การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

     Flowchart หรือผังงาน เป็นเครื่องมือแสดงขั้นตอน หรือกระบวนการทำงานที่กระชับ เข้าใจง่าย โดยใช้สัญลักษณ์ที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน และใช้ข้อความสั้น ๆ อธิบายข้อมูล ผลลัพธ์ คำสั่ง หรือจุดตัดสินใจของขั้นตอน และเชื่อมโยงขั้นตอนเหล่านั้นด้วยเส้นที่มีลูกศรชี้ทิศทางการทำงานตั้งแต่เริ่มต้นจนจบกระบวนการ1

 หลักการ การเขียนผังงาน (Flowchart) 

  1. ผังงาน (Flowchart) จะต้องมีจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดเสมอ โดยเลือกใช้สัญลักษณ์แทนการสื่อความหมายอย่างเหมาะสม และมีคำอธิบายในสัญลักษณ์สั้น กระชับ เข้าใจง่าย หากต้องการอธิบายรายละเอียด ให้ใช้หมายเลขหรือตัวอักษรกำกับ และอธิบายต่อในเอกสารเพิ่มเติมแทน
  2. ใช้ลูกศรเป็นตัวกำหนดทิศทางการทำงาน จากบนลงล่าง จากซ้ายไปขวา โดยเรียงตามลำดับเหตุการณ์ รูปสัญลักษณ์ทุกตัวต้องมีลูกศรเข้าและออก ยกเว้น จุดเริ่มต้นจะมีเฉพาะลูกศรออก จุดสิ้นสุดจะมีเฉพาะลูกศรเข้าเท่านั้น

 ประเภท Flowchart ที่ใช้บ่อย

  1. Top – Down คือ การเขียนกระบวนงาน (flow) เรียงลำดับจากบนลงล่าง แบ่งเป็น 3 ลักษณะ คือ
    • Sequence (ตามลำดับ) เป็นการเขียนแบบไล่ทำไปทีละลำดับ ไม่มีการแยกเส้นทางเลือก
    • Selection (ทางเลือก/เงื่อนไข) เป็นการเขียนที่มีการเลือก หรือการตัดสินใจ
    • Iteration (ทำซ้ำ) เป็นการเขียนที่มีการกลับไปทำซ้ำในบางขั้นตอน
  1. Swim Lane diagram การเขียนกระบวนงาน flow จากซ้ายไปขวา ใช้ในกรณีที่มีความเกี่ยวข้องกับหลายบุคคล หรือหลายส่วนงาน สามารถใช้ Top-Down ทั้ง 3 รูปแบบมาเขียนรวมใน Swim Lane diagram ได้

     การเขียนผังงาน เป็นการบันทึก ถ่ายทอด สื่อสารขั้นตอนการทำงานระหว่างบุคคลหรือหน่วยงาน ทำให้ผู้ปฏิบัติเห็นกระบวนงานในภาพรวม สะดวกต่อการพิจารณาลำดับขั้นตอนในการทำงาน การตรวจสอบความถูกต้อง และการปรับปรุงขั้นตอนของกระบวนงานอย่างเป็นระบบ และการเขียน Flow แบบ Swim Lane diagram ทำให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลหรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง เห็นบทบาทหน้าที่ของแต่ละส่วนงานอย่างชัดเจน อย่างไรก็ดีผังงานอาจไม่ทำให้เห็นความสำคัญของแต่ละขั้นตอน เนื่องจากผังงานจะบอกเพียงลำดับขั้นตอน แต่จะไม่แสดงรายละเอียดทั้งหมดได้ชัดเจน จึงอาจต้องมีคำอธิบายรายละเอียดเพิ่มเติมเป็นเอกสารแนบ

     ถ้าทุกหน่วยงานเข้าใจและสามารถเขียน flow การทำงานของตนเองได้ อาจทำให้เห็นโอกาสในการพัฒนาทำให้สามารถพัฒนาขั้นตอนการทำงาน หรือรวมบางขั้นตอนที่ซ้ำซ้อนให้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น รวมทั้งเป็นการบันทึก ถ่ายทอด หรือใช้สื่อสารกระบวนการทำงานในหน่วยงานหรือระหว่างหน่วยงานได้

ดาวน์โหลดบทความ >> การเขียนผังงาน (Flowchart) (7158 downloads)

เอกสารอ้างอิง
     1. วิโรจน์ ชัยมูล และสุพรรษา ยวงทอง. (2558). “ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ“. บริษัท โปรวิชั่น จำกัด, กรุงเทพฯ.

เรียบเรียงโดย
นางสาววิจิตรา  นุชอยู่
งานจัดการความรู้ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

ร่วมส่งกำลังใจให้เจ้าของผลงาน

[Total: 12 Average: 3.6]

Views : 72,555

   

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

                  มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับความหมายของผังงาน
ประโยชน์ของผังงาน ประเภทของผังงาน วิธีการเขียนผังงานที่ดี
และสัญลักษณ์ต่างๆ ในการเขียนผังงาน

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

   3.1 ความหมายและประโยชน์ของผังงาน

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

   3.2 ประเภทของผังงาน

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

   3.3 วิธีการเขียนผังงานที่ดี

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

   3.4 สัญลักษณ์ที่ใช้ในการเขียนผังงาน

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด
 

              • ผังงาน คือ การเขียนอธิบายขั้นตอนวิธีการทำงานในลักษณะของรูปภาพ
              • ผังงาน คือ แผนภาพที่มีการใช้สัญลักษณ์รูปภาพและลูกศรที่แสดงถึงขั้นตอนการทำงานของโปรแกรมหรือระบบทีละขั้นตอน รวมไปถึงการไหลของข้อมูลตั้งแต่แรก จนได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ
              • ผังงาน เป็นเครื่องมือหนึ่งของการออกแบบโปรแกรมที่เป็นที่นิยมใช้ เนื่องจากมีการใช้สัญลักษณ์ในลักษณะของรูปภาพ ทำให้สามารถเห็นลำดับขั้นตอนวิธีการทำงานได้ชัดเจนกว่าการอธิบายขั้นตอนวิธีการทำงานในลักษณะของข้อความ


         

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด
 ประโยชน์ของผังงาน


              • ช่วยลำดับขั้นตอนการทำงานของโปรแกรม และสามารถนำไปเขียนโปรแกรมได้โดยไม่สับสน
              • ช่วยในการตรวจสอบ และแก้ไขโปรแกรมได้อย่างง่าย เมื่อเกิดข้อผิดพลาด
              • ช่วยให้การดัดแปลง แก้ไข ทำได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว
              • ช่วยให้ผู้อื่นสามารถศึกษาการทำงานของโปรแกรมได้อย่างง่ายและรวดเร็วมากขึ้น
              • สามารถเรียนรู้และเข้าใจได้ง่าย เพราะผังงานไม่ขึ้นอยู่กับภาษาคอมพิวเตอร์ภาษาใดภาษาหนึ่งโดยเฉพาะ
              • ผังงานเป็นการสื่อความหมายด้วยภาพ ทำให้ง่ายและสะดวกในการพิจารณาถึงลำดับขั้นตอนในการทำงาน ต่างกับการบรรยายเป็นตัวอักษร เพราะอาจสื่อความหมายผิดไปได้
              • ในโปรแกรมที่ไม่ซับซ้อน สามารถใช้ผังงานตรวจสอบความถูกต้องของลำดับขั้นตอนได้ง่ายถ้ามีข้อผิดพลาด สามารถแก้ไขได้สะดวกและรวดเร็ว
              • การเขียนโปรแกรมโดยพิจารณาจากผังงาน สามารถทำงานง่ายและรวดเร็ว
              • การบำรุงรักษาโปรแกรม เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงแก้ไขโปรแกรม สามารถดูผังงานเพื่อแก้ไขคำสั่งในโปรแกมก่อนการแก้ไข

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด


         

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด
 ผังงานระบบ

               

เป็นผังงานแสดงขั้นตอนการทำงานทั้งหมด ในผังงานประเภทนี้จะเห็นระบบงาน

               ภายในของระบบหนึ่ง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานทั้งหมด ทั้งวัสดุ เครื่องจักร โปรแกรม และบุคลากรจุดมุ่งหมายของการใช้ผังงานระบบ เพื่อให้ทราบถึงความสัมพันธ์ของระบบทั้งหมดหรือภาพรวมของระบบทั้งหมดตั้งแต่เริ่มต้นจนสุดท้ายว่ามี ขั้นตอนอะไรบ้าง แต่ละขั้นตอนทำอย่างไร ใช้วิธีการอะไรบ้าง ผังงานระบบนี้เหมาะสำหรับผู้บริหาร ผู้วิเคราะห์ระบบและผู้เขียนโปรแกรม แต่ผังงานระบบนี้ยังไม่สามารถนำไปใช้ในการเขียนโปรแกรมได้

               ลักษณะของผังงานระบบ

              • แสดงขอบเขตของระบบทั้งหมด
              • แสดงข้อมูลเข้าถูกเก็บอยู่ที่ใดบ้าง ใช้สื่อบันทึกข้อมูลแบบใด
              • ประมวลผลและแสดงผลลัพธ์ที่ใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

รูปแสดงผังงานระบบแสดงกระบวนการปรับปรุงข้อมูลเงินเดือน 


         

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด
 ผังงานโปรแกรม

               

หรือที่นิยมเรียกกันสั้น ๆ ว่า Flowchart ผังงานประเภทนี้เป็นผังงานซึ่งแสดงลำดับขั้นตอนการทำงานอย่างละเอียดของโปรแกรม โดยจะแสดงรายละเอียดของขั้นตอนการทำงานอย่างชัดเจน ไม่ว่าจะเป็นขั้นตอนของการรับข้อมูลเข้า การคำนวณ การประมวลผล และ การแสดงผลลัพธ์

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

รูปแสดงผังงานโปรแกรม แสดงการคำนวณรายได้ทั้งหมด 

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด


              • ทุกผังงานต้องมีจุดเริ่มต้นและจุดสิ้นสุดเพียงอย่างละหนึ่งแห่งเท่านั้น
              • ทุกแผนภาพต้องมีลูกศรแสดงทิศทางเข้าออก
              • ช่วยให้การดัดแปลง แก้ไข ทำได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว
              • ใช้สัญลักษณ์ตามที่กำหนดไว้
              • สัญลักษณ์จุดเริ่มต้นมีเฉพาะลูกศรชี้ทิศทางออก
              • สัญลักษณ์จุดสิ้นสุดมีเฉพาะลูกศรชี้ทิศทางเข้า
              • สัญลักษณ์การตัดสินใจมีลูกศรชี้เข้า 1 ทิศทาง และชี้ออก 2 ทิศทาง คือ กรณีที่ผลที่ได้จากการตัดสินใจเป็นจริง หรือ เป็นเท็จ
              • ใช้ลูกศรแสดงทิศทางการไหลของข้อมูลจากบนลงล่างหรือซ้ายไปขวา
              • คำอธิบายในภาพควรสั้นกะทัดรัด และเข้าใจได้ง่าย
              • เส้นของลูกศรที่ใช้บอกทิศทางของลำดับขั้นตอนวิธีการทำงาน ไม่ควรเขียนตัดกันหรือทับกัน
              • ผังงานควรมีการทดสอบความถูกต้องของการทำงานก่อนนำไปเขียนโปรแกรม

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด
 

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด

การเขียนผังงานที่ดีตรงกับข้อใด