แม้ว่า "ภูเขาไฟปะทุ" จะเป็นภัยที่ดูไกลตัวสำหรับคนไทย แต่แท้จริงแล้วภูเขาไฟปะทุสามารถสร้างผลกระทบได้ไกลหลายร้อยหลายพันไมล์จนเรานึกไม่ถึง บางครั้งมาในรูปแบบของ "แผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิ" ที่เราคุ้นเคยกันดี ในวันนี้ ALTV จึงอยากพามาเรียนรู้และทำความเข้าใจเบื้องต้นเกี่ยวกับภูเขาไฟไปด้วยกัน Show 🌋ภูเขาไฟคืออะไร ?ภูเขาไฟ (Volcalno) คือ ช่องเปิดที่พบได้บนแผ่นเปลือกโลกหรือดาวเคราะห์ที่ทำให้หินหนืด (Magma) ฝุ่นละออง ก๊าซ และเถ้าถ่านภูเขาไฟ สามารถเล็ดลอดขึ้นมาตามช่องเปิด หรือบริเวณปล่องภูเขาไฟ (Volcanic crater) จุดที่มักเกิดภูเขาไฟจะอยู่ตามแนวรอยต่อระหว่างแผ่นเปลือกโลก โดยเฉพาะบริเวณ “วงแหวนไฟ (The ring of fire)” จุดที่ตั้งของแนวรอยเลื่อนขนาดใหญ่ในอาณาเขตมหาสมุทรแปซิฟิก มีความยาวประมาณ 40,000 กิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ประเทศกว่า 31 ประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา บราซิล แคนาดา โคลัมเบีย ญี่ปุ่น และอินโดนีเซียซึ่งใกล้กับประเทศไทยเรามากที่สุด บริเวณวงแหวนแห่งไฟ ถือได้ว่าเป็นจุดที่มีภูเขาไฟมากที่สุดในโลก คาดว่ามีราว ๆ ถึง 452 ลูก และร้อยละ 75 ของภูเขาไฟทั้งหมดที่นี่ยังคงคุกกรุ่นมีโอกาสปะทุในอนาคต โดยภูเขาไฟที่มีชื่อเสียงในบริเวณวงแหวนไฟ ได้แก่ ภูเขาไฟฟูจิ ประเทศญี่ปุ่น ภูเขาไฟกรากะตัว (Krakatoa) ประเทศอินโดนีเซีย และภูเขาไฟโปโปคาเตเปตล์ (Popocatépetl) ประเทศเม็กซิโก ฯลฯ 🌋ประเภทของภูเขาไฟเราสามารถแบ่งแยกภูเขาไฟออกได้ 3 ประเภท ได้แก่
🌋ภูเขาไฟปะทุ (Volcanic eruption)ภูเขาไฟปะทุ เกิดจากการเคลื่อนตัวของหินหนืดดันตัวขึ้นมาสู่พื้นผิวโลก โดยจะนำเอาทั้งไอน้ำ ฝุ่นละออง เถ้าถ่านและแก๊สต่าง ๆ ขึ้นมาสู่ชั้นบรรยากาศ ก่อนการปะทุไม่นานจะมีสัญญาณเตือนล่วงหน้า เช่น เกิดเสียงดังคล้ายฟ้าร้องติดต่อกัน แผ่นดินไหว พื้นดินบริเวณภูเขาไฟบวมหรือลาดเอียงผิดปกติ โดยทั่วไปแล้วการปะทุของภูเขาไฟ แบ่งออกได้ 2 แบบ ได้แก่ ปะทุพ่น (Effusive) คือการที่ลาวาค่อย ๆ ไหลออกมาจากปล่องภูเขาไฟไปตามที่ลาดชัน และ ปะทุระเบิด (Explosive)คือ การระเบิดแบบพุ่งสูงขึ้นไปบนชั้นบรรยากาศ ซึ่งถือว่าเป็นแบบที่อันตรายกว่าแบบพ่น โดยระดับความรุนแรงของการปะทุ ยังสามารถแบ่งออกได้อีกหลายแบบ โดยจะมี 4 ระดับย่อย ๆ ที่พบเห็นได้มากสุด คือ
🌋รูปทรงภูเขาไฟภูเขาไฟสามารภแบ่งตามรูปทรงได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
🌋ผลกระทบจากภูเขาไฟปะทุ
นอกจากเกร็ดความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับภูเขาไฟที่เรานำมาฝากกันแล้ว รายการ สังคมสนุกคิด จากช่อง ALTV ช่อง 4 ทีวีเรียนสนุก ได้นำเกร็ดความรู้ดี ๆ อีกมากมายที่เกี่ยวข้องกับภูเขาไฟ เช่น วิธีการสังเกตหินภูเขาไฟ การเอาตัวรอดจากภูเขาไฟปะทุ และสาระน่ารู้อื่น ๆ อีกมากมายที่เกี่ยวข้องกับภัยพิบัติทางธรรมชาติ สามารถรับชมต่อได้ที่ รายการ สังคมสนุกคิด ตอน ภูเขาไฟ <คลิก ที่มา: National geographic
|