“อินทรวิเชียรฉันท์” เป็นชื่อที่เรียกตามแบบไทย แต่ในคัมภีร์วุตโตทัย ท่านเรียกว่า “อินทรวิเชียรคาถา” เป็นติฏฐุภาฉันท์ ฯ “ติฏฐุภา” แปลว่า “ฉันท์ที่เบียดเบียนความไม่ไพเราะในฐานะ ๓ คือ ต้นบาท, กลางบาท และปลายบาท” ฯ“อินทรวิเชียร” แปลว่า “คาถาที่เหมือนคทาเพชรของพระอินทร์ เพราะมีเสียงหนักในหนต้นตลอดหนปลาย” เป็นคาถา ๔ บาท ๆ ละ ๑๑ คำ มีสูตรว่า “อินฺทาทิกา ตา วชิรา ชคา โค” แปลความว่า “คาถาที่มี ต คณะ ต คณะ ช คณะ และครุลอย ๒ ชื่อว่า “อินทรวิเชียร” ในการบัญญัติฉันท์ไทยนั้น ท่านนำสูตรดังกล่าวมาเป็นสูตร โดยนำมาเพียง ๒ บาท แล้วปรับปรุงให้เป็น ๔ วรรค เพราะมีบาทละ ๑๑ คำ จึงเรียกว่า “ฉันท์ ๑๑” แล้วเพิ่มสัมผัสเข้า คือ คำสุดท้ายของวรรคที่ ๑ ส่งสัมผัสไปยังคำที่ ๓ ของวรรคที่ ๒, คำสุดท้ายของวรรคที่ ๒ ส่งสัมผัสไปยังคำสุดท้ายของวรรคที่ ๓, และคำสุดท้ายของวรรคที่ ๔ ส่งสัมผัสไปยังคำที่พร้อมจะรับในบทที่จะแต่งต่อไป มีแผนผังและตัวอย่างดังนี้ Hits: 215 ห้องแต่งกลอนตามฉันทลักษณ์มีกติกาไม่เหมือนห้องอื่น...รบกวนอ่านก่อนนะครับ โดยคลิ๊กที่นี่อินทรวิเชียรฉันท ๑๑ กฏ 1. บทหนึ่งมี 2 บาท บาทหนึ่งมี 2 วรรค วรรคหน้ามี 5 คำ วรรคหลังมี 6 คำ รวมบาทหนึ่งมี 11 คำ จึงเรียกว่า ฉันท์ ๑๑ 2. ครุ-ลหุ : คำที่ 3 ของวรรคหน้า กับคำที่ 1 ที่ 2 และที่ 4 ของวรรคหลังเป็นลหุ นอกนั้นเป็นครุ 3. ส่งสัมผัสแบบกาพย์ คำสุดท้ายของวรรคที่ 1 สัมผัสกับคำที่สามของวรรคที่ 2 (เป็นสัมผัสไม่บังคับ แต่ถ้ามีจะทำให้ฉันท์บทนั้นไพเราะยิ่งขึ้น) และ คำสุดท้ายของวรรคที่ 2 สัมผัสกับคำสุดท้ายของวรรคที่ 3 สัมผัสระหว่างบท คือคำสุดท้ายของวรรคที่ 4 ของบทแรก จะต้องสัมผัสกับ คำสุดท้ายของวรรคที่ 2 ในบทถัดไป 4. ความนิยม อินทรวิเชียรฉันท์ นิยมใช้แต่งข้อความที่เป็นบทชมหรือบทคร่ำครวญนอกจากนี้ยังแต่งเป็นบทสวด หรือพากย์โขนด้วย คำครุ ได้แก่คำที่ประสมด้วยสระเสียงยาวในแม่ ก กา เช่น กา ตี งู กับคำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้นหรือยาวก็ได้ที่มีตัวสะกด เช่น นก บิน จาก รัง นอน และคำที่ประสมด้วยสระ อำ ไอ ใอ เอา ซึ่งถึอว่าเป็นเสียงมีตัวสะกด คำลหุ ได้แก่คำที่ประสมด้วยสระเสียงสั้นในแม่ ก กา เช่น จะ ติ มุ เตะ และคำที่ใช้พยัญชนะคำเดียว เช่น ก็ บ่ ณ ธ นอกจากนี้คำที่ประสมด้วย สระอำ บางทีก็อนุโลมให้เป็นคำลหุได้ เช่น ลำ คำลหุ เวลาเขียนเป็นสัญลักษณ์ ใช้เครื่องหมายเหมือนสระอุ แทน ตัวอย่าง ธมฺโม หเว รกฺ- ขติ ธมฺมจารึ ชนใดหทัยอิง สติยึดประพฤติธรรม ซื่อสัตย์วิรัติชั่ว บมิกลั้ว ณ บาปกรรม เว้นทิฏฐิสารัม ภกิเลสและโทษผยอง พร้อมกายวจีจิตร สุจริตพินิจตรอง ธรรมแลจะคุ้มครอง นรนั้นนิรันดร ให้ปราศนิราศทุกข์ ประลุสุขสโมสร หลักฐานสถาพร ธุระกอบก็เกิดผล ธรรมแลจะแผ่กั้น และก็กันมิให้ตน ตกต่ำถลำจน เจอะอบายวิบัติเขว ฉตฺตัง มหนฺตัง วิย วสฺสกาเล เหมือนเมื่อวสันต์เท ชลหลั่งถะถั่งสาย ร่มใหญ่ผิกางกั้น จะประกันมิเปียกกาย ธรรมดุจร่มหมาย เฉพาะธรรมจารี เหตุนี้ประชาชาติ ละประมาทประพฤติดี ยึดธรรมประจำชี วิตเถิดประเสริฐแล ที่มา : www.kruwallapa.com และ หนังสืออ้างอิง รศ.วิเชียร เกษประทุม,2550,ลักษณะคำประพันธ์ไทย,สำนักพิมพ์พัฒนาศึกษา,หน้า 22,139 ส่งผลงานการแต่งอินทรวิเชียรฉันท์ 11 ของนักเรียน ที่เว็บบอร์ดนี้ โพสเมื่อวันที่ : 31 ต.ค. 2557,11:33 น. ความเห็นที่ 14. โพสเมื่อวันที่ : 26 มี.ค. 2565,09:12 น. ความเห็นที่ 13อินทรวิเชียร์ฉันท์ 11 โพสเมื่อวันที่ : 23 มี.ค. 2565,11:06 น. ความเห็นที่ 12โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,21:16 น. ความเห็นที่ 11โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,21:15 น. ความเห็นที่ 10โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,21:12 น. ความเห็นที่ 9โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,21:10 น. ความเห็นที่ 8โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,20:55 น. ความเห็นที่ 7โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,20:50 น. ความเห็นที่ 6โพสเมื่อวันที่ : 18 มี.ค. 2565,20:44 น. บุญกรรม ธ ค้ำชู เสนาะหูสราญใจ พ่อแม่และไมตรี รชนีอุดมไซร้ ดั่งแสงสว่างใส หฤทัยเจริญงาม โพสเมื่อวันที่ : 12 มี.ค. 2558,19:20 น. ความเห็นที่ 4ควรคิดพินิจหา จะประสบภิรมย์รื่น สามารถแนะนำทาง ระตินางกระจ่างชื่น ความรู้จะยั่งยืน มนชื่นสราญใจ โพสเมื่อวันที่ : 12 มี.ค. 2558,17:27 น. ความเห็นที่ 3ชื่อเปรมฤดีนี้ เสนาะดีมิขัดหู ชายชอบจะแอบดู มิเหมาะสมเพราะเป็นหญิง ชื่อเล่นนะชื่ออ๋อม ศิริพร้อมประเสริฐยิ่ง หน้าตาสิสวยยิ่ง บริสุทธิ์เหมาะเด่นดี โพสเมื่อวันที่ : 12 มี.ค. 2558,16:31 น. ความเห็นที่ 2ชื่อนี้ นะว่าฉัน ทตินั้น สุขีล้น ฟังแล้ว มิน่าเบื่อ สละเนื้อ และชีพตน ส่วนรวม มิหวังผล ก็ประจักษ์ เพราะความดี โพสเมื่อวันที่ : 06 พ.ย. 2557,07:11 น. ความเห็นที่ 1
|