การป้องกันอันตรายจากเครื่องจักรกล การป้องกันอันตรายจากเครื่องจักรกล หรือการทำการ์ดเครื่องจักร หมายถึงการกระทำใด ๆ ก็ตามที่ ที่ส่งผลให้เครื่อง จักรมีลักษณะ หรือคุณสมบัติที่ปลอดภัยต่อ การปฏิบัติ งานอย่างปกติ โดยไม่มีผลต่อ สมรรถนะ ของเครื่องจักร หรือต่อ ความ ชำนาญของเครื่องจักรกล นั้น ทำงาน การทำการ์ดเครื่องจักรกลมีหลายลักษณะ ขึ้นอยู่กับลักษณะของเครื่องจักรกล แบ่งได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ ๆ * เครื่องต้นกำลัง ( Prime mover machinery ) * เครื่องส่งกำลัง ( Transmission machinery ) * เครื่องจักรทำการผลิต ( Production machinery )
2. ให้การป้องกันมิให้ส่วน ของร่างกายเข้าใกล้เขตอันตราย ในบางครั้งการควบคุม เครื่องจักรกลในทันทีทันใดอาจจะ กระทำ ไม่ได้ หรืออาจก่อ ให้เกิดความเสียหายแก่ระบบ เครื่องจักรดังนั้น การต่อเติมชิ้นส่วนบางชิ้นส่วน เข้าไปแล้ว ป้องกัน อันตรายได้จึงเป็นทางเลือกที่ดี 3. ให้ความสะดวกแก้ผู้ทำงานเช่นเดียวกับที่ไม่ใส่การ์ด การ์ดที่ดีไม่ควรรบกวนต่อการทำงานของพนักงาน ไม่ว่าจะเป็น การ มอง การจับ ชิ้นงาน การควบคุมการทำงาน และการตรวจ วัดขนาด 4. การ์ดที่ดีไม่ควรขัดขวางผลผลิต การใช้แผ่นกั้น หรือการปุ่ม 2 ปุ่มในเครื่องปั๊มขึ้นรูปให้ความปลอดภัยแก่คนงาน อาจจะทำให้ช้าบ้าง แต่ก็ต้อง ยอมรับ ผลผลิตกับความปลอดภัย ความปลอดภัยต้องมาก่อน 5. การ์ดเครื่องจักรกลควรใช้งานอย่างอัตโนมัติ หรือด้วยแรงงานน้อยที่สุดเมื่อเครื่องจักรเริ่มทำงาน การ์ดต้องทำงาน ทันที ถ้ามีการเคลื่อนย้าย เครื่อง ต้องไม่ทำงาน อาจจะมีการใช้ตา ไฟฟ้าช่วยได้ 6. การ์ดควรเหมาะสมกับงาน และกับเครื่องจักรนั้น ๆ การ์ดที่สวยงาม หรูหราและสมบูรณ์แบบนั้นบางครั้งอาจจะ ไม่มีโยชน์ใน การป้องกัน อันตราย เลย เพราะขัดขวางกับการทำ งาน ระหว่าง คนกับเครื่อง 7. พนักงานจำเป็นต้องถอดออก 8. การ์ดที่ดีควรมีลักษณะติดมากับเครื่อง เป็นชิ้นส่วนหนึ่งของเครื่องมีความปลอดภัยในตัวสูงอยู่แล้ว 9. การ์ดที่ดีควรเอื้ออำนวยต่อการเติมน้ำมัน หรือซ่อมบำรุง ฝาครอบเครื่องจักร ที่ปิดครอบชุดเฟือง หรือสายพาน ควรทำ ให้เปิดซ่อมบำรุง 10. การ์ดที่ดีควรทนทานต่อการใช้งานปกติและมีการบำรุงรักษาน้อยที่สุด ฝาคือส่วนที่อยู่นอกสุดถ้าไม่แข็งแรงทนทาน อาจเป็นอันตรายต่อ ชิ้นส่วนภายในได้ 11. การ์ดเครื่องจักรที่ดี ควรป้องกันอันตรายที่ไม่ได้คาดหมายได้ดี นอกจากอันตรายที่มองเห็นเฉพาะหน้า หมายความว่า ต้องป้องกันได้ ทุกสถานการณ์ หลักการทำการ์ดเครื่องจักรกล 2 . หลักการควบคุมโดยให้มือออกพ้นจากบริเวณอันตราย ได้แก่ 3 .หลักการเครื่องจะไม่ทำงานถ้าไม่เอามือออกไปจากเขตอันตราย ได้แก่ การใช้ระบบลำแสงนิรภัย 4 .หลักการปัดให้พ้นเขตอันตรายก่อนทำงาน ซึ่งได้แก่ เครื่องปัดมือออกก่อนตัด ตะแกรงกดหรือกวาดสิ่งกีดขวางก่อนใบมีดจะเคลื่อนไป เมื่อ มี ปัญหาควรร่วม กัน คิด เพื่อแก้ไข การทำงานกับเครื่องจักรที่ใช้มือต้องมั่นใจว่า ปลอดภัย ตัวอย่างประยุกต์การใช้งานหลักการทำการ์ดเครื่องจักรกล 2. การใช้ปุ่มควบคุม 2 ปุ่ม สำหรับการทำงานคนเดียว
ข้อจำกัดในการใช้การ์ดแบบนี้ 3. การใช้ระบบแสงนิรภัย โดยการใช้หลักว่า ลำแสงถูกบังจะทำให้เครื่องหยุดทำงานไม่ว่ากรณีใด ๆ หากเกิดความ บกพร่องต่อระบบแสง ทำให้แสงดับ เครื่องจะต้องไม่ทำงาน
2 .คนควบคุมเครื่องมองเห็นได้ทั่วถึง 3. ใช้กับเครื่องขนาดใหญ่ที่ทำงานหลายแบบ ซึ่งไม่เหมาะกับการใช้การ์ดชนิดอื่น ข้อจำกัดในการใช้การ์ดแบบนี้ 2. ต้องมีจำนวนแสงกว้างพอจึงจะปลอดภัย ต้องหมั่นตรวจและซ่อมบำรุง เพราะหากขาดไป 1 ดวงเครื่องจะไม่ทำงาน 4. การใช้ก้านนิรภัย ก้านนิรภัยมีหลายลักษณะ ทำงานด้วยการ กวาด หรือ ปัด ผ่านหน้าบริเวณอันตราย ก่อนที่อันตราย จะเกิด
2. การเคลื่อนที่ของก้านนิรภัยเป็นไปตามการเคลื่อนที่ของหัวอัด แม้ว่าคลัทช์จะทำงานผิดพลาด ทำให้หัวอัดเคลื่อนตัวลงมา แขนนิรภัยก็จะทำงานอีกคู่กัน จึงปลอดภัยกว่า 3. ตัวการ์ดแบบนี้ง่ายแก่การปรับ ข้อจำกัดในการใช้การ์ด 2. ในกรณีที่แท่นปั๊มมีขนาดใหญ่ หากมือคนงานเกิดติดอยู่ในแท่น แขนของคนงานอาจหักได้จากการปัดของก้าน 3. การใช้ก้านนิรภัยมิได้ห่อหุ้ม หรือปิดกั้นอันตรายไว้ แต่อย่างใด 5. การใช้เครื่องดึงมือออกก่อนการทำงาน
