ รวบรวมสัญลกั ษณ๑แหงํ ความดไี ว๎ ใบเสมาคือส่งิ ทรงคุณคาํ ภูมิป๓ญญาอนั เลศิ คาํ พระธาตุนาดูนนนั้ นา๎ คือคุณธรรมคํา้ สํงสิง่ ดี (บทท่ี 8) สรุ ยิ รงั สี เปรยี บคือแสงสวําง สอํ งทางให๎เจริญฮํุงเฮืองใส สํวนลายขีดเปรียบเทียบใสํ ภมู ปิ ๓ญญา และมรดกทางวัฒนธรรมแหํงอีสานกก เคา๎ เอามาโฮมกันเขา๎ มคี วามหมายอันยิง่ ใหญํ เป็นเอกลกั ษณ๑ ประจํามหาวิทยาลยั บอกให๎เฮาควรได๎ใสํใจ (บทที่ 9) สํวนต๎นไมป๎ ระจํานนั้ คอื ต๎นคูณหรือต๎นราชพฤกษใ๑ หจ๎ าํ เอา สีประจาํ นัน้ คอื สเี หลอื ง-เทา นับเปน็ สมี งคลล้ํา สเี หลอื งหมายถงึ สีน๎อมนํา ความเจริญรํงุ เรอื ง ความดงี าม มาให๎อุดมสมบูรณ๑ ครบคูํ สีเทาหมายถึงความคิดที่รอบรู๎ หรือสตปิ ญ๓ ญาพร๎อมท่โี ปรํงใส (บทท่ี 10) วาทกุ รรมอัตลักษณ๑ประชาคม มมส.คอื ลูกธาตนุ าดนู ดอกคูนผลิตชอํ มอนํ้าชี ศรโี รจนากร สดุ ออนซอน อตั ลกั ษณ๑ของมหาวิทยาลัย คือ นิสิตตอ๎ งซอํ ยสงั คมและชมุ ชน เอาไว๎ เอกลกั ษณข๑ องมหาวิทยาลัยคอื การเป็นทเ่ี พิง่ ของสังคมและชมุ ชนความซํอย เหลอื เต็มที่ ศรโี รจนากรบงํ บอกแจง๎ แสดงไว๎ ใหเ๎ ฮด็ ดี (บทที่ 11) มคี ุณธรรมบอกกบั ภูมปิ ญ๓ ญาไว๎ ตอ๎ งบงั เกดิ แตผํ ลดี มีสติสัมปชญั ญะ ทุกเวลา บํเผลอพร่งั คําพระวาํ “พหนู งั บณั ฑิโต ชเี ว”ผม๎ู ีป๓ญญาพึงเปน็ อยูํเพอื่ มหาชน ตนเป็นทเี่ พิง่ ของตนเดอ๎ ลกู หลา๎ ตอนนี้เรียน ระดบั บณั ฑนิ ศกึ ษาแล๎วเดอ๎ เจา๎ ใหค๎ ดิ ฮํ่า ใหค๎ ดึ ฮอดผ๎หู ํวงนาํ คอื พอํ แมพํ ี่นอ๎ งอยํทู างผ๎ูหวํ งหา หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 349 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

350 (บทที่ 12) สํงลูกมาเฮียนฮู๎ วิทยะวิชาการ แมํนดนนานปานใด พํอแมเํ ฮากะคอยได๎ เพราะจิตใจทม๎ุ เทให๎ลกู หลานไปไดฮ๎ อดฝง่๓ กอํ นสเิ ฮด็ อีหยังโปรดได๎คิดถี่ถ๎วน ควรตรองไวใ๎ หถ๎ ใี่ จ (บทที่ 13) พํอแมํคอื ผใู๎ ห๎ เป็นธนาคารใหญขํ องเฮา บํหวังเอา คนื ตน๎ ทนุ หรือกาํ ไร ดอกเบ้ียกะฟรีบมํ ซี ้าํ ใหพ๎ ากนั คึดนํา ความหวํ งใยของผู๎คอยอยํทู างบ๎าน และคุณครูบาอาจารย๑ กะคอื คุณูประการ อันเลศิ ล้าํ เลอคาํ สุดทา๎ ยแมํราตรี ขอกราบอาราธนาสิ่งศักด์ิ ทีท่ รงสถิตในสากลโลกน้ี โปรดไดแ๎ พรบํ ารมีนําก๎ุมเลย่ี มนสิ ิตนกั ศกึ ษา และคุณครบู าอาจารย๑ ทกุ ๆทําน ใหส๎ ุขสราญทุกถ๎วนหนา๎ นาํ หาพ๎อแตํสิ่งดี... ไดเ๎ พ่ิมพูนเกียรตศิ กั ดศ์ิ รี เมอื งตักศลิ าเฮานาํ ... (กลอนลง) ละนา๎ 350 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

351 กลอน ถวายอาลัย นอ้ มเสด็จสสู่ วรรคค์ าลยั “พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดช” ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2559 (กลอน ขึน้ ) โอํย...อกเอ๐ย... อกค้ําครวญหวนสะอื้น งวกเหลียวหลังกลบั คืน เหน็ ฮอยมือของพอํ สดุ ซาบซึ้งหลายเดน๎ อ... พระมหากรุณาธิคุณอันล๎นพน๎ ลน๎ เกลา๎ ผองไทยเศร๎าทัว่ แผนํ ดนิ สดุ อาลยั องค๑ภมู นิ ทร...ละนา๎ (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) วําโอ๎นอ พน่ี ๎องเผําชาวไทยเอย๐ เมอื่ วนั ทีส่ ิบสามตลุ าคม ปีสองหา๎ หา๎ เกา๎ ไทยเหงาหงํวม ทรวงสลด พอฮูข๎ ําว การสวรรคต พระเจา๎ อยูหํ วั องค๑ท่ีเก๎า อกระทมตรมเศร๎า ฟูาหงอยเหงา เมฆหมอกหมํน เสียงปวงชนฮอ๎ งฮาํ่ ให๎ กึกกอ๎ งกํองนํา้ ตา (บทที่ 2) เปรยี บประดจุ ด่ังฟาู ๆ ผาํ ลงหวาํ งกลางใจ นํ้าตาไหลนองแผํนดนิ อาบรินฮําย๎อย ดวงตาเว็นเศร๎าสรอ๎ ย เหลียวขึน้ ฟูาแสงเหงาหงอย เหลยี วลงพ้ืนแผนํ ดนิ แกวงํ นํ้าในอแุ อํงข๎อน หนอง บงึ ฮ๎อน ทวั่ ทะลงั (บทที่ 3) ปรากฏการณค๑ ักแท๎ หนาวเหนบ็ แผํ เมฆบงั บด เหมอื นดั่งมีราชรถ พระอินทรล๑ อยลงมา ฮบั พระองค๑ข้ึนเทิงฟูา “หมอกธุมเกต”ุ น้สี ปิ รากฏขึ้น ยามมีเหตุการณ๑ อันยิง่ ใหญํ เปน็ สัญญาณบอกให๎ ปวงชนฮท๎ู ่ัวแผํนดนิ (บทที่ 4) วาํ องค๑ปรมินทร๑เสดจ็ แลว๎ เขา๎ สวํู ิมานสวรรค๑ ผองปวงชน เนืองนนั ๆ ใหฮ๎ าํ่ เฮนาํ ไท๎ พากันเททวงไห๎ นาํ พระองคจ๑ นอิดอํอน สุดทราบซึ่งออนซอน ในพระคณุ อันหาท่ีสดุ บํได๎ เหลําพสกนกิ รไห๎ แมํนฮา่ํ ไฮ...(เสียงสงู ) (บทท่ี 5 ขับเสภา) อันพระคณุ “พอํ ” น้มี ีตํอบุตร ปราชญ๑สมมุตเิ อาแผํนดินสน้ิ ทง้ั ผอง เปน็ ก๎อนหมกึ ระเรง็ รายดั่งหมายปอง ลงในทอ๎ งมหาสมทุ รสุดนะที แล๎วเอาเขาพระสุเมรุราช เปน็ ปากกาเคร่ืองวาดอกั ษรศรี หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 351 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

352 เอาท๎องฟาู เปน็ กระดาษวาดวจี มาเขยี นชชี้ มบญุ คุณ “บิดา” อนั หาทส่ี ดุ ไมํมี (บทท่ี 6) ในวโรกาสน้ี ข๎าพระพุทธเจา๎ หมอลําราตรศี รวี ิไล นายกสมาคมหมอลําจังหวดั ขอนแกํน…ขอเป็นตัวแทน หมํเู หลําศิลปนิ หมอลํา ดว๎ ยการทําความดนี อ๎ ม ยํางนําฮอยสานรอยตอํ ขอนอ๎ มเกลา๎ นอ๎ มกระหมํอม รําลึกในพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเดจ็ พระปรมินทร มหาภมู พิ ลอดุลยเดช เจ๎า ขอนอ๎ มเสด็จเข๎าสูํวมิ าน... (กลอนลง) สวรรค๑คาลยั ...ละนา๎ ... 352 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

353 กลอน ยกระดบั คุณภาพการศกึ ษาทมี่ ุ้งพัฒนา 7 ดา้ น ประพนั ธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2559 มอบให้ สสส. นาไปเผยแพร่ โดยการใช้เสยี งลาผ่านตัวละคร โครงการ ทวงคืนความสขุ และ ความสวยงามของอีสานให้กลบั มา (กลอนขนึ้ ) โอํย...เบิงเอ๐ยเบิ่งภาพหลังยังแสนเศร๎า คนอีสานบา๎ นเฮาใจสลดหดหูํ แตกํ อํ นมาเคยอยูํ พร๎อมเพียงหน๎าพี่น๎อง หลานหลอํ นอยูํเย็น…ละนา๎ (เนอื้ ในกลอน) (บทท่ี 1) บดั น้ีเป็นไปแหลว๎ คือเฮือแจวไกลตะฝ๓่ง ใจสลายเพพงั เหน็ ลูกหลานละถ่มิ ปะเฮือนยา๎ เข๎าสกํู รงุ ตาํ งคนก็ตาํ งมง๎ุ หวงั เมืองใหญขํ ายแรงาน หวัง เบิกบานอารมณ๑ หวงั ท่ีสุขสมใจเจ๎า อนจิ จาความหวงั กลายเป็นเศรา๎ ความซบเซามาแทนที่ หลงนาํ ไฟแสงสี เหล๎าบุหรี่ ถมทับเข๎า มอมเมาเจ๎าให๎วนํุ วาย (บทที่ 2) คนื มาบา๎ นแหงํ ซา้ํ ฮ๎าย ปานไฟนรกเผาผลาญ ปูุยําตายายเล้ยี งหลาน ถ๎าลูกคนื จากกรงุ กวา๎ ง ไฮํนาสวนทงั ปวง ท่ีเคยสร๎างกะกลับกลายแปรเปลยี่ น เผย้ี นไปเหมดิ อ๎อยต๎อย จํานาน๎อยกะบํยัง (บทที่ 3) ปุ๋ยเคมีใสํบยํ ั้ง เกิดเปน็ โรคนานา ปูปลาหอยตายแอแ๐ ส แมนํ บยํ งั พอดี้ โรคใหมํมมี าตอ๎ ง ผองคนเฮาดาระดาด ย๎อนประมาทบฮํ ๎ู สารพษิ รา๎ ยเอนกนนั ต๑ (บทที่ 4) พน้ี ๎องเอย ตอํ ไปหนี่ ซมุ เฮาตอ๎ งยึดหม้ัน ขยันเวยี กทํากิน อยูใํ นศลี สมภาร พํอแมํเฮาพาสรา๎ ง เอาทางสุจริตตง้ั ยึดความพอเพยี ง เปน็ ที่เพ่งิ ให๎งวกเหลียวหลงั ไปเบงิ่ ยํางนําครองของโบราณฮีตเค๎า แลว๎ เฮาสไิ ด๎อยํูซํมุ เย็น (กลอนลง) เหน็ ความงาม...ละน๎า... หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 353 ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

354 กลอน เทิดไท้ในหลวง รัชกาลทส่ี บิ ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2559 (กลอนขนึ้ ) โอ๎โอํย... ขอเอย ขอถวายเทดิ ไท๎ พระมหากษัตริย๑ไทยองคค๑ รองราชย๑สบื ตอํ ผู๎สบื สาน พระราชปณิธานของพํอ คือพระมหากษตั ริยไ๑ ทยรชั สมัยทสี่ ิบ สมเดจ็ พระเจ๎าอยูํหวั มหาวชริ าลงกรณ บดินทะระ เทพพะยะวะรางกรู (มหาวชริ าลงกรณ บดนิ ทรเทพยวรางกูร) ขอเทดิ ทลู น๎อมดว๎ ยเกล๎า ผองไทยเฮาฮํวมแซซํ ร๎อง เสยี งกกึ กอ๎ งทว่ั ทะลงั หวังความงาม...ละน๎า (กลอนเน้อื ใน) (บทที่ 1) วําโอนอ พี่นอ๎ งผองเผําซาวไทยเอย เมื่อวนั ท่ีหน่งึ ธนั วาคม ปสี องหา๎ หา๎ เกา๎ รับฟ๓งขําวจากทางการ ตามกฎมณเฑียรบาล ราชประเพณีเคา๎ ดว๎ ยพระบาทสมเดจ็ รัชกาลองค๑ทเ่ี กา๎ ทรงเสดจ็ สสํู วรรคาลยั ไปเนายัง้ ประทับอยูํ ผองหมเํู หลาํ พสกนกิ รไดฮ๎ ับฮ๎ู การสญู เสยี คร้ังใหญํหลวง (บทท่ี 2) มาบดั นี้ปวงชาวไทยตอ๎ งเตรยี มพรอ๎ ม การสืบราชสนั ติวงส๑ คงต๎องดาํ เนนิ ไปตามรฐั ธรรมนูญ ของกฎมณเฑยี รบาล ฮีตประเพณีบ๎าน ป๓จจุบนั กาลนี้ ขอน๎อมเกล๎าสดดุ ีพระเจ๎าอยหูํ วั องค๑ใหมํ ไทยถอื เปน็ หมดุ หมาย อันสําคัญในรชั สมยั ของรชั กาลท่ี 10 ไดเ๎ ร่ิมต๎นขน้ึ แล๎ว เปรยี บดวงแก๎วหนํวยใส (บทท่ี 3) โดยมีรับส่งั โปรดเกลา๎ ฯ ให๎ เฉลมิ พระปรมาภไิ ธย ไห๎ทรงพระนามวํา สมเด็จพระเจ๎าอยํูหวั มหาวชิราลงกรณ บดนิ ทะระ เทพพะยะวะรางกรู ขอเทดิ ทลู ไวเ๎ หนือเกลา๎ ซิทรงนําไทยเขา๎ ก๎าวสคูํ วามศรีวไิ ล ฟเู ฟ้อื งเฮอื งฮงุํ ซุมหมํูลุงและปาู หลานหลา๎ ได๎อยเูํ ยน็ (บทท่ี 4) พระองค๑ทรงเปน็ พระราชโอรส องค๑เดยี วแท๎ ของมหาราชภมู ิพล กบั สมเด็จพระนางเจา๎ สิริกิติ์ พระบรมราชนิ ี ทีป่ วงซนยอยอ๎ ง ทรงมีรชั ทายาท พนี่ ๎อง ส่พี ระองคถ๑ ๎วนถ่ี พระเชษฐภคินี คอื เจา๎ ฟูาอุบลรัตน๑ ผูเ๎ คา๎ เปน็ เอือ้ ยแหงํ พระองค๑ 354 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

355 (บทที่ 5) 355 สํวนพงศ๑พันธผุ๑ ูน๎ ๎อง นงนาถขนษิ ฐา ทเ่ี อ้ินวํา พระขนษิ ฐา ภคินี มอี ยํูสองพระองคแ๑ ท๎ แตํองคท๑ เี่ ป็นน๎อง รองลงไปคอื สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี บารมีเซง็ ซํา สํวนเจา๎ ฟาู จุฬาภรณวลัยลกั ษณ๑ วาํ น้ัน เปน็ องค๑หล๎านาถแพง (บทที่ 6) บญุ บารมแี ขง็ กลา๎ ทรงเกดิ มาเพื่อ เปน็ กษตั ริย๑ ความถนัดชาํ นาญ ในวิทยาการหลายด๎าน ทางการเมอื งการบา๎ น ขอหยิบเหตกุ ารณ๑มาลํารอ๎ งบอกเลาํ ตอน พ.ศ. 2519 ขอลําเว๎าเลําสฟํู ๓ง (บทท่ี 7) ในเหตกุ ารณ๑ครงั้ น้ัน ทรงเสด็จพระราชดาํ เนนิ เพ่ือทรงปฏบิ ตั ิ พระราชกรณยี ๑กจิ ออกปูองกันภัยฮา๎ ย ทีต่ าํ บลกกสะทอน อาํ เภอดาํ นซ๎าย จงั หวัดเลยเขตพืน้ ท่ี โดยบํมีความเกรงกลัว ตํอสถานการณอ๑ นั ตึงเครยี ดเกิดขึ้น บกํ ลัวยา๎ นหว่ันไหว (บทท่ี 8) ทรงเสดจ็ ฯ นํากําลงั ทหารออกตรงึ ไว๎ ในหน๎าท่กี ารปฏิบัติงาน ความทราบ ถึงหนํวยตรวจพิสูจน๑ทหาร ตกตะลึงจนตาคา๎ ง ทางด๎านศาสนากะทรงสร๎าง วดั วาอารามหลายแหงํ นํ้าพระทยั บํเหยี ดแห๎ง เตม็ ล๎นเปล่ยี มสํูยาม (บทที่ 9) ดา๎ นสาธารณสขุ กะบํเคยมองข๎าม ทรงซํอยสนพระทยั ทรงโปรดให๎ สร๎างโรงพยาบาล สมเด็จพระยพุ ราชทว่ั ไป ภาคกลางอสี าน เหนอื ใต๎ ถ่ินทรุ กันดาร บํวาํ ไกลหรอื ใกล๎ เสด็จไปบไํ หวหวน่ั ดงั พระราชดาํ รัสตงั้ หมนั่ ไดส๎ รรสร๎างตอํ สาน (บทท่ี 10) สบื พระราชปณิธาน สานรอยตํอ ของพอํ ไว๎ได๎แบบอยาํ งมาครบ สมกับวําเปน็ เจ๎าชายนักรบ ชาติทหารแนวหนา๎ เสยี งซําลือดังสะทา๎ น เฮด็ ตามตัง้ ปณิธาน อนั แนวํ แนคํ กั แหนํ เปน็ ม่ิงขวญั ไทยเทยี่ งแท๎ ประซา ซร๎องซนื่ ซม (บทที่ 11) สมพระนามฤากอ๎ ง พระมหาวชริ าลงกรณ ตามขั้นตอนพระราชกรณยี กิจ คดิ สร๎างสรรค๑หลายชน้ั ความสมั พันธก๑ ับตาํ งประเทศนนั้ ทรงชาํ นาญการเสริมสํง หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

356 โขงประเทศอ๎ายน๎อง ไดย๎ อยอ๎ งทัว่ ทะลัง (บทที่ 12) สาธุเดอ๎ ขอพระองค๑อยูํยง้ั ปกเกศปวงประชา ได๎เพิง่ พา บญุ บารมี องคก๑ ษตั ริยผ๑ ๎ูคูณคาํ้ ทรงนาํ พาพสกนิกรทว่ั ทกุ กาํ้ นําเมืองไทยใหห๎ มนั้ แกนํ ให๎พระองค๑ ใสฮองฮองเป็นแทนํ แกว๎ พาเมืองบา๎ นอยูกํ ระเสรมิ (กลอนลง) ขอพระองค๑ทรงพระเจรญิ ...ยง่ิ ยืนนาน...ละนา๎ 356 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

357 กลอน เปรียบเทยี บวฒั นธรรมเก่าใหม่ ประพนั ธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรีวไิ ล ปี พ.ศ. 2559 มอบให้ สสส. นาไปเผยแพร่ โดยการใชเ้ สียงลาผา่ นตัวละคร โครงการ ทวงคืนความสขุ และ ความสวยงามของอีสานให้กลบั มา (กลอนขนึ้ ) 357 โอํย...ออนซอนเอย ออนซอนดินออนซอนหญ๎า ออนซอนวนั เวลา มันหันปนิ้ แปรเปล่ยี น หมุนเวยี นมาฮอดมอื้ น้ี แล๎วผันป้นิ เปล่ยี นหนี ของโบราณที่เคยมี...ละน๎า... (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) วาํ โอนํ อ... วฒั นธรรมยคุ นหี้ ากตํางเกําคราวหลัง มีแนวพาเพพงั ตาํ งกนั กบั คราวก้ี ป๓ญหามถี าโถมเข๎า คุกคามเฮาฮอดบ๎านซํอง ลูกหลานเฮาเจ๎าพน่ี อ๎ ง ฟง๓ ไวใ๎ ห๎ฮ่ําฮอน (บทที่ 2) ออนซอนหลายแตกํ ฮ้ี ตี เกาํ ครองหลัง ปุยู ําเฮาปลกู ฝ๓งสง่ิ ดงี ามไว๎ ขอยกยอมาฟง๓ พอไดเ๎ ป็นตัวอยําง ถนนหนทางแตกํ ้ีเฮ็ดเพอ่ื ให๎ คนเดินไดแ๎ ละลอ๎ เกวยี น (บทท่ี 3) สมํู ื้อเบดิ เผยี่ น มาสร๎างใหร๎ ถราเดิน ทางเครื่องบนิ กะเหาะเหินเซ่ินบนเทงิ ฟูา ใช๎เวลาเพยี งหนอํ ยกะถึงจุดหมายไดต๎ ามวํา ถามถงึ คาํ ใชจ๎ าํ ยนนั้ แพงตามขัน้ สงิ่ สํา่ บาย (บทที่ 4) พวกเจ๎านายเพิ่นเบกิ ไดใ๎ นสํวนราชการ น้นั กะคืองบประมาณภาษเี ฮาชาวบ๎าน การอยูกํ ินคราวกม้ี ีหยังกะแจกจําย ยายพ่นี ๎องพวกเพือ่ นเฮือนใกล๎ได๎แบงํ กนั (บทที่ 5) ปปู ลาไปไกํมานน้ั แลกเปลีย่ นกันกิน ทรัพย๑ในดินสนิ ในนา ปลาในหนองเฮด็ เอาบมํ ซี อื้ บํคอื คนสมยั นีใ้ ช๎แตํเงินเป็นใหญํ ขอกันกนิ กะบไํ ด๎คอื คราวกี้เกําหลงั หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

358 (บทที่ 6) ตงั้ แตกํ ีก้ ารเฮ็ดไฮนํ าสวน บํได๎กวนเงนิ ในถง เพราะซํอยกนั เอาแฮงได๎ ใช๎งัวควายเป็นหลกั ไว๎ ในการไถการคาด คาดไถแตํละบาท ปปู ลาไหลหลง่ั วึ้น เตน๎ นาํ กน๎ กอ๎ นข่ีไถ (บทที่ 7) เกบ็ มาใช๎เฮด็ กับขา๎ ว เลําน๎องพีม่ ากนิ ผกั ตํานลิ นําฮ้ัวสวน และพืชผักในน้าํ เกิดตามธรรมชาติชน้ั เกบ็ กนิ กนั บํซอ้ื จําย ขีว่ วั ควายกะเปน็ ปุย๋ ใสขํ ๎าวพชื ผักพร๎อมได๎อยาํ งดี (บทท่ี 8) ส๎มู ้อื นี้ใชผ๎ ัดใชร๎ ถไถนา ปปู ลาตายยอ๎ นไถตดั หนอํ ยสมิ โี ตบ๎อน ซมุ ปลาขํอนกะหายหนีมิดจหี่ ลี่ ตายย๎อนสารเคมี ยาฆําแมงป๋ยุ ใสขํ ๎าวทซ่ี มุ เจา๎ ใสลํ ง (บทที่ 9) ขอลาลงปลงไว๎ ให๎พี่นอ๎ งทบทวนใจ ฮําเทื่อได๎เกิดคุณคํา คอยฟ๓งตอนตอํ หน๎าแหงํ หนากว๎างคกั กวําหลัง เดอ๎ คนฟ๓ง... (กลอนลง) ละน๎า... 358 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

359 กลอน โครงการสาธารณสขุ (โรคเร้ือน)ในอปุ ถมั ภ์ขององค์พ่อหลวงไทย ตอนท่ี 1 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2559 เพอ่ื นาไปแสดงในโครงการ นอ้ มถวายอาลัย“พระบาทสมเด็จ พระ ปรมินทรมหาภมู ิพลอดลุ ยเดช” (กลอนข้นึ ) องค๑เอย องค๑“พระบาทสมเดจ็ พระปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช” ไท๎ เหนือหวั ไทยลน๎ กระหมอํ ม ทรงเป็นจอมพระมหากษัตรยิ ๑ผเ๎ู กํงกลา๎ พาไทยข๎าม ผํานทุกขเ๑ ข็น เหน็ ความงาม...ละน๎า (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) วําโอ๎นอ พี่นอ๎ งเผาํ ไทยเฮาเอ๐ย ขอนอ๎ มถวายเทดิ ไทอ๎ าลยั แดพํ ํอหลวงไทย พระองค๑ทรงเสด็จสูํสวรรคาลยั บญุ สํงคืนเมอื ฟูา ธ สถิตในดวงใจไทยท่วั หล๎า ปวงประชาไดฮ๎ อนฮาํ่ คิดอํ่าล้ําอําหลํ่า นาํ ความดที พี่ อํ สร๎างถางทางใหย๎ าํ งนํา (บทท่ี 2) ทรงเปน็ ทิพย๑อนั เลิศลํ้า ในหมํเู หลาํ พระสกนกิ ร อมตะคาํ สอน ของพระองค๑ยังคงที่ ทรงดํารสั ตรสั ช้ี และพระบรมราโชวาท โครงการพระราชดํารขิ ององคพ๑ ระบาท คณานับบํได๎หลายลน๎ กวําสี่พนั (บทที่ 3) ในโอกาสน้ีนนั้ ขอน๎อมกลําวสดุดี นําเอา พระราชกรนียกิจ สํวนพระองค๑ออกมาเว๎า ทํานพระองคท๑ รงเฝาู คอยดูแล ทว่ั ทุกถนิ่ ดนิ แดนไทยใหญกํ ว๎าง ปวงชนได๎รบั ทวั่ ถึง (บทที่ 4) แสนออนซอนซาบซ้ึง ทางดา๎ นสาธารณสุข สดุ ท่พี รรณนา ขอยกมาบางตอน สวํ น ไดส๎ วํ นพระองคท๑ รงงานไว๎ ในพทุ ธศักราช 2489 สํวนพระองค๑ทรงงานไว๎ เปน็ ปีทโี่ รคเรือ้ น ระบาดไปถงึ ทว่ั พระเจา๎ อยูํหัว เสด็จพระราชดาํ เนินไปพบพอ๎ อาการไข๎แพรํขยาย (บทที่ 5) ทรงวิตกนําการเปน็ โรคร๎าย ทกุ ขเวท แสนลําเค็ญ และมองเห็นการไกล ดว๎ ยหํวงใยพระทยั ฮ๎อน หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 359 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

360 ผ๎ปู วุ ยโรคเรือ้ นกะหลบซอํ นบยํ อมให๎หมอมารักษา เลยพาใหร๎ ะบาดต่ืม กายเปน็ โรคเศรา๎ ซมึ สังคมรังเกียจพรอ๎ มกลวั ย๎านหวาดผวา (บทที่ 6) มาทางภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนือน้ี กะเปน็ ที่เวทนา ขอยกมาปรารภ สูํฟ๓งพอฮู๎ อยทูํ างเขตท่ีจงั หวดั ขอนแกํนนัน้ โครงการของพระองค๑ทาํ น ช่ือวาํ โรงพยาบาลสริ นิ ธร บา๎ นโนนสมบูรณเ๑ ป็นที่ตั้งใหฟ๎ ๓งบนั้ บอํ นตอํ ไป ชือ่ วาํ โรงพยาบาลสิรินธรบอกให๎ ใผกะฮท๎ู ่วั ทกุ คน (บทที่ 7) ตําบลโนนสมบูรณ๑ อําเภอบ๎านแฮดเปน็ ทต่ี ้งั จงั ขอนแกนํ แดนอีสาน พระองค๑ทรง อุปถัมภง๑ บประมาณ สวํ นหนง่ึ ในโครงการนี้ เปน็ สถานท่ีการรักษาพยาบาล และการบาํ บดั รกั ษาโรคตดิ ตอํ และสงเคราะห๑ ผู๎ท่ปี ุวยโรคเรื้อน แหํงเดยี วนี้ภาคอีสาน ในโครงการ ด๎านสาธารณสขุ ไทยเฮา (กลอนลง) ละนา๎ ... 360 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

361 กลอน โครงการสาธารณสขุ (โรคเรือ้ น)ในอปุ ถมั ภข์ ององคพ์ ่อหลวงไทย ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2559 เพ่ือนาไปแสดงในโครงการ น้อมถวายอาลยั “พระบาทสมเดจ็ พระ ปรมินทรมหาภมู พิ ลอดุลยเดช” (เนอื้ ในกลอน) (บทที่ 1) มาบดั นี้ - ทาํ นพระองค๑ทรงพระกรุณาโปรดเกล๎า ในการพระราชทานนาม เริม่ แรกนัน้ ช่อื วาํ “สถาบันราชประชาสมาสยั ” ใว๎รักษาชาวบ๎าน พระมหากรุณาธิคณุ ” พระองคท๑ ํานสุดประมาณเหลือสกิ ลําว ซาวประชาแซรซ๎ อ๎ ง ยอยอ๎ งสาธุนาํ (บทท่ี 2) เปน็ บุญคุณอนั ลกึ ล้ํา หนุนค้ําซอํ ย ปวงประชา แตํอตั รา ของผูป๎ วุ ยโรคเรื้อนหลาย เลยต่มื ขยายงานเพ่มิ เสริมอตั ราแพทย๑รกั ษาคนไข๎ ขยายโรงพยาบาล พรอ๎ มพระราชทานตั้งชอ่ื ใหมํ ชอ่ื วาํ “โรงพยาบาลสิรนิ ธร” บอกไว๎ แตํตอนนั้นสบื ตอํ มา (บทที่ 3) เมอ่ื วันที่ 2 มนี าคม ปี 2015 มกี ารตรวจจบั ขอทาน ปริมาณการถกึ จับสวํ นหลาย สอิ ยํู ในนคิ มบ๎านโนนสมบรู ณน๑ ี้ สถานพยาบาล ณ ที่น้ี ทแ่ี รกเปน็ สถานจํายยาให๎คนปวุ ย ด๎วยการไข๎โรคเร้ือนรกั ษาไดแ๎ คทํ เุ ลา (บทที่ 4) สรา๎ งปมดอ๎ ยใหพ๎ อํ แมลํ กู เต๎า ที่เนาฮวํ มเฮอื นเดียวกัน ข๎อสาํ คัญน้ันคอื ผลกระทบ เร่ืองทํามาหากนิ พรอ๎ ม ชีวติ ตรอมตรมเศร๎า เหงาหงอยในหัวใจ คือคนไขบ๎ ฮํ ู๎ซวํ ง สํวนวาํ โครงการหลวง หรือรฐั บาลซํอยให๎ กะพอไดเ๎ ฮด็ กิน (บทที่ 5) การท่ีทุกขบ๑ ํส้ิน คือการปุวยทางหัวใจ เป็นภาพสะทอ๎ นอยูํในใน บอํ าจเผยออกมาได๎ ไปทางใดคนหยันยอํ วําโรคสงั คมรงั เกยี จ เครียดในในใจโศกเศรา๎ เหงาวนั มื้อผาํ นไป (บทท่ี 6) ความทราบถึงพระบาทไท๎ ไดร๎ บี เรํงจัดโครงการ มอบให๎ฝุายบรหิ าร กระทรวงสาธารณสุข และทุกคนหนํวยงานน้ี ให๎มีการทํางานรวํ ม กับองคก๑ าร อนามัยโลก หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 361 ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

362 ความทุกโศกเทื่อนี้ พระองค๑เจ๎า เฝูาหวํ งหลาย ยอ๎ นสายบญุ คนไทยมี (กลอนลง) ละน๎า... 362 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

363 กลอน โครงการสาธารณสขุ (โรคเรื้อน)ในอปุ ถัมภ์ขององคพ์ อ่ หลวงไทย ตอนท่ี 3 ทานอง ลาทางยาว ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2559 เพอื่ นาไปแสดงในโครงการ นอ้ มถวายอาลัย“พระบาทสมเดจ็ พระ ปรมินทรมหาภมู ิพลอดุลยเดช” (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) ในตอนน้นั – คณะทํางาน ต้งั โครงการน้ขี ้นึ ในระยะ 12 ปี ทํานพระองคท๑ รงมี ความหวํ งใยโครงการนี้ ให๎เหลอื ไว๎ 8 ปี การรกั ษาโรครา๎ ย ขจัดไปให๎เรงํ ดวํ น และเหน็ ควร ทรงรับเอาโครงการโรคเรื้อนไว๎ มาหนนุ คาํ้ ซอํ ยซู (บทที่ 2) บญุ กศุ ลสํงย๎ู หมูเํ หลําปวงประชา นบั จากน้ันเปน็ ต๎นมา โรคเร้อื นหายหนีไกลบมํ มี าใกล๎ ชาวนคิ มตาํ บล โนนสมบรู ณ๑เคยฮ๎องใหเ๎ สยี ใจมาแตํกํอน ตํอมาเซาเดอื ดร๎อน ปานปดิ ถิม่ โรคภัย (บทที่ 3) ยอ๎ นฮมํ โพธไิ์ ทรกว๎าง กกใหญใํ บดก บารมปี กคุม หํุมหอํ เอาซุมชาวบ๎าน อาวสานโรคเร้อื น เลือนรางหนี โดยบมํ ีหมํองอยํู ยอ๎ นพระบารมี องคพ๑ อํ หลวงซอํ ยย๎ู ซคู าํ้ ใหอ๎ ยํดู ี (บทท่ี 4) มาฮอดเทําสมูํ อ้ื นี้ ผาํ นพ๎นหํวงแหํงความทุกข๑ กายใจสุขสดใส โรคภยั บมํ าต๎อง โดยเฉพาะพน่ี อ๎ ง ชาวนิคม โนนสมบูรณ๑ ไดห๎ ัวยิม้ เตม็ อิม่ งามปานพิมพ๑หลํอไว๎ โรคภัยพน๎ พาํ ยหนี (บทท่ี 5) พระบารมีอนั ลน๎ พ๎นล๎นเกล๎า ทรงเฝูาหํวงปวงประชา หาทส่ี ุดคณุ ความดี แมนํ บมํ ีเทยี บเทยี มได๎ ในพระราชกรณีกิจพระองค๑ทาํ น สพ่ี ันกวาํ โครงการสาํ เร็จแล๎วลุลวํ ง นําเมอื งไทยโชตชิ ํวง ฟเู ฟื้องฮํุงเฮือง (บทท่ี 6) โครงการเศรษฐกิจพอเพียงฟูเฟ้ือง ฟาู กระเด่ืองดินไหว เสยี งชัยโยดงั ไกล ทั่วโลกากอ๎ ง จนนานาประเทศยอ๎ ง ยกใหเ๎ ป็นจอมมหาราชา ผเู๎ กงํ กลา๎ ยิง่ ใหญํ เปน็ องค๑เดยี วทสี่ หประชาชาตติ ง้ั ให๎ พระนามก๎องเกียรติคุณ หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 363 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

364 (บทท่ี 7) บญุ เกดิ มมี ากลน๎ ได๎ซ๎นฮมํ ธงไทย เผ่ิงใบบญุ พระมหากษัตรยิ ๑ตรา ผ๎ูเปย่ี มบุญคนู คํา้ ขอทําความดไี ว๎ เพือ่ ตอบสนอง องค๑ลน๎ เกล๎าเผาํ ไทย โดยการเทิดไทพ๎ ระองค๑ ผก๎ู ํอต้ังผนื แผนํ ดินใหอ๎ ยยูํ ง้ั ขอฝ๓งแนํนไวแ๎ กํนใจ (กลอนลง) บุญผลาไทยม.ี ..ละน๎า... 364 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภมู ิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

365 กลอน ประวตั แิ ละส่งวญิ ญาณคณุ แม่ครปู ระดษิ ฐา ปญั ญาชมุ ตอนท่ี 1 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2559 ใช้กับนโยบายรฐั (กลอนขนึ้ ) โอยํ ละนอ... ละวําโอนํ อ อนจิ งั สังขารขอํ น คิดถงึ ตอนคณุ แมํครูประดิษฐา ปญ๓ ญาชมุ เราอยูตํ ๎ุมแตํคราวกํอน บดั น้ีฮอดบ้ันบํอน แมํมาจากพีน่ ๎องไปแลว๎ บํตําวมา อนจิ ังวตสงั ขารา...ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) ขอกราบเรยี นทุกทาํ นประธานใหญใํ นงาน รวมประสานโอมกันขสูํ ํูคนในวันนี้ ฉันราตรีศรีวิไลได๎รบั ฉนั ทานมุ ัติจากเจ๎าภาพผูใ๎ ห๎เขียนกลอนซ๎อนตอํ เลําประวัตคิ ุณแมํครปู ระดษิ ฐาเพยี งยํอๆพอใหฮ๎ ูท๎ วั่ กนั (บทท่ี 2) บดั นีน้ ้นั ขอบอกเลาํ ความเปน็ มา ของคณุ แมคํ รูประดษิ ฐา ป๓ญญาชมุ ผจู๎ ากไปคราวนี้ คุณแมํเกิดวนั ท่ี 12 มกราคม 2476 อยูทํ ่บี ๎านโคกลําม ตาํ บลและอาํ เภอบรบือ จงั หวดั มหาสารคาม (บทที่ 3) เป็นบตุ รคนทีส่ ่ี ในเจ็ด ของคณุ พอํ อ๎าย กบั คณุ แมพํ รหม สมศรใี ส มอี า๎ ยนอ๎ งเจด็ คนด่ังน้สี ิขอเวา๎ อยํฟู ง๓ ผ๎ทู ่ยี ังมชี ีวิต น่ีเป็นนอ๎ ง คือรอ๎ ยตาํ รวจตรี เพียรศกั ด์ิ สมศรีใส และ คุณแมํสวัสดิ์ เลี้ยงพรหม ทีย่ งั มีชีวิตอยูํ การศกึ ษาของแมคํ รจู บชนั้ ประถมศกึ ษาอยํู โรงเรียนประชาบาลวัดบ๎านนํา้ คาํ บ๎านโนนสงู หมอํ งน้ี อยูํทางพ้เี ขตอดุ ร (บทที่ 4) ตอนตอํ มาจบมัธยมอาชวี ะทโ่ี รง เรียนการชาํ งสตรี ปจ๓ จุบันคือวิทยาลยั อาชวี ะศึกษาอุดรนี้ ปี 13-15 เขา๎ ศึกษาอบรมวชิ าชุดครตู อํ จบ ป.ก.ศ. ทีว่ ิทยาลยั ครู หรือ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรซมุ ื้อยดึ ถอื หมั่นอาชพี ครู (บทท่ี 5) ไดน๎ ําเอาความฮ๎ไู ปสูต๎ ํอชวี ติ สอบบนั จตุ ิดขา๎ ราชการครแู ตํ พ.ศ.2496 ขอยกมาพอฮ๎ู อยโํู รงเรียนบา๎ นหัวขวั ต.บา๎ นเพยี อ.กุดจับนัน้ เร่มิ เงินเดือน 30 บาท หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 365 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

366 ปี 2497 มาดํารงตําแหนํงครูจตั วา ณ ต.บ๎านตาด เงินเดอื น 40 บาท แตํกก้ี ะดแี ท๎ สําวาํ หลาย (บทท่ี 6) ปี 2505 สอบเลอ่ื นขนั้ ได๎ในตาํ แหนํงครูตรี มเี งนิ เดอื นฮอด 650 บาท พ๎ุนละเดอ๎ ตอนนนั้ ปี 2517 สอบเลือ่ นข้นั ดํารงตําแหนงํ ครสู ามญั ตรี มเี งนิ เดอื น 1,550 บาทดงั วาํ สวํ นป2ี 518 นั้น ได๎เลือ่ นขั้นเป็นตําแหนงํ ครใู หญํโท (บทที่ 7) และครโู ทระดับ 2 มเี งินเดอื น1,750 บาท ความสามารถได๎เลอื่ นขั้นขยับขึ้นยศสงู ได๎สมความมาดมงํุ ในหนา๎ ท่กี ารงาน รวมอายุราชการได๎ 41ปี 4 เดอื น กับ 21 วัน แตดํ ํารงคงไว๎ สุทธเิ งนิ เดอื นได๎ 14,780 ถว๎ น ประมวลความสามารถมเี หลือล๎นที่สิกลําว ต้งั แตคํ ราวเริม่ ต๎นจนเทาํ กระท่งั กาล (บทท่ี 8) สวํ นรางวลั ประกาศเกียรตคิ ุณกะเพิม่ พนู หลายดา๎ น ทั้งหน๎าท่ีราชการ งาน หลวงงานราชเอาใจใสํ ในชวี ติ ครอบครัวกะสรา๎ งความอบอุนํ ให๎ บมํ ีได๎ขาดเขิน (บทท่ี 9) เอน้ิ วาํ มคี วามพรอ๎ มดํารง ชีวิตเสมอมา มีบุตรและธิดา 8 คน เกิดมารวํ ม รวมความดที แี่ มํครูประดิษฐา สร๎าง ทางงานหลวงงานราช ความสามารถครบรอบด๎าน การสรรคส๑ ร๎างตอํ สาน บุญบญุ ของ แมํครปู ระดิษฐา...เรามี... (กลอนลง) ละน๎า... 366 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

367 กลอน ประวตั แิ ละสง่ วญิ ญาณคณุ แม่ครปู ระดษิ ฐา ปญั ญาชุม ตอนท่ี 2 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรวี ิไล ปี พ.ศ. 2560 ใช้กบั นโยบายรฐั (กลอนขึ้น) โอํย...ละนอ... ฟง๓ ประวัติ ตอนต๎นของคนดศี รลี ้าํ คาํ หนั มาฟ๓งตอนสองของคุณแมํครปู ระดษิ ฐา ป๓ญญาชมุ ทํานน้ี ความดีลน๎ ลืน่ ประมาณ...สานความงาม...ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) วําโอนอ... เพือ่ นรวํ มงานและเพอ่ื นบ๎านกะฮกั ฮอํ พอใจ จิตใจงามผํองใสตํอเพื่อนฝงู ลงุ ปูา เปน็ คนดีช้ันแนวหนา๎ พาชุมชนสงู สงํ การดํารงในชีวิตเฮด็ ตามคองฮตี เค๎า กกเหงา๎ ฮอํ มธรรม (บทท่ี 2) ใจประเสริฐเลศิ ลํา้ เป็นโตอยํางทางดี เป็นผมู๎ ีจิตอาสาพาชุมชนโนนสงู หุงํ เจริญมาได๎ การประพฤติตนการบําเพ็ญประโยชนต๑ ํอสํวนรวมเฮด็ ให๎พาบา๎ นเมอื งเฮอื งฮงํุ ทํานุบาํ รงุ ซํอยคํ้าทางดา๎ นศาสนา (บทที่ 3) เปน็ บุคคลนําหนา๎ พานอ๎ งพ่เี ฮด็ ความดี เพม่ิ ศกั ดศิ์ รเี กียรติคุณตอํ ชุมชนชาวบ๎าน เหน็ ประจกั ษ๑ในทกุ ด๎าน คุณแมํครปู ระดษิ ฐาใจเป็นทาน (บทท่ี 4) ให๎ลกู หลานสบื สานตํอ ขอสังเขปเพยี งยํอๆ ยอยํองเชิดชู เป็นคุณูประการอนั ใหญํย่ิง คณุ ประโยชนต๑ อํ สาธารณะ บดั น้กี ารเวลาจาํ ไลละ ตอ๎ งหํางไกลไลเวน๎ การเจ็บเปน็ ปุวยไข๎บมํ ีไผฮู๎มากอํ น (บทท่ี 5) บัดตกมาฮอดบัน้ บอํ น ตอน พ.ศ. 2559 ความซมึ เศร๎าผัดเกิดมี จากวันที่ 27 ธันวาคม เกดิ อาการเจ็บทอ๎ งแนนํ หนา๎ อกอยํางรุนแรง แพทย๑แถลงจากการวินิจฉยั ได๎สรปุ ตามนี้ มอี าการหายใจขัดข๎อง ต๎องอาศยั ออกซเิ จนเข๎ามาซํอย คอยระวังโรคแทรกซ๎อน หมอคอยเฝาู เบิ่งแงง หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว 367 ศูนย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

368 (บทที่ 6) ผลสุดทา๎ ยฮู๎ชดั แจง๎ ตามเรื่องท่หี มอเห็น วาํ แมเํ ปน็ มะเร็งตบั พร๎อมอาการนํ้าทวํ มปอด และหายใจหํอมตรอม อํอนลา๎ ลงถึงสุดท๎าย อนจิ จาโรครา๎ ยมาทําลายชวี ติ แมํ สดุ สยิ อื้ ไวค๎ กั แท๎ทีมหมอได๎ซํอยเหลอื (บทที่ 7) เมือ่ วนั ท่ี 11 ม ค. ปี 2560 ฮอดนาทสี ุดทา๎ ย ในเวลา 4 ทมุํ กับ 15 นาที เป็นยามทีแ่ มํลับลํวง ถ่ิมอาการทงั ปวงบหํ วํ งหลงั และหน๎าสงบน่งิ ละสูํอัน (กลอนลง) ขอใหด๎ วงวิญญาณ สูํสุคตภิ พอนั สุงสุดเด๎อ คุณแมํครปู ระดษิ ฐา ป๓ญญาชมุ เอ๎ย...ละนา๎ ... 368 หนงั สือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

369 กลอน มุทติ าจิตร อาจารย์ ดร.เสาวภา สุขประเสรฐิ และอาจารย์ดร. นฤมล ปญั ญาวชโิ รภาสทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2559 (กลอน ขึ้น) โอํยละนอ... เสียงเอ๐ยเสีงลําเสยี งแคนยงั บํส้นิ เสียงผัดฮีฮํา่ เอกลักษณ๑คําลาํ มีหลายล๎นถ่ินอสี าน หวานอารมณ๑...ละนา๎ (เนอ้ื ในกลอน) (บทท่ี 1) ขอกราบเรยี นทกุ ทํานท่ีมาฮวํ มในงาน ทํานอธิการบดี พร๎อมคณะคณาจารย๑ จากม.ราชฎัชเลยมาฮํวมงานวันนี้ ฉันราตรีศรีวไิ ลถือเป็นเกียรติอยํางยง่ิ ไดมาในนามศษิ ย๑เกํา เลยสิขอบอกเลําความเป็นมายอํ ๆ ในงานน้สี ูฟํ ง๓ (บทที่ 2) ต้ังชือ่ งานข้นึ ไว๎ คืองานใหญํ มุฑติ า ทุกคนมาดว๎ ยความมจี ติ พลอยยนิ ดี ในลาภยศสรรเสรญิ ของผู๎เกษียณในคราวนี้ มีอาจารย๑ ดร.เสาวภา สุขประเสรฐิ และอาจารย๑ดร.นฤมล ป๓ญญาวชิโรภาส เลยสขิ ออนญุ าตเลาํ ประวตั ิยอํ ๆ พอไดฮ๎ ท๎ู วั่ กัน (บทท่ี 3) อาจารย๑ ดร.เสาวภาผนู๎ ี้นน้ั เกดิ เม่ือปีพศ.๒๔๙๘ บอกให๎ฮู๎ภมู ิลาํ เนาอยจูํ ังหวดั เลย เคยทํางานเปน็ ครูตัง้ แตํ ปี พศ.2519 ฮอด พศ.2559 ณ ป๓จจุบันนี้ ท่ที ํางานปจ๓ จุบนั อยูํคณะมนษุ ยศาสตรแ๑ ละสงั คมศาสตร๑ ม.ราชภัฏเลยหมอํ งอยูํ การศกึ ษาเรยี นรู๎ ปรญิ ญาตรี โท เอก พร๎อมนาํ น๎อมแตสํ ่งิ ดี (บทที่ 4) จบปริญญาตรีจากวิทยาลัยครมู หาสารคาม บอกใหแ๎ ล๎วเลยไดต๎ ํอโท ปรญิ ญาโทสถาบนั เทคโนโลยแี หงํ เอเชีย จงั หวดั ปทมุ ธานนี นั้ - และชน้ั ปริญญาเอก จบจาก มหาวทิ ยาลยั นอ็ ตธมั เบียร๑ ยูไนเตด็ คิงดอ๎ ม เดอ๎ ทําน รางวลั จากการทํางานไดร๎ ับ เคร่ืองราชอิสริยาภรณม๑ ากล๎น จนมาเว๎านบั บํไหว ทาํ นทส่ี องบอกให๎ คอื อาจารย๑ นฤมล ปญ๓ ญาวชิโรภาส ทาํ นนีเ้ กิดเมอ่ื พ.ศ. 2499 ป๓จจุบันภูมลิ ําเนา อยทํู ี่บา๎ นกุดโง๎งจงั หวัดเลยนน้ั ด่งั กนั (บทท่ี 5) ทีท่ าํ งานปจ๓ จุบนั มหาวิทยาลัยราชภฏั เลยนั้น คณะมนษุ ยศาสตรแ๑ ละสงั คมศาสตร๑ สาขาวิชาการพฒั นาชุมชน (บทท่ี 6) จบปริญญาตรี คณะศิลปศาสตร๑เอกภาษาญีป่ ุน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร๑ ได๎รบั เกยี รตินิยมมากมายหลายลน๎ เปน็ บคุ คลจิตอาสาซํอยให๎สงั คมไทยไว๎จติ ใจบํไหวหว่ัน หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 369 ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

370 ทาํ นอาจารย๑ นฤมล นีก้ ะรบั รางวัล เครอ่ื งราชอิสรยิ าภรณ๑มากลน๎ คอื ด๎ามดั่งกัน (บทที่ 7) เรอื่ งคณุ ความดนี ั้นบอํ าจอํานครรณนา เปน็ ครบู าอาจารย๑ ท่ีสั่งสมความได๎ ฉันราตรศี รวี ิไลนี้ กะคือศิษย๑กน๎ กฎ ของทาํ นอีกคนหน่ึง ความรู๎สกึ ซาบซ้ึงทงั้ สองทํานบหํ าํ งหาย (บทท่ี 8) ครูผจู๎ ุดประกายให๎แตเํ รยี นอยํู ป.ตรี จนวําฉนั ราตรไี ด๎ศกึ ษากา๎ วมาเรียนจบระดับ ปรญิ ญา ปรชั ญาดุษฎบี ัณฑิต หรอื วาํ จบ ดร.ฮอด ณ ป๓จจุบันนี้ ฉนั ราตรีขอนอบนอ๎ ม เขียนกลอนลาํ มุทติ า มายนิ ดีนําสองทาํ น สองอาจารย๑ คือคณุ ปุ ระการอันเลิศล้ําขอลําร๎องสํงพร ... (กลอนลง) ละน๎า 370 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

371 กลอน ยกระดบั คุณภาพการศึกษาท่มี ุ้งพฒั นา 7 ดา้ น ประพนั ธโ์ ดย แมค่ รู ราตรี ศรวี ไิ ล ปี พ.ศ. 2559 ใช้กบั นโยบายรัฐ (กลอนขน้ึ ) โอํยละนอ...ฟูาเอย๎ ฟูาฮ๎องข๎วมอยาํ ลมื ความหมอลําวาํ งานประชมุ สมั มนา ยกระดบั คุณภาพการศึกษามอื้ นี้ ตอ๎ งดแี ท๎คักแนํนอน...ละน๎า (กลอนเนอ้ื ใน) (บทที่ 1) ขอกราบเรียนทุกทํานท่ีมาฮวํ มในงาน เรม่ิ จากทํานประธาน ทํานศกึ ษาธิการ คณะครอู าจารยพ๑ รอ๎ ม หนูธนิษฐา ขอน๎อมลาํ ในเรื่อง นโยบาย ทํานรัฐมนตรีทงั 7 อยาํ ง ทางคุณยายราตรีศรวี ิไลนนั้ ได๎ แตงํ กลอนใหท๎ อํ งจํา (บทที่ 2) ทาํ น ผอ.บวั เรยี น อโรคยนันท๑ นั้น เป็นฝุายใหข๎ ๎อมูล และสนบั สนนุ ใหห๎ นูมาลาํ ฟอู น ฟ๓งเป็นกลอนในเรือ่ ง ยกระดบั คณุ ภาพ การศกึ ษา มุ๎งพฒั นา ๗ อยาํ ง ด๎านที่ 1 แมํนแนวทาง การพัฒนาครู ด๎วยการพฒั นาโปรแกรม TEPE (ทอี พี ี อ)ี บอกให๎จําไว๎ใสํใจ (บทที่ 3) ดา๎ นที่ 2 นั้นได๎ เรียนผํานเครือขาํ ยอินเทอรเ๑ น็ต ดีแอลไอที (DLIT) มลู นธิ กิ ารศกึ ษาทางไกลผํานดาวเทยี ม, วังไกลกังวลให๎สํูคนเรยี นไว๎ หรอื ผาํ น DLTV (ดแี อลทวี ี) มลู นิธิการศกึ ษาทางไกลกะไดผ๎ าํ นทวี ีเดอ๎ ทาํ น ด๎านท่ี 3 มง๎ุ เน๎นการอาํ นออกเขยี นไดใ๎ หเ๎ ดก็ ไทยฮ๎ทู ัว่ กัน (บทท่ี 4) ด๎านท่ี 4 นั้นกจิ กรรมลดเวลาเรียน สรา๎ งทักษะนอกห๎องเรียนเฮียนเพ่มิ เติมตมื่ นอกเวลา ดา๎ นที่ 5 ลดความเลือ่ มลาํ้ ทางการศกึ ษา พัฒนาสายอาชีพในโรงเรียน ช้ัน ประถมและมัธยมให๎เรียนไว๎ ด๎านท่ี 6 การใช๎สอื่ และติดตามผลผลิตใน การพัฒนาคุณภาพทางการศึกษา นั้นกะสําคัญย่ิงใหญํ ดา๎ นที่ 7 มง๎ุ เน๎นการใชภ๎ าษาหลายภาษา รอบครอบไว๎ เฮาสไิ ดเ๎ กงํ กวําเขา (บทที่ 5) ถึงเวลาตอ๎ งยาํ งเข๎า ประชาคมอาเซียนได๎อยํางบํอายไผ ขอฝากคุณครูทั่วไทยใหใ๎ สํใจเบง่ิ เดก็ นอ๎ ย หนูขอถอยกลอนไว๎ คันผดิ ตกขออภัยทํานผู๎ฮไ๎ู ว๎กํอน ตอนตอํ ไปแมนํ ภาษาอาเซียน สิลําเตย๎ ยําวสํฟู ๓ง... (กลอนลง)ละนา๎ หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 371 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

372 กลอน สง่ ดวงวิญญาณ แมท่ องดี นนทอ์ าสา ตอนที่ 1 ประพันธโ์ ดย แม่ครู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2559 (กลอนขนึ้ ) บญุ เอ๐ยบญุ บุญกุศลทเี่ คยสร๎าง ขอจงเป็นหนทาง ใหแ๎ มํทองดี ได๎เท่ยี วไตํ สภํู พภมู ิ สุคติท่วี าดไว๎ อยูํในห๎องปุองวมิ าน แดนสวรรค๑เมอื งแมน...ละน๎า... (เนอื้ ในกลอน) (บทท่ี 1) อนั นี้ ทํานผ๎ูฟง๓ เอย..ขอกราบเรยี นทุกทํานประธานใหญํในงาน พร๎อมญา ติวงศว๑ าน มาสํงสการในวันนี้ ฉันราตรศี รีวไิ ล ไดร๎ บั ฉันทานุมดั จากเจ๎าภาพทาํ นให๎ มาลาํ กลอนฮอนฮํ่า นําประวตั ิ ผ๎วู ายชนม๑ เพียงยํอๆ มาขอแตม๎ แตงํ กลอน (บทที่ 2) อนจิ จัง สงั ขารขอํ น อยํามัวนอนหลบั ใหลชีวิตใกลส๎ ิหม่นิ หมอํ สายนะทีบํคอยรอ วันเวลาบอํ ยถูํ า๎ จวนจอ๎ หมํอแกํกาล (บทที่ 3) หม่ันมองเบ่งิ รอบด๎าน การเกิดแกเํ จ็บดับ ฮอดเวลาพญาโยมสมิ าฮบั แมนํ หลกี หนี กะนาํ ค๎น ไปบกํ ลบั หลบั บฟํ นื้ ฝนื บํมหี นีบพํ ๎น สังขารคนมนั จริงแหนํ พวกพอํ แมํพ่ีน๎อง ให๎ตรองถ๎วนฮํา่ ฮอน (บทท่ี 4) หวนนบั กลบั ตําวยอ๎ น ฮอนฮํา่ คืนหลงั อนจิ จัง ทุกข๑ขงั อนตั ตา บเํ ทย่ี งตรงคงไว๎ เกิดมีเจบ็ มไี ข๎ ภัยวบิ ตั ิทัง้ ส่ี ความเกิดแกํเจบ็ ตาย แมํนจ่งั ใด๐กต็ อ๎ งพ๎ออีหลี เฮาหลีกเลีย้ งบไํ ด๎ ต๎องไปหน่ั ดงั่ กัน (บทท่ี 5) บัดน้บี น้ั ขอสงั เขปความเป็นมา คุณแมทํ องดี นนท๑อาสา เกิดทบี่ า๎ นเหลํายงู อ.จตรุ พกั พมิ าน จ.รอ๎ ยเอ็ดนน้ั เดอ๎ ทาํ น อยตูํ ํอมาพํอกับแมํพาย๎ายบา๎ น มาจงั หวัดขอนแกํน เป็นหลักแกน พาพนี่ อ๎ งกํอตง้ั แปรงสรา๎ งถน่ิ สถาน (บทท่ี 6) เปน็ กลุมํ แรกทบี่ กุ เบิกต้ังบ๎าน ช่ือวาํ หนองสะแบง ขึ้นตําบลละหานนา เขตอําเภอแวงนอ๎ ย เปน็ ผ๎คู อยบําเพ็ญสร๎าง ศีลธรรมมาตลอด แตํต๎นฮอดมือ้ สุดท๎าย ทําสรา๎ งแตํสง่ิ งาม (บทท่ี 7) 372 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

373 คุณความดีทีแ่ มํสร๎าง หลายหลากคณานับ ประทับใจของลูกหลาน และทกุ สวํ นงานของชาวบา๎ น การด๎านศลี ทานสร๎าง ทางพระพทุ ธศาสนา กะศรัทธายิ่งใหญํ ฮอยมือแมํสร๎างไว๎ ลูกหลานได๎สบื ตอํ สาน (กลอนลง) สดุ ประมาณความดีงาม...ละน๎า... หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 373 ศูนย์กำรเรียนภมู ิปญั ญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

374 กลอน ส่งดวงวิญญาณ แมท่ องดี นนท์อาสา ตอนที่ 2 ทานอง ลาทางยาว ประพนั ธ์โดย แมค่ รู ราตรี ศรีวิไล ปี พ.ศ. 2559 (กลอนข้นึ ) โอํย...ละนอ ฟ๓งเอย๎ คอยถ๎าฟ๓งบทซ๎อนตอนสองสิได๎วํา แมทํ องดีนนท๑อาสา เป็นคนดเี ลิศลํ้า ขอนาํ มาเว๎าเลําสํูฟง๓ ...ละนา๎ ... (เนอ้ื ในกลอน) (บทที่ 1) เปน็ คณุ ูปการ อันใหญยํ ่ิง ของคณุ แมํทองดี เห็นประจกั ษ๑ เปน็ ศกั ดิศ์ รี แกํชุมชนชาวบ๎าน ฮกั ลกู หลาน ทุกถว๎ นหนา๎ เปน็ คนจติ อาสาใจเอือ้ เฟอ้ื เพอื่ แพรํ การทํางานน้นั เปน็ หมอตาํ แย อยํปู ระจําหมํบู ๎าน คนวานเอิ้นซอํ ยบํเซา (บทที่ 2) ถอื ฮตี ครองของเคา๎ จารตี ประเพณี แมทํ องดี เป็นคนจติ แจมํ ใสโรคภยั บมํ าใกล๎ จนวาํ อายไุ ด๎ 91 ปี ข๎ามลวํ ง จัง่ คอํ ยมีอาการ เปน็ วนิ ๆ งํวงๆ คอื ไข๎โรคชรา (บทที่ 3) มีอาการแนํนหนา๎ อกนาํ พร๎อม หายใจบลํ ํวงลมขัดคา วันท่ี 6 ธนั วา ซุมลูกหลานไดพ๎ าไปรักษา อยโูํ รงพยาบาล ท่ีอําเภอแวงน๎อย หมอคอยดอู าการไข๎ สรุปได๎วาํ เป็นโรคชรา กบั วาํ โรคสมองฝอุ ตํอมาตอนหา๎ ทํมุ หนั ใจแนนํ ขึ้นบํเซา (บทท่ี 4) หมอเลยไดส๎ ํงเขา๎ รกั ษาตํอท่ีโรงพยาบาลศูนย๑ บุญของคุณแมํทองดี นนท๑อาสา คงสร๎างมาฮอดเพยี งนี้ หมดวิธหี มอซอํ ยแล๎ว เบิดสแํู นวยาดี ทีแ่ พทยห๑ มอเพ่ินหาใสํ แตํราํ งกายแมํสูตํ อํ ไมไํ หว ปลํอยหวั ใจ ใหล๎ มปราณขาดสน้ิ ดบั ขันธห๑ ๎าบหํ วํ งหยัง (บทท่ี 5) แมขํ อปลงอณิจงั วางสงั ขารละไว๎ประมาณ 18 นาฬิกา ของวันที่ 7 เดือนธันวา แมจํ ากลาไลราํ ง วางความโศกเศร๎าให๎ ลูกหลานหํวงอาลยั นําการสูญเสียไป โดยบํมมี อื้ กลับตําว ได๎แตํคดิ ถงึ คราว เคยไดป๎ ากได๎เวา๎ ตนเจา๎ มาดวํ นไล (บทที่ 6) เหลือแตํชื่อกลบั คุณความดีฝากไว๎ ในพื้นแผนํ ปฐพี สวํ นสงั ขารไลหนี บํมีเหลอื ไว๎ 374 หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว ศนู ย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร

375 หมํเู พิ่นไปขายคา๎ ยังไดม๎ เี วลาคนื บา๎ นคนื ซํอง ไปขายขา๎ วขายของ ยังไดก๎ ลบั ตําวโคง๎ คืนบ๎านถ่นิ สถาน (บทท่ี 7) ไปทํางานยังมมี ื้อ คอยนับวนั สกิ ลับมา พอฮอดวันเวลา กะตาํ วมาตามเว๎า อันน้ีหยงั นอเจ๎า มาหนีไกลเอ้ินบกํ ูํ แมทํ องดีหนจี ากหมํู ปลํอยให๎ญาตพิ ีน่ ๎องหมองเศรา๎ หมํนใจ (บทท่ี 8) ฝากความเศร๎าโศกให๎ กบั ผ๎ูอยํทู างหลัง ให๎ผูย๎ ังไดโ๎ ศกา หํวงหาอาลยั เจ๎า ญาติอยหูํ ลัง ขอโฮมเต๎า อทุ ิศบญุ หนุนตอํ ขอดวงวญิ ญาณจํงรบั ร๎ู มาเอาไวร๎ บั สวํ นบญุ .. เด๎อพอํ เอย... (บทที่ 9) แมํนวํามีสงิ่ วุน๎ ตันปุองขวางทาง ใหม๎ แี นวพาถาง ฝุาฟ๓นมาจนได๎ วิญญาณแมทํ องดี ซเิ นาใน นําผนื ดนิ ผนื หญ๎า หึออยตํู ามภผู าอยูํทํงนาฮวั่ ใฮํ คนั ไดย๎ นิ เสยี งลาํ ไปเฮยี กเอ้นิ ชอเชญิ เจ๎าดวํ นมา (บทที่ 10) มื้อนีเ้ จ๎าภาพศรทั ธา ได๎อุทิศบญุ กุศลให๎ แมนํ วาํ ดวงวญญาณเจ๎าสอิ ยํูทางใส เชิญมาเอารบั ไว๎กํอน มารับเอากองบุญแล๎วจง่ั กลบั ตาํ วย๎อน ไปลอยขน้ึ สสูํ วรรค๑ซัน้ ดอกหนําเด๎อ แมํทองดี นนทอ๑ าสา (กลอนลง) เอย๎ ...ละนา หนังสือรวมกลอนลำทำงยำว 375 ศูนย์กำรเรียนภูมิปัญญำไทย แม่ครู ดร. รำตรีศรวี ิไล บงสิทธิพร