2. อุปกรณ์ดึงมือนี้ต่อกับเครื่อง จึงไม่ต้องเพิ่มแรงงาน หรือ ความยุ่งยากใด ๆ เพิ่มจากการทำงานปรกติของคนงาน 3. ให้ความปลอดภัยสูง หากได้รับการออกแบบและปรับระยะให้เหมาะสม 4. ไม่ขัดขวางหรือบังสายตาคนงานแต่อย่างใด ข้อจำกัดในการใช้การ์ดนี้ 2. เกิดเหตุฉุกเฉินคนงานอาจตกใจและวิ่งหนีออกไปไม่ทัน 3. คนงานอาจละเลยต่อการสวมลวดดึงเข้ากับข้อมือก็ได้ 4. การปรับระยะดึงที่เหมาะสมต้องกระทำอยู่เสมอ 5. เมื่อเปลี่ยนชิ้นงานที่มีขนาดผิดไป ต้องปรับระยะดึงให้เหมาะสมใหม่ 6. หากแท่นหัวเคลื่อนที่สั้น ๆ ต้องมีระบบ รอกทดสอบ เพื่อขยายระยะชักให้เพียงพอ 7. ต้องใช้เนื้อที่หนาแท่นเครื่องบางส่วนในการติดตั้งอุปกรณ์ ทำให้เปลืองเนื้อที่ไปบ้าง 6. การใช้แผ่นกั้นเคลื่อนที่ได้ ข้อดีในการใช้งาน 2. ตราบใดที่แผ่นกั้นปิดไม่สนิท เครื่องจะไม่ทำงาน 3. ปรับปรุงเพื่อเปลี่ยนแบบเป็นวิธีอื่น ๆได้ ข้อจำกัดในการใช้การ์ดนี้ 2. หากออกแบบไว้ไม่เหมาะสม อาจกดลงด้วยแรงมากเกินไป อาจเป็นอันตรายต่อคนคุมเครื่องโดยตรง 7. การใช้แผ่นกั้นแบบอยู่กับที่ แผ่นกั้นแบบนี้ เป็นได้ทั้งโลหะแผ่น พลาสติก ตะแกรงลวดหรือตะแกรงเหล็ก ที่มีขนาด เล็ก พอที่จะ ไม่ให้มือ ลอด ผ่านได้ เหมาะสมกับเครื่องทีมีกำลัง การทำงานจำกัด ชิ้นงานมีความเปลี่ยนแปลง ขนาด ไม่มาก ตัวอย่างที่เหมาะสม คือเครื่องตัดโลหะแผ่น ซึ่งจะ ตัดโลหะที่ความหนาจำกัด จะเปลี่ยนเฉพาะขนาดความ กว้างเท่านั้น ดังนั้นสามรถติดตั้งแผ่นกั้นอย่างถาวรได้ โดยทิ้งช่องห่างของทางเข้า ออกมีค่า ที่ปลอดภัย 8. การใช้แผ่นกั้นชนิดพับได้
10.ใช้เครื่องมือจับชิ้นงานป้อนแทนมือ ซึ่งอาจจะเห็นว่าถนัดสู้ใช้มือไม่ได้ แต่ในระยะแรกอาจไม่ชำนาญ แต่เมื่อ เวลา ผ่านไป จนทำงาน ชำนาญ แล้ว ความรวดเร็วจะไกล้เคียงกันมาก เครื่องมือจับชิ้นงานอาจประกอบด้วย ตะขอเกี่ยว คีมคีบ คีมหนีบ แผ่นแซะ หัวจับด้วยแม่เหล็ก หัวจับด้วย สุญญากาศ
2. คีมหนีบแบบต่าง ๆ ควรติดสปริงคายไว้ เพื่อให้คีมคายปาก คีบออกได้เองเมื่อปล่อยมือออก 3. เพื่อลดความสึกหรอของแม่พิมพ์ หรือขอบชิ้นงานตรงปลายหนีบของคีมจับควรสวมต่อด้วยวัสดุอ่อนที่เหมาะสม 4. วัสดุที่ใช้ทำคีมควรคงทนต่อสภาพการใช้งาน โดยเฉพาะตรงปากจับไม่ควรเป็นสนิม